HNA MELËN
Iehova a Thupë Ni Ke Hnenge Hna Mejiun Koi Nyidrë
AME la itre atr a hnyingë pengöne la meleng ngöne la huliwa i Iehova, öninge jë hi, “Ceitui eni me ketre valise hnei Iehova hna ajöne trongëne ngöne la itre götran hnei Nyidrëti hna ajan!” Tune la valise hnei eni hna kapa trongëne e cahu hna tro, eni a ajane troa ce tro me Iehova memine la organizasio i Nyidrë, me qaja la götran me ijine tro eni a tro. Hnenge hna kapa la itre götran hna upi ni kow, ngo ame pe, tha ka hmaloi kö, ke hetre itre jol e cili. Hnenge hna inin laka, maine ajang troa hetreny la nyipi tingeting, loi e tro eni a lapaun koi Iehova.
ENI A NYIQANE MEJIUN KOI IEHOVA
Hna hnaho ni lo 1948 ngöne la ketre neköi traon ne kolopi ne Nigéria. Ame ngöne la ijine cili, hnei Moustapha, jini kaka hna xomi bapataiso, matre Temoë Iehova hë nyidrë. Ame e thupen, hna hane xomi bapataiso fe hnei Wahabi, mama i eni. Ame lo eni a 9 lao macatre, hna meci hnei kaka, matre tru catre la akötreng. Hnei Wahabi hna qaja koi ni ka hape, “ijije hi tro hmaca së a iöhnyi me kaka.” Ketre mekune lai ka akeukawanyi ni, me thue aja koi ni troa ini Tusi Hmitrötr. Nge ame hë lo 1963, hnenge hna xomi bapataiso. Hnene fe la köni xaa trejin me eni hna hane xomi bapataiso.
Ame lo 1965, hnenge hna tro thene la mamang Wilson, ka pionie e Lagos. Madrine catre ni troa ce tro memine la itre xaa pionie ne la ekalesia ne Igbobi. Hna ketri ni catr hnene la madrin me aqane huliwa catre i angatr ngöne la hna cainöj, matre ame lo Januare 1968, hnenge fe hë hna xome la huliwa ne pionie.
Hnei Albert Olugbebi, ketre trejin ka huliwa ngöne la Bethela hna cile fë la ketre icasikeu koi eahun itre jeune, me qaja ka hape, kola aja pionie hut ngöne la götrane kolopi ne Nigéria. Mekune palahi ni la aqane ihë i nyidrë. Öni nyidrë: “Jeune palakö epun, huliwane jë la traem me trengecatre i epun koi Iehova. Tru palakö hnei huliwa nyine kuca!” Ajang troa tui Isaia, me tro kow la itre götran hnei Iehova hna upi ni, matre hnenge hna nyialiene la pepa ne pionie hut.—Is. 6:8.
Ame lo Mei 1968, hna acili ni troa pionie hut e Kano, ketre traon e kolopi ne Nigéria. Kolo ijine ne isi hna hëne ka hape, Isi Ne Biafra, qane lo macatre 1967 koi 1970. Tru la itre atr ka akötr me mec ngöne la götrane kolopi ne Nigéria, qëmekene tro la isi a tro kowe la götrane koho ne la nöj. Hnene la ketre trejin trahmany hna qaja koi ni ka hape, tha tro kö ni a hane tro ngöne la götrane cili ne Nigéria, wanga eatre pi ni. Ngo öning koi angeic: “Oleti la hna meku ni. Ngo, maine aja i Iehova tro eni a tro e cili, ke xecie koi ni laka, tro kö Nyidrëti a ce me eni.”
ENI A MEJIUN KOI IEHOVA NGÖNE LA NÖJ KA ISI
Tha ka loi kö la mel e Kano. Hnene la isi hna lep la traone cili. Ame la eahun a cainöje trootro, eahun a tro ezine la itre atr hna humuth ngöne la isi. Ame ekö, nyimutre la itre ekalesia e Kano, ngo alanyim la itre trejin ka kötre mel. Ala 15 pe hi lao trejin ka lapa, angatr a xou me kucakuca. Tru la madrine i angatr la eahun, lo ala sikis lao pionie hut, a traqa koi angatr. Ka hetre thangane catr la traqa i eahun. Hnei eahun hna ithuecatre koi angatr troa icasikeu hmaca me cainöje trootro. Ame e cili, hnei angatr hmaca hna iupifë la itre rapore i angatr koi filial, me sipo itus.
