Itre Ithuemacanyi Ne La Baselaia Na. 36

Thauzane Macatre Ka Hnyipixe​—Tune Kaa Jë Fe La Mele i Nyipunieti Elany?

Thauzane Macatre Ka Hnyipixe Hapeu Ketre Hneijine Ka Hnyipixe a Kola Troa Xejë?

HNA umuthe la hna 20 hadredrene macatre, lo 31 diseba 1999, e minui.a Ketre hneijine lai ka tru ejolene catr. Ngo ame pe kola mama fe la etrune la inamacane ne la atr göi troa thele la itre nyine loi thatraqane la mele i angeic, tune la itre jiane huliwa, me itre drösinöe me itre xaa ewekë hna kuca göi troa nyinyine la itre mec, me nöjei qeqene la itre ithuemacany hna kapa, me isa aqane kökötre nyimenyime me elë la mani ngöne la itre götrane ne la fen. Celë hi matre hna treqene me mejiune hnene la itre atr, la itre macatre ka hnyipixe ka caa thauzan, ceitune me ketre hatrene loi, me hneijine ka troa ketre pengön. Kola mekune ka hape, maine jë tro ha pë isi, me jiin, me itre ewekë ka adrone me angazone la ihnadro, nge tro fe hë a paatre la itre mec?

Nyimutre la itre atr ka mejiune tune lai. Ngo nyipici kö laka tro la itre macatre ka hnyipixe ka caa thauzane a xulu fë la itre ewekë ka troa saze la mele i nyipunie me aloine ej, ene la troa hamë nyipunie la lapa xetietë memine la tingetinge kowe la hnepe lapa i nyipunie? Pane mekune ju la ejolene e tro hi a pane apaatrene lo itre hnepe jole hne së hna qëmeke kow.

Ihnadro Hna Angazon

Kola mama ngöne la itre nöje hnë thele mani, laka, “tru la hna angazone la ihnadro, nge hna adrone eje hnene la itre ethanyine huliwa i atr, nge kola humuthe la itre nyine mele thatraqane la atr.” Maine thaa hna canga cile kö kowe la itre jole cili, “tro ha hetre ethane catre kowe la ihnadro hne së hna mele ngön.”​—“Global Environment Outlook​—2000,” United Nations Environment Programme.

Itre Mec

“Ame ngöne la macatre 2020, troa meci hnene la itre atr ka lapa fë la itre meci ka thaa ixötrekeu kö; 7 koi 10 ngöne la itre nöje ka öhne trongëne la loi; kösë troa tru catre kö hune enehila.”​—“The Global Burden of Disease,” Harvard University Press, 1996.

Kola qaja hnene la itre xaa ka inamacane ka hape, “ame e macatre 2010, ke 66 milio la etrune la itre atr ka troa meci hnei SIDA, ngöne la 25 lao nöj.”​— “Confronting AIDS: Evidence From the Developing World,” ketre rapore ne la Commission européenne memine la Banque mondiale.

Jiin

“Kola e la 1.3 miliare la etrune la itre atr ka melëne hi la 100 fara o drai, nge 1 miliare lao ka thatreine kö troa hetrenyi la itre wamine göxeni ka co hi.”​—“Human Development Report 1999,” United Nations Development Programme.

Isi

“Hna elë catre la iakötrë ngöne la [nöjei götrane] ne la fen. Kola isi pi nöj, me tribu, me hmi [kaqa], . . . itre iakötrë lai ka troa mama hnyawa ngöne la itre isi ka troa eje ngöne la itre hadredre ne macatre ka troa xulu . . . , ene pe troa nyimutre catre la itre atr ka meci ngöne la nöjei macatre, itre hadredre thauzane la etrun.”​—“New World Coming: American Security in the 21st Century,” U.S. Commission on National Security/21st Century.

Haawe kola madrine hnene la itre atr troa traqa kowe la itre macatre ka hnyipixe ka caa thauzan, ngo thaa hnehengazone pe la ihnadro a hna adron, me sikusikune troa thele nyin la itre mec, me jiin, me isi, laka itre eje pala hi a mana me cia catr hune lo itre macatre ekö. Hna traqa la itre jole cili, qa ngöne laka, tru menu hë la pi hetre mo me ajane troa cilëne la itre göhnë, pë fe hë hna mejiune kow, nge musi hë la mele caas​—itre thiina ka ngazo lai hna thatreine kö troa apaatrene hnene la itre ithele ne la sias, me itre masine pena hna kuca hnei atr, maine itre aqane waiewekëne la politik.

Troa Manathithi La Itre Atr Ngöne La Itre Macatre Ka Caa Thauzan

Hna öhne ekö hnene la ketre atre cinyanyi ka hape: “Tha qâ i ate kö la jë i angeic; tha qâ i ate troa amekötine la ite hna feke ca hnei angeic.” (Ieremia 10:23) Thaa hnene hmekuje kö laka, thatreine kö, ngo thaa hnëqa i angeice kö la troa musinëne la fen. Iehova la Atre Xupi së, nge Nyidrëti hmekuje hi la ka ijije me ka atre hnyawa la sipu nyin kowe la itre jole ne la atr.​—Roma 11:33-36; Hna Amamane 4:11.

Ngo koi eu jë? Nge tro ju hë a tune kaa? Mama cile hnyawa ha laka, easenyi catre hë së kowe la pune la “ite drai hnapin.” Kola sipo nyipunie matre troa fe la Tusi Hmitrötr, nge pane e jë la 2 Timoteo 3:1-5. E cili kola qeje pengöne hnyawa la itre thiina ka troa eje thene la itre atr, ngöne la itre “ijine ka aköte.” Hna hane qeje pengöne mina fe la “ite drai hnapin” cili ngöne Mataio 24:3-14 me Luka 21:10, 11. Mama asë hi koi së la itre ewekë ka traqa qaane lo macatre 1914, ene lo isi me itre meci e cailo fene asë, nge nyimu götrane ne la fen hna lepe hnene la jiinë xen.

Saqe catre hë la ijine troa nyipune la “ite drai hnapin.” Kola qaja hnei Daniela 2:44 ka hape: “Tro Akötesieti ne hnengödrai a axulune la kete baselaia ka tha tro kö a apaten’ epine palua. . . . Tro ej’ a lep’ anyilanyilane me apatene la nöjei baselaia [ne fen] asëjëihë cili, nge tro ej’ a cile hut’ epine palua.” Haawe, hna ahnithe hë ka hape, tro Akötresieti a acile la ketre Baselaia, maine mus, matre troa musinëne la fen. Tune la hna qaja ngöne Hna Amamane 20:4, caa thauzane lao macatre ne troa musi hnene la Baselaia cili! Hanawange la itre xaa ewekë ka lolo hna troa melëne hnene la itre atr asë ngöne la hneijine ka mingöminge cili:

Isa Hetre Sipu Huliwa Ngöne Isa Zin. “Tro angat’ a xupi ite uma me lapan’ it’ ej, nge tro angat’ a eënyi vine me iji wen’ it’ ej. Tha tro kö angat’ a xupi uma, nge kete ate a lapan; tha tro kö angat’ a eënyi vin, nge tro kete ate a ij.”​—Isaia 65:21, 22.

Eje La Egöcatre Ngöne La Ngönetrei. “Ame hna troa ahlëne la ite lue meke ne la timek, me fepi la ite lue hnangenyë ne la ite ka sim; ame hna troa sheshë draië la ite ka genyi ca tune la aila, nge troa nyima la sesepeneqe ne la humu.” “Nge tha tro kö a qaja hnene la ate lapan’ eje, ka hape, Ini a mec.”​—Isaia 33:24; 35:5, 6.

Pengöne La Götrane Hna Troa Mele Ngön. Tro Akötresie a “ajifelö angahaetra angete ajifelönëti la fewatin.”​—Hna Amamane 11:18.

Aqane Mele Thene La Itre Atr. “Tha tro kö angat’ a angazone me kamokamone ngöne la weteng’ asë ka hmitöt, ke troa tiqa la fene hnengödrai hnene la ate hmekunyi Iehova.”​—Isaia 11:9.

Itre milio la etrune la itre atr, ka lapaune kowe la itre ewekë celë hna thingehnaeane hnei Tusi Hmitrötr, matre kösë hetre madrine nge loi la aqane goeëne i angatre la itre drai ka troa xulu. Qa ngöne lai, hetre trenge catre i angatre troa cile kowe la itre akötre me itre jole ka traqa kowe la mel. Nemene ju hë la aqane tro la Tusi Hmitrötre a catre eatrongë nyipunieti ngöne la mele i nyipunie?

Atrehmekune Ka Eatrongë Nyipunie Kowe La Mel!

Ame ngöne la itre xaa ijine ke, easë a haine la itre hna kuca hnei atr, ngöne sias, me ngöne la angatre a thele pengöne troa xupe la nöjei jiane huliwa! Ngo thatreine kö la inamacane i atr troa hamëne la tingetinge me madrine thatraqane la mele i angeic. Caasi hi la inamacane ka atreine troa eatrëne lai, hna qeje pengöne eje hnine la Tusi Hmitrötr, ngöne Ioane 17:3, kola hape: “Nge dei lo la mele ka tha ase palua kö, laka tro angat’ a atehmekua cilie la nyipi Akötesie ka cas, me Iesu Keriso la hnei cilieti hna upengëtin.”

Eje e hnine la Tusi Hmitrötr, la atrehmekune celë. Ngacama nyimutre la itre atr ka catre fë la mekune i angatre göne lai Tusi ka hmitrötre cili, ngo xalaithe hi angatr, angetre isa pane waipengöne ej. Tune kaa fe nyipunie? Nyipici, laka, thaa ewekë ka hmaloi kö la troa e la Tusi Hmitrötr. Ngo nyipi ewekë catre troa e ej. Celë hmekuje hi itusi lai ka xulu “Qathene la Ua i Akötesie, nge nyipi ewekë troa inin, me nyine amekötin, me nyine eamo, me nyine ihajine ngöne la thina ka meköt.”​—2 Timoteo 3:16.

Qa ngöne lai, tune kaa la aqane tro nyipunie a hane atrepengöne la aliene la Tusi Hmitrötr? Hapeu matre hane kapa fe hnei nyipunie la ixatua qaathene la Itretre Anyipici Iehova? Thaa hna nyithupene kö la angatre a hamë ini ngöne la isa hnalapane la itre atr, laka itre milio hë la etrun. Aja i angatre troa xatua nyipunie, jëne la itre itusi ka isa pengön nge ka qeje pengöne la Tusi Hmitrötr, tune la boroshür, Nemene La Hnei Akötresieti Hna Thele The Së? Eje a hamëne la itre mekune ka lolo ka sa la itre hnyinge i nyipunie qa hnine la Tusi Hmitrötr; tune la hna hape: Drei lae Akötresie? Nemene la aja i Akötresie kowe la ihnadro? Nemene la Baselaia i Akötresie? Tune kaa la aqane tro Tusi Hmitrötre a hamë loi kowe la hnepe lapa i nyipunie?

Maine nyipunie a ajane troa hane wai nyipunie hnene la ketre Temoë i Iehova, haawe, nyialiene ju cahu sine götrane pepa. Tro hë angatre a madrine troa hamëne koi nyipunie la itre ithuemacanyi ka nyimutre, ka qeje pengöne la elolone la Musi ne la Baselaia i Akötresie ngöne la Caa Thauzane lao Macatre!

Maine epuni a aja ithuemacany, maine pi hane inine la Tusi Hmitrötr, ke, cinyihane ju koi Watch Tower, ene la caasi qa ngöne cahu itre aderes ka ihmeku memine la nöje hnei epuni hna mele ngön.

□ Eni a ajane troa hane kapa la boroshüre Nemene La Hnei Akötresieti Hna Thele The Së? Qene hlapa hna ajan

□ Eni a ajane troa inine la Tusi Hmitrötr

[Ithueamacany]