Kalanbagaw ka ɲiningaliw
Matiyo ni Luka ye min sɛbɛ Yezu ka ɲɛnamaya daminɛ koo la dugukolo kan, mun na o tɛ kelen ye?
Matiyo ye min lakali ka ɲɛsin Yezu wolo koo ani a ka ɲɛnamaya daminɛ koo ma, o tɛ kelen ye ni Luka ta ye. Mun na do? Sabu koow lakalitɔ u ka Evanzili kɔnɔ, u ma sinsin mɔgɔ kelen kan.
Matiyo ye koow lakali ka sinsin Yusufu lo kan. Tuma min na Yusufu bɔra a kala ma ko Mariyamu kɔnɔman lo, a ye min kɛ a daminɛ na, Matiyo y’o lakali. Mɛlɛkɛ ye min fɔ Yusufu ye siko la ani Yusufu sɔnna o ma cogo min na, Matiyo y’o lakali fana (Mat. 1:19-25). Matiyo y’a lakali ko mɛlɛkɛ dɔ ye Yusufu lasɔmi siko la walisa a ka boli n’a ka denbaya ye ka taga Ezipiti. A y’a fɔ fana ko Yusufu y’o lo kɛ. O kɔ, mɛlɛkɛ y’a fɔ Yusufu ye siko wɛrɛ la ko a ka kɔsegi Israɛl. Yusufu kɔsegira ani a y’a latigɛ ka taga sigi Nazarɛti n’a ka denbaya ye.—Mat. 2:13, 14, 19-23.
Nka, Luka ye koow lakali ka sinsin Mariyamu lo kan. A y’a lakali ko mɛlɛkɛ Gabiriyɛli tagara bɔ Mariyamu ye ani ko Mariyamu tagara a somɔgɔ Elizabɛti fɛ. Mariyamu ye Jehova tando cogo min na, a y’o fana fɔ (Luka 1:26-56). Simeyɔn ye min fɔ Mariyamu ye ka ɲɛsin Yezu ka tɔɔrɔ nataw ma, Luka y’o lakali fana. Tuma min na Yezu tun be ni saan 12 ye, a tagara Alabatosoba kɔnɔ n’a somɔgɔw ye. Koo minw kɛra yen, Luka y’o fana lakali. A sinsinna Mariyamu ka kumaw lo kan, a ma sinsin Yusufu taw kan. Koo minw bɛɛ kɛra, o ye Mariyamu hakili ɲagami cogo min na, Luka y’o lakali fana (Luka 2:19, 34, 35, 48, 51). Matiyo ye koo caaman lakali an ye Yusufu ka miiriyaw n’a ka kɛtaw koo la. Nka, Luka sinsinna Mariyamu n’a dusukunnakow lo kan.
Ka fara o kan, Matiyo ka Evanzili ni Luka ta tɛ Yezu buruju kofɔ cogo kelen na. Matiyo be Yusufu buruju kofɔ, k’a yira ko Yezu ye Yusufu lamɔden lo ye ani ko joo tun be Yezu fɛ ka Dawuda ka masaya cɛɛn ta. Mun na do? Sabu Yusufu tun ye Masacɛ Dawuda bɔnsɔn ye, ka tɛmɛ Dawuda dencɛ Solomani fɛ (Mat. 1:6, 16). Nka, Luka ye Mariyamu buruju lo kofɔ ani a y’a yira ko Yezu tun ye Dawuda bɔnsɔn ye minkɛ, joo tun b’a fɛ “farisogo ta fan fɛ” ka Dawuda ka Masaya cɛɛn ta (Ɔrɔm. 1:3, ABM). Mun na do? Sabu Mariyamu tun ye Masacɛ Dawuda bɔnsɔn ye ka tɛmɛ Dawuda dencɛ Natan fɛ (Luka 3:31). Nka, mun na Luka t’a fɔ ko Mariyamu ye Eli denmuso ye wala ko Eli ye Mariyamu facɛ ye? Sabu mɔgɔw tun ka teli ka tɛmɛ cɛɛw lo fɛ ka burujuw kofɔ. O kama, tuma min na Luka y’a fɔ ko Yusufu ye Eli dencɛ ye, a tun b’a fɔra le ko Yusufu ye Eli burancɛ ye.—Luka 3:23.
Matiyo ni Luka ye Yezu buruju minw kofɔ, u b’a yira ka gwɛ ko Masiya min tun kofɔra, o ye Yezu lo ye. Bɛɛ tun be Yezu buruju lɔn kosɔbɛ. O kama, Fariziɲɛw ni Saduseɲɛw tun tɛ se ka sɔsɔli kɛ o koo la abada. Matiyo ni Luka ye min fɔ Yezu buruju koo la, an ka limaniya basiginin b’o lo kan bi. O lo b’a to an lanin b’a la ko Ala ka layiduw bɛɛ bena dafa.