Kunkanbaaraw kalifa cɛɛ kantigiw ma
“O kalifa mɔgɔsɔbɛw ma minw be se ka mɔgɔ wɛrɛw kalan n’o ye.”—2 TIM. 2:2.
1, 2. Mɔgɔ caaman b’u ka baara jati cogo di?
MƆGƆ caaman b’a jaati k’u be baara min kɛ, o lo b’a yira ni nafa b’u la wala ni nafa t’u la. Yɔrɔ dɔw la, n’u b’a fɛ ka mɔgɔ dɔ lɔn, u ka teli k’a ɲininga ko: “I be baara juman lo kɛ?”
2 Tuma dɔw la, Bibulu be dɔw kofɔ ka bɛn n’u ka baara ye. A b’a fɔ ko: “Matiyo lɛnpominɛla,” “Simɔn . . . golomɔla” ani “dɔgɔtɔrɔcɛ Luka.” (Mat. 10:3; Kɛw. 10:6; Kɔlɔs. 4:14). Jehova be nɛɛma baara wala kunkanbaara minw kalifa mɔgɔw ma, u be weele ka kɛɲɛ n’u ye fana. A fɔra Bibulu kɔnɔ ko: Masacɛ Dawuda, kira Eli ani ciden Pol. O cɛɛw tun b’u ka baara jati baara nafamanba ye. An fana k’an ka kunkanbaaraw jati baara nafamanbaw ye.
3. Mun na mɔgɔkɔrɔbaw ka ɲi ka kanbelew dɛmɛ? ( Jaa lajɛ, barokun daminɛ na.)
3 An be ni baara minw ye Jehova ka jɛnkulu kɔnɔ, o ka di an caaman ye ani an b’a fɛ k’o baara kɛ fɔɔ abada. A fɔ man di nka, kabi Adama ka wagati la, bɔnsɔnw be kɔrɔ ani bɔnsɔn wɛrɛw b’u nɔɔ ta (Waaj. 1:4). Kɔsa la, o ye gwɛlɛya dɔw lase Jehova sagokɛlaw ma. Dɔ farala u ka baara kan ani o baara gwɛlɛyara ka tɛmɛ fɔlɔ kan. Ɲɛyirali fɛ, n’an ye baara kura dɔw daminɛ, an b’u kɛ ni baarakɛcogo kuraw ye fana. Tuma caaman na, o baaraw be kɛ ni fɛɛrɛ kura minw ye, olu fana be yɛlɛma joona joona. A ka gwɛlɛ mɔgɔkɔrɔba dɔw ma k’o baarakɛcogo kuraw degi (Luka 5:39). Hali n’o tɛ, a be se ka kɛ ko fanga be kanbelewa la ka tɛmɛ mɔgɔkɔrɔbaw kan (Talenw 20:29). O kama, a ka ɲi mɔgɔkɔrɔbaw k’u dɛmɛ u ka se ka kunkanbaara wɛrɛw dafa. Mɔgɔkɔrɔbaw b’u ka kanuya yira o cogo la.—Zaburuw 71:18 kalan.
4. A man nɔgɔ dɔw fɛ ka kunkanbaaraw kalifa. Mun na do? (Tablo nin lajɛ: “Mun na dɔw tɛ sɔn ka kunkanbaaraw kalifa?”)
4 Ɲɛmɔgɔya kalifara minw ma, tuma dɔw la, a man nɔgɔ u fɛ ka kunkanbaaraw kalifa kanbelew ma. Dɔw ka lɔyɔrɔ koo ka gwɛlɛ u ma ani u t’a fɛ ka bɔnɛ o la. Dɔ wɛrɛw be jɔrɔ ko n’u ma baara ɲɛminɛ, kanbelew tɛna se k’o kɛ ka ɲɛ. N’a sɔrɔ dɔw fana b’a miiri ko wagati t’u fɛ ka fɔrɔmasɔn di mɔgɔ wɛrɛ ma. Faan wɛrɛ fɛ, hali ni kunkanbaaraw ma kalifa kanbelew ma fɔlɔ, u man ɲi ka kɔrɔtɔ.
