BAROKUN KALANTA KAFO KƆNƆ 49
An be se ka ɲɛnamaya kɛ fɔɔ abada!
“Nii [wala ɲɛnamaya] banbali sɔrɔko.”—ZAN 17:3.
DƆNKILI 147 Ɲɛnamaya banbali layidu
BAROKUN KƆNƆNAKOWa
1. N’an be miiri ɲɛnamaya banbali layidu koo la, o be mun lo kɛ an na?
JEHOVA ye layidu ta ko minw be mɛnni kɛ a fɛ, u bena “nii banbali” sɔrɔ (Ɔrɔm. 6:23). N’an be miiri o la, siga t’a la, an ka kanuya barika be bonya kosɔbɛ a koo la. Miiri k’a filɛ: An sankolola Faa b’an kanu kosɔbɛ fɔɔ a b’a fɛ an ka to ka jɛnɲɔgɔnya kɛ n’ale ye fɔɔ abada!
2. Ɲɛnamaya banbali layidu b’an dɛmɛ cogo di?
2 Ala ye layidu min ta ɲɛnamaya banbali koo la, o b’an dɛmɛ ka bi gwɛlɛyaw muɲu. Hali n’an juguw ko u bena an faga, an tɛna Jehova sago kɛli dabila. Mun na do? Sabu an b’a lɔn ko n’an sara kantigiya la Jehova ye, a bena an suu kunu ani an bena kɛ ni ɲɛnamaya banbali jigiya ye (Zan 5:28, 29; 1 Kor. 15:55-58; Eburuw 2:15). Mun na an lanin b’a la kosɔbɛ ko an be se ka ɲɛnamaya kɛ fɔɔ abada? An ka dalilu dɔw lajɛ.
JEHOVA BE YEN KUDAYI!
3. Mun na an be se ka la a la ko see be Jehova ye k’an to niin na fɔɔ abada? (Zaburuw 102:13, 25, 28).
3 An b’a lɔn ko see be Jehova ye k’an to niin na fɔɔ abada sabu ale lo ye niin Tigi ye ani a be yen kudayi! (Zab. 36:10). An ka vɛrise damanin lajɛ minw b’a yira ko daminɛ ni laban tɛ Jehova la. Zaburuw 90:2 b’a fɔ Jehova koo la ko: “I ye Ala ye kudayi.” Zaburuw 102nan fana b’o lo yira (Zaburuw 102:13, 25, 28 kalan). Kira Abakuki y’a sɛbɛ an sankolola Faa koo la ko: “Kabini diɲɛ daminɛ na, e le te Masaba ye wa? Ne ka Ala, i ka ɲi, i tena sa.”—Abak. 1:12.
4. Daminɛ ni laban tɛ Jehova la. N’an t’o faamu, yala o ka ɲi k’an hakili ɲagami wa? A ɲɛfɔ.
4 Yala a ka gwɛlɛ i ma k’a faamu ko Jehova be yen kabi “waati bɛɛ” wa? (Ezayi 40:28). N’o lo, i kelen tɛ. Eliyu y’a fɔ Ala koo la ko: “An te se k’a sanda lɔn.” (Zɔbu 36:26). Nka n’an tɛ koo dɔ faamu, o kɔrɔ tɛ k’o koo tɛ tiɲɛn ye. Misali la, hali n’an t’a faamu kuran be cogo min na, yala o kɔrɔ ko kuran tɛ yen wa? Ayi dɛ! O cogo kelen na, n’a sɔrɔ an adamadenw tɛna se k’a faamu bɛrɛbɛrɛ ka ye ko daminɛ ni laban tɛ Jehova la. Nka, o kɔrɔ tɛ k’o tɛ tiɲɛn ye. An be se ka min faamu wala an tɛ se ka min faamu, o tɛ fɛɛn bɔ an Danbaga ka Alaya la (Ɔrɔm. 11:33-36). A be yen ka kɔn duniɲa ani fɛɛn tɔɔw bɛɛ ɲɛ i n’a fɔ tile ni lolow. Bibulu b’a yira ka gwɛ ko Jehova ye “dugukolo dan a ka sebagaya barika la” ani ko sanni a ka “sankolo yɛrɛkɛ,” a tun be yen (Zer. 51:15; Kɛw. 17:24). Dalilu wɛrɛ juman lo b’a to an lanin b’a la ko an be se ka ɲɛnamaya kɛ fɔɔ abada?
