Mekene Theri
Lue Kii Nyine Acile Hutine La Faipoipo
1, 2. (a) Hapeu, hna nyifegone hi la troa mele trefëne hnine la faipoipo? (b) Tuneka la aqane tro eje a cile hut?
AME la Akötresieti a pane isilekeune la lue pane trefëne jëne la faipoipo, thaa hna qaja kö ka hape, tro hi nyidroti a caasi ngöne la itre hnepe ijine ka xoxopatr. Adamu me Eva a troa ce mele epine palua, thaa tro kö nyidroti a isa lapa. (Genese 2:24) Ame la hnei Akötresie hna amekötine matre hmitrötre la faipoipo, ke, ene la troa iothekeune la caa föe me caa trahmany. Nge kola aijijëne hmekuje hnei Tusi Hmitrötre troa sei hna cile me faipoipo hmaca, e hna nyixetë hnene la ketre ne lai lue trefën.—Mataio 5:32.
2 Hapeu, atreine kö tro la lue trefëne a cile huti ngöne la faipoipo, me ce mele madrin? Eje hi, nge Tusi Hmitrötre a qaja amamane la lue jëne ka sisitria maine lue kii, ka troa aejëne lai. Maine tro asë hi la trahmanyi me föe a fe qëhnelö, jëne la lue kii cili, tro hë nyidroti a hetrenyi la madrine me kapa la itre manathithi ka nyimutre. Nemene la lue kii cili?
KII HNAPAN
3. Nemene la köni pengöne ihnim, nyine troa melëne hnene la itre trefën?
3 Ame la pane kii, ke ihnim. Hanawange la köni pengöne ihnim tune hna amamane hnei Tusi Hmitrötr. Ame la hnapan, ke, ihnimi trejin, ene lo ihnimi ka keukawa nge ka iothekeune la itre enehmu. (Ioane 11:3) Ame la hnaluen, ke, ene la ihnimi ka eje thene la itre atrene la fami. (Roma 12:10) Ame la hnakönine ihnim, ke, ene la iaja thene la lue atr, trahmanyi me föe. (Ite Edomë 5:15-20) Ame asë hi lai nöjei pengöne ihnimi cili, ke, hna melëne asë hi itre eje hnene la trahmanyi memine la föe. Ngo hetrenyi pala kö la hnaafoan, a ka nyipi ewekë catre kö hune lo lai itre xan.
4. Nemene la hnaafoane pengöne ihnim?
4 Ame la qaane la hnepe hnaewekë ka qaja la sipu aliene la hnaafoane pengöne ihnim, ene la ihnimi ka eje thene la itre keresiano, hnine la Itre Hna Cinyihane qene heleni, ke, a·gaʹpe. Eje e hnine la 1 Ioane 4:8 la hnaewekë celë, kola qaja ka hape: “Akötesieti la ihnim.” Nyipici laka, “Eësha aja nyidë ke pa i nyidëti [Akötresie] hnimi së.” (1 Ioane 4:19) Qa ngöne lai, tro la keresiano a pane amamane la ihnimi celë koi Iehova Akötresie, nge thupene lai kowe la itre atr. (Mareko 12:29-31) Hna hane cinyihane fe la hnaewekë a·gaʹpe ngöne Efeso 5:2, kola hape: “Tro pala hi ngöne la ihnim, tune la hnei Keriso hna hnimi shë, me hamë nyidëti kö thatraqai shë.” Hnei Iesu hna qaja ka hape, jëne la ihnimi cili tro ha wangatrehmekune la itretre xötrethenge nyidrë ngöne la nyipici: “Celë hi mate tro nöjei ate asëjëihë a wangate hmekune laka itete dei ni nyipunie, e tro nyipunie a ihnimikeu [a·gaʹpe].” (Ioane 13:35) Goeëne hnyawa ju fe la aqane waipengöne la a·gaʹpe ngöne 1 Korinito 13:13: “Nge enehila cile huti la lapaun, me mejiun, me ihnim; könite lai; ngo ame la ka sisitia, te, ihnim [a·gaʹpe].”