5. An bena ɲiningali jumanw lo lajɛ?
5 An ka ɲiningali nunu lajɛ: A fɔlɔ, mɔgɔkɔrɔbaw be se ka kanbelew dɛmɛ cogo di u ka se ka kunkanbaaraw dafa? Mun na o kɔrɔtanin lo? (2 Tim. 2:2). A filanan, mun na a kɔrɔtanin lo kanbelew ka koow kɛ cogo bɛnnin na n’u be mɔgɔkɔrɔba dɛmɛna? Mun na kanbelew ka ɲi k’u ladegi? An k’a lajɛ fɔlɔ masacɛ Dawuda y’a dencɛ dɛmɛ cogo min na walisa a ka kunkanbaaraba dɔ dafa.
DAWUDA YE SOLOMANI DƐMƐ
6. Masacɛ Dawuda tun b’a fɛ ka mun lo kɛ? Nka, Jehova ye mun lo fɔ a ye?
6 Saan caaman kɔnɔ, Dawuda bolila Sayuli ɲɛ ka taga dogo yɔrɔ dɔw la. O kɔ, Dawuda kɛra masacɛ ye ani a tun be boon cɛɲumanba kɔnɔ. Nka, a dusu tun tiɲɛnin lo sabu batoso si tun tɛ yen Jehova tɔgɔ la. O kama, a y’a latigɛ ka boon lɔ Jehova ye. A y’a fɔ kira Natan ye ko: “A filɛ, ne ka soo lɔnin be ni sɛdiriyiri ye, k’a sɔrɔ Masaba ka layidu taamasiɲɛ kɛsu be fanibugu le kɔnɔ.” Natan y’a jaabi ko “fɛɛn min b’a dusu la n’a b’a fɛ k’a kɛ, ko a k’a kɛ, ko bari Ala be n’a ye.” Nka, Jehova sago tun t’o ye. A ko Natan k’a fɔ Dawuda ye ko: “Mɔgɔ min bena soo lɔ ne ye, janko n ka sigi a kɔnɔ, o te ale ye.” Tiɲɛn lo ko Jehova ye Dawuda hakili sigi ni kanuya ye ko a bena to k’a duga. Nka, a y’a fɔ ko Dawuda dencɛ Solomani lo bena batoso lɔ ale ye. Dawuda ye mun lo kɛ do?—1 Til. Kib. 17:1-4, 8, 11, 12; 29:1.
7. Jehova ko Dawuda lo tɛna batoso lɔ. Dawuda y’o koo ta cogo di?
7 Dawuda ma ban ka Solomani dɛmɛ ani a ma to ka miiri ko ale tɛna nɛɛma sɔrɔ ka batoso lɔ. Tiɲɛn lo ko, a be fɔ ko Solomani lo ye batosoba lɔ, a tɛ fɔ ko Dawuda lo. Hali ni Dawuda dusu tiɲɛna sabu a ma se k’a ka laɲinita dafa, a ye dɛmɛ don kosɔbɛ o baara la. A ye baarakɛlaw labɛn ni kisɛya ye ani ka nigɛ, zira, warigwɛ, sanu, sɛdiriyiriw labɛn fana. Ka fara o kan, a ye Solomani jija ko: “Sisan ne deen, Masaba ka to i fɛ, janko i ka se ka soo nin lɔ Masaba i ka Ala ye, ka kɛɲɛ n’a ka fɔta ye i faan fɛ.”—1 Til. Kib. 22:11, 14-16.
8. Mun na Dawuda tun be se k’a miiri ko Solomani tun tɛ se k’o baaraba ɲɛminɛ? Nka, Dawuda ye mun lo kɛ do?
8 1 Tilew Kibaru 22:5 kalan. Dawuda tun be se k’a miiri ko Solomani tɛ se k’o baaraba ɲɛminɛ. Alabatoso tun ka kan ka kɛ boon cɛɲumanba ye ani Solomani do tun tɛ “mɔgɔkɔrɔba ye fɔlɔ.” Nka, Dawuda tun b’a lɔn ko Jehova tun bena Solomani dɛmɛ k’o baara kɛ. O kama, Dawuda y’a seko bɛɛ kɛ ka Solomani dɛmɛ ani a ye labɛn caaman kɛ.
