Duga be Jehova sago kɛli la

N’ WOLOLA saan 1923, Hemsworth dugu la, Yorkshire mara la (Angletɛri). N’ kɔrɔcɛ tɔgɔ ko Bob. N’ tun be ni saan 9 ɲɔgɔn ye ani n’ facɛ ye gafe dɔw sɔrɔ minw tun b’a ɲɛfɔ diinanw be mɔgɔw lafili cogo min na. U kɔnɔnakow ye n’ facɛ dusu sɔrɔ kosɔbɛ sabu diinan kuntigiw ka filankafoya tun man di a ye. Saan damanin o kɔ, Bob Atkinson nana bɔ an ye. A y’a to an ye Rutherford ka kalan dɔ lamɛn turnediski la. An y’a faamu ko gafe minw tun dira n’ facɛ ma, olu sɛbɛbagaw lo tun y’o kalan labɛn. N’ bangebagaw ko balimacɛ Atkinson ka to ka na sura dumu n’an ye walisa k’an ka ɲiningali caaman jaabi Bibulu koo la. Atkinson ko an ka to ka na lajɛnw na balimacɛ dɔ ka soo. Kilomɛtɛrɛ damanin lo tun b’an ka soo n’o yɔrɔ cɛ. An sinna ka to ka taga lajɛnw na ani kafo dennin dɔ sigira Hemsworth dugu la. A ma mɛɛn, an ko zone kɔrɔsibaga (sisan, o be weele ko kafokulu kɔrɔsibaga) ka to ka jigi an fɛ. Piyɔniye minw tun b’an gɛrɛfɛ, an tun be to ka olu fana weele ka na dumuni kɛ an fɛ. An tun be jɛnɲɔgɔnya min kɛ n’o balimaw ye, o ye nɔɔ to ne kan kosɔbɛ.

An tun be jagokɛyɔrɔ dɔ dayɛlɛla ani n’ facɛ y’a fɔ n’ kɔrɔcɛ ye ko: “N’i b’a fɛ ka kɛ piyɔniye ye, an bena a dabila.” Bob sɔnna ani a bɔra soo ka kɛ piyɔniye ye a saan 21. Saan fila o kɔ, n’ saan 16, ne fana kɛra piyɔniye ye. Ni wikɛniw tɛ, n’ tun ka teli ka waajuli kɛ ni seereya kartiw ni turnediski ye n’ kelen. Nka, Jehova ye n’ duga, n’ ye bibulukalan kɛ ni mɔgɔ dɔ ye min ye ɲɛtaga kɛ. Kɔfɛ, o tigi somɔgɔ caaman sɔnna tiɲɛn batoli ma fana. Saan kelen o kɔ, ne ni Mary Henshall kɛra dan na piyɔniyew ye. U y’an ci ka taga Cheshire mara la. Kafo si tun tɛ yen.

Kɛlɛba 2nan wagati la, musow tun ka ɲi ka dɛmɛ don kɛlɛkow la. Minw tun be baara kɛ diinan tɔɔw la, u tun ye olu seen bɔ kɛlɛkow la. Komi an fana tun ye kudayi cidenya baarakɛlaw ye, an y’a miiri k’u bena o ɲɔgɔn kɛ an ye. Nka kititigɛso ma sɔn ani u ye n’ don kaso la tile 31. Saan kelen o kɔ, n’ saan 19, n’ ye n’ tɔgɔ di ko n’ t’a fɛ ka kɛlɛkow kɛ n’ ka lannakow kosɔn. O kama, u ye n’ weele kititigɛso fila la. Nka, u y’a to n’ tagara. O wagati gwɛlɛw na, n’ y’a ye ko hakili senu tun be n’ dɛmɛna ani a tun be komi Jehova tun ye n’ bolo minɛ walisa ka n’ sabati ani ka n’ barika bonya.—Ezayi 41:10, 13.

