Μεταφράζοντας τον Τίτλο «Θεός»
ΤΑ βιβλία της Αγίας Γραφής, εγράφησαν σ’ έναν καιρό όπου η πλειονότης των κατοίκων της γης, δεν εγνώριζαν τον αληθινό Θεό. Αντιθέτως, ελάτρευαν πολλούς θεούς και θεές. Ο απόστολος Παύλος περιέγραψε καλά την κατάστασι στους συγχριστιανούς του της αρχαίας Κορίνθου: «Διότι αν και ήναι λεγόμενοι θεοί, είτε εν τω ουρανώ είτε επί της γης, καθώς και είναι θεοί πολλοί και κύριοι πολλοί, αλλ’ εις ημάς είναι είς Θεός ο Πατήρ.»—1 Κορ. 8:5.
Στην πρωτότυπη Ελληνική γλώσσα που χρησιμοποίησε ο Παύλος, η λέξις «Θεός,» είναι ένας όρος που εφηρμόζετο για οποιονδήποτε από τους πολυάριθμους θεούς που ελατρεύοντο από τους αρχαίους Έλληνες και άλλους λαούς. Εν τούτοις, ούτε ο απόστολος Παύλος, ούτε άλλοι συγγραφείς των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών, ούτε οι Ιουδαίοι μεταφρασταί της μεταφράσεως των Ο΄, της πρώτης μεταφράσεως των Εβραϊκών Γραφών στα Ελληνικά, είχαν κάποια αντίρρησι στο να χρησιμοποιήσουν αυτόν τον όρο σχετικά με τον αληθινό Θεό.
Εν τούτοις, όταν μιλούσαν σ’ αυτούς που δεν εγνώριζαν τον Δημιουργό, οι Χριστιανοί του πρώτου αιώνος χρησιμοποιούσαν τη λέξι Θεός με τέτοιον τρόπο, ώστε κανένας δεν μπορούσε να εξομοιώση τον αληθινό Θεό με οποιονδήποτε άλλο ψευδή θεό. Απευθυνόμενος στους Αθηναίους ο απόστολος Παύλος, επί παραδείγματι, είπε: «Διότι ενώ διηρχόμην και ανεθεώρουν τα σεβάσματά σας, εύρον και βωμόν, εις τον οποίον είναι επιγεγραμμένον, Αγνώστω Θεώ. Εκείνον λοιπόν τον οποίον αγνοούντες λατρεύετε, τούτον εγώ κηρύττω προς εσάς. Ο Θεός, όστις έκαμεν τον κόσμον και πάντα τα εν αυτώ, ούτος Κύριος ων του ουρανού και της γης, δεν κατοικεί, εν χειροποιήτοις ναοίς, ουδέ λατρεύεται υπό χειρών ανθρώπων ως έχων χρείαν τινός, επειδή αυτός δίδει εις πάντας ζωήν και πνοήν και τα πάντα.»—Πράξ. 17:23-25.
Μ’ αυτή την εξήγησι σχετικά με την ταυτότητα του αληθινού Θεού, οι ακροαταί δεν θα είχαν πρόβλημα στο να διακρίνουν τη διαφορά μεταξύ του Δημιουργού και των πολλών ψευδών θεών που ελατρεύοντο στην Αθήνα. Το γεγονός ότι ο τίτλος θεός χρησιμοποιήθηκε και για ψευδείς θεότητες, με κανένα τρόπο δεν επεσκίασε την ταυτότητα του Δημιουργού.
Οι μεταφρασταί σήμερα λογικά θάπρεπε να καθοδηγούνται από τον τρόπο που οι Χριστιανοί του πρώτου αιώνος χρησιμοποιούσαν τη λέξι θεός. Το γεγονός ότι εχρησιμοποιείτο ο ίδιος όρος από τους γηγενείς ομιλητάς σχετικά και με ψευδείς θεούς, με κανένα τρόπο δεν κάνει τη λέξι ακατάλληλη. Εν τούτοις, ο όρος που χρησιμοποιείται για ν’ αποδώση τη λέξι Θεός πρέπει να είναι αυτός που ο αναγνώστης ή ο ακροατής αμέσως αντιλαμβάνεται ότι εννοεί τον Παντοδύναμο. Δεν θάπρεπε να φέρη στη διάνοιά του ιδέες που είναι αντίθετες με την προσωπικότητα του αληθινού Θεού.
Ως παράδειγμα, ας αναφέρωμε ότι ο μεγαλύτερος θεός για τους αρχαίους Έλληνες ήταν ο Ζευς. Αλλ’ αυτό το όνομα δεν θα ήταν κατάλληλο για να αποδοθή η Εβραϊκή λέξις θεός. Το όνομα «Ζευς,» το όνομα δηλαδή της υπερτάτης θεότητος του Ελληνικού πανθέου θα έφερνε στη διάνοια την εικόνα ενός θεού ανθρωπίνης φύσεως και ταυτοχρόνως ανήθικου.
Γι’ αυτό, είναι καλύτερο να χρησιμοