Ita Ne Thup göi 19 Eiperem
Nyima 15 me 28 Qene Drehu
“Eatrë Hë [La Hlue I Iehova] Pine La Ite Hna Shashaithe Hne Shë”
“Eatë hë nyidë pine la ite hna shashaithe hne shë; pujepi hë nyidë pine la thina ka ngazo shë; . . . Nge meu hë shë hnene la hna itraithupi nyidë.”—IS. 53:5.
1. Nemene la hne së hna troa lapa mekune ngöne la easa sine la Drai Ne Amekunën, nge nemene la hna perofetane qa hnine la Tusi Hmitrötr ka troa xatua së ngöne la götrane cili?
EASA SINE la Drai Ne Amekunëne matre tro sa mekune hmaca la itre ewekë hna eatrëne hnene la hnei Iesu hna mec, me mele hmaca. Kolo fe a amekunë së hnene la Drai cili la aqane sajuëne la musi cile i Iehova me ahmitrötrëne la atresiwa i Nyidrë, memine la aqane eatre la aja i Nyidrë, tune la troa amelene la itre atr asë. Maine jë pëkö ketre hna perofetane ngöne la Tusi Hmitrötr ka tune la tusi Isaia 53:3-12, laka kola qeje pengöne hnyawa la mele i Keriso hna huujën, memine la hnene eje hna eatrën. Hnei Isaia hna perofetane la itre akötre hna melëne hnene la Hlu, me qeje pengöne la aqane meci Keriso, memine la itre manathithi ka xulu qa ngöne la meci nyidrë hna troa kapa hnene la itre trejine me nyidrë hna iën, memine la “ite xa mamoe.”—Ioane 10:16.
2. Nemene la hna amamane hnene la hna perofetane hnei Isaia, nge nemene hë la thangane lai koi së?
2 Ame ngöne lo itre macatre qëmekene troa hnaho Iesu e celë fen, tre, hnei Iehova hna upi Isaia troa perofetane, ka hape, tro la Siana i Nyidrë a mele nyipici, ngacama troa cile kowe la itre itupathi ka tru. Hatrene hi la mejiune i Iehova laka, tro la Hupuna i Nyidrëti a mele nyipici koi Nyidrë. Maine tro sa inine hnyawa la hna perofetane celë, tre, tro ha akeukawane la itre hni së me acatrene catrëne la lapaune së.
“Hna Methinë Nyidë” Nge “Tha Hne Shë Hna Nyipin”
3. Pine nemene matre tro lo angetre Iudra ekö a kepe Iesu, ngo tune kaa la aqane kepe nyidrëti hnei angatr?
3 E jë la Isaia 53:3. Pane mekune jë së laka, tro la Nekö i Akötresieti ka caas a pane nue la manathithi ka ej e koho hnengödrai ngöne lo nyidrëti a ce huliwa memine la Tretretro i nyidrë; nge troa uti kowe la fen me huujëne la mele i nyidrë matre troa thapa la itre atr qa ngöne la ngazo me mec! (Fil. 2:5-8) Ame lai mele hna huujëne cili, tre, hna nyi hatrene ekö hnene lo itre huuj hna kuca fene lo Wathebo i Mose, nge eje hi lai ka troa nyipi köletrij la itre ngazo. (Heb. 10:1-4) Haawe, pine laka angetre Iudra lo itre ka lapa treqene la Mesia hna thingehnaeane ekö, tro jë kö angatr a kepe nyidrëti hnyawa me atrunyi nyidrë? (Ioane 6:14) Ngazo pe, tune hë lo hna perofetane hnei Isaia, “hna methinë nyidë” hnei angetre Iudra, “nge tha hnei [angat] hna nyipin.” Hnei Ioane aposetolo hna cinyihane, ka hape: “Hlepëti hë anganyidë kowe la zi nyidë, ngo tha kepe nyidëti kö hnene la ite sine i nyidë.” (Ioane 1:11) Ketre öni Peteru aposetolo koi angetre Iudra ka hape: “Ame la . . . Akötesieti ne la ite xötapane shë, hna ahlemune la Hlue i anganyidëti Iesu, lo hnei nyipunieti hna nuepi me hna kelikelë nyidë qëmeke i PiIato, nge xecië hë e angeice troa nue nyidë. Ngo hnei nyipunie hna kelikelëne la Kahmitöte me Kameköt.”—Ite Hu. 3:13, 14.