BAARAKƐƝƆGƆN KURA

Ne ni Arthur Matthews ye ɲɔgɔn lɔn saan 1946 la. A ma mɛɛn, a tun ye kalo saba kɛ kaso la sabu a tun t’a fɛ ka kɛlɛkow kɛ. O kɔ, a tagara a kɔrɔcɛ fɛ. Ale tun ye dan na piyɔniye ye Hemsworth dugu la. U facɛ tun y’u kalan tiɲɛn koo la kabi u denmisɛn tuma ani u batizera u kanbele tuma na. A ma mɛɛn, Dennis cira ka taga Irlandi jamana na ani Arthur tora a kelen. A tun kisɛyanin lo piyɔniye baara la ani a tagamacogo tun ka ɲi. O diyara n’ bangebagaw ye ani u ko a ka na to n’olu ye. Ni n’ tun tagara bɔ n’ bangebagaw ye, ne ni Arthur lo tun be minannɔgɔw ko, dumuni kɛnin kɔ. Kɔfɛ, an tora ka lɛtɛrɛw ci ɲɔgɔn ma. Saan 1948, Arthur ye kalo saba kɛ tugun kaso la. An furula saan 1949, zanwiyekalo la. An ka laɲinita tun ye k’an seko bɛɛ kɛ ka to kudayi cidenya baara la. Vakansiw wagati la, an tun be baara kɛ yiridentigɛlaw fɛ walisa ka wari dɔɔni sɔrɔ. Jehova ka dɛmɛ ani labɛn ɲumanw sababu fɛ, an tora piyɔniye baara la.

Saan kelen ɲɔgɔn o kɔ, u ko an ka taga Irlandi saheli fan fɛ. An kɔnna ka taga Armagh dugu la, o kɔ, Newry. Katolikiw lo ka ca o duguw la. An koo tun man di u ye. O kama, an tun tɛ waajuli kɛ an kunfɛ. Lajɛnw tun be kɛ balimacɛ dɔ n’a muso ka soo. Kilomɛtɛrɛ 16 lo tun b’an ka soo n’o yɔrɔ cɛ ani mɔgɔ seegi ɲɔgɔn lo tun be na o lajɛnw na. Tuma dɔw la, an tun be si o yɔrɔ la duguma ani sɔgɔma an tun be darakaba dumu. Ninsɔndiya lo an fɛ k’a lɔn ko Jehova Seere caaman b’o mara la sisan.

“A BENA DIYA ANW YE K’O KƐ!”

N’ kɔrɔcɛ n’a muso Lottie tun ye dan na piyɔniyew ye ka ban Irlandi saheli fan fɛ. Saan 1952, an mɔgɔ naani bɛɛ tagara distriki ka lajɛnba la Bɛlfast dugu la. Balimacɛ dɔ sɔnna an bɛɛ jigira a ka soo. Garande Beretaɲi ka Betɛli kɔrɔsibaga, balimacɛ Pryce Hughes fana tun jigira yen. Loon dɔ sufɛ an tun be baro kɛra gafe kura nin koo la: La voie de Dieu est une voie d’amour. O gafe labɛnna Irlandi mɔgɔw lo kama. Balimacɛ Hughes y’a fɔ ko a man nɔgɔ ka katolikiw waaju Irlandi. U ye balima dɔw gwɛn ka bɔ u ka soo ani diinan kuntigiw ye jama lasun balimaw kama. Pryce ko: “An mako be furuɲɔgɔnmaw na mobiliw be minw fɛ walisa u ka taga kanpaɲiba dɔ kɛ k’o gafe tilan tilan Irlandi jamana yɔrɔ bɛɛ la.”a An sinna k’a jaabi ko: “A bena diya anw ye k’o kɛ!”

Dublɛn dugu la, piyɔniyew tun ka teli ka jigi balimamuso Ma Rutland ka soo le. Ale tun ye Jehova sagokɛla kantigiman ye kabi saan caaman. An fana jigira a fɛ ani an y’an ka minan dɔw feere. O kɔ, an mɔgɔ naani yɛlɛla Bob ka motɛri kan walisa ka taga mobili san. An ye mobili kɔrɔ ɲuman dɔ sɔrɔ ani an y’a fɔ a feerebaga ye ko a ka na n’a ye an ka soo sabu an si tun tɛ se mobili la. Arthur sigira dilan kan suu kuru bɛɛ la ani a tora k’a kɛ komi a be mobili vitɛsiw donna. Sɔgɔma, a tun b’a fɛ ka bɔ ni mobili ye garazi kɔnɔ ani balimamuso Mildred Willett nana. Ale tun ye misɔnden ye ani kɔfɛ, a furula balimacɛ John Barr ma. Komi o balimamuso tun be se mobili boli la, a ye Arthur degi dɔɔni. Sisan, an tun labɛnnin lo ka taga!

