RIT
1 Dan lepok bann ziz,*+ i ti annan en lafanmin Izrael. En zonm ki ti reste Betleenm,+ Zida, ti al reste konman en etranze dan lakanpanny* Moab.+ I ti al avek son madanm ek son de garson. 2 Sa zonm ti apel Elimelek,* son madanm ti apel Naomi* e son de garson, Malonn* ek Kilyonn.* Zot ti sorti Efrata, setadir Betleenm, Zida. Zot ti al reste dan lakanpanny Moab.
3 Apre en pe letan, Elimelek, msye Naomi ti mor e Naomi ti reste avek son de garson. 4 Pli tar, son de garson ti marye avek bann fiy Moabit. Enn ti apel Orpa e lot Rit.+ Zot ti reste Moab pour apepre di-z-an. 5 Apre, son de garson Malonn ek Kilyonn osi ti mor. Alor, Naomi ti nepli annan son de garson ek son msye. 6 Alor Naomi ek son de belfiy ti kit Moab pour retourn dan son pei akoz ler i ti Moab i ti’n tande ki Zeova ti’n beni son pep par donn zot bann bon rekolt.*
7 I ti kit sa landrwa kot i ti pe reste avek son de belfiy. Ler zot ti pe marse lo semen pour retourn Zida, 8 Naomi ti dir son de belfiy: “Ale, retourn kot lakour zot manman. Ki Zeova i demontre lanmour fidel anver zot,+ zis parey zot zot in demontre lanmour fidel anver mwan e anver mon bann garson ki’n mor. 9 Ki Zeova i donn zot* en msye ek en lakour kot zot pou an sekirite.”*+ Apre, Naomi ti anbras zot e zot ti plere asodlarm. 10 Zot ti kontinyen dir li: “Non, nou pou al avek ou kot ou pep.” 11 Me Naomi ti dir: “Mon bann fiy, retourn kot zot. Akoz zot pe vin avek mwan? Eski mon ankor kapab ganny bann garson pour zot marye avek?+ 12 Mon bann fiy, retourn kot zot. Ale, parski mon’n tro vye pour remarye. Menm si mon ti kapab ganny en msye ozordi e ganny ankor garson, 13 eski zot ti pou espere ziska ki zot in gran? Eski zot pa pou remarye akoz zot? Non, mon bann fiy. Mon vreman tris pour zot parski Zeova* in vir kont mwan.”+
14 Zot ti rekonmans plere asodlarm. Apre sa, Orpa ti anbras son belmer e i ti ale. Me Rit ti ensiste pour reste avek Naomi. 15 Alor Naomi ti dir: “Gete! Ou belser in retourn kot son pep ek son bann bondye. Al avek li.”
16 Me Rit ti dir: “Silvouple, pa demann mwan pour kit ou oubyen pour aret swiv ou. Parski kot ou ale, mon pou ale e kot ou pas lannwit, mon pou pas lannwit. Ou pep pou vin mon pep e ou Bondye mon Bondye.+ 17 Kot ou mor, mon pou mor e mon pou ganny antere lanmenm. Ki Zeova i pini mwan severman* si mon les okenn keksoz apard ki lanmor separ nou.”
18 Ler Naomi ti vwar ki Rit ti pe ensiste pour al avek li, i ti aret demann li pour retourn kot li. 19 Alor, zot ti kontiny zot larout ziska Betleenm.+ Dek ki zot ti ariv Betleenm, tou dimoun dan lavil ti sirprann e eksite. Bann madanm ti demande: “Pa Naomi sa?” 20 I ti dir bann madanm: “Pa apel mwan Naomi.* Apel mwan Mara,* parski Bondye Tou Pwisan in fer mon lavi vreman difisil.+ 21 Mon pa ti mank nanryen ler mon ti ale, me Zeova in fer mwan retourn lanmen vid. Pa apel mwan Naomi, parski Zeova in opoz mwan e Bondye Tou Pwisan in anmenn maler lo mwan.”+
22 Alor koumsa ki Naomi ti retournen sorti Moab+ ansanm avek son belfiy Rit ki ti en Moabit. Zot ti ariv Betleenm o konmansman rekolt lorz.*+
2 Aprezan, Naomi ti annan en fanmir lo kote son msye ki ti vreman ris. I ti apel Boaz+ e i ti fanmir Elimelek.
2 Rit sa Moabit ti dir Naomi: “Silvouple, les mwan al dan bann plantasyon pour anmas+ zepi ki bann travayer ki demontre labonte anver mwan, i kit deryer.” Naomi ti dir li: “Ale mon fiy.” 3 Alor Rit ti ale e konmans anmas zepi ki bann travayer rekolt ti’n kit deryer. Par azar, i ti ariv lo enn bann plantasyon Boaz,+ sa msye ki ti fanmir Elimelek.+ 4 Sa menm moman, Boaz ti arive sorti Betleenm e i ti dir bann travayer rekolt: “Ki Zeova i avek zot” e zot ti reponn: “Ki Zeova i beni ou.”