4. Hnei Iesu hna atre tune kaa la hleuhleu?
4 Hnei Isaia mina fe hna perofetane laka, tro nyidrëti a “ate la hleuhleu [“itre mec”].” Ame lo Iesu a cainöj, maine jë hetre ijine nyidrëti a kucakuca ngo thaa hna qaja kö, ka hape, hnei nyidrëti hna wezipo. (Ioane 4:6) Ngo atrehmekune hi nyidrëti ekö la pengöne la itre atr hnei nyidrëti hna cainöje kow, laka, ka hleuhleu la mele i angatr. Hnei nyidrëti hna utipi angatr me aloine la itre meci ne la ka ala nyim. (Mareko 1:32-34) Qa ngöne lai hnei Iesu hna eatrëne lo hna perofetane, ka hape: “Nyipici hnei nyidëti hna ajöne la ite hleuhleu [ite meci] shë, me xome trongëne la ite aköte shë.”—Is. 53:4a; Mat. 8:16, 17.
Kösë “Hna Lepe Hnei Akötesie”
5. Tune kaa la aqane goeëne hnene la angetre Iudra la Iesu a mec, nge pine nemene matre kola akötrë Iesu hnene lai mekune cili?
5 E jë la Isaia 53:4b. Thaa trotrohnine kö lo itre atr ka mele ngöne lo hneijine i Iesu, la kepine matre Iesu a troa akötre me mec. Hnei angatr hna mekune laka, hnei Akötresieti hna ahnëjinë Iesu, kösë kola lepi nyidrë hnene la ketre meci ka solesol. (Mat. 27:38-44) Hnene la angetre Iudra hna jele ngazo Iesu, ka hape, atre nyi tru. (Mar. 14:61-64; Ioane 10:33) Nyipici laka, thaa atr ka ngazo kö Iesu nge thaa hnei nyidrëti kö hna nyi tru. Ngo pine laka tru catre la ihnimi Iesu kowe la Tretretro i nyidrë, haawe, akötre catre koi nyidrë atre nyihlue i Iehova troa mekune, ka hape, nyidrëti a troa mec ceitune me ketre atr ka nyi tru. Ngo ame pe, tru catre kö koi nyidrëti la troa trongëne la aja i Iehova.—Mat. 26:39.
6, 7. Tune kaa la aqane ‘hutratulupe’ Iehova la Hlue i Nyidrëti ka mele nyipici, nge pine nemene matre celë hi lai “aja” i Nyidrë?
6 Trotrohnine hë së la aliene la hna perofetane hnei Isaia, ka hape, tro la itre xaa atr a mekune laka, ‘hna lepi Keriso hnei Akötesie;’ ngo drei fe la hna perofetane celë, ka hape: “Aja i Iehova troa hutratulupi nyidë.” (Is. 53:10.) Ketre, hnei Iehova fe lo hna qaja, ka hape: “Hanawange la hlueng, . . . ianang, kola madi angeice la hning;” ngo hnauëne pë hë laka, ‘aja i nyidë troa hutratulupi Iesu?’(Is. 42:1.) Nemene la aqane tro sa trotrohnine lai?