NINSƆNDIYA LO KA FƆRƆMASƆN DI TƆƆW MA
Ninsɔndiyako lo k’a ye ko kanbelew be kunkanbaarabaw dafara (Dakun 9 lajɛ)
9. Mun na, mɔgɔkɔrɔbaw be se ka ninsɔndiya n’u b’u ka kunkanbaaraw kalifa? Ɲɛyirali dɔ di.
9 Mɔgɔkɔrɔbaw dusu man ɲi ka tiɲɛ n’u ka kan k’u ka kunkanbaaraw kalifa kanbelew ma. Min kɔrɔtanin lo ka tɛmɛ fɛɛn bɛɛ kan, o ye Jehova ka baara lo ye. O baara be taga ɲɛ ni mɔgɔkɔrɔbaw be fɔrɔmasɔn di kanbelew ma walisa u ka se ka kunkanbaaraw dafa. Miiri k’a filɛ: I denmisɛn tuma na, n’a sɔrɔ i tun b’i facɛ filɛ a be mobili bolila. I bonyana tuma min na, a be mobili bolicogo ɲɛfɔ i ye. Kɔfɛ, i y’i ka pɛrɛmi sɔrɔ ani i y’a daminɛ ka mobili boli i yɛrɛ ma. Nka, i facɛ bele be ladiliw di i ma mobili boli koo la. Tuma dɔw la, aw be mobili boli ka di ɲɔgɔn ma. Komi i facɛ kɔrɔla sisan, e lo be mobili boli tuma caaman na. Yala o b’i facɛ dusu tiɲɛ wa? Ayi. N’i b’a ta ka taga n’a ye a tagayɔrɔw la, o yɛrɛ ka di a ye. O cogo kelen na, mɔgɔkɔrɔbaw ninsɔndiyanin lo n’u y’a ye ko u ye fɔrɔmasɔn di kanbele minw ma u be sera ka kunkanbaaraw dafa Alako ta fan fɛ.
10. Musa tun be mun lo miiri lɔyɔrɔba ni kuntigiya koo la?
10 Mɔgɔkɔrɔbaw man ɲi ka keliya kɛ. An k’a filɛ Musa ye min kɛ tuma min na Israɛlden dɔw y’a daminɛ ka kiraya kɛ (Nɔnburuw 11:24-29 kalan). Musa dɛmɛbaga Zozuwe, tun b’a fɛ k’o cɛɛw bali. Siga t’a la, a tun b’a miiri k’o cɛɛw be Musa ka lɔyɔrɔba n’a ka kuntigiya mafiɲɛyara le. Nka, Musa y’a jaabi ko: “Keliya b’i la ne kosɔn wa? Ala m’a kɛra, Masaba ka mɔgɔw bɛɛ ka kɛ kiraw ye, Masaba k’a ka Nii don u bɛɛ la!” Musa tun y’a faamu ko Jehova lo ye hakili senu di u ma. Musa m’a ɲini u ka bonya la ale kan, nka a y’a fɔ ko ale b’a fɛ Ala k’o nɛɛma kɛ a sagokɛlaw bɛɛ ye. Anw do? An tun ka kan ka kunkanbaara min sɔrɔ n’o kalifara mɔgɔ wɛrɛ ma, yala o b’an dusu diya i n’a fɔ Musa wa?
11. Balimacɛ min y’a ka kunkanbaara kalifa mɔgɔ wɛrɛ ma, ale ye mun lo fɔ?
11 Bi, balima caaman be baara kɛra ni kisɛya ye kabi saan caaman. Olu ye fɔrɔmasɔn di mɔgɔ wɛrɛw ma walisa u ka se ka kunkanbaara dɔw dafa. Ɲɛyirali fɛ, balimacɛ Peter ye saan 74 ni kɔ kɛ kudayi cidenyabaara la. A ye saan 35 kɛ Betɛli dɔ la, tubabu jamana na. Kɔsa la, Biro min be waajuliko ɲɛnabɔ a tun b’o kun na. Sisan Paul lo b’o biro kun na. Ale ye kanbele ye ani a ye baara kɛ ni Peter ye saan caaman kɔnɔ. U ye Peter ɲininga ko a be mun miiri o yɛlɛmani koo la. A y’a fɔ ko: “N’ ninsɔn ka di kosɔbɛ k’a ye ko balimacɛ dɔw ye fɔrɔmasɔn sɔrɔ ka se ka kunkanbaarabaw dafa. N’ ninsɔndiyanin lo fana sabu o balimaw b’o baara kɛra a ɲɛɛ ma.”