AN DANNA ƝƐNAMAYA BANBALI KAMA
5. Adama ni Awa tun be ni jigiya juman lo ye?
5 Jehova ye bɛgɛnw dan dugukolo kan walisa u ka ɲɛnamaya kɛ wagati dɔ la ani ka sa. Nka, a ma adamadenw dan o cogo la. A ye jigiya ɲuman di u ma, o min ye ɲɛnamaya banbali ye. Nka, a tun ye Adama lasɔmi ko: ‘Yiri . . . min b’a to mɔgɔ be koɲuman ni kojugu lɔn ka bɔ ɲɔgɔn na, n’i y’o deen dumu loon min na, i bena sa, siga t’a la.’ (Zɛnɛzi 2:17). Ni Adama ni Awa tun ye mɛnni kɛ Jehova fɛ, u tun tɛna sa. A bɛnnin lo an k’a miiri ko ni wagati dɔ tun sera, “yiri min be sii di mɔgɔ ma,” Jehova tun bena a to u be o deen dumu. O tun bena a yira ka gwɛ ko a b’a fɛ u ka to “nii la kudayi.”b—Zɛnɛzi 3:22.
6-7. a) Dalilu wɛrɛ juman lo b’a yira ko Ala ma adamadenw dan walisa u ka sa? b) I kɔrɔtɔnin lo ka mun ni mun lo kɛ duniɲa kura kɔnɔ? (Jaaw lajɛ.)
6 An be kunnafoni minw mara an kunsɛmɛ na an sii bɛɛ la, lɔnnikɛla dɔw ko an kunsɛmɛ be se ka kunnafoni hakɛ min mara, o ka ca n’o ye fɔɔ ka taga ka na. O be mɔgɔ kabakoya yɛrɛ le! Saan 2010, barokun dɔ tun bɔra zurunali dɔ kɔnɔ (Scientific American Mind) ani a tun fɔra yen ko an kunsɛmɛ be se ka kunnafoni Giga miliyɔn fila ni tilan ɲɔgɔn lo mara. A be komi ka to ka telewisɔn dɔ kɔnɔfɛnw anrezistre lɛri miliyɔn 3 (wala saan 300 ni kɔ) kɔnɔ. N’a sɔrɔ an kunsɛmɛ yɛrɛ be se ka kunnafoni caaman mara ka tɛmɛ o kan. O b’a yira ko Jehova ye an kunsɛmɛ labɛn walisa a ka se ka kunnafoni caaman mara ka tɛmɛ an be minw mara saan 70 wala 80 dɔrɔn kɔnɔ.—Zab. 90:10.
7 Jehova ye an dan fana k’a kɛ a nege b’an na kosɔbɛ ka to niin na. Bibulu b’a fɔ ko Ala ye “badaa miirili kɛ mɔgɔ dusukun na.” (Waaj. 3:11, Bible senuma). O lo kama fana an be saya jati an jugu ye (1 Kor. 15:26). Ni bana jugu dɔ ye an minɛ, yala an b’an bolo kuru ka sigi ka saya kɔnɔ wa? Ayi dɛ! Tuma caaman na, an be taga dɔgɔtɔrɔso ani an be fura ta walisa ka kɛnɛya. Tiɲɛn na, an b’an seko bɛɛ kɛ janko an kana sa. Ani n’an ka mɔgɔ kanulen dɔ sara, denmisɛn lo wo, mɔgɔkɔrɔba lo wo, o b’an dusu kasi yɛrɛ le! (Zan 11:32, 33). An Danbaga kanutigi ye ɲɛnamaya banbali nege don an na ani a y’an dan cogo dɔ la min b’a to an be se ka ɲɛnamaya kɛ fɔɔ abada. N’a tun t’a fɛ an ka to niin na fɔɔ abada, a tun tɛna o kɛ. Dalilu caaman wɛrɛw be yen minw b’a to an lanin b’a la ko an be se ka ɲɛnamaya kɛ fɔɔ abada! Jehova ye koo minw kɛ galen ani a be minw kɛra sisan k’a yira ko a sagonata ma yɛlɛma, an k’u la damanin lajɛ.
An be ni ɲɛnamaya banbali jigiya ye minkɛ, a ka di an ye ka miiri k’a filɛ an bena se ka koo minw kɛ sini ma (Dakun 7nan lajɛ)c
JEHOVA SAGONATA MA YƐLƐMA
8. Ezayi 55:11 be mun lo yira an na Jehova sagonata koo la?
8 Hali ni Adama ni Awa ye jurumu kɛ ani ka saya lase u deenw ma, Jehova m’a sagonata yɛlɛma (Ezayi 55:11 kalan). A bele b’a fɛ mɔgɔ kantigiw ka ɲɛnamaya kɛ fɔɔ abada. Koo nunu b’o lo yira ka gwɛ: Jehova ye kuma minw fɔ ani a ye koo minw kɛ walisa a sagonata ka dafa.
