Bann referans pour Kaye renyon Nou minister ek lavi Kretyen
2-8 ZILYET
BANN TREZOR DAN PAROL BONDYE | LIK 6-7
“Donn avek zenerozite”
not letid dan nwtsty-E dan Li 6:37
Kontinyen pardonnen e zot pou ganny pardonnen: Sa term Grek ki’n ganny tradwir “pour pardonnen” i literalman vedir “les en dimoun lib, les li ale, larg li (par egzanp dan ka en prizonnyen).” Sa term Grek dan sa verse i lekontrer avek zize e kondannen. I donn sa nide akit oubyen pardonn en dimoun menm si sa aksyon i merit ganny pinisyon oubyen lazistis.
not letid dan nwtsty-E dan Li 6:38
Kontinyen donnen: Sa verb Grek ki ganny servi dan sa verse, i kapab ganny tradwir “pour donnen” e i montre ki i en aksyon kontinyel.
zot lenz: Sa mo Grek i literalman vedir “ou pwatrin” me dan sa verse i tre probab i pe refer avek manto en dimoun ki ti kapab ganny ploye pour fer en pos. “Vid en bon mezir dan zot lenz” i kapab pe refer avek en koutim kot dimoun ti ploy zot lenz pour fer en pos pour ki serten marsan i met keksoz ki zot ti’n rode ladan.
Rod bann perl spirityel
not letid dan nwtsty-E dan Li 7:35
par son aksyon: Literalman “par tou son bann zanfan.” Dan sa verse, lasazes i ganny konpare avek en dimoun e dan langaz Grek ki Labib ti ganny ekri, lasazes i ganny dekrir konman en dimoun ki annan zanfan. Dan Mt 11:19 i dir ki lasazes i fer “aksyon.” Zan ki batize ek Zezi ti montre par zot aksyon ki lakizasyon ki dimoun ti pe fer kont zot ti fo. Anfet, Zezi ti pe dir: ‘Get bon aksyon en dimoun ek son kondwit e zot pou konnen si sa ki pe ganny dir lo li i fo.’
9-15 ZILYET
BANN TREZOR DAN PAROL BONDYE | LIK 8-9
“Ki mon bezwen fer pour vin disip Zezi?”
it-2-E 494
Nik
Ler enn bann profeser lalwa ti dir Zezi: “Ansenyan, mon pou swiv ou partou kot ou ale,” Zezi ti reponn: “Renar i annan zot trou e zwazo i annan zot nik, me Garson zonm napa okenn landrwa pour poz son latet.” (Mt 8:19, 20; Li 9:57, 58) Zezi ti pe dir ki pour vin son disip, sa zonm ti pou bezwen kit deryer son lavi konfortab e met tou son konfyans dan Zeova. Sa i ganny demontre dan lapriyer model ki Zezi ti ansenny son bann disip: “Donn nou nou dipen ki nou bezwen pour ozordi.” Zezi ti osi dir: “Zot kapab asire ki si en dimoun pa abandonn tou son byen, i pa pou kapab vin mon disip.”—Mt 6:11; Li 14:33.
not letid dan nwtsty-E dan Li 9:59, 60
anter mon papa avan: Sa parol pa pe dir ki papa sa zonm ti’n fek mor e ki i ti zis anvi fer laranzman lanterman. Si sa ti leka, i tre probab ki sa zonm pa ti pou la pe koz avek Zezi. I ti en koutim lontan an Mwayenn Oriyan ki ler i ti annan en lanmor dan fanmir, lanterman ti pou ganny fer menm zour. Alor i tre probab ki papa sa zonm ti aze oubyen vreman malad me i pa ti ankor mor. Zezi pa ti pou’n dir sa zonm kit son papa ki ti vreman malad e ki ti bezwen led. Alor i kapab ki i ti annan lezot manm fanmir ki ti pou kapab pran swen avek li. (Mr 7:9-13) Anfet, sa zonm ti pe dir, ‘Mon pou swiv ou me pa letan mon papa i ankor vivan. Mon pou esper li mor e mon ava anter li avan.’ Pour Zezi, sa zonm ti pe mank en loportinite pour met lentere Rwayonm Bondye premye dan son lavi.—Li 9:60, 62.