BONYA LA MƆGƆKƆRƆBAW KAN
12. Bibulu be min fɔ Orobowamu koo la, o be mun lo yira an na?
12 Solomani sanin kɔ, a dencɛ Orobowamu lo kɛra masacɛ ye. Tuma min na Orobowamu mako tun be ladiliw la k’a ka kunkanbaaraw dafa, a ye mɔgɔkɔrɔbaw lo ɲininga fɔlɔ. Nka, a ma sɔn u ka ladiliw ma. A sɔnna a kanbele ɲɔgɔnw ka ladiliw lo ma, olu minw tun y’a dɛmɛbagaw ye sisan. A laban kɛra bɔnɛba ye a ma (2 Til. Kib. 10:6-11, 19). O be mun lo yira an na? Mɔgɔkɔrɔbaw be koo caaman lɔn. O kama, hakilitigiyako lo ka ladili ɲini u fɛ ani k’o ladili sira tagama. Tiɲɛn lo ko mɔgɔkɔrɔbaw man ɲi ka kanbelew waajibiya u ka koow kɛ i ko a tun be kɛ cogo min na fɔlɔ la. Nka, o kɔrɔ tɛ ko kanbelew ka kan ka mɔgɔkɔrɔbaw ka ladiliw mafiɲɛya.
13. Kanbelew ka ɲi ka baara kɛ ni mɔgɔkɔrɔbaw ye cogo di?
13 N’a sɔrɔ sisan, kunkanbaara dira kanbele dɔw ma ka mɔgɔkɔrɔba dɔw ka baara ɲɛminɛ. Hali n’o kanbelew sigira mɔgɔkɔrɔbaw nɔɔ na, a ka ɲi u ka ladiliw ɲini o mɔgɔkɔrɔbaw fɛ ka sɔrɔ ka desizɔnw ta. O la, mɔgɔkɔrɔbaw ka hakilitigiya n’u ka lɔnniya bena u nafa. Paul min kofɔra ka tɛmɛ, Peter ka kunkanbaara kalifara min ma, ale ko: “Ne ye wagati ta ka ladiliw ɲini Peter fɛ. Balima minw b’an ka biro kɔnɔ, ne y’olu fana jija u k’o kɛ.”
14. Pol ni Timote ye baara kɛ ɲɔgɔn fɛ cogo min na, o be mun lo yira an na?
14 Kanbele Timote ye baara kɛ ni Pol ye saan caaman kɔnɔ (Filipikaw 2:20-22 kalan). Pol tun ye lɛtɛrɛ sɛbɛ Korɛntikaw ma ko: “N deen min koo ka di n ye n’o ye Timote ye, n y’o ci aw fɛ. Mɔgɔsɔbɛ lo Matigi ka sira la. Ale bena aw hakili jigi ne ka taamacogo la Krista ka sira la, i n’a fɔ ne be Krista ka jamakuluw kalan yɔrɔ bɛɛ cogo min na.” (1 Kor. 4:17). O kumaw b’a yira ko Pol ni Timote tun be baara kɛ ɲɔgɔn fɛ ani bɛɛn tun b’u ni ɲɔgɔn cɛ. Pol tun ye wagati ta ka Timote kalan ale yɛrɛ “ka taamacogo la Krista ka sira la.” Timote tun ye koo caaman faamu ka ɲɛ ani a koo diyara Pol ye. Pol tun lanin b’a la ko Timote bena se ka Korɛntikaw mako wasa Alako ta fan fɛ. O ye ɲɛyirali ɲuman ye diinan mɔgɔkɔrɔw fɛ bi, n’u be balimaw dɛmɛna walisa u ka se ka kunkanbaaraw dafa kafo kɔnɔ.