5, 6. (a) Pine nemene matre kola qaja ka hape, draië kö la ihnim hune la lapaune me mejiun? (b) Nemene la itre xaa kepin, matre jëne troa cile huti la faipoipo?
5 Pine nemene matre kola hape, ka tru kö la ihnimi celë hna hape, a·gaʹpe, hune la lapaune me mejiun? Hna nyitrepene eje hnene la itre trepene meköt—trepene meköti ka lolo—ka eje e hnine la Wesiula i Akötresie. (Salamo 119:105) Kolo ihnimi nyipici, ene la troa kuca koi itre xane la thiina ka meköti me ka loi xajawai i Akötresie, maine itre atr ka loi maine itre atr ka kuca la ngazo pena. Celë hi ihnimi lai ka troa aijijëne la itre trefëne troa xötrethenge la eamo i Tusi Hmitrötr, hna hape: “Loi e ixomi hninekeune me inuekeune nyipunie, maine hete gele i kete ate koi kete; Hna nue nyipunie hnei [Iehova NW] kete tro nyipunie a tun.” (Kolose 3:13) Loi e tro la itre trefëne ka ihnim, a hetrenyi me isa eënyine la “ihnimikeu catr [a·gaʹpe], ke tro ha he la ngazo ka nyimute hnene la ihnim.” (1 Peteru 4:8) Öhne hë epun, tro la ihnimi celë, a hetrëne la itre ngazo. Thaa eje kö a apaatrene itre ej, pine laka, hna othe pala kö la atr hnene la ngazo.—Salamo 130:3, 4; Iakobo 3:2.
6 Maine tro la lue trefëne a nyigöhnene ngöne la mele i nyidro la ihnimi celë, me hane amamane fe koi Akötresie, tro ha cile huti me manathithi la faipoipo i nyidro pine laka, “tha tro kö a ase la ihnim.” (1 Korinito 13:8) Ihnimi la “otene ka nyipi loi.” (Kolose 3:14) Maine lue ka faipoipo hë epun, tuneka la aqane tro epuni me fö i epuni a eënyine la ihnimi celë? Ce e jë la Wesiula i Akötresie, nge ithahnatane ju ej. Inine jë la tulu ne ihnimi hna amë pe hnei Iesu nge tupathe jë troa nyitipu nyidrë, ene la troa mekune me huliwa tui nyidrë. Ketre mina, hane jë fe sine la itre icasikeu ne la itre keresiano, itre hnë tro lai a ithahnatane me inine la Wesiula i Akötresie. Nge thithi jë fe me sipo Akötresieti la ixatua, matre troa kökötre la ihnimi cili, ene la ketre wene ne la uati hmitrötre i Akötresie.—Ite Edomë 3:5, 6; Ioane 17:3; Galatia 5:22; Heberu 10:24, 25.
HNAALUENE KII
7. Nemene la aliene la metrötr, nge drei la ka troa metrötre hnine la faipoipo?
7 Maine tro la lue trefëne a ihnimikeu hnyawa, ketre tro fe hë nyidroti a atreine imetrötrë, celë hi hnaluene kii lai jëne mele ka loi ngöne la faipoipo, ene la metrötr. Hna qeje pengöne la ihnimi kösë “aqane troa wangatrune la itre xaa atr, me atrunyi angatr.” Wesiula i Akötresieti a eamone la itre keresiano asë, nge koi itre ka faipoipo fe trahmanyi me föe: “[Amamai tulu jë NW], troa atrune la kete.” (Roma 12:10) Hna cinyihane hnei Peteru aposetolo ka hape: “Loi e tune epuni lai ange trahmany, ce lapa ju me [itre föe i epun] thenge la inamacan, nge atrune jë la fö, ke nyidoti la inege ka kucakuca.” (1 Peteru 3:7) Hna eamone fe la föe troa “metötëne la trahmany.” (Efeso 5:33) Maine epuni a ajane troa atrune la ketre atr, loi e troa thiina ka menyike la aqane ujë i epuni koi angeic, me metrötrëne la pengöi angeice me itre aqane mekune i angeic, me canga hmalahnine troa kuca la itre hnei angeice hna ajane thei epun.