Hnene la itre pionie hut hna nyiqane inine la qene Hausa. Tru la itre atr ka drei hun, la eahuni a qaja la maca ne la Baselaia ngöne la sipu qene hlapa i angatr. Ngo tha madrine kö la itre he ne hmi la eahuni a cainöj, matre loi e tro palahi eahuni a hmek. Ame lo ketre drai, eni a cainöje trootro memine la ketre trejin trahmany, nge hna weje huzu nyio me hele hnene la ketre trahmany. Eloine pe, ka nyiape catre kö nyio hui angeic! Ngacama tru la itre ka icilekeu, ngo hnei Iehova palahi hna thupë eahun, nge kola elë fe la etrune la itre ka cainöj. (Sal. 4:8) Ame enehila, traqa ha koi 500 lao ka cainöj, nge 11 lao ekalesia e Kano.
TRU LA ICILEKEU E NIGER
Eni a pionie hut e Niamey, Niger
Ame lo Ogas 1968, thupene la itre treu ne lapa ni e Kano, hna upi ni memine la lue xaa pionie hut a tro Niamey, traon ka tru e République du Niger. Hnei eahuni hna öhne laka, e cili hi la nöj gaa hedredrei ngöne la fen asë. Eahuni a xomihnine la hedredrei, nge tro fe eahuni a inine la qene hlapa, ene la qene Wiwi. Ngacama tha ka hmaloi kö, ngo hnei eahun hna mejiun koi Iehova me catre cainöj memine la itre trejin e cili. Tha qea ju kö, nge ase hë eahun hamën la itus ne ini Tusi Hmitrötr La vérité qui conduit à la vie éternelle kowe la itre ka atreine e. Hetre itre xan fe ka traqa troa sipone la itus koi eahun!
Kola mama e thupen laka, tha madrine kö la mus kowe la huliwa ne la itre Temoë Iehova. Ame lo Julai 1969, hnei eahun hna acil lo pane asabele ne sirkoskripsio ngöne la nöj, nge traqa koi 20 lao atr ka hane sin. Eahuni a lapa treqen la ijin troa bapataiso la lue ka cainöj. Ngo ame la pane drai ne asabele, traqa pi hi la polis troa aretëne la icasikeu. Hnei angatr hna othe la itre pionie hut memine la atre thupëne la sirkoskripsio. Thupene la hnei angatr hna hnying koi eahun, hnei angatr hna upi eahun troa bëek hmaca elany. Pine laka, kola traqa la itre jol, matre hnei eahun hna iup troa cile fë la cainöj ne bapataiso thene la ketre trejin, nge troa bapataisone la lue ka cainöj ngöne la ketre tim.
Itre wiik thupen, hnene la ministère de l’Intérieur hna helë ni memine la 5 lao pionie hut. Hna nue koi eahun la lue drai matre tro qa ngöne la nöj, nge isa qanyi eahuni nyithupei göhnen. Ame hnei eahun hna idrengethenge me canga tro kowe la Bethela e Nigéria, nge hna upi hun kowe la itre xaa nöj.
Hna upi ni troa tro Orisunbare, ketre tribu e Nigéria, nge madrine ni troa cainöj memine la neköi gurup e cili. Tru catr la itre atr hnenge hna ini Tusi memin. Ngo thupene la 6 lao treu, hnei filial hna upi ni troa bëek a tro Niger. Ame lo xötrei, eni a sesëkötr me xou, ngo e thupen madrine ni troa iöhnyi hmaca memine la itre trejin e Niger!
