Mekene Foa
Atr Hna Anyipicin Hnene La Itre Perofeta
1. Nemen la aqane imelekeu i Iesu me Iehova, ngöne lo ce nyidroti petre kö ekö e hnengödrai?
“KOLA hnime la Neköne hnei Tetetro, me amamane koi angeice la nöjei ewekë asë hnei nyidëti hna kuca.” (Ioane 5:20) Ketre ka lolo catr la aqane imelekeu ne la Hupuna memine la Tretretro i nyidrë! Qaane lo kola xupi Iesu la kola nyiqaan la aqane imelekeu i nyidro, itre macatre ka thatrehmekun qëmeken troa traqa hnei nyidrë e celë fen. Iesu hmekuje hi lo Nekö i Iehova ka caas, pine laka hnei Nyidrëti hna xupe caasin. Ame asë pë hë la itre xaa ewekë hna xup e koho hnengödrai me e celë fen, tre hna xupe jëne la Neköne haetra nge hnimina i Nyidrë. (Kolose 1:15, 16) Iesu mina fe la trenge ewekë, ene la ka tro fë trenge ewekë i Akötresie, ame la nöjei aja i Akötresie kowe la itre xaa hnei Nyidrëti hna xup, Iesu hmekuje la gojenyin. Ame la Hupuna cili hnimina i Akötresie, tre hnei nyidrë hna xome la ngönetrei ne atr, Iesu Keriso la ëje i nyidrë.—Ite Edomë 8:22-30; Ioane 1:14, 18; 12:49, 50.
2. Nemen la aqane qeje Iesu hnene la itre hna perofetan hnene la Tusi Hmitrötr?
2 Jëne la ketre iamamanyikeu matre hnahone pi la Neköne haetra i Akötresie, ngo qëmekene lai, nyimutre la itre ewekë hna perofetan hna cinyihane göi nyidrë. Hnei Peteru ketre aposetolo hna qaja koi Konelio ka hape: “Hna anyipici nyidë hnene la nöjei perofeta asë.” (Ite Huliwa 10:43) Pine laka ka mama hnyawa la hnëqa i Iesu hnine la Tusi Hmitrötr, ene pe önine jë hi la ketre angela koi Ioane aposetolo ka hape: “Ame la nyine anyipici Iesu, te, celë hi u ne la hna perofetan.” (Hna Amamane 19:10) Hnene la itre hna perofetane cili hna amamane hnyawa ka hape, Iesu hi la Mesia. Itre ej a amamane hnyawa fe la itre hnëqa hna xome hnei Iesu matre troa eatrën la itre aja i Akötresie. Itre ewekë lai hna troa nyipi ewekëne hnyawa hne së enehila.
Ewekë La Hna Qaja Amaman Hnene La Itre Hna Perofetan
3. (a) Ngöne la hna perofetan hnei Genese 3:15, drei la hna nyi ahnuen hnene la un, me “fö,” me ‘matrane la un’? (b) Pine nemen matre nyipi ewekë kowe la itre hlue i Iehova la kola troa ‘waja fica la he ne la un’?
3 Ame la pane ewekë hna perofetan, tre, eje a mama thupene la hna icilekeu ekö e Edena. Hna qaja hnei Iehova kowe la un ka hape: “Tro ni a aithupëjia hmunë memine la fö, me matra i hmunë memine la matra i angeic ; tro angeic’ a athe la he i hmunë, nge tro hmunë a athe la tidöca i angeic.” (Genese 3:15) Ame la trenge ewekë celë hna perofetan, tre hna qaja koi Satana, ene lo ka löthe lo un troa ithanata. Ame la “fö” tre, ene la nöjei pengöne lapa i Iehova ka mele xötreithi Nyidrë e koho hnengödrai, hna aceitunën me föe i Nyidrë ka mele nyipici. Ame la ‘matrane la un,’ tre, kolo itre angela asë me itre atr ka xötrethenge la aqane mekune i Satana, angatr a icilekeu me Iehova memine la nöje i Nyidrë. Ame la kola ‘athe la he ne la un,’ ke kolo lai a amaman ka hape, meci la pune koi Satana, lo atre icilekeu nge ka xöjetriji Iehova me axulun la hleuhleu atraqatr kowe la itre atr. Ngo drei lo lai hna hën ka hape, taan ne lo lai “matran,” laka ej a troa lepe apatrenyi Satana? Nyimutre catr la itre macatre ne kola thele “la ewekë ka sihngödi hna juetën.”—Roma 16:20, 25, 26.