8-10. Nemene la itre xaa jëne tro la metrötre a ixatua, matre catre me madrine la faipoipo?
8 Ame la itre atr ka ajane troa hetrenyi la madrine hnine la faipoipo, loi e tro angatre a amamane la metrötre i angatre hnene la troa trongëne la eamo celë, hna hape, “the isa wai ewekëne kö, ngo loi e isa wange la ite ewekë i ite xan.” (Filipi 2:4) Thaa angatre kö a mekune hmekuje la itre ewekë ka loi thatraqai angatr—wanga itre atr angatre ka thaa imeku. Angatre pe a wangatrune la nyine loi thatraqane la fö i angatr. Haawe, angatre a amë panëne la itre aja ne la fö i angatr, nge pi angatre ju pë hë.
9 Tro la metrötre ka eje thene la lue trefëne a xatua nyidro troa ce kapa la itre aqane wai ewekë ngacama isapengöne itre ej. Thaa meköti kö e troa mekune laka, tro pala hi a caasi la mekunene la lue atr ngöne la nöjei ewekë asë. Ma ame la ka nyipi ewekë koi trahmany, ke, thaa eje fe kö thei föe, nge ame la hna ajane hnei föe ke, ma thaa aja i trahmanyi fe kö. Ngo loi e tro nyidroti a imetrötrekeu, ene la troa nyipi ewekëne la aqane waiewekë i ketre me itre ewekë hna iën, e maine thaa itre eje kö a isi memine la wathebo memine la itre trepene meköti Iehova. (1 Peteru 2:16; wange ju la Filemona 14.) Ketre, thaa kolo kö a iwangatrunyi la lue trefën, e tro ketre a iahmahmanyi me thaipiëne la ketre, hnene la aqane ithahnata, maine e nyipine la gaa alanyimu maine e nyidroti caas.
10 Nyipici, ame la troa hnimi Akötresie memine la troa ihnimikeu, me imetrötrekeu, ke, celë hi lue kii lai ka sisitria nyine loi nge jëne madrine kowe la faipoipo. Nemene la enyipiewekëne itre ej, ngöne la itre xaa götrane ne la mele ne la lue trefën?
MUSI KA CEITUNE MEMINE LA MUS I KERISO
11. Tune la hnei Tusi Hmitrötre hna qaja, drei la hene la fami?
11 Tusi Hmitrötre a qaja koi së ka hape, hna xupe la atr cememine la itre thiina ka troa aijijë angeic, troa keme ne la fami matre hetre thangane ka loi. Qa ngöne lai, hnëqa i angeice xajawai Iehova, la troa thupëne la ifëneköi angeice me ha kuku, matre lolo la mele i angatre ngöne la ua, me ngöne fe la ngönetrei. Nge tro fe angeice a atreine tuluthe la itre mekune hna troa axeciën, thenge la aja i Iehova, me hamë tulu ka loi ngöne la aqane troa melëne la thiina ka ijiji Akötresie. “Ange fö’ denge thenge ju la ite fö’ i nyipunie, kösë koi Joxu. He i föe la trahmany, tui Keriso he ne la ekalesia.” (Efeso 5:22, 23) Ngo Tusi Hmitrötre a qaja ka hape, hetre hene fe la trahmany, atre musi hui angeic. Hnei Paulo aposetolo hna cinyihane ka hape: “Ngo ajange tro nyipunie a ate laka, Keriso la he ne la nöjei trahmany; nge trahmanyi la he i fö; nge Akötresieti la he i Keriso.” (1 Korinito 11:3) Ame la trahmanyi ka inamacan, ke, angeice a xomi Keriso nyine he i angeic, ene la troa xötrethenge la tulu i nyidrë ngöne la aqane tro angeice a lapa fë la mus.