7 Maine easa ajane troa trotrohnine la hnepe götrane la hna perofetane celë, loi e tro sa mekune hmaca laka, hnei Satana lo hna qaja angazone la musi cile i Iehova; nge hnei angeice mina fe hna jele ngazone la aqane tro la itre ka nyihlue i Akötresie e koho hnengödrai me e celë fen a mele nyipici. (Iobu 1:9-11; 2:3-5) Ame la Iesu a mele nyipici uti hë la mec, tre, hnei nyidrëti hna jele thoi Satana hnyawa. Qa ngöne lai, ngacama hnei Iehova hna nue troa humuthi Keriso hnene la itre ithupëjia me nyidrë, ngo thaa luelue kö së laka, ketre akötre ka tru catre koi Nyidrë troa goeëne la kola humuthe la Hlue i Nyidrë. Loi pe, ame la Iehova a goeëne la aqane mele nyipici ne la Hupuna i Nyidrë, celë hi lai ka amadrinëne la hni Nyidrë. (Ite edomë 27:11.) Ketre, madrine catre Iehova troa mekune hmaca la itre manathithi hna troa kapa hnene la itre atr ka ietra; itre manathithi lai hna kapa qa ngöne la hna meci hnene la Hupuna i Nyidrë.—Luka 15:7.
“Eatë Hë Nyidë Pine La Ite Hna Shashaithe Hne Shë”
8, 9. (a) Tune kaa la aqane “eatë [Iesu] hnene la hna sasaithe hne së”? (b) Tune kaa la aqane jele nyipicine lai hnei Peteru?
8 E jë la Isaia 53:6. Hnene la itre atr hna xome la itre gojenyi ka isapengön, kösë itre mamoe ka tro menu nge ka thele la aqane troa amele angatr qa ngöne la ngazo me mec qa thei Adamu. (1 Pet. 2:25) Pine laka itre atr ka ngazo asë hi së, pëkö ketre atr ka ijije troa itöne la mele hna apaatrene hnei Adamu. (Sal. 49:7) Ngo hnene laka tru la ihnimi Nyidrë, ene pe “hnei Iehova hna atë hui nyidë [ene la Hupuna me Iana i Iehova] la nöjei hulö shë asëjëihë.” Ame lo Iesu Keriso a kapa troa ‘eatre pine la itre hna sasaithe hne së’ me ‘puje pine la thiina ka ngazo së,’ tre, nyidrëti hi lo lai a kapa troa thue la itre ngazo së hune la sinöe, me meci pi së.
9 Hnei Peteru aposetolo hna cinyihane, ka hape: “Hna hë nyipunie kowe lai; ke hnei Keriso hna xomi aköte thatraqai nyipunie, kola hamë tulu thatraqai nyipunie, mate tro nyipunie a xöte thenge la ite thupa ca i nyidë; ngo nyidëti hi la ate ajöne la ite ngazo shë hnene la itei nyidë ngöne la sinöe, mate melepi shë kowe la. thina ka meköt, ke meci hë kowe la nöjei ngazo.” Nge öni nyidrëti fe e qaja la itre ewekë hna perofetane hnei Isaia: “Nge ‘melë hë shë hnene la hna thaucë nyidë.’ ” (1 Pet. 2:21, 24; Is. 53:5) Celë hi lai ka aijijëne la itre atr ka ngazo troa iloi hmaca me Akötresie, ke, tune lo hna qaja hnei Peteru: “A ca xome fe hi Keriso la aköt, pine la ngazo, hnane la ite ka tha meköti kö la ka meköt, mate e shë hnei nyidëti koi Akötesie.”—1 Pet. 3:18.
“Hna e Nyidë Tune La Nekö i Mamoe Troa Humuth”
10. (a) Tune kaa la aqane hë Iesu hnei Ioane Bapataiso? (b) Pine nemene matre ijije tro Ioane a qeje Iesu tune lai?