4. Tune kaa la aqane xatua së hnene la itre xötrapane i Iesu troa amamane hnyawa ka hape, nyidrëti hi lo Matran hna thingehnaean?
4 Thupene la 2 000 lao macatre thupene lo kola xupe la atr, hnei Iehova hna hamëne la itre ithuemacanyi ka nyimutre. Hnei Nyidrëti hna amamane ka hape, troa mama la Matran ngöne la itre xötre nekö i Aberahama. (Genese 22:15-18) Ngo eje hi lai laka ame la Matrane cili, tre, thaa tro kö eje a cia qa ngöne la ketre matra i Aberahama pine laka sine la ijö i nyidrë, ohea, Iehova kö la ka troa iën la Matrane cili. Celë hi matre ngacama tru la ihnimi Aberahama kowe la nekö i nyidrë me Hagara, ene Isamaela, ngo öni Iehova pe ka hape: “Tro ni a acatene la isisinyikeunge me Isaaka, la tro Sara a hnahone göi eö.” (Genese 17:18-21) Thupene hë la itre macatre, hna amexeje hmaca la isisinyikeu, a thaa kowe kö la neköne haetra i Isaaka, ene Esau, ngo koi Iakobo, keme ne lo 12 lao tribu ne Isaraela. (Genese 28:10-14) Kola tro la itre macatre nge kola fe amamane trongëne laka troa fetra la Matran qa ngöne la tribu ne Iudra, nge troa xulu ngöne la itre xötre nekö i Davita.—Genese 49:10; 1 Aqane lapa ite joxu 17:3, 4, 11-14.
5. Ame ngöne lo Iesu a nyiqaane cainöj e celë fen, nemen la ka amamane hnyawa ka hape, nyidrëti hi la Mesia?
5 Nemene la itre xaa pengöne lo Matran hna qaja amë hë? Hna canga amamane pala kö hnei Tusi Hmitrötr 700 lao macatre ka hape, troa hnahon lo lai Matran e Betheleema, nge atr angeic. Hna amamane mina fe ka hape, traqa pë hë lai Matran e celë fen nge ka mele hë ekö e hnengödrai “ka hekö palua kö,” qaane lo ijine hna xupi angeic e hnengödrai. (Mika 5:2) Hna ahnithe mina fe hnei perofeta Daniela la ijine tro angeic a mama e celë fen, ceitu me Mesia. (Daniela 9:24-26) Nge ame mina fe lo kola sië Iesu hnei uati hmitrötr, matre iana i Iehova jë nyidrë, hna drenge la nine ula i Akötresie qaa hnengödrai, kola anyipicine hnyawa ka hape, Iesu hi la Hupuna i Nyidrë. (Mataio 3:16, 17) Haawe mama ha la Matran! Celë hi kepin matre hna catre fë hnei Filipo ka hape: “Öhnë hë huni la hnei Mose hna cinyihane ngöne la wathebo, me hnei nöjei perofeta, Iesu.”—Ioane 1:45.
6. (a) Thenge la hna qaja ngöne Luka 24:27, nemene hë la hna wanga atrehmekune hnene la itretre drei Iesu? (b) Drei la taan ne la ‘matran ne la föe,’ nge nemen la alien la hna hape kola troa athe la he i un?
6 Thupene lai, kola wanga atrehmekune fe hnene la itretre drei Iesu ka hape, nyimutre catr la itre hna perofetan göne la Mesia e hnine la Tusi Hmitrötr. (Luka 24:27) Kolo ha mama hnyawa laka Iesu hi lo taan ne la ‘matran ne la föe,’ ene lo ka troa athe la he ne la un, nge ka troa waja afican me apaatrenyi Satana. Jëne Iesu, tro ha eatre asë lo itre hna thingehnaean hnei Akötresie kowe la itre atr, ene lo itre ewekë hne së hna lapa treqen.—2 Korinito 1:20.
7. E atre hë së la pengöne lo lai Atr hna qaja hnene la itre hna perofetan, nemene ju hë la ewekë ka loi nyine troa trotrohnine hnyawa?
7 Enehila atre hë së la itre ewekë cili, tune kaa la aqane tro sa ujë? Kola qaja hnei Tusi Hmitrötr la ketre eunuka ne Aithiope ka e la itre xaa hna perofetan göne lo lai Mesia atre troa Itö mele së elany. Hnene la trenge pi ajane i angeice troa trotrohnin, ene pe angeic a hnyingëne ju koi Filipo ka hape: “Kola qeje dei la perofeta celë ?” Thupene la hna sa la hnying thaa hnene kö la eunuka hna hmaca e cili. Ase jë hi, angeic a drenge hnyawa la aqane qejepengöne i Filipo lai itre hnei angeic hna e, ene pe trotrohnine ju hi angeice ka hape, eatrë hë la itre hna thingehnaean, nge ame la aqane tro angeic a olen, tre ene la troa hetre hna kuca. Wangatrehmekune fe hë angeic la enyipi ewekën la troa xomi bapataiso. (Ite Huliwa 8:32-38; Isaia 53:3-9) Tune kaa fe së, tro fe kö së a hane ujë tune la atr celë?