Hnenge hna bëeke hmaca a tro Niamey. Ame lo drai thupen la eni a traqa, hnene la ketre atre Nigéria ka trene mani hna öhne ka hape, ketre Temoë Iehova ni, matre hnei angeic hna nyiqane hnying göne la Tusi Hmitrötr. Hnei angeic hna nyiqane ini Tus, me nue la sixa me kahaitr, me xomi bapataiso. E thupen, madrine ni troa cainöj memine la itre trejin e Niger me öhne la itre atr a xomi bapataiso. Ame lo eni a traqa ke, 31 lao trejin ngöne la nöj, nge ame la eni a tro, ke ala 69 hë angatr.
“THATRE HNYAWA KÖ HUN LA AQANE TRONGENE LA HULIWA NE CAINÖJ E GUINÉE”
Ame ngöne la pun la macatre 1977, hnenge hna bëek a tro Nigéria koi köni wiik matre sine la ketre formasio. Thupene la köni wiik, hnene la kordinatör ne la Filial, Malcolm Vigo, hna upi ni troa e la ketre tus ne la filial ne Sierra Leone. Itre trejin a thel la ketre trejin trahmanyi ka pionie me egöcatr, tha ka faipoipo kö, nge ka qene Papale me qene Wiwi, matre troa thupëne la sirkoskripsio e Guinée. Öni trejin Vigo ka hape, ame lai formasio hnenge hna sine ke, kola hnëkë ni kowe la hnëqa cili. Hnei nyidrë hna qaja koi ni ka hape, tha ka hmaloi kö lai hnëqa cili, nge loi e troa pane mekune hnyawan qëmeken troa axecië mekun. Ngo öning jë hi, “E Iehova la ka upi ni, tro na tro.”
Hnenge hna xomi avio a tro Sierra Leone me iöhnyi memine la itre trejin ne la filial. Önine la ketre trejin ne la filial, “Thatre hnyawa kö hun la aqane trongene la huliwa ne cainöj e Guinée.” Filial ne Sierra Leone la ka elemeken la huliwa ne cainöj e Guinée, ketre nöj ezin. Ngo pëkö nuvel qaathene la itre trejin e Guinée, pine la itre jol göi politik. Anyimua thele la filial troa upe la ketre trejin e cili, ngo tha ie ju kö. Matre hnei angatr hna upi ni troa tro Conakry, lo traon ka tru e Guinée me sipo mus troa lapa e cili.
“E Iehova la ka upi ni, tro na tro”
Ame la eni a traqa Conakry, hnenge hna tro kowe la ambassade ne Nigéria matre ithanata memine la ambassadeur. Ame la eni a qaja koi nyidrë la ajang troa cainöj e Guinée, hnei nyidrë hna canga qaja koi ni ka hape, tha tro kö a lapa, wanga troa othi ni maine traqa koi ni la itre xaa ewekë ka ngazo. Öni nyidrë, “Bëeke jë a tro Nigéria, nge cainöje jë e cili.” Matre hnenge hna sa ka hape, “Eni kö a pi lapa e ce.” Ame hnei nyidrë hna cinyanyi tus kowe la ministre de l’Intérieur e Guinée matre xatua ni, nge hnene la ministre hna xatua ni.
E thupen, hnenge hna bëek a tro Sierra Leone matre thuemacane la itre trejin la hna qaja hnene la ministre. Tru la madrine ne la itre trejin la angatr a öhne la aqane amanathithine la trongeng hnei Iehova. Hnene la mus hna nue ni troa lapa e Guinée!
Eni a thupë sirkoskripsio e Sierra Leone
Qane lo macatre 1978 koi 1989, hnenge hna thupëne la sirkoskripsio e Guinée, me Sierra Leone. Nge hnenge fe hna xatuan la atre thupëne la sirkoskripsio e Libéria. Ame lo xötrei, hna lapa tithi ni hnei mec. Nge ame itre xaa ijin, eni ngöne la itre götran gaa nany. Ngo hnene palahi la itre trejin hna isin troa trosai ni a tro pital.