10 E jë la Isaia 53:7, 8. Ame la Ioane Bapataiso a öhnyi Iesu e easenyi trootro, öni angeice jë hi, ka hape: “Hana wange la Arenio i Akötesie, la ate geigeietine la ngazo ne la fene hnengödrai.” (Ioane 1:29) Ame la Ioane a qeje Iesu kösë ketre mamoe, tre, maine jë angeic a mekune lo itre trenge ewekë i Isaia kola hape: “Hna e nyidë tune la nekö i mamoe troa humuth.”(Is. 53:7) Hnei Isaia mina fe hna perofetane, ka hape: “Hnei nyidëti hna nenge la mele i nyidë kowe la mec.” (Is. 53:12) Drei la ketre mekune ka tru laka, hnei Iesu hna acile la Drai Ne Amekunëne la meci nyidrë, me hamëne trongëne la inege ne waina kowe lo ala levine lao aposetolo me hape: “Ke celë hi madrange ne isisinyikeu hna nenge thatraqane la ka ala nyimu, nyine shenge la ngazo.”—Mat. 26:28.
11, 12. (a) Nemene la aqane nyihatrene la mele hna huujëne hnei Iesu, hnene lo aqane hmalahnine Isaaka troa huujëne la mele i angeic? (b) Nemene la nyine tro sa mekune hnyawa göne la Aberahama ka tru, ene Iehova, ngöne la ijine easa troa sine la Drai Ne Amekunën?
11 Aja i Iesu troa huujëne la mele i nyidrë tui Isaaka ekö, ngo hna huujëne pe hune la ita ne huuje i Iehova, kola hape, thenge la aja i Nyidrë. (Gen. 22:1, 2, 9-13; Heb. 10:5-10) Ngacama hmala hi Isaaka lo troa huujëne la mele i angeic, ngo Aberahama lo ka troa huujëne la mele ne la nekö i nyidrë. (Heb. 11:17) Ketre ame Iesu, tre, hnei nyidrëti hna kapa troa mec ngo Iehova pe la ka mekune troa huujëne la mele ne la Hupuna i Nyidrë. Ame lo lai mele ne la Hupuna i Akötresie hna huujën, tre, hatrene hi la ihnimi Nyidrë kowe la itre atr asë.
12 Öni Iesu ekö, ka hape: “Hnei Akötesieti hna hnime la fene hnengödrai, mate nyidëti a hamëne la Nekö i nyidëti ka cas, mate tha tro kö a meci la kete e angete lapaune koi nyidë, ngo tro ha hetenyi la mele ka tha ase palua kö.” (Ioane 3:16) Ketre hnei Paulo aposetolo hna cinyihane, ka hape: “Akötesieti a amamane koi shë la ihnimi nyidëti, ngöne laka hna elelengë Keriso nyine hna i eëshë, nge ite ka ngazo pete kö shë.” (Rom. 5:8) Qa ngöne lai, maine easa atrunyi Keriso hnene la hne së hna hane sine la Drai Ne Amekunën la ijine meci nyidrë, thaa tro pi kö sa thëthëhmine laka, ame la atre acile lai thupene mel, tre, kolo hi lo Aberahama ka tru, ene Iehova. Easë hi lai a sine la Drai Ne Amekunëne matre troa atrunyi Nyidrë.
Tro La Hlue a “Amekötine La Ka Ala Nyimu”
13, 14. Tune kaa la aqane “amekötine la ka ala nyimu” hnene la Iana i Iehova?
13 E jë la Isaia 53: 11,12. Hnei Iehova hna qaja göne la Iana i Nyidrë, ka hape: “Tro la hluenge ka meköti a amekötine la ka ala nyimu.” Troa tune kaa? Kola xatua së hnene la pune lai xötre 12 troa sa la hnying kola hape: “Hnei nyidëti [“lo Hlue”] hna ajöne la ngazo ne la ka ala nyimu, nge hna xëwe fë la itete shashaith.” Ame asë hi la itre matra i Adamu, tre, hna hnaho angatr a itre atr ka ngazo, maine “itete shashaith,” nge hnei angatr hna kapa la “thupene la ngazo,” ene la mec. (Rom. 5:12; 6:23) Nyipi ewekë troa iloi hmaca hnene la atr ka ngazo me Iehova. Drei la elolone la aqane qeje pengöne Isaia mekene 53 la aqane xëwe fë hnei Iesu la itre atr ka ngazo; kola qaja, ka hape: “Hna atë hui nyidë la ithaucë mate tingetinge shë; nge meu hë shë hnene la itraithupi nyidë.”—Is. 53:5.