9. Ala ye layidu juman lo ta? (Daniyɛli 12:2, 13).
9 Jehova ye layidu ta ko a bena suuw lakunu ani ka sababu di u ma u ka ɲɛnamaya kɛ fɔɔ abada! (Kɛw. 24:15; Titi 1:1, 2). Cɛɛ kantigi Zɔbu tun lanin b’a la ko Jehova kɔrɔtɔnin lo ka suuw lakunu (Zɔbu 14:14, 15). Kira Daniyɛli tun b’a lɔn ko mɔgɔw suu bena kunu ani ko u bena sababu sɔrɔ ka ɲɛnamaya kɛ fɔɔ abada! (Zab. 37:29; Daniyɛli 12:2, 13 Kalan). Yezu ka wagati la, Yahutuw fana tun b’a lɔn ko Jehova be se ka “nii banbali” di a sagokɛla kantigiw ma (Luka 10:25; 18:18). Yezu kumana o layidu koo la siɲɛ caaman ani a Faa ye ale yɛrɛ suu kunu.—Mat. 19:29; 22:31, 32; Luka 18:30; Zan 11:25.
Kira Eli ye sukununi min kɛ, o b’a to i lanin be mun lo la? (Dakun 10nan lajɛ)
10. Sukununi minw kɛra galen, u be mun lo yira? (Jaa lajɛ.)
10 Jehova lo ye niin Dibaga ye ani see b’a ye ka mɔgɔ kunu ka bɔ saya la. A ye see di kira Eli ma a ye Sarɛpita firiyamuso dencɛ suu kunu (1 Mas. 17:21-23). Kɔfɛ, kira Elize fana ye Sunamu muso dɔ dencɛ suu kunu Ala ka dɛmɛ barika la (2 Mas. 4:18-20, 34-37). O sukununiw ani sukununi wɛrɛw b’a yira ko see be Jehova ye ka suuw lakunu. Ka Yezu to dugukolo kan, a y’a yira ko a Faa ye sukununi see di ale ma (Zan 11:23-25, 43, 44). Sisan, Yezu be sankolo la ani “Ala ye sebagaya bɛɛ di [a] ma sankolo la ani dugukolo kan.” O la, layidu min ye ko “suuw bena . . . kunu” ani ka kɛ ni ɲɛnamaya banbali jigiya ye, Yezu be se k’o dafa.—Mat. 28:18; Zan 5:25-29.
11. Cogo juman na kunmabɔsara be sababu di an ma ka ɲɛnamaya kɛ fɔɔ abada?
11 Mun na Jehova y’a to a Dencɛ kanulen sara saya jugu la? Yezu y’o jaabili di an ma. A ko: “Ala ye diɲɛ kanu haali, fɔɔ a y’a Deen kelenpe ci mɔgɔw ma, waasa ni mɔgɔ min y’a jigi la a kan, o tigi kana halaki, nga o ka nii banbali sɔrɔ.” (Zan 3:16). Ala kɛtɔ k’a Dencɛ di k’a kɛ kunmabɔsara ye an ka jurumuw kosɔn, a ye sababu di an ma an ka ɲɛnamaya banbali sɔrɔ (Mat. 20:28). O ye Ala sagonata faan dɔ ye min kɔrɔtanin lo kosɔbɛ ani ciden Pol y’o ɲɛfɔ ko: “Saya sera an ma mɔgɔ kelen barika la minkɛ, o cogo la fana, mɔgɔ kelen barika la, suuw bena kunu. Mɔgɔ bɛɛ be sa Adama barika la cogo min na, o cogo kelen na, mɔgɔ bɛɛ fana bena kunu Krista barika la.”—1 Kor. 15:21, 22.
12. Ala ka Masaya bena Ala sagonata dafa cogo di?
12 Yezu y’a yira a ka kalandenw na ko u ka delili kɛ Ala ka Masaya ka na ani Ala sago ka kɛ dugukolo kan (Mat. 6:9, 10). Ala sagonata faan dɔ ye ko adamadenw ka ɲɛnamaya banbali kɛ dugukolo kan. Walisa k’o dafa, Jehova y’a Dencɛ kɛ a ka Masaya Masacɛ ye. A be mɔgɔ 144 000 sugandira dugukolo kan ani k’u lajɛn fana walisa u ka baara kɛ ni Yezu ye k’ale sago dafa.—Yir. 5:9, 10.