5 Apre sa, Boaz ti demann sa garson ki ti ansarz bann travayer rekolt: “Dan ki fanmir sa fiy i sorti?” 6 I ti reponn: “Sa fiy i en Moabit+ ki’n vin avek Naomi sorti dan lakanpanny Moab.+ 7 I’n demann mwan, ‘Eski mon kapab anmas+ zepi ki’n ganny koupe* ki bann travayer in kit deryer silvouple?’ Depi ler i’n arive bomaten i pe travay e i fek al asize anba sa pti payot pour repoz en pe.”
8 Apre, Boaz ti dir Rit: “Mon fiy ekout mwan. Pa al anmas zepi dan en lot plantasyon, pa bezwen al okenn par. Reste avek bann fiy ki travay pour mwan.+ 9 Gete ki plantasyon zot al anmas rekolt e swiv zot. Mon’n demann bann garson pour les ou trankil.* Ler ou swaf, ou kapab pran delo pour ou bwar dan bann resipyan ki bann garson in ranpli.”
10 Ler Rit ti tann sa, i ti tonm azenou lafas anba e dir: “Mon en etranze,+ akoz ou pe ed mwan koumsa e ki mon’n fer pour ou remark mwan?” 11 Boaz ti reponn li: “Dimoun in rakont mwan tou sa ki ou’n fer pour ou belmer apre ki ou msye in mor. Mon’n tande ki ou’n kit ou papa, manman ek pei kot ou fanmir i ete pour vin kot en pep ki ou pa ni konnen.+ 12 Ki Zeova i beni ou pour tou sa ki ou’n fer.+ Ki Zeova, Bondye Izrael i rekonpans ou plennman,* parski ou’n vin rod proteksyon anba son lezel.”+ 13 Alor Rit ti dir: “Mon senyer, mon swete ki mon kontinyen ganny ou laprouvasyon parski ou’n rekonfort mwan e sa ki ou’n dir in konsol ou servant, menm si mon pa ni enn ou servant.”
14 Letan i ti’n ariv ler manze, Boaz ti dir li: “Vin manze, pran en bout dipen e tranp dan vineg.” Alor i ti al asiz o bor bann travayer. Boaz ti donn li en pe lagrenn griye, i ti manze vant plen e i ti menm annan ki ti reste. 15 Ler i ti leve pour al anmas+ zepi, Boaz ti dir bann garson ki ti travay pour li: “Les li pran zepi, menm parmi bann ki’n ganny koupe* e pa fer problenm avek li.+ 16 Osi, fer sir ki zot tir en pe zepi dan zot pake e kit deryer pour li anmase. Pa anpes li fer sa.”
17 Alor i ti kontinyen anmas zepi dan plantasyon ziska aswar.+ Ler i ti bat bann zepi ki i ti’n anmase, i ti ganny apepre lavaler en efa* lorz.* 18 Apre i ti pran son lorz e al dan lavil. Son belmer ti vwar sa ki i ti’n anmase dan plantasyon. Rit ti donn li sa ki ti’n reste+ apre ki i ti’n manze vant plen.
19 Son belmer ti dir li: “Kote ou’n al anmas zepi ozordi? Kote ou’n al travay? Ki sa enn ki’n ed ou i ganny beni.”+ Alor i ti rakont son belmer avek lekel i ti’n travay. I ti dir: “Ozordi mon’n travay avek en msye ki apel Boaz.” 20 Ler Naomi ti tann sa, i ti dir son belfiy: “Ki sa msye i ganny beni par Zeova ki pa’n zanmen aret demontre lanmour fidel anver bann ki vivan e bann ki’n mor.”+ Naomi ti osi dir: “Sa msye i enn nou fanmir.+ I kapab reaste* nou.”+ 21 Apre, Rit sa Moabit ti dir: “I’n osi dir mwan, ‘Reste avek mon bann travayer ziska ki rekolt antye i fini.’”+ 22 Naomi ti dir Rit son belfiy: “Mon fiy, i pli bon pour ou al avek bann fiy ki travay pour li dan plas al ganny problenm dan en lot plantasyon.”
23 Alor i ti reste avek bann fiy ki ti travay pour Boaz e i ti anmas zepi ki bann travayer ti’n kit deryer ziska ler rekolt lorz+ ek dible ti’n fini. I ti kontinyen reste avek son belmer.+
3 Apre sa, Naomi, belmer Rit ti dir li: “Mon fiy, pa mon devret rod en lakour* pour ou+ pour ki tou i al byen pour ou? 2 Pa Boaz i nou fanmir?+ Li menm li ki ti les ou reste avek bann fiy ki travay pour li. Tanto, Boaz pe al vannen* kot lorz* i ganny bate. 3 Alor bennyen e pas en pe delwil parfimen lo ou. Apre, met en zoli lenz,* desann e al kot lorz i ganny bate. Pa bezwen les li konnen ki ou la ziska ki i’n fini manze e bwar. 4 Get byen kot i al alonze. Apre, al dekouver son lipye e alonz lanmenm. I pou dir ou ki ou devret fer.”