14 Jëne la hnei Iesu hna thue la itre ngazo së me meci pi së, hnei nyidrëti hna “amekötine kowe la ka ala nyim.” Hnei Paulo hna cinyihane, ka hape: “Ajane la Tretretro laka troa hnen’ e kuhu hni nyidë la tiqa asëjëihë; nge tro nyidëti a aloine la nöjei ewekë asëjëihë me nyidë, e ase hë ailoinekeune hnene la madra ne la satauro i nyidë; ite ewekë e celë fen, nge ite ewekë e hnengödrai.”—Kol. 1:19, 20.
15. (a) Nemene la “ite ewekë ne hnengödrai” hna qaja hnei Paulo? (b) Drei hmekuje hi la itre ka ijije troa hane xome lo areto me waina ngöne la Drai Ne Amekunën, nge pine nemen?
15 Ame la “ite ewekë e koho hnengödrai” hna aloinekeune me Iehova hnene la madra i Iesu, tre, kola qaja la itre keresiano ene la itre hna iën, hna hëne troa ce musi me Iesu Keriso e koho hnengödrai. Ame la itre Keresiano lo “angete sine la hna hëne qa hnengödrai,” tre, itre hna “jele mekötin.” (Heb. 3:1; Rom. 5:1, 18) Qa ngöne lai, Iehova a goeë angatr kösë itre nekö i Nyidrë ngöne la ua. Uati Hmitrötr la ka anyipicine laka, angatr la “ite ce matrane me Keriso,” itre hna hëne troa joxu me itretre huuj ngöne la Baselaia e hnengödrai. (Rom. 8:15-17; Hna ama. 5:9, 10) Angatr a sine la lapa ne la Isaraela ngöne la ua, ene la “Isaraela i Akötesie,” nge hna ami angatr ngöne la “isisinyikeu ka hnyipixe.” (Iere. 31:31-34; Gal. 6:16) Pine laka itre atre ne la isisinyikeu ka hnyipixe la itre hna iën, angatre hi la itre ka ijije troa hane xome la areto me waina ngöne lo Drai Ne Amekunën, lo hnei Iesu hna upi angatr, ka hape: “Dei la inege, isisinyikeu ka hnyipixe ngöne la madrang, hna nenge thatraqai nyipunie.”—Luka 22:20.
16. Nemene la “ite ewekë e celë fen,” nge hna ameköti angatr tune kaa xajawa i Iehova?
16 Ame la “ite ewekë e celë fen,” tre, kola qaja la itre xaa mamoe i Iesu Keriso, ene lo itre ka mejiune troa mele epine palua e celë fen. Ketre hna jele meköti angatre mina fe hnene la Iana i Iehova. Pine laka angatr a lapaune kowe la thupene mele qa thei Iesu, me “hnea la ite ixete i angat, me awiën’ it’ eje ngöne la qaziëti ne la Arenio,” haawe, Iehova a jele meköti angatr me goeë angatr, thaa ceitune kö me itre nekö i Nyidrë, ngo ceitune me itre enehmu pe nge Nyidrëti a hamëne koi angatr la mejiune troa mele pe ngöne la ijine “aköte atraqat.” (Hna ama. 7:9, 10, 14; Iako. 2:23) Pine laka thaa angatre kö a troa hane sine la isisinyikeu ka hnyipixe me mel e koho hnengödrai, thaa tro kö lai itre xaa mamoe cili a hane xome lo lai areto me waina; loi pe angatr a metrötrëne me sine lai Drai Ne Amekunën.
