Τρυποφράχτης—Μικροσκοπικό Πουλί, Ηχηρό Κελάηδημα

ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΗ ΤΟΥ ΞΥΠΝΑ! ΣΤΗ ΒΡΕΤΑΝΙΑ

ΠΡΙΜΟΥΛΕΣ στόλιζαν την όχθη του ποταμού ενώ το φως του ήλιου ξεχυνόταν μέσα από τα δέντρα, διαχέοντας διαμαντένια ομορφιά στην υγρή βλάστηση, μετά την περαστική μπόρα. Ξεκουραζόμουν πάνω σε ένα πεσμένο δέντρο παρακολουθώντας δυο μικρά πουλιά να πηγαινοέρχονται γρήγορα σε μια συστάδα ξερής φτέρης που κρεμόταν από την κορυφή ενός βράχου πάνω από το ποτάμι.

Με κυρίευσε η περιέργεια και σηκώθηκα να εξερευνήσω. Βρήκα αυτό που υποψιαζόμουν—τη φωλιά ενός τρυποφράχτη, όμορφα φτιαγμένη από πλεγμένα μούσκλια και επιδέξια κρυμμένη ανάμεσα στα κρεμαστά φύλλα της φτέρης. Ο τρυποφράχτης έχει μήκος μόλις δέκα εκατοστά, από την άκρη του ράμφους του ως την ουρά του, και θεωρείται κατά γενική εκτίμηση ένα από τα πιο μικρά πουλιά της Βρετανίας.a Γι’ αυτόν το λόγο, από το 1937 άρχισαν να κόβονται φαρδίνια, το πιο μικρό νόμισμα της Βρετανίας εκείνη την εποχή, τα οποία είχαν χαραγμένο πάνω τους έναν τρυποφράχτη.

Ο τρυποφράχτης είναι ευρέως γνωστός στην Ευρώπη, στην Ευρασία και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Στη Βρετανία είναι το πιο εξαπλωμένο και το πολυπληθέστερο από όλα τα ενδημικά πουλιά. Το όμορφο τερέτισμά του έχει παρομοιαστεί με αυτό του αηδονιού, και είναι τόσο ηχηρό που μπορεί να το ακούσει κανείς από απόσταση ενός χιλιομέτρου περίπου! Αλλά οι δριμείς χειμώνες έχουν τα θύματά τους, και είναι γνωστό ότι σκοτώνουν μέχρι και το 75 τοις εκατό των τρυποφραχτών. Εκείνη την εποχή οι τρυποφράχτες συχνά προτιμούν να κουρνιάζουν μαζί για να ζεσταίνονται. Μια φορά βρέθηκαν πάνω από 60 τρυποφράχτες σε ένα κασόνι το οποίο είχαν για φωλιά, στριμωγμένοι όλοι και σχηματίζοντας έναν πουπουλένιο σωρό.

Τον Απρίλιο, το αρσενικό φτιάχνει αρκετές, επιδέξια καμουφλαρισμένες, θολωτές φωλιές. Μόλις το αρσενικό τελειώσει τις φωλιές, τις παρουσιάζει όλες μία προς μία στο ταίρι του. Τότε εκείνη διαλέγει μία και τη στρώνει με φτερά. Μέχρι τα τέλη Απριλίου θα έχει γεννήσει πέντε ως έξι λευκά αβγά με καφεκόκκινες κηλίδες. Το θηλυκό θα επωάσει τα αβγά μόνο του 14 ημέρες, και οι νεοσσοί θα εγκαταλείψουν τη φωλιά τουλάχιστον δύο εβδομάδες μετά.

Το καλοκαίρι είναι συνηθισμένο να γεννιούνται δύο γενιές νεοσσών, και όσο το θηλυκό επωάζει τη δεύτερη σειρά αβγών που έχει γεννήσει, το αρσενικό αναλαμβάνει τη φροντίδα των μικρών που εκκολάφθηκαν από την πρώτη σειρά, και μερικές φορές μάλιστα πηγαίνει τα μικρά πουλάκια σε κάποια από τις υπόλοιπες φωλιές του. Αν το καλοκαίρι είναι ευνοϊκό και υπάρχει πληθώρα εντόμων για τροφή, το αρσενικό παίρνει και ένα δεύτερο ταίρι και το εγκαθιστά σε κάποιο άλλο από τα σπίτια του.

Καθισμένος στο πεσμένο δέντρο ένιωθα τη ζεστασιά του μαγιάτικου ήλιου ενώ παρακολουθούσα τους δυο τρυποφράχτες να πετούν πότε προς τα εδώ και πότε προς τα εκεί. Κάποια στιγμή που σταμάτησαν σε ένα κλωνάρι κοντά στο σημείο όπου καθόμουν, πρόσεξα το καφεκόκκινο φτέρωμά τους και τα ριγωτά φτερά τους. Αλλά μόλις με ανακάλυψαν μέσα στην περιοχή τους, οι μικρές ουρίτσες τους ανασηκώθηκαν, και έπειτα άρχισαν να φτεροκοπούν και να φωνάζουν τρομαγμένα. Αυτό ήταν αρκετό για να καταλάβω ότι έπρεπε ήσυχα ήσυχα να πηγαίνω.

[Υποσημειώσεις]