8. (a) Nemen la hna nyi ahnuen hnene lo kola huujë Isaaka hnei Aberahama? (b) Pine nemen matre hnei Iehova hna qaja koi Aberahama ka hape, troa manathith la itre nöje asë jëne la Matran, nge nemen la aqane troa eatre koi së enehila la ewekë cili?
8 Loi e tro mina fe së a wang lo ketre ewekë ka tru nyine hain hna kuca ekö hnei Aberahama, lo hna tro troa huujën lo nekö i nyidrëti ka caas me Sara. (Genese 22:1-18) Ewekë lai ka nyi ahnuen la hnei Iehova hna troa kuca ngöne la Nyidrëti a troa huujën la Hupuna i Nyidrë ka caas: “Hnei Akötesieti hna hnime la fene hnengödrai, matre nyidëti a hamëne la Nekö i nyidëti ka cas, mate tha tro kö a meci la kete e angete lapaune koi nyidë, ngo tro ha hetenyi la mele ka tha ase palua kö.” (Ioane 3:16) Drei la ketre mekune ka thue mejiune së, qa ngöne laka ase hë Iehova hamën la Hupuna i Nyidrë ka caas nyine troa eatrën la aja i Nyidrë, haawe, tro fe hë Nyidrë a “hamëne gufane . . . la nöjei ewekë asë koi shë.” (Roma 8:32) Nemen la hnei Nyidrëti hna thele the së? Tune la hna cinyihan ngöne Genese 22:18, hna qaja hnei Iehova koi Aberahama ka hape, troa manathith la itre nöje jëne la Matran, “qa ngöne la hnei [Aberahama] hna denge thenge la tenge ewekë i [Akötresie].” Nyipi ewekë tro mina fe së a drei Iehova memine la Hupuna i Nyidrë: “Hetenyi hë la mele ka tha ase palua kö hnene la ate lapaune kowe la Hupuna ; ngo tha tro kö a öhne la mele hnene la ate tha lapaune kö kowe la Hupuna ; ngo tro pala kö a të hui angeice la elëhni Akötesie.”—Ioane 3:36.
9. Maine hetre hni ne ole së kowe la mejiune laka ijije troa mele epine palua jëne la mele hna huujën hnei Iesu, nemen la nyine tro sa kuca?
9 Maine hetre hni ne ole së pine la mejiune kowe la mele ka thaa ase palua kö, hna aijijë së troa kapa jëne la mel hnei Iesu hna huujën, haawe, tro hë së a thele troa kuca la itre ewekë hnei Iehova hna ahnithe koi së jëne Iesu. Itre hna amekötine lai ka cile xötreith la ihnimi së koi Akötresie me kowe la itre atr. (Mataio 22:37-39) Hnei Iesu hna amamane ka hape, tro la ihnimi së koi Iehova a upi së troa hane inine la itre xaa atr troa “trongëne la nöjei ewekë asëjëihë lo [hnei Iesu] hna ahnithe koi [së].” (Mataio 28:19, 20) Nge easë a ajan troa hane amaman la ihnimi së kowe la itre hlue i Iehova, hnene la tro sa catre ce “icasikeu” pala hi me angatr. (Heberu 10:25; Galatia 6:10) Ketre, ame ngöne la easë a thele troa drei Akötresie memine la Hupuna i Nyidrë, thaa tro kö së a mekune ka hape, Nyidrëti a ajan tro sa pane pexej. Kola qaja ngöne Heberu 4:15 ka hape, atreine hi tro Iesu Atre Huuje Ka Sisitria a “aköte ngöne la itre kucakuca shë.” Drei la eloin nge troa keukawa la mele së, e tro së a sipo Iehova ngöne la thith jëne Keriso, troa xatua së troa hun qa ngöne la itre engazon la ngönetrei së!—Mataio 6:12.