An mako tun be siyɔrɔ la. Balimaw y’a fɔ an ye ko an kana to ka si boon dɔ kɔnɔ mobili be min sama sabu an juguw be se k’a jɛni. Nka, an ye boon ɲini ka dɛsɛ. Sufɛ, an mɔgɔ naani sira mobili kɔnɔ. O dugusagwɛ, an ma foyi sɔrɔ sibon dennin dɔ kɔ, mobili be se ka min sama. Li fitinin fila tun b’a kɔnɔ, kelen tun be tɔɔ kelen sanfɛ. An kabakoyara k’a ye ko forotigiw tun be ɲumanya kɛ an ye k’a to an b’an ka sibon bila u ka foro la. An ye waajuli kɛ fɔɔ ka taga se kilomɛtɛrɛ 20 ɲɔgɔn ma. O kɔ, n’ an tun tagara sigi yɔrɔ wɛrɛ la, an tun be to ka kɔsegi ka taga viziti kuraw kɛ an ka sigiyɔrɔ kɔrɔ la.

An tagara soo kelen kelen bɛɛ kɔnɔ, Irlandi worodugu fan fɛ ani an ma gwɛlɛya foyi sɔrɔ. An ye gafe 20000 ni kɔ to mɔgɔw ye ani minw y’u mako don, an y’olu tɔgɔw sɛbɛ k’u ci Garande Beretaɲi Betɛli ma. Ninsɔndiya lo k’a lɔn ko Jehova Seere caamanba lo b’o mara la bi!

AN KƆSEGIRA ANGLETƐRI ANI U Y’AN CI EKƆSI

Kɔfɛ, u y’an ci ka taga Lɔnduru, worodugu fan fɛ. Lɔgɔkun damanin o kɔ, Garande Beretaɲi ka Betɛli ye Arthur weele ko a ka kɛ kafokulu kɔrɔsibaga ye o loon dugusagwɛ! A ye fɔrɔmasɔn sɔrɔ lɔgɔkun kelen kɔnɔ. O kɔ, an tagara an ka kafokulu kɔnɔ Ekɔsi jamana na. Arthur yɛrɛ ma wagati sɔrɔ k’a ka kalan labɛn. U tun mana koo o koo ɲini a fɛ Jehova ka baara la, a tun labɛnnin lo k’o kɛ hali n’a ka gwɛlɛ. O ye ne jija kosɔbɛ. An ye ninsɔndiyaba sɔrɔ kafokulu kɔrɔsili baara la. An ye saan damanin kɛ kiin dɔw kɔnɔ kafo si tun tɛ yɔrɔ minw na. Sisan, ninsɔndiyaba lo k’an yɛrɛ sɔrɔ balima caaman cɛma.

An tun ka ɲi ka desizɔnba dɔ ta saan 1962 la. U tun ye Arthur weele ko a ka na Gilead lakɔli kɛ kalo tan kɔnɔ. U tun ma ne weele, nka an y’a latigɛ ko Arthur ka taga. Komi ne tora n’ kelen, Betɛli ko n’ ka taga kɛ dan na piyɔniye ye Hemsworth dugu la. Saan kelen o kɔ, Arthur segira ka na ani a kɛra distriki kɔrɔsibaga ye. Ekɔsi ani Angletɛri ni Irlandi saheli fan fɛ lo tun y’an ka distriki ye.

BAARA WƐRƐ, IRLANDI JAMANA NA

Saan 1964, Arthur kɛra Betɛli kɔrɔsibaga ye Irlandi. A daminɛ na, n’ tun be siranna ka taga Betɛli la sabu a tun ka di n’ ye ka n’ cɛɛ bila sira kafokulu kɔrɔsili baara la. Nka, ni n’ miirila, n’ b’a ye ko n’ ye ninsɔndiya sɔrɔ Betɛli la. N’ lanin b’a la ko n’u ye baara o baara kalifa i ma, n’i sɔnna k’o kɛ hali k’a sɔrɔ a man di i ye, Jehova bena i duga. N’ ye baara nunu kɛ Betɛli la: biro baara, gwa baara, ka gafew don kartɔn kɔnɔ ani ka yɔrɔ jɔsi. N’ cɛɛ ye distriki kɔrɔsili baara kɛ wagati dɔ la. An tun be balimaw kunbɛn Irlandi jamana yɔrɔ bɛɛ la ani an y’a ye ko an ka Bibulu kalandenw be ɲɛtaga kɛra. O y’an ka jɛnɲɔgɔnya sabati n’an balimaw ye. O kɛra nɛɛmaba ye dɛ!