Les bann mor anter bann mor: Parey i ganny montre dan sa not letid dan Li 9:59, i tre probab ki papa sa zonm ki Zezi ti pe koz avek ti aze oubyen vreman malad me i pa ti ankor mor. Alor Zezi ti pe dir: ‘Les bann ki’n mor spirityelman anter bann mor,’ setadir sa zonm i devret les lezot manm son fanmir pran swen avek son papa ziska ki i mor e bezwen ganny antere. Si sa zonm ti swiv Zezi, i pa ti pou parmi bann ki’n mor spirityelman me i ti pou kapab ganny lavi eternel. Larepons ki Zezi ti donnen, i montre ki pour nou reste vivan spirityelman, nou bezwen met Rwayonm Bondye premye dan nou lavi e anons li partou dan lemonn.
portre dan nwtsty-E
En zouti pour labour later
Bann fermye ti souvan labour later pandan lotonn ler lapli ti’n fer later mou apre ki soley ti’n byen tape. (Vwar latab 19 dan pti liv En led pour etidye Parol Bondye oubyen Hebrew Calendar dan App. B15 an Angle.) Serten sa bann zouti ti zis en bout dibwa pwent e petet son bout anba ti an metal e i ti ganny anmare avek en gran dibwa ki ti ganny trennen par enn oubyen de zannimo. Apre ki zot ti’n servi sa zouti pour labour later, zot ti senm lagrenn. Dan Lekritir Ebre, sa travay ti souvan ganny mansyonnen dan bann legzanp. (Zi 14:18; Iza 2:4; Zer 4:3; Mik 4:3) Souvan Zezi ti servi travay ki bann fermye ti fer pour donn bann leson enportan. Par egzanp, i ti koz lo sa travay pour labour later pour met lanfaz lo lenportans pour servi Zeova avek tou ou leker. (Li 9:62) Si en fermye ki labour later i les li ganny distrer, i pou fer bann transe tord. Pareyman, en disip Kris ki les li ganny distrer i pa diny pour Rwayonm Bondye.
Rod bann perl spirityel
not letid dan nwtsty-E dan Li 8:3
ed zot: Oubyen “pran swen avek zot.” Sa mo Grek di·a·ko·neʹo i kapab pe refer avek ler en dimoun i pran swen avek bezwen fizik lezot par rod, kwi e donn zot manze ek lezot keksoz ankor. Sa mo i osi ganny servi dan menm fason dan Li 10:40 (“pe fer louvraz”), Li 12:37 (“servi”), Li 17:8 (“servi”) ek Akt 6:2 (“servi manze”) me i osi refer avek tou lezot servis ki en pe parey. Dan Li 8:2, 3 i koz lo bann madanm ki ti siport Zezi ek son bann disip e ed zot pour fini sa misyon ki Bondye in donn zot. Ler sa bann madanm ti fer sa, zot ti glorifye Bondye e Bondye ti demontre lapresyasyon par fer ki zot bon legzanp i ganny ekri dan Labib pour tou dimoun lir. (Pr 19:17; Ebr 6:10) Sa menm term Grek i ganny servi pour bann madanm dan Mt 27:55; Mr 15:41.
16-22 ZILYET
BANN TREZOR DAN PAROL BONDYE | LIK 10-11
“Legzanp sa bon Samariten”
video dan nwtsty-E
Semen sorti Zerizalenm pour al Zeriko
Sa pti video i montre semen (1) ki en pe parey bann semen dan lepase ki ti konekte Zerizalenm avek Zeriko. Sa semen ti plis ki 20 kilomet longer sorti Zerizalenm pour al Zeriko. Vi ki dimoun pa ti pas souvan lo sa semen, i ti annan bokou voler e en group gardyen ti bezwen veye pour protez bann vwayazer. Zeriko Romen (2) ti o bor dezer Zide. En lot lavil Zeriko (3) ti 2 kilomet avek lavil Zeriko Romen.
not letid dan nwtsty-E dan Li 10:33, 34
en Samariten: Bann Zwif ti krwar zot ti pli siperyer ki bann Samariten e zot pa ti oule nanryen pour fer avek zot. (Zan 4:9) Serten Zwif ti menm servi sa term “Samariten” pour maltret lezot. (Zan 8:48) Dan Mishna i dir ki en sef relizye ti dir ki “Sa ki manz dipen en Samariten i parey en dimoun ki manz lavyann koson.” (Shebith 8:10) Bokou Zwif pa ti pou krwar sa ki en Samariten i dir oubyen aksepte okenn servis ki zot ti donnen. Vi ki Zezi ti konn sa move latitid ki bann Zwif ti annan, sa legzanp ti sitan tous zot ki i ganny apele legzanp sa bon Samariten.