Amamane Jë La Lapaune Së Koi Keriso
10. Pine nemen matre Iesu Keriso hmekuje hi la jëne iamele koi së?
10 Thupene la hna qejepengöne hnei Peteru kowe la itre atrene la hna kootr ka tru i angetre Iudra e Ierusalema, laka eatre hë la itre hna perofetan göi Iesu, öni nyidrëti jë hi e qaja catrën me nyipune ka hape: “Pëkö ketre ëjene e celë fene hnengödrai hna hamëne kowe la ate, ka ateine troa amele shë.” (Ite Huliwa 4:12) Pine laka ame asë hi la itre matra i Adamu tre itre atr ka ngazo asë hi, thatreine jë kö tro la meci ne la ketre e angatr a nyine thupene mel thatraqane la itre xaa atr. Ngo ame Iesu tre ka pexeje nyidrë, nge ame la mele hnei nyidrë hna troa huujën tre ka sisitria catr ej. (Salamo 49:6-9; Heberu 2:9) Hnei nyidrë hna huujën koi Akötresie la mele i nyidrë, celë hi thupene mel ka ihmeku hnyawa memine lo mele ka pexej hna aluuzin hnei Adamu. (1 Timoteo 2:5, 6) Qa ngöne lai, hna fe gojenyi së hnene lai thupene mel hna huujën hnei Iesu, matre tro sa hane kapa la mele ka thaa ase palua kö ngöne la fene ka hnyipixe i Akötresie.
11. Qejepengöne jë la itre manathithi ka tru hne së hna kapa jën la mele i Iesu hna huujën.
11 Hetrenyi fe la itre xaa manathith hne së hna troa nyiqaane kapa enehila jën la thupene mel. Hanawang la ketre ceitun, ngacama itre atr ka ngazo së, ngo kola aijijën hnene la mel hna huujën hnei Iesu troa pë ethan la itre mekuthethewe së qa ngöne laka ase hë senge la itre ngazo së. Ka draië catre kö la huuje celë hune lo itre öni hna huujën hnei angetre Isaraela, thenge lo hna amekötin hnene la Trenge Wathebo i Mose. (Ite Huliwa 13:38, 39; Heberu 9:13, 14; 10:22) Ngo maine easë a ajan troa senge la itre ngazo së, loi e troa catr e kuhu hni së laka nyipi ewekë koi së la mele hna huujën hnei Keriso: “Maine öni shë, ka hape, pëkö ngazo shë, eësha iaö shë kö, nge tha eje kö the shë la nyipici. Maine eësha amamane la ite ngazo shë, nyipici me meköti nyidë troa nue tije la ite ngazo shë, me hnea tije la nöjei thina shë ka tha meköti kö asëjëihë.”—1 Ioane 1:8, 9.
12. Pine nemen matre loi e troa alön asë la ngönetrei hnine la tim matre troa hetrenyi la mekuthethewe ka loi xajawa i Akötresie?
12 Tune kaa la aqane troa amamane hnene la itre atr ka ngazo, la lapaune i angatr koi Keriso me kowe la mele hnei nyidrë hna huujën? Ngöne la hneijine i Iesu, ame la kola hetrenyi la lapaun hnene la ketre atr, haawe, angeice fe hi a amamane ju kowe la nöjei atr. Hna amamane tune kaa? Angatr a xome la bapataiso. Pine nemen? Pine laka hna amekötine lai hnei Iesu kowe la itretre drei nyidrë asë. (Mataio 28:19, 20; Ite Huliwa 8:12; 18:8) Thatreine kö tro la ketre atr a xome hnöthe la mele i angeic, e ase hë ketr la hni angeic me upi angeic hnene la itre ewekë hna hnëkën cememine la ihnim hnei Iehova jëne Iesu. Nyimu götrane ne la mele i angeic nyine troa saze, nge tro fe angeic a thithi koi Akötresie troa qaja ka hape, angeic a nue la mele i angeic, nge troa eatr la aja cili ngöne la ijine lö fë asë angeice la ngönetrei angeice hnine la tim. Ame la easë a amamane la lapaune së tune la, easë hi lai a ‘sipone koi Akötresie la mekuthethewe ka loi.’—1 Peteru 3:21.
