Eski ou ti konnen?
Akoz sa lesans ki Mari ti servi ti vreman ser?
Detrwa zour avan lanmor Zezi, ser Lazar Mari “ti antre avek en flakon albat plen avek lesans [oubyen “delwil,” NW] nar pir byen ser” e i ti vid sa lesans lo Zezi. (Mark 14:3-5; Matye 26:6, 7; Zan 12:3-5) Sa resi dan liv Mark ek Zan i dir ki sa lesans ti annan en valer 300 denye setadir lavaler saler en labourer pour en lannen.
Kote sa lesans ser ti ganny fer? Sa nar ki ganny mansyonnen dan Labib i zeneralman ganny konsidere konman en pti plant ki byen santi bon (Nardostachys jatamansi) ki ti ganny trouve lo montanny Himalaya. Nar, ki kout ser ti souvan ganny melanze avek en zengredyen ki kout mwen ser e menm ganny ranplase par en lesans ki zis en imitasyon. Me, tou le de Mark ek Zan ti servi sa lekspresyon nar pir. Lefet ki sa lesans ti vreman ser i tre probab ki i ti sorti dan Lenn.
Akoz resi ki Mark ti ekrir i dekrir ki Mari ti “kas sa flakon an albat”? Normalman bout anler sa flakon an albat ti ganny fabrike dan en laform etrwat ki ti kapab ganny bouse byen sere pour prezerv son bon loder. Dan son liv Discoveries From the Time of Jesus, Alan Millard i fer sa remark: “I fasil pour mazinen ki mannyer avek leksitasyon sa madanm pa ti ni menm pran letan pour tir sa bouson, i ti kas sa flakon kot son bout anler e vid tou sa lesans en sel kou.” Sa i eksplike akoz sa “lakaz antye ti ranpli avek loder lesans.” (Zan 12:3) Sirman sa ti en kado vreman ser, me apropriye. Akoz? Atraver sa kado sa madanm ti pe demontre son rekonesans anver Zezi akoz i ti’n fek resisit Lazar son frer ki i ti kontan.—Zan 11:32-45
Konbyen lavil ki ti apel Zeriko, enn oubyen de?
Matye, Mark ek Lik, zot tou le trwa ti rikord en mirak ki ti ganny fer pa tro lwen avek Zeriko. (Matye 20:29-34; Mark 10:46-52; Lik 18:35-43) Matye ek Mark, ti dir ki Zezi ti fer sa mirak kan i ti “pe sorti” Zeriko. Parkont, Lik i dir ki sa ti arive kan Zezi ti “pe apros” Zeriko.
Dan letan Zezi, eski ti annan zis en lavil ki ti apel Zeriko oubyen ti annan de? Sa liv Bible Then & Now i donn larepons: “Dan bann letan ki Zezi ti ankor vivan, Zeriko ti’n ganny rekonstri apepre 1.6 kilomet sid avek sa ansyen lavil. Erod Legran ti’n konstrir son pale pour liver dan sa landrwa.” Sa i ganny konfirmen par sa liv Archaeology and Bible History, ki dir: “Zeriko dan letan Zezi ti de lavil diferan. . . . Sa ansyen lavil Zwif ti apepre 1.6 kilomet zistans avek lavil bann Romen.”
Alor, petet Zezi ti fer sa mirak pandan ki i ti pe kit lavil bann Zwif e apros lavil bann Romen oubyen lekontrer. I kler ki en konnesans lo sa sirkonstans ki ti egziste dan letan ki sa ti ganny ekrir i ede pour eklersi sa ki ti kapab paret en kontradiksyon.
[Portre lo paz 10]
Flakon lesans an albat