vid delwil ek diven lo son bann blesir e bann zot: Lik ki ti en dokter ti eksplik byen legzanp Zezi. I dekrir ki mannyer zot ti pran swen avek bann blesir sa letan. Delwil ek diven ti souvan ganny servi kot lakour pour met lo blesir. Parfwa delwil ti ganny servi pour kalmi douler sa blesir (konpar Iza 1:6) e diven i annan serten valer medikal vi ki i en dezenfektan e i touy mikrob. Lik i osi dekrir ki mannyer sa blesir ti ganny bande oubyen anvlope pour anpes li vin pli grav.
en pti lotel: Sa mo Grek i literalman vedir “en landrwa ki aksepte tou dimoun.” Bann vwayazer ek zot zannimo ti kapab reste laba. Propriyeter sa lotel ti donn zot bann keksoz de baz e si ou ti pey li, i ti kapab pran swen avek en dimoun ki bezwen led.
w98-E 1/7 31 ¶2
En Samariten ti montre ki i ti bon anver son prosen
Legzanp sa Samariten i montre ki en bon dimoun pa zis obei Lawa Bondye me i osi imit son bann kalite. (Efezyen 5:1) Par egzanp, Labib i dir ki “Bondye pa fer lapreferans.” (Akt 10:34) Eski nou pe imit Bondye e pa fer lapreferans nou osi? Sa legzanp enteresan ki Zezi ti servi i montre ki nou prosen pa devret zis bann dimoun ki annan menm nasyonalite, kiltir ek larelizyon avek nou. Bann Kretyen i aprann pour “fer dibyen tou dimoun” pa zis bann ki annan menm ran sosyal, ras oubyen ki sorti dan menm pei avek nou e pa zis anver nou ban frer ek ser.—Galat 6:10.
Rod bann perl spirityel
not letid dan nwtsty-E dan Li 10:18
Mon vwar Satan pe tonbe parey zekler sorti dan lesyel: Zezi ti pe koz dan en fason profetik, konmsi i ti’n fini vwar Satan ganny tire dan lesyel. Re 12:7-9 i asosye sa lager ki ti annan dan lesyel ler Satan ti ganny zet ater avek ler Kris ti konmans dirize dan Rwayonm Bondye. Dan sa bann verse, Zezi ti pe met lanfaz lo defet ki Satan ek son bann demon pou gannyen dan sa lager, parski Bondye ti’n fek donn sa 70 disip ki ti bann senp imen enparfe pouvwar pour sas demon.—Li 10:17.
not letid dan nwtsty-E dan Li 11:5-9
Mon zanmi, donn mwan trwa dipen: Parey sa legzanp i montre, dan kiltir bann pei Mwayen Oriyan, dimoun ti devret demontre lospitalite e zot ti kontan fer li. Menm si son envite ti ariv minwi san ki i ekspekte, sa met lakour ti santi li oblize pour donn sa envite en keksoz pour manze. Lefet ki sa envite ti ariv minwi, sa i montre ki en envite ti kapab ariv nenport ler. Alor, sa met lakour ti menm santi ki i bezwen al fatig son vwazen pour demann manze.
Aret fatig mwan: Sa vwazen dan sa legzanp ti ezite pour ede pa akoz i pa ti en bon dimoun me parski i ti pe dormi. Dan sa letan, bann lakaz espesyalman lakaz bann pov, ti annan zis en gran lasanm. Si met lakour ti leve i tre probab i ti pou lev fanmir antye enkli zanfan.
vreman persiste: Sa mo Grek ki ganny servi dan sa verse, i literalman vedir “mank modesti” oubyen “pa onte.” Par kont, dan sa konteks, i montre ki sa met lakour ti annan lardyes e i ti persiste. Sa zonm dan legzanp Zezi, pa ti kanmi oubyen ezite pour demann sa ki i bezwen e Zezi i dir son bann disip ki zot devret persiste dan lapriyer.—Li 11:9, 10.