13. Maine hne së hna kuca la ngazo, nemen la nyine tro sa kuca, nge pine nemen?
13 Ngo eje hi lai laka, thupene la bapataiso thaa tro jë kö a paatr la itre aja ka ngazo the së. Nemene kö la nyine troa kuca? Hna qaja hnei Ioane aposetolo ka hape: “Ini a cinyihane koi nyipunie la ite ewekë cili, mate the tro kö nyipunie a kuca la ngazo. Nge maine kuca la ngazo hnei kete ate, hetenyi hë shë la ate xëwe fë koi Tetetro, ene Iesu Keriso ka meköt ; nge nyidëti la huje pine la nöjei ngazo shë.” (1 Ioane 2:1, 2) Hapeu, kolo lai a hape ijije hi tro sa kuca la nöjei ngazo, ke easë a troa thithi fë koi Akötresieti troa senge trij asë itre ej? Ohea. Ame la ka nyipi ewekë catr, tre ene la troa ietran la itre ngazo së. Ka loi mina fe troa thele ixatua thene la itre trejine Keresiano ka he kö catr hu së, maine itre Keresiano ka macaj e hnine la ekalesia. Nyipi ewekë tro sa atrehmekune ka hape, ka ngazo la hne së hna kuca, me ietra e kuhu hni së, ene pe tro hë së a catre thele jën matre thaa tro hmaca kö së a kuca lai ngazo cili. (Ite Huliwa 3:19; Iakobo 5:13-16) Maine tro sa ujë tune lai, eje hi lai laka, tro hë Iesu a xatua së nge tro hmaca ha Iehova a kepe së.
14. (a) Qaja jë la ketre manathith ka lolo hne së hna kapa jëne la mele hna huujën hnei Iesu. (b) Maine nyipici laka eje the së la lapaun, nemene hë la nyine tro sa kuca?
14 Hnene la mele hna huujën hnei Iesu hna fe la gojenyi ne la mele ka thaa ase palua kö e koho hnengödrai, thatraqane la “hna axö mamoe ka co” ene lo ketre sine la lapa ne lo matran hna qaja ngöne Genese 3:15. (Luka 12:32; Galatia 3:26-29) Hnene eje fe hna fe la gojenyi kowe la mele ka epine palua ngöne la Paradraiso e celë fen thatraqane la itre xaa atr, itre miliar la etrun. (Salamo 37:29; Hna Amamane 20:11, 12; 21:3, 4) Ame la mele ka thaa ase palua kö, tre celë hi “ahnahna i Akötesie . . . göi Iesu Keriso Joxu shë.” (Roma 6:23; Efeso 2:8-10) Maine easë a lapaune kowe la ahnahna cili, nge hetre hni ne ole së kowe la hna kuca matre hetrenyi jë la ahnahna cili, haawe, troa mama lai ngöne la mele së. Qa ngöne laka trotrohnine hë së la elolon la aqane upi Iesu hnei Iehova troa kuca la aja i Nyidrë, memine la enyipiewekën la troa xötrethenge hnyawa la itre thupaca i Iesu, haawe, tro hë së a xome la huliwa ne cainöj ceitune me ketre huliwa ka sisitria catr kowe la mele së. Tro ha mama hnyawa la lapaune së ngöne la aqane tro sa ce ithanatan memine la itre xaa atr la elolon la ahnahna cili hna hamën koi së hnei Akötresie.—Ite Huliwa 20:24.
15. Tune kaa la aqane acaasi së hnene la lapaune koi Iesu Keriso?
15 Lolo catr la lapaune cili, kola acaasi së! Jëne la aqane acaasi së hnene la lapaune cili, easë a easenyi catr koi Iehova, me kowe la Hupuna i Nyidrë, me kowe la itre atren la ekalesia i Keresiano. (1 Ioane 3:23, 24) Kola ithue madrine së la Iehova a hamën cememine la ihnim kowe la Hupuna i Nyidrë, “la atesieti ka sisitia hune la nöjei ëjen’ asëjëihë [ngo thaa eje kö e hune la ëje i Akötresieti] ; mate troa sa watingöneca asëjëihë kowe la atesi Iesu hnei angete hnengödrai, me fene hnengödrai, me fene la fene hnengödrai ; nge mate amamanepi hnene la nöjei sesepeneqë asëjëihë, laka Iesu Keriso la Joxu, nyine atrunyi Akötesie Tetetro.”—Filipi 2:9-11.
Revizio
• Ame ngöne lo kola mama hnene la Mesia, pine nemen matre thaa jole kö kowe la itre ka lapaune hnyawa kowe la Wesi Ula i Akötresie troa wanga atrehmekunyi nyidrë?
• Nemen la itre xaa ewekë nyine tro sa kuca maine easë a ajan troa amaman la hni ne ole së kowe la mele hna huujën hnei Iesu?
• Nemene hë la itre manathith hne së hna kapa jën la mele hna huujën hnei Iesu? Tune kaa la aqane xatua së hnene la ewekë cili, ngöne la easë a sipo Iehova jëne la thith troa senge la itre ngazo së?
[Iatr ne la götran 36]
Hnei Iesu hna qaja kowe la itretre drei nyidrë ka hape, loi e tro angatr a inine la itre xaa atr troa trongën la itre hna amekötine hnei Akötresie