Ame lo ketre ijin, hna tithi ni hnei paludisme nge hetre vers intestinaux e kuhu hning, matre tru catre la mecing. Ame hë la kola loi la mecing, hnenge hna dreng ka hape, ase hë la itre trejin mekun la götrane troa kelemi ni! Ngacama hna traqa la hnënge jol ngöne la meleng, ngo tha ase pi kö ni mekun troa trotrij la ketre götrane hna upi ni kow. Nge ka xecie koi ni ka hape, Akötresie hmekuje hi la ka atreine thupë së. Ngacama tro sa mec, tro kö Nyidrëti a amele së hmaca.
ENI ME FÖENG A MEJIUNE KOI IEHOVA
Ijine nyio a faipoipo lo 1988
Ame lo 1988, hnenge hna iöhnyi me Dorcas, ketre pionie ka ipië nge ka hnimi Iehova. Hnei nyio hna faipoipo, nge hnei angeic hna ce huliwa me ni ngöne la sirkoskripsio. Nge tha cile kö angeic troa nue trengecatr koi Iehova. Ame itre xaa ijin, nyio a trongë ihnadro memine la itre watrenge i nyio a 25 lao kilomet matre wang la ketre ekalesia. Maine ka nanyi palaha la itre gojeny, nyio a huliwan la hna hetrenyi troa nyapëne la itre gojeny ka si trëtr, nge ka tru hnei hnaop.
Ka catr Dorcas. Ame itre xaa ijin, nyio a thupa la itre rivier ka tiqa hnei krokodil. Ame lo ketre drai, hnei nyio hna tro koi 5 lao drai, ngo pine laka, xecie hë la hnënge po, matre hnei nyio hna ti kenu. Ame la Dorcas a cil matre troa ut qa ngöne la kenu, kei pi angeic e kuhu ne tim, nge gaa jui. Pëkö ka atreine aj thei nyio, nge ka tiqa hnei krokodil e cili. Eloine pe, hnene la itre nekötrahmanyi hna sesë me ajesai angeic kowe la ihnadro. Itre jidr hnei nyio hna tha meköl, ngo hnei nyio hna catr huliwa ngöne la sirkoskripsio.
Lue nekö i nyio, Jahgift me Eric, ahnahna qaathei Iehova
Ame lo 1992, hna thuemacanyi nyio ka hape, ka upune Dorcas. Tro kö nyio a nue la huliwa ne pionie hut? Öni nyio, “Ahnahna lai qaathei Iehova!” Matre hnei nyio hna ati ëjen la nekö i nyio jajinyi ka hape, Jahgift (kola hape qene Drehu, ahnahna qaathei Iehova). Thupene la 4 lao macatre, hnei nyio hna hnahone la ketre nekö trahmany, Eric. Kola mama e thupen ka hape, ahnahna qaathei Iehova la lue nekö i nyio. Hnei Jahgift hna hane huliwa ekö ngöne la RTO e Conakry, nge atre ixatua Eric.
Hnei Dorcas hna nue la huliwa ne pionie hut me xom la huliwa ne pionie lapa matre troa hiane la lue nekö i nyio. Jëne la ixatua i Iehova, hnenge hna catr huliwa drai ka pexej koi Nyidrë. Ame hë la kola tru la lue nekö i nyio, hnei Dorcas hna xom hmaca la huliwa ne pionie hut. Ame enehila, lue mesinare hë nyio e Conakry.
IEHOVA LA ATRE THUPË SË
Hnenge palahi hna tro ngöne la itre götran hnei Iehova hna upi ni kow. Hnenge me föeng palahi hna öhne la aqane thupë nyio me amanathithi nyio hnei Nyidrë. Pine laka, hnei nyio hna mejiune koi Iehova hune la itre mo, matre trianyi nyio kö hnene la itre jol me hnehengazo. Hnei nyio hna öhne laka, Iehova hmekuje hi la ka atreine thupë së, ke Nyidrëti la “ate amele hun.” (1 A. l. ite jo. 16:35) Xecie koi ni laka, troa eatr la trengewekë celë kowe la itre ka mejiune koi Iehova: “Tro kö Iehova Akötresi eö a thupëne la mele i eö, tune la kola atuth hnine la watreng.”—1 Sam. 25:29, NWT.