23-29 ZILYET
BANN TREZOR DAN PAROL BONDYE | LIK 12-13
“Zot annan bokou plis valer ki en kantite sren”
not letid dan nwtsty-E dan Li 12:6
sren: Sa mo Grek strou·thiʹon i refer avek nenport pti zwazo me i souvan refer avek sren ki ti pli bon marse ki tou lezot zwazo ki ti ganny vann pour manze.
not letid dan nwtsty-E dan Li 12:7
Bondye i menm konnen konbyen bren seve i annan lo zot latet: Lakantite seve ki i annan lo latet en dimoun i anviron plis ki 100,000. Vi ki Zeova i konn byen tou pti detay lo en dimoun, sa i asir nou ki i vreman enterese avek sak disip Kris.
Rod bann perl spirityel
not letid dan nwtsty-E dan Li 13:24
Fer bokou zefor: Oubyen “Kontinyen lalit.” Sa lavertisman ki Zezi ti donnen i montre ki i vreman enportan ki nou fer bokou zefor pour antre par laport etrwat. I pour sa rezon ki dan bokou tradiksyon Labib sa verse in ganny tradwir konman “Fer en kantite zefor; Fer tou zefor.” Sa verb Grek a·go·niʹzo·mai i sorti dan menm fanmir avek sa mo Grek a·gonʹ, ki souvan refer avek konpetisyon atletik. Dan Ebr 12:1, sa mo i ganny servi dan en sans senbolik pour montre “lakours” ki bann Kretyen i fer pour ganny lavi eternel. I osi ganny servi pour montre sa nesesite pour “lalit” (Fil 1:30; Kol 2:1) oubyen “konbat” (1Ti 6:12; 2Ti 4:7). Sa menm verb Grek ki dan Li 13:24 i ganny tradwir konman “partisip dan en konpetisyon” (1Ko 9:25), “fer bokou zefor” (1Ti 4:10) ek “konbat” (1Ti 6:12). Vi ki sa lekspresyon i relye avek konpetisyon atletik, serten dimoun i dir ki sa zefor ki Zezi ti pe ankouraz son bann disip pour fer i parey sa kantite zefor ki en atlet i bezwen fer pour ganny en lakours.
not letid dan nwtsty-E dan Li 13:33
i pa kapab arive: Oubyen “i enposib.” Menm si bann profesi Labib pa dir ki Mesi ti pou mor Zerizalenm, bokou i krwar ki sa nide i sorti dan Da 9:24-26. Deplis, zot ti krwar ki si bann Zwif ti pou touy en profet, espesyalman Mesi, zot ti pou touy li Zerizalenm. Vi ki Sannedren, lakour siprenm Zwif ki ti annan 71 manm ti zwenn Zerizalenm, i ti normal pour bann profet ganny zize laba. Petet Zezi ti pe mazinen ki Zerizalenm ti sa landrwa kot bann sakrifis ti ganny ofer pour Bondye, enkli mouton Lapak. Parol Zezi ti vin vre. Zezi ti ganny anmennen Zerizalenm devan Sannedren e i ti ganny kondannen. I osi zis an deor miray sa lavil, ki Zezi ti mor konman “pti mouton Lapak.”—1Ko 5:7.
30 ZILYET–5 OUT
BANN TREZOR DAN PAROL BONDYE | LIK 14-16
“Legzanp sa garson perdi”
not letid dan nwtsty-E dan Li 15:11-16
En zonm ti annan de garson: Serten laspe dan sa legzanp lo garson perdi i vreman spesyal. I enn bann legzanp ki Zezi ti donnen ki vreman long. En lot keksoz ki fer sa legzanp spesyal i lafason Zezi ti dekrir sa relasyon ki i annan ant manm fanmir. Dan lezot legzanp ki Zezi ti donnen, i ti souvan koz lo bann keksoz ki pa vivan, par egzanp diferan kalite lagrenn e later oubyen lo sa relasyon ki i annan ant en met ek son lesklav. (Mt 13:18-30; 25:14-30; Li 19:12-27) Dan sa enn legzanp, Zezi i dekrir sa relasyon ki i annan ant en papa ek son bann garson. Petet bokou dimoun ki tann sa legzanp napa en bon papa ki kontan zot parey sa enn. Sa legzanp i montre sa gran lanmour ek konpasyon ki nou Papa ki dan lesyel i annan pour son bann zanfan lo later. I kontan bann ki reste fidel avek li e menm bann ki retournen apre ki zot in kit li.