12. Nemene la tulu hna amë pe hnei Iesu, ka amamane la aqane troa drenge thenge memine la aqane troa mus?
12 Ketre hetre he i Iesu fe, nge hnei Iesu pala hi hna ipië xajawai Nyidrë. Hnei Iesu hna qaja ka hape: “Tha thele kö ni la ajang, ngo loi la aja i nyidëti ate upi ni.” (Ioane 5:30) Drei la ketre tulu ka sisitria! Iesu la “haetra ne la nöjei hna xup’ asë.” (Kolose 1:15) Nyidrëti la Mesia. Nyidrëti a troa hene fe la ekalesia ne la itre keresiano hna iën, nge hna acili nyidrëti fe troa Joxu ne la Baselaia i Akotresie, nge nyidrëti e hune la nöjei angela. (Filipi 2:9-11; Heberu 1:4) Ngacama ketre göhnë ka tru, me itre hnëqa ka draië hna cilëne hnei Iesu, ngo thaa ka calogitre kö la musi nyidrë, nge thaa ka catre fë mekune kö nyidrë me pi hun. Ketre, thaa ka imusinë kö nyidrë, ngöne laka, thaa hnei nyidrëti kö hna upe ielene pala hi la itretre drei nyidrë troa drengethenge nyidrë. Ka ihnimi Iesu, nge tru la utipine i nyidrë kowe la itre atr hna wajahuj. Hnei nyidrëti hna qaja ka hape: “Trohemi koi ni, nyipunieti asë ange ka huliwa me hace, nge tro ni a amanonyi nyipunie. Xome jë la nyine isilekeunge hui nyipunie me inine thenge; ke menyike ni, nge ipië la hning; nge tro nyipunieti a öhne la hna mano thatraqane la ite u i nyipunie. Ke uqa la nyine isilekeung, nge hmaloe la ehnefeng.” (Mataio 11:28-30) Eje hi laka, nyine loi nge elitrauje la madrine e troa ce tro me nyidrë.
13, 14. Nemene la aqane tro la trahmanyi ka ihnimi a xötrethenge la tulu i Iesu, ngöne la troa mus?
13 Ame la trahmanyi atre thele mele ka loi kowe la hnalapa i angeic, nyipi ewekë tro angeice a xomi tulu qa ngöne la thiina hna amamane hnei Iesu. Thaa tro kö angeice a huketö me musi caas, maine troa xome la musi ka eje thei angeice nyine qanangazone la ifënekö i angeic. Ngo angeice pe a hnime me metrötrë nyidro. Qa ngöne laka, thiina ka mama cile hnyawa thei Iesu la “hni ka ipië,” tro pala kö la trahmany, pine laka atr ka ngazo angeic, a catre thele matre eje fe thei angeice la thiina cili. Nge maine troa hetre ewekë ka ngazo hnei angeice hna kuca, aja i angeice tro la ifënekö i angeice a trotrohni angeic. Qa ngöne lai, ame la trahmanyi ka ipië, ijije hi tro angeice a fe amamane la tria i angeic, ngacama thaa ka hmaloi kö, atreine hi troa qaja ka hape, “menu hë ni pine la triang; nge meköti nyipo.” Tro hë a hmaloi kowe la föe troa metrötrëne la göhnë ka eje thene la trahmanyi ka qahmihmi, nge ka ipië, hune la ka pi draië nge ka catre fë mekun. Ketre, atreine hi tro la föe ka metrötr, a qeje menu ngöne la nyidroti a tria ngöne la itre xaa ijin.
14 Ame la Akötresieti a xupe la föe, hnei Nyidrë hna amë thei angeice la itre thiina ka loi, nyine loi kowe la faipoipo. Nyine troa trotrohnine hnyawa lai hnene la trahmanyi ka inamacan, matre thaa tro kö angeice a thahe la thiina ka loi ne la föe i angeic. Eje thene la itre föe la utipine me mele hni, drei la itre thiina ka ijije matre hetrenyi pala hi la mele ka loi hnine la fami, me atreine imelekeu memine la itre atr. Nyipici, ewekë hna atreine hnene la föe la troa nyidrawane la itre hnalapa, matre ajane la itre atrene troa mele ngön. Hetrenyi thene la “föe loi thina” hna qeje pengöne ngöne Ite Edomë mekene 31, la itre thiina ka lolo me itre hna atreine ka sisitria, nge troa kepe thangane hnyawa itre eje hnene la fami i angeic. Pine nemen? Pine laka, tro la hni ne la fö i nyidro a “lapaune” koi nyidro.—Ite Edomë 31:10, 11.