13. Jehova be mun lo kɛra sisan ani ele ka ɲi ka mun lo kɛ?
13 Sisan, Jehova be “jamaba dɔ” lajɛnna ani a b’u kalanna walisa u ka kɛ a ka Masaya marakɔnɔmɔgɔw ye (Yir. 7:9, 10; Zaki 2:8). Bi, duniɲamɔgɔw fanba faranfarannin lo kɔniya ani kɛlɛ kosɔn. Nka, “jamaba” mɔgɔw be jijaliba kɛra walisa ka see sɔrɔ kɔniya sifa bɛɛ kan. U b’a yira u ka kɛwalew fɛ ko u y’u ka murujanw bugɔ k’u kɛ dabaw ye (Mise 4:3). U tɛ u niin don kɛlɛkow la, mɔgɔ caaman be faga minw sen fɛ. Nka, u be mɔgɔw dɛmɛna u ka ɲɛnamaya sɔbɛ sɔrɔ u kɛtɔ k’u kalan tiɲɛn Ala ani a sagonata koo la (1 Tim. 6:19). N’a sɔrɔ u somɔgɔw b’u kɛlɛ wala wariko gwɛlɛya b’u kan sabu u be dɛmɛ donna Ala ka Masaya ka koow la. Nka Jehova b’a janto u k’u makoɲɛfɛnw sɔrɔ (Mat. 6:25, 30-33; Luka 18:29, 30). O koow b’a to an lanin b’a la ko Ala ka Masaya ye tiɲɛnko ye ani ko a bena to ka Ala sagonata dafa.
SINIƝASIGI ƝUMAN
14-15. Jehova ye layidu ta ko a bena saya ban pewu. O layidu bena dafa cogo di?
14 Yezu lo ye Ala ka Masaya Masacɛ ye sisan sankolo la ani a bena Ala ka layiduw bɛɛ dafa (2 Kor. 1:20). Kabi saan 1914, Yezu y’a daminɛ k’a juguw mara (Zab. 110:1, 2). Yanni dɔɔni, ale n’a marakɛɲɔgɔnw bena mɔgɔ juguw bɛɛ halaki.—Yir. 6:2.
15 Yezu ka saan waa kelen mara tuma na, a bena suuw lakunu ani adamaden minw be mɛnni kɛ Jehova fɛ, a bena olu dɛmɛ ka kɛ mɔgɔ dafaninw ye. Kɔrɔbɔli laban tɛmɛnin kɔ, Jehova ye minw jati mɔgɔ tilenninw ye, “dugukolo na kɛ [olu] ciyɛn ye. U na sigi a kan badaa.” (Zab. 37:10, 11, 29). Ninsɔndiya lo an fɛ k’a lɔn ko an “jugu laban min bena cɛn, o ye saya ye.”—1 Kor. 15:26.
16. Kuun jɔnjɔn juman lo ka ɲi k’an lasun ka Jehova sago kɛ?
16 Barokun nin na, an y’a ye ko an be ni jigiya min ye ka ɲɛnamaya banbali kɛ, o basiginin lo Ala ka Kuma kan koɲuman. O jigiya be se k’an dɛmɛ ka to kantigiya la laban loon gwɛlɛ nunu na. Nka k’a ɲini ka ɲɛnamaya banbali sɔrɔ, o dɔrɔn lo man ɲi k’an lasun an k’a ɲini k’an koo diya Jehova ye. Kuun jɔnjɔn min b’an lasun ka to ka kantigiya kɛ Jehova ni Yezu ye, o ye ko an b’u kanu kosɔbɛ (2 Kor. 5:14, 15). O kanuya b’an lasun k’u ladegi ani k’an ka jigiya kofɔ tɔɔw ye (Ɔrɔm. 10:13-15). N’an b’an jija ka tɔɔw sɔn ani n’an tɛ miiri an yɛrɛ nafa dɔrɔn na, a bena diya Jehova ye ka kɛ an teri ye fɔɔ abada.—Eburuw 13:16.
17. An kelen kelen bɛɛ be ni kunkanbaara juman lo ye? (Matiyo 7:13, 14).
17 Mɔgɔ minw bena ɲɛnamaya banbali sɔrɔ, yala an bena kɛ u cɛma wa? Jehova b’o sababu di an ma. Sisan, an kelen kelen bɛɛ lo ka ɲi k’a latigɛ ka to ɲɛnamaya sira kan (Matiyo 7:13, 14 kalan). Koow bena kɛ cogo di tuma min na an bena ɲɛnamaya kɛ fɔɔ abada? An bena o ɲiningali jaabi barokun nata la.
DƆNKILI 141 Niin: kabakofɛn lo
a Yala i kɔrɔtɔnin lo ka ɲɛnamaya kɛ fɔɔ abada wa? Jehova ye layidu ta ko loon dɔ, an bena ɲɛnamaya kɛ ani an tɛna siran tugun ko an bena sa. Mun na an be se ka la a la kosɔbɛ ko Jehova bena a ka layidu dafa? Barokun nin na, an bena dalilu damanin lajɛ o koo la.
b Koorilen nin lajɛ: “Bibulu kɔnɔ n’a fɔra ko ‘kudayi,’ o kɔrɔ ko di?”
c JAA ƝƐFƆLI: Balima cɛkɔrɔba dɔ bena koo minw kɛ tuma min na a bena ɲɛnamaya banbali sɔrɔ, a be miirila u dɔw la.