Sa enn pli zenn: Dapre Lalwa Moiz, sa premye ne i ganny de fwa plis ki lezot. (De 21:17) Alor, si sa enn pli vye dan sa legzanp, ti osi sa premye ne, sa i vedir ki leritaz sa enn pli zenn ti lanmwatye leritaz son gran frer.
gaspiy tou: Sa mo Grek ki ganny servi i literalman vedir “eparpiy (dan diferan direksyon).” (Li 1:51; Akt 5:37) Dan Mt 25:24, 26, i ganny tradwir konman “vannen.” Dan Li 15:13, sa mo pe vedir fer gaspiyaz.
en lavi dezordonnen: En mo Grek ki vedir en keksoz en pe parey, i ganny servi dan Efe 5:18; Tit 1:6; 1Pyr 4:4.
vey son bann koson: Vi ki dapre Lalwa, koson ti en zannimo enpir, sa kalite travay ti vreman degoutan e ti abes en Zwif.—Le 11:7, 8.
manze koson: Oubyen gous pye carob, en plant ki ankor ganny servi konman manze pour seval, bef ek koson. Degre sa garson ti’n tonm dan en depi, i ti pare pour manz manze koson.—Vwar not letid dan Li 15:15.
not letid dan nwtsty-E dan Li 15:17-24
kont ou: Sa mo Grek e·noʹpi·on ki literalman vedir “devan lizye” en dimoun, in osi ganny servi dan 1Sa 20:1 dan Labib Septant. Dan sa verse, David i demann Zonatan, “Ki pese mon’n komet kont ou papa?”
bann travayer: Ler sa garson ti retourn kot son papa, i ti pe mazinen pour demann son papa pour aksepte li, pa konman son garson me konman enn son travayer. En travayer koumsa pa ti parey en lesklav ki ti travay toulezour me i ti en dimoun ki ti fer pti zournen.—Mt 20:1, 2, 8.
anbras li: Sa term Grek ki ganny servi, i sorti dan sa verb phi·leʹo ki parfwa ganny tradwir konman “anbrase” (Mt 26:48; Mr 14:44; Li 22:47) me souvan i vedir “annan lafeksyon pour” (Zan 5:20; 11:3; 16:27, not). Sa term Grek ki ganny servi dan sa verse, i enplik en aksyon en pe pli entans. I pour sa rezon ki serten tradiksyon Labib i dir “anbras li avek tandres.” Ler sa papa ti akey sa garson avek bokou lanmour, i montre ki i ti pare pour aksepte son garson ki ti’n repantir.
apele ou garson: Serten vye kopi Labib i azoute: “Fer mwan vin enn ou travayer” me bann pli vye kopi Labib pa enkli sa fraz. Serten spesyalis Labib i dir ki sa fraz in ganny azoute pour siport sa ki i dir dan Li 15:19.
lenz . . . bag . . . sandalet: Sa lenz pa ti nenport ki lenz me i ti sa enn pli zoli. Petet i ti en kalite lenz ki annan bann zoli brode e ki normalman ganny donnen avek bann envite spesyal. Lefet ki sa papa i met en bag dan ledwa son garson i montre ki i ti apresye e kontan son garson. I ti osi montre ki sa garson ti’n reganny dinyite, loner e ki son papa ti’n aksepte li. Normalman bann lesklav pa ti ganny donnen bag ek sandalet. Alor, sa papa ti pe fer kler ki son garson ti’n reganny aksepte konman en manm fanmir.
Rod bann perl spirityel
not letid dan nwtsty-E dan Li 14:26
i pli kontan: Oubyen “i pa ay.” Dan Labib, sa mo “ay” i vedir diferan keksoz. I kapab vedir en santiman laenn ki ganny motive par sa lanvi pour fer ditor lezot. I kapab osi refer avek ler en dimoun i vreman pa kontan en lot dimoun oubyen keksoz e i evite ganny okenn kontakt avek sa dimoun oubyen keksoz. Sa mo i kapab osi vedir ler ou kontan en keksoz oubyen dimoun mwens ki en lot. Par egzanp, ler Zakob ti dir ki i “pa ti kontan” Lea e kontan Rasel, i vedir i ti kontan Lea mwens ki Rasel (Ze 29:31; De 21:15) e sa menm term i osi ganny servi dan lezot vye liv Zwif. Alor, Zezi pa ti pe dir ki son bann disip ti pou bezwen ay oubyen pa kontan zot fanmir ek zot lekor, akoz sa ti pou lekontrer avek sa ki Labib i dir. (Konpar Mr 12:29-31; Efe 5:28, 29, 33.) Dan sa konteks, sa mo “ay” i kapab ganny tradwir konman “kontan mwens.”