JEHOVA SEEREW YE KOOBA DƆ KƐ IRLANDI

Lajɛnba min labɛnna jamana caaman kama, o lajɛnba fɔlɔ kɛra saan 1965, Dublɛn dugu la (Irlandi).b Mɔgɔw y’an kɛlɛ kosɔbɛ, o bɛɛ n’a ta, o lajɛnba diyara. Mɔgɔ 3948 nana o lajɛnba la ani mɔgɔ 65 batizera. Mɔgɔ 3500 minw bɔra jamana wɛrɛw la ka na, bataki cira olu ka jatigi kelen kelen bɛɛ ma walisa k’u fo. O jatigiw y’u ka lonanw tando u tagamacogo ɲuman kosɔn. Tiɲɛn na, o kɛra kooba ye Irlandi.

Politiki ni diinan koow tun ye Irlandi guun tilan fila ye: worodugu ni saheli fan fɛ. Nka saan 1966 la, a ɲinina Dublɛn Betɛli fɛ ko a ka waajuli baara ɲɛminɛ o yɔrɔ fila bɛɛ la. An ninsɔndiyara k’a ye ko Katoliki caaman tun be sɔnna tiɲɛn ma ani u tun be Jehova batora n’u balimaw ye minw tun ye Protɛstanw ye fɔlɔ la.

YƐLƐMANIBA KƐRA

Saan 2011, Garande Beretaɲi ni Irlandi Betɛli jɛnna ka kɛ kelen ye. U y’an bila ka taga Lɔnduru Betɛli la. O wagati la, n’ tun be jɔrɔla Arthur ka kɛnɛyako la sabu dɔgɔtɔrɔw tun ko kɔrɔya bana dɔ b’a la (Parkinson). Saan 2015, mɛkalo tile 20, Arthur sara. An tun ye saan 66 lo kɛ ɲɔgɔn fɛ.

Kabi o tuma na, n’ dusu kasinin lo kosɔbɛ ani o ye hakiliɲagami bana bila n’ na. Ne ni Arthur tun be ɲɔgɔn fɛ tuma bɛɛ. A ɲɛnafin be n’ na yɛrɛ le! Nka n’o koo ɲɔgɔn y’i sɔrɔ, o b’a to i b’i magwɛrɛ Jehova la kosɔbɛ. N’ dusu saalola kosɔbɛ k’a ye fana ko Arthur koo tun ka di mɔgɔw ye! An teriw ye lɛtɛrɛw ci n’ ma ka bɔ Irlandi, Garande Beretaɲi ani Etazini. Arthur kɔrɔcɛ Dennis n’a muso Mavis, n’ kɔrɔcɛ denmusow Ruti ani Judy fana ye ne jija kosɔbɛ!

Ezayi 30:18 ye ne jija kosɔbɛ. A fɔra yen ko: “Masaba be waati dɔ le kɔnɔna k’aw dɛmɛ, a bena wili ka makari aw la. Bari, Masaba Ala tilennin lo. Mɔgɔ minw bɛɛ b’u jigi la a kan, olu dagamuna!” Jehova be wagati dɔ lo kɔnɔna k’an ka gwɛlɛyaw bɛɛ ɲɛnabɔ ani ka baara ɲuman di an ma duniɲa kura kɔnɔ. Ne y’o lɔn minkɛ, o ye n’ dusu saalo kosɔbɛ.

Ni n’ miirila saan tɛmɛninw na, n’ b’a ye ko Jehova ye waajuli baara ɲɛminɛ ani k’a duga Irlandi. A kɛra nɛɛmaba ye ne fɛ ka se ka dɛmɛ don dɔɔni o baara la. Tiɲɛn na, Jehova be min ɲini an fɛ n’an b’o kɛ, an be duga sɔrɔ o la tuma bɛɛ.