5 Ler Rit ti tann sa, i ti dir: “Mon pou fer tou sa ki ou dir mwan.” 6 Alor i ti al kot lorz i ganny bate e i ti fer tou sa ki son belmer ti’n demann li pour fer. 7 Antretan, Boaz ti manze e bwar e i ti dan lazwa. Pli tar, i ti al alonze o bor son ta lagrenn. Apre, Rit ti al kot li san fer tapaz, i ti dekouver son lipye e alonz lanmenm. 8 Ver minwi, Boaz ti konmans tranble, i ti asize e vwar en madanm pe alonze kot son lipye. 9 I ti demande: “Lekel ou?” I ti reponn: “Mwan sa, Rit, ou servant. Protez ou servant* akoz ou kapab reaste mwan.”+ 10 Ler Boaz ti tann sa, i ti dir: “Ki Zeova i beni ou mon fiy. Safwasi, ou’n demontre plis lanmour fidel ki premye fwa,+ parski ou pa’n al rod en garson ki swa pov ouswa ris pour marye avek. 11 Aprezan mon fiy, pa bezwen per. Mon pou fer tou sa ki ou’n dir,+ parski tou dimoun dan lavil i konnen ki ou vreman en bon madanm. 12 Menm si i vre ki mon kapab reaste zot,+ i annan en lot dimoun ki kapab fer sa akoz i en fanmir pli pros ki mwan.+ 13 Reste la tanto e si i dakor pour reaste ou demen bomaten, napa problenm! Les li reaste ou.+ Me si i pa anvi, mon fer serman devan Zeova sa Bondye vivan ki mon pou reaste ou mwan menm. Alonz la ziska demen bomaten.”
14 Alor Rit ti alonz kot son lipye ziska granmaten e apre i ti leve avan lizour i fer pour ki personn pa rekonnet li. Apre, Boaz ti dir: “Pa les personn konnen ki en madanm in vin la.” 15 I ti osi dir: “Anmenn ou manto e anpar li.” Alor Rit ti fer sa e Boaz ti met sis mezir* lorz ladan pour li al avek. Apre sa, Boaz ti al dan lavil.
16 Rit ti retourn kot son belmer ki ti demann li: “Mon fiy, ki mannyer ou’n pase?”* Rit ti rakont li tou sa ki sa msye ti’n fer pour li. 17 I ti osi dir: “I’n donn mwan sa sis mezir lorz e dir mwan, ‘Pa bezwen retourn lanmen vid kot ou belmer.’” 18 Alor Naomi ti dir: “Mon fiy, asiz la ziska ki ou konnen ki i pou arive, parski sa msye pou fer tou sa ki i kapab pour regle sa zafer ozordi.”
4 Boaz ti monte e al asize kot baro lavil.+ La, fanmir pros* Elimelek ki Boaz ti’n koz lo la+ ti pase. Alor Boaz ti dir: “Entel, vin asiz la” e i ti vin asize. 2 Apre, Boaz ti demann dis ansyen dan lavil+ pour vini e i ti dir zot: “Asiz la” e zot ti asize.
3 Boaz ti dir sa fanmir pros:*+ “Naomi ki’n retournen sorti dan lakanpanny Moab+ i bezwen vann sa bout later ki ti pour Elimelek+ nou frer. 4 Alor mon’n mazinen ki mon devret fer ou konnen e dir ou, ‘Aste sa later, la devan bann zabitan e devan bann ansyen mon pep.+ Si ou pou aste,* aste. Me si ou pa pou aste, dir mwan pour ki mon konnen, akoz ou ki annan drwa pour aste avan mwan e mwan mon apre ou.’” I ti reponn: “Mon pare pour aste.”+ 5 Apre, Boaz ti dir: “Sa zour ki ou aste sa plantasyon avek Naomi, ou bezwen osi aste sa plantasyon avek Rit sa Moabit, madanm sa msye ki’n mor, pour ki sa bout later i reste konman en leritaz pour desandans sa msye.”+ 6 Ler sa fanmir pros ti tann sa, i ti dir: “Mwan mon pa kapab aste sa later akoz mon riske perdi mon leritaz. Mon donn ou mon drwa pour aste li, vi ki mwan mon pa kapab.”