15. Tuneka la aqane tro la trahmanyi a hnime me metrötrëne la föe i angeic, tui Iesu?
15 Ngöne la itre xaa qene nöj, ke, hna sasaithi tulu menu pala ha la aqane wange la musi ne la trahmany, matre, kösë lo thaa kolo kö a metrötre la troa hnyinge koi angeic. Nge ame la föe ma ceitune me hlue. Qa ngöne laka, thaa hna cilëne hnyawa kö la mus, uqa hnine la aqane imelekeu i angeic, thaa koi föe i angeice hmekuje kö, ngo koi Akötresieti fe. (Wange ju 1 Ioane 4:20, 21.) Ame pena ha ngöne la ketre götran, itre trahmanyi a wangesixane la hnëqa i angatr, ene la troa xomiujine la fami, me nue hmaca pena ha kowe la itre föe troa wai emekötine ngöne la hnalapa. Thaa tro kö la trahmanyi ka ipië koi Keriso, a thahluëne maine wajahuje la föe i angeic, maine tha ipië nyidroti pena. Ngo loi e tro pe angeice a xötrethenge la tulu i Iesu, ngöne la aqane hujëne nyidrë la mele pine la ihnim, memine la eamo hna hamëne hnei Paulo, hna hape: “Ange trahmany, hnime ju la ite fö’ i nyipunie, tune lo hnei Keriso hna hnime la ekalesia, me hamë nyidëti kö thatraqan’ej.” (Efeso 5:25) Qa ngöne la ihnimi Iesu Keriso kowe la itretre drei i nyidrë, nyidrëti a meci ju thatraqai angatr. Tro fe la trahmanyi loi thiina a thele troa xome la tulu cili, ene la troa imeku, me troa wange la nyine loi kowe la föe i angeic, ngo thaa tro kö a upe ielene la föe i angeic. Maine tro la trahmanyi a ipië koi Keriso, me xome la tulu ne ihnimi me metrötre hna amë pe hnei nyidrë, tro hë la föe i angeice a ketre hmala troa drengethenge angeic.—Efeso 5:28, 29, 33.
IDRENGETHENGE I FÖE
16. Nemene la itre thiina hna troa melëne hnene la föe ngöne la aqane imelekeu i eahlo me fö i eahlo?
16 Itre hnepe ijine thupene la hna xupi Adamu, “Ame hnei Iehova Akötesieti hna ulatine ka hape, ‘Tha loi kö e troa lapa casi la at; tro ni a kuca thatraqai angeice la ixatua ka ijiji angeic.’ ” (Genese 2:18) Akötresieti a xupi Eva ju nyine “ixatua,” ngo thaa göi troa ithepe göhnë kö me Adamu. Thaa tro kö a ceitune la faipoipo memine la ketre he hna ithepe iujine hnene la lue kapen, me isipine matre troa thapa la göhnë ka sisitria. Tro la trahmanyi a hetrenyi la ihnimi ngöne la angeice a cilëne la göhnë i angeic, ene la troa he ne la fami, nge loi e tro fe la föe a hetrenyi la ihnim, me metrötr, me ajane troa drenge thenge.
17, 18. Nemene la itre xaa götrane nyine tro la föe a wangatrune matre troa hamëne la ixatua ka ijije kowe la fö i eahlo?
17 Thaa hna öhne hmekuje kö thene la föe loi thiina la idrengethenge. Ixatua ka tru fe nyidro kowe la trahmanyi, nge nyidroti fe a hane kapa la itre mekune hna xome hnene la trahmany. Eje hi laka, hmaloi koi nyidro troa drenge thenge, maine nyidroti a kapa la itre mekune hna xome hnene la fö i nyidro. Nge maine thaa ajane kö eahlo kowe lai mekune cili, ngo loi pe tro eahlo a sajuëne ej, matre troa hetre thangane ka loi.