AN KELEN KELEN BƐƐ LƆYƆRƆ KA BON
15. N’an ka koow yɛlɛmana, Pol ye ladili min sɛbɛ Ɔrɔmu kerecɛnw ma, o be se k’an dɛmɛ cogo di?
15 An be wagati ɲumanw lo la. Jehova ka ɔriganisasiyɔn faan min be dugukolo kan, o be ɲɛtaga kɛra faan caaman na. Ni ɲɛtaga be kɛ, waajibi lo yɛlɛmaniw fana ka kɛ. O yɛlɛmaniw be se k’a to an ka koow be yɛlɛmana. N’o lo, an k’an yɛrɛ majigi ka Jehova ka koow lo kɛ an ɲɛnako fɔlɔ ye. An kana miiri an yɛrɛ ka koow dɔrɔn na. O la, bɛɛn bena to an n’an balimaw cɛ. Pol ye lɛtɛrɛ sɛbɛ Ɔrɔmu kerecɛnw ma ko: “Ne b’a fɔ aw bɛɛ ye ko aw kana aw yɛrɛ boɲa k’a dama tɛmɛ, aw k’aw yɛrɛ majigi ka kɛɲɛ ni jigi ye, Ala ye min di aw ma. Yɔrɔ caaman b’an farisogo la, u bɛɛ ka baara te kelen ye fana. O cogo la, an minw lara Krista la, an n’an ka caya bɛɛ, an jɛnna ka kɛ farisogo kelen ye.”—Ɔrɔm. 12:3-5.
16. Mɔgɔkɔrɔbaw, kanbelew ani musow ka kan ka mun lo kɛ walisa hɛɛrɛ ni bɛɛn ka to Jehova ka ɔriganisasiyɔn kɔnɔ?
16 An ka koow mana kɛ cogo o cogo, an bɛɛ ka Jehova ka Masaya lafasa ani a ye baara min kalifa an ma, an k’o kɛ. O Masaya ɲɔgɔn tɛ yen! Mɔgɔkɔrɔbaw, aw be baara min kɛra, aw ka kanbelew dɛmɛ u ka se k’o kɛ. Kanbelew, aw ka sɔn kunkanbaaraw ma, aw k’aw majigi ani aw ka mɔgɔkɔrɔbaw bonya. Musow, aw ka Akilasi muso Pirisili ladegi. A y’a cɛɛ bila sira ani tuma min na u ka koow cogoya yɛlɛmana, a y’a dɛmɛ ni kantigiya ye.—Kɛw. 18:2.
17. Yezu tun lanin b’a la ko a ka kalandenw bena mun lo kɛ? Mun na a ye fɔrɔmasɔn di u ma?
17 Yezu ye ɲɛyirali ɲuman to an ye. A ye fɔrɔmasɔn di tɔɔw ma walisa u ka se ka kunkanbaaraw dafa. Yezu tun b’a lɔn ko a sanin kɔ, mɔgɔ wɛrɛw lo tun bena waajuli kɛ a nɔɔ na. Hali n’a ka kalandenw tun ye mɔgɔ dafabaliw ye, a tun lanin b’u la. A y’a fɔ k’u bena koo dɔw kɛ minw ka bon ni ale taw ye (Zan 14:12). A ye fɔrɔmasɔn ɲuman di u ma ani u ye kibaro diiman jɛnsɛn duniɲa kuru bɛɛ kɔnɔ u ka wagati la.—Kɔlɔs. 1:23.
18. An be ni jigiya juman lo ye siniɲasigi koo la? An be se ka mun lo kɛ sisan?
18 Yezu y’a niin saraka. O kɔ, Ala y’a lakunu sankolo la ka baara caaman kalifa a ma. Ɲɛmɔgɔya dira a ma, “a siginin be fangatigi yebaliw ni kuntigiw ani setigiw ni masaw bɛɛ kunna.” (Efɛz. 1:19-21). N’an sara kantigiya la sanni Arimagedɔn ka se, Ala bena an lakunu duniɲa kura kɔnɔ. O yɔrɔ la, baara caaman bena kalifa an ma minw bena an wasa. Nka sisan, an bɛɛ be se k’an seen don waajuli baara la ani ka mɔgɔw dɛmɛ u ka kɛ Krista ka kalandenw ye. O baara kɔrɔtanin lo kosɔbɛ. Kanbelew fara mɔgɔkɔrɔbaw kan, an bɛɛ ka “taga ɲa Matigi ka baara la tuma bɛɛ.”—1 Kor. 15:58.
a Barokun nin kɔnɔ, n’a fɔra ko “kanbelew,” o ma ɲɛsin kanbelew dɔrɔn ma, nka u ɲɛsinna balikuw fana ma minw sii tɛmɛna kanbelew ta kan.