Olene Jë Koi Iehova Memine La Hlu Hnei Nyidrëti Hna Kapa!
17. Kola xatua së tune kaa troa hnëkë së göi Drai Ne Amekunën, hnene la hna inine la itre hna perofetane hnei Isaia göne la Hlue?
17 Pine laka ase hë së wange la itre hna perofetane ngöne la tusi Isaia göne la Hlu, eje hi laka, ka hnëkë hnyawa ha la itre mekuna së troa sine la Drai Ne Amekunëne la ijine meci Iesu. Eje hi lai ka xatua së troa “goeë Iesu, ate nyi qane me apexejene la lapaun.” (Heb. 12:2) Hne së hna inine laka, thaa atr ka nyi tru kö Iesu. Thaa ceitu i nyidrëti kö me Satana, ke, aja i nyidrë troa nue Akötresie troa ini nyidrë, nge nyidrëti a wanga atrehmekune laka, Iehova hi la Joxu Ka Pucatin asë. Hne së hna ce wange, ka hape, ame lo Iesu a cainöj e celë fen, tre, hnei nyidrëti hna hnime la itre atr hnei nyidrëti hna cainöje kow, me aloine la itre meci angatr; hnei nyidrëti fe hna aloinyi angatre ngöne la götrane la ua, kolo lai a hape hnei nyidrëti hna xatua angatr troa iloi hmaca me Akötresie. Qa ngöne lai, hnei nyidrëti hna amamane la hnei nyidrëti hna troa kuca ngöne la ijine tro nyidrëti a Joxu ne la Baselaia me musinëne la fene ka hnyipixe me “amë la meköti thenge la nyipici.” (Is. 42:4) Pine laka hnei nyidrëti hna catre cainöjëne la Baselaia, kösë “lai ne la ite ethen,” haawe, kolo hi lai a amekunëne la itre hlue i nyidrë troa hane catre cainöjëne la maca ka loi e cailo fen.—Is. 42:6.
18. Pine nemene matre kola upi së hnene la hna perofetane hnei Isaia troa hetre hni ne ole koi Iehova memine la Hlue i Nyidrë ka mele nyipici?
18 Ame lai itre hna perofetane hnei Isaia, tre, hnene itre eje mina fe hna xatua së troa trotrohnine laka, ketre huuj ka tru koi Iehova la troa upe la Hupuna hnei Nyidrëti hna hnim troa uti kowe la fen, matre troa meci pi së. Thaa madrine kö Iehova troa goeëne la Hupuna i Nyidrëti e akötr, loi pe troa goeëne laka, hnei Keriso hna nyipici hnyawa uti hë la mec. Epi tro sa hane ce madrine me Iehova me wanga atrehmekune laka, ame asë hi la itre hnei Iesu hna kuca, tre, itre eje hi lo lai ka jele thoi Satana me ahmitrötrëne la atresiwa i Iehova; nge qa ngöne lai, hnei Iesu mina fe hna sajuëne hnyawa la musi cile i Iehova. Ketre, hnei Keriso hna thue la itre ngazo së me meci pi së. Qa ngöne lai, hnei nyidrëti hna aijijëne la hna axö mamoe ka xalaith, ene la itre hna iën, memine la itre xaa mamoe troa jele meköti angatre hnei Iehova. Ame la easa icasikeu troa sine la Drai Ne Amekunën, epi tro pala hi sa hetrenyi la hni ne ole koi Iehova me kowe la Hlue i Nyidrë.
Nyine Amekunë Së Hmaca
• Nemene la aliene la hna hape, “aja” i Iehova troa “hutratulupi” Iesu?
• Tune kaa la aqane ‘eatre Iesu hnene la hna sasaithe hne së’?
• Tune kaa la aqane “amekötine la ka ala nyimu” hnene la Iana i Iehova?
• Tune kaa la aqane hnëkëne la itre mekune me hni së hnene la itre hna perofetane göne la Hlue, troa sine la Drai Ne Amekunën?