18 Hetrenyi pala kö la itre xaa jëne tro la föe a xatuane la trahmany, ene la troa xomiujine hnyawa la hnalapa. Loi e tro nyidro a amamane la madrine i nyidro kowe la aqane cilëne hnene la trahmanyi la hnëqa, ngo thaa tro kö a xöjetriji angeic, maine amamane pena koi angeice laka, thaa hane kö angeice amadrinë eahlo. Maine ajane eahlo troa mele ka loi memine la fö i eahlo, loi e tro pala hi a mekune laka, “loi pe troa amingömingöne la ate ka sihngödi e kuhu hni . . . celë hi nyipi ewekë atraqate xajawa i Akötesie,” thaa qëmekei fö i angeice hmekuje kö. (1 Peteru 3:3, 4; Kolose 3:12) Ngo nemene la nyine troa kuca, maine thaa ka hmi kö la trahmany? Maine ka hmi maine thaa ka hmi pena, ngo Tusi Hmitrötre a xatuane la itre föe troa “isa hnimi föen, me hnime la ite nekö i angat, me mekune amekötin, me pë ethan, me itete huliwa ngöne la hnalapa, me thina ka loi, me denge thenge la ite fö’ i angat, mate tha qaja angazone kö la wesi ula i Akötesie.” (Tito 2:4, 5) Maine troa traqa la itre xaa jole göi mekuthethew, troa metrötrëne la föe hnene la trahmanyi angeice ka thaa hmi kö, e hna ithahnatane lai cememine la “thina ka pë ethan me xou.” Nyimutre la itre trahmanyi hna “ahmalanyi angate hnene la thina ne la ite ifënekö i angat, ngo tha hnei wesi ula; e goeëne hnei angate la thina i nyipunie a pë ethan, nge hetre qou.”—1 Peteru 3:1, 2, 15; 1 Korinito 7:13-16.
19. Nemene la nyine troa kuca hnene la föe, maine trahmanyi a upi nyidro troa sasaithe la wathebo i Akötresie?
19 Nemene la aqane troa ujë hnene la föe maine tro la trahmanyi a iupi troa kuca la ketre ewekë hna wathebone hnei Akötresie? Eje hi laka, maine troa traqa la ewekë celë, loi e tro pala hi nyidro a mekune laka, Akötresie la musi ka sisitria ngöne la mele i nyidro. Tro nyidro a xome la tulu hna amë hnene la itre aposetolo ngöne lo kola upi angatre hnene la itre musi atraqatr ne fen, troa sasaithe la wathebo i Akötresie. Ite Huliwa 5:29 a qaja ka hape: “Ame hnei Peteru me ang’aposetolo hna sa, ka hape, ‘Ijiji huni troa denge thenge Akötesie hune la at.’ ”
LOLO LA AQANE ITHAHNATAKEU
20. Ngöne nemene götran, laka ka sisitria troa hetrenyi la ihnimi me metrötr?
20 Nyipi ewekë fe la ihnmi me metrötre ngöne la ketre götrane ne la faipoipo—ene la aqane troa ithahnatakeu. Ame la trahmanyi trene ihnimi ke, angeice a troa hane drenge la föe i angeice a qaja la itre huliwa i nyidro, me itre jole ka traqa koi nyidro, memine fe la itre aqane mekune i nyidro ngöne la nöjei götrane la mel. Aqane ujë lai hna thele hnene la föe. Ketre, ame la trahmanyi ka xomi ijine troa pane porotrike memine la föe i angeic, me drenge hnyawa la hnei nyidro hna qaja, ke, angeice hi lai a amamane la ihnim i angeice me metrötre koi nyiidro. (Iakobo 1:19) Ame itre xaa föe ke, angatre a eetr pine laka, hna e hi la itre hnepe ijine ka xoxopatre catr ne ce porotrike me angatr, hnene la itre trahmanyi angatr. Ketre ewekë lai ka hace troa mekun. Eje hi laka, ngöne la hnedrai enehila, pë hë hneimeke së, paatre kö la itre trahmanyi ngöne la hnalapa hnene laka, kola huliwa, nge pine laka tru la nöjei ejolene la mel, itre föe fe hë a hane huliwa i maseta. Ngo nyipi ewekë tro la lue trefëne a hetre ijine thatraqai nyidro. E pëkö, tro hë nyidro lai a isa kuci mekun. Nge e cili, tro ha traqa la itre jole ka tru, ngöne laka, tro hë angatre a thele ka menyike thinane e tröne la faipoipo.