7 Dan letan lontan Izrael, i ti annan en koutim pour konfirm nenport tranzaksyon konsernan drwa pour reaste e transfer keksoz. La sa ki zot ti fer: En msye ti bezwen tir son sandalet+ e donn sa lot dimoun. Sa ti fason ki en lagreman ti ganny konfirmen dan pei Izrael. 8 Alor ler sa fanmir pros ti dir Boaz, “Aste sa later ou menm,” i ti tir son sandalet. 9 Apre, Boaz ti dir bann ansyen ek tou dimoun ki ti la: “Ozordi zot temwen+ ki mon pe aste avek Naomi, tou sa ki ti pour Elimelek e osi tou sa ki ti pour Kilyonn ek Malonn. 10 Mon pe osi pran Rit sa Moabit, ki ti’n marye avek Malonn, pour vin mon madanm. Dan sa fason, sa leritaz pou reste pour desandans sa msye+ e son non pa pou ganny oubliye parmi son bann frer ek zabitan son lavil.* Zot tou zot temwen ozordi.”+
11 Ler zot ti tann sa, tou dimoun ki ti kot baro lavil ek bann ansyen ti dir: “Wi, nou temwen! Ki Zeova i fer sa madanm ki pe vin reste kot ou vin parey Rasel ek Lea, ki tou le de ti vin manman nasyon Izrael.+ Ki ou reisi, Efrata+ e annan en bon repitasyon,* Betleenm.+ 12 Ki ou fanmir, sa desandans ki Zeova pou donn ou atraver sa zenn madanm,+ i vin parey fanmir Perez,+ garson Tamar ek Zida.”
13 Alor Boaz ti pran Rit konman son madanm e i ti dormi avek li. Zeova ti permet li tonm ansent e i ti ganny en garson. 14 Apre, bann madanm ti dir Naomi: “Loue Zeova, parski i’n fer sir ki ou’n ganny en dimoun pour reaste ou ozordi. Ki non sa zanfan i renonmen Izrael! 15 I’n* redonn ou lafors* e i pou pran swen avek ou dan ou vye zour akoz ou belfiy ki kontan ou+ in ganny sa garson e Rit i pli bon ki set garson.” 16 Naomi ti pran sa zanfan, ser li dan son lebra e pran swen avek li.* 17 Apre, bann madanm dan vwazinaz ti donn sa garson en non. Zot ti dir, “Naomi in ganny en garson” e zot ti apel li Obed.+ Obed i papa Zese+ e Zese i papa David.
18 La desandans* Perez.+ Perez ti vin papa Ezronn.+ 19 Ezronn ti vin papa Ram. Ram ti vin papa Aminadab.+ 20 Aminadab+ ti vin papa Nasonn. Nasonn ti vin papa Salmonn. 21 Salmonn ti vin papa Boaz. Boaz ti vin papa Obed. 22 Obed ti vin papa Zese+ e Zese ti vin papa David.+
Literalman, “ler bann ziz ti pe zize.”
Oubyen “rezyon.”
Sa non i vedir “Mon Bondye i Lerwa.”
Sa non i vedir “Sa enn ki agreab.”
Posibleman, i sorti dan en mo Ebre ki vedir “vin fay” oubyen “tonm malad.”
Sa non i vedir “Sa enn ki fay” oubyen “Sa enn ki pe mor.”
Literalman, “dipen.”
Oubyen “fer zot kado.”
Literalman, “en landrwa repo.”
Literalman, “lanmen Zeova.”
Literalman, “Ki Zeova i fer sanmenm avek mwan e azout plis ankor.”
Sa non i vedir “Sa enn ki agreab.”
Sa non i vedir “Anmer.”
Lorz i en plant parey dible ki ganny servi pour fer lafarin.
Oubyen posibleman, “dan bann pake zepi.”
Literalman, “pa tous ou.”
Oubyen “donn ou en saler parfe.”
Oubyen posibleman, “dan bann pake zepi.”
Apepre 22 lit. Vwar Lezot lenformasyon B14.
Lorz i en plant parey dible ki ganny servi pour fer lafarin.
Vwar Leksplikasyon bann mo.
Literalman, “en landrwa repo.”
Vannen i ler lapay i ganny separe avek lagrenn.
Lorz i en plant parey dible ki ganny servi pour fer lafarin.
Oubyen “ou manto.”
Oubyen “Tal ou lenz lo ou servant.”
Posibleman, sis sea, apepre 44 lit oubyen 20 kilo. Vwar Lezot lenformasyon B14.
Literalman, “Lekel ou?”
Literalman, “sa enn ki reaste.”
Literalman, “sa enn ki reaste.”
Literalman, “reaste.”
Literalman, “baro son lavil.”
Literalman, “proklanm en non.”
Setadir, pti zanfan Naomi.
Oubyen “lavi.”
Oubyen “vin son manman sonnyen.”
Literalman, “La bann zenerasyon.”