21. Nemene la aqane tro la hna ithahnata, a nyine ixatua kowe la lue trefëne matre hetre madrine ngöne la faipoipo?
21 Nyipi ewekë catre kowe la itre trefëne troa atreine ifekeune la itre mekun. “Ame la tenge ewekë ka sheming, te, . . . ka hnyapa kowe la hni, me nyine kowe la ite jun.” (Ite Edomë 16:24) Ngacama ka hmi la ketre trefëne maine ka thaa hmi pena, loi e troa trongëne la eamo i Tusi Hmitrötre lo hna hape: “Loi e ewekë pala hi nyipunie memine la ihnim, hna aloine hnei [sootr NW],” ngöne laka, pui loi kowe la që. (Kolose 4:6) Maine tru la jole hna cile kow ngöne la drai hnene la ketre trefën, tro ha nyine loi me nyine madrine koi angeic, e hna qaja hnene la ketre la itre trenge ewekë ka menyik, me nyine madrin. “[Ite wene pome NW] gole hnine ite tenge sileva la tenge ewekë hna qaja ngöne la ijin’ej.” (Ite Edomë 25:11) Ketre nyipi ewekë fe la troa iëne la itre trenge ithahnata me thele la aqane troa hamëne hnyawa itre ej, jëne la hnenyinawa ka loi. Hanawange la ketre ceitun, maine ka elëhni la atr, öni angeice ju hi kowe la ketre: “Thinge ju la qëhnelö!” Ngo loi e tro pe angeice a “aloine hnei sootr” la aqane ithahnata i angeic, me thele troa itrotrohni me hamëne ngöne la hnenyinawa ka puj, maine troa hape, “Eni a pane sipo nyipë troa thinge la qëhnelö?”
22. Nemene la itre aqane ujë hna ajane hnene la itre trefën, matre ifekeune hnyawa pala hi la itre mekune?
22 Troa sisitria fe la aqane ifekeune la itre mekun, e hna ithahnata amenyikeny, me qëmeke ka hnyimahnyima, me aqane cile athipe lue im, me hni ka loi, me atreine itrotrohni, me mele ka keukawa. Maine tro nyidro a catre ithahnatakeu, thaa tro hë ketre e nyidro a luelue troa fe la itre aja ne la hni i angeic, nge ngöne la itre ijine hleuhleu me hace, atreine hi troa ixatua hnei ketre. Celë hi hna qaja hnene la Wesiula kola hape, “Haji angete hni ka ewë.” (1 Thesalonika 5:14) Hetrenyi la itre ijine kola kucakuca la trahmany, ketre tui föe fe. Atreine tro nyidroti a “hajine” me ce ithawakeune la ixatua ka ijij.—Roma 15:2.
23, 24. Nemene la aqane tro la ihnimi me metrötre a ixatua, ngöne la kola traqa la itre iwesitrë? Hamëne ju la ketre ceitun.
23 E hetrenyi thene la lue trefëne la ihnimikeu me imetrötrekeu, thaa tro jë kö la itre hnepe isazikeu a ajolë nyidro. Tro hë angatre a catre thele troa iloi, nge thaa tro kö ketre a “akötë” ketre. (Kolose 3:19) Tro asë la lue trefëne a mekune ka hape, “E kola sa menyikën, te kola ajeane la hmenigöj.” (Ite Edomë 15:1) Loi e tro epuni a thupëne matre thaa tro kö a ahmahmane me qaja angazone la fö i epuni ngöne la angeice a qaja la itre aliene la hni i angeic. Ngo nyipi ewekëne ju pe la itre mekune cili, matre jëne tro epuni a atrepengöne hnyawa la aqane wai mekune i ketre. Inine jë troa ce eköthe la itre thiina ka isapengön, nge thele jë troa traqa kowe la pune ka loi, ene la troa caas.
24 Mekune ju lo ijine Sarai a hane qaja la hnei angeice hna mekune koi Aberahama, ene la nyin la ketre jol, ngo thaa ihmeku hnyawa kö memine la itre mekune i nyidrë. Ngo Akötresieti a qaja koi Aberahama ka hape: “Cengöne denge thenge ju la hna qaja koi’ ö hnei Sara.” (Genese 21:9-12) Ame hnei Aberahama hna kuca thenge ju, nge e cili hna amanathithi nyidrë. Qa ngöne lai, maine tro la föe a hamëne la itre mekune i angeic, a ka isapengöne kö memine la fö i angeic, ke, loi e tro la trahmanyi a pane dreng. Ketre, loi e tro fe la föe a nue la trahmanyi angeice troa ithahnata me drenge la hnei angeice hna troa qaja. (Ite Edomë 25:24) Troa mama hnyawa fe laka, pëkö ihnimi me imetrötrekeu thene la lue trefën, ka thele troa hune fë la mekune i angeic, me isa pi kuci meköt.
25. Tuneka la aqane troa ifekeune hnyawa la itre mekun, matre hetrenyi la madrine ngöne la itre xaa hnepe götrane ka sihngödre ne la mele ne la lue ka faipoipo?
25 Ketre nyipi ewekë fe tro la lue trefëne a ifekeune la itre mekune i nyidro, göi aqane ce meköle trefën. Troa ngazo la aqane ce mele ne la lue trefëne hnine la faipoipo, e hna xenicipa me pë xomihni ngöne la aqane troa hamëne la edrö i ketre. Nyipi ewekë troa nyipici ngöne la kola ifekeune la itre mekun, nge loi mina fe troa atreine itreqe. Maine tro pala hi la ketre trefëne a thele troa amadrinëne la fö i angeice ngöne la kola ce meköle trefën, thaa tro jë kö a fetra la itre xaa jole ka tru. Thaa ngöne caasi kö la götrane celë, ngo ngöne fe la itre xane ju kö, “the tro kö kete a thele la loi i angeice kö, loi pe la loi i kete ate kö.”—1 Korinito 7:3-5; 10:24.
26. Ngacama ame asë hi thene la nöjei ka faipoipo ke, hetre ijine loi me ijine ngazo, haawe, nemene la aqane tro la Wesiula i Akötresieti a xatuane la itre trefëne troa madrin, e hnei angatre hna drengethenge ej?
26 Drei la ketre eamo ka lolo hna hamëne hnene la Tusi Hmitrötr! Nyipici laka, troa hetre itre ijine loi me itre ijine ngazo ngöne la faipoipo. Ngo maine tro la itre trefëne a trongëne la mekune i Iehova hna amamane hnine la Tusi Hmitrötr, me xome la ihnimi me metrötre nyine eköthe la aqane imelekeu i angatr, haawe, atreine hi tro angatre a mejiune troa mele madrine me cile huti hnine la faipoipo i angatr. Qa ngöne lai, tro hë angatre a imetrötrekeu, me atrunyi Iehova Akötresie, lo atre acile la isisinyikeu celë, ene la faipoipo.
NEMENE LA AQANE TRO LA ITRE TREPENE MEKÖTI CELË QA HNINE LA TUSI HMITRÖTRE A XATUANE . . . LA LUE TREFËNE TROA MADRINE ME CILE HUTI NGÖNE LA FAIPOIPO?
Ka ihnimikeu la itre nyipi keresiano. —Ioane 13:35.
Ame la itre keresiano, ke, canga he hi angatre la ngazo i ketre.—Kolose 3:13.
Hetrenyi la hna amekötine thatraqane la ka xome la göhnë ne he.—1 Korinito 11:3.
Nyipi ewekë catre troa qaja la ewekë ka meköt, cememine la thiina ka loi.—Ite Edomë 25:11.
[Iatr ne la götran 28]
Ihnimikeu me imetrötrekeu a aijijë epuni troa hetre thangane ka loi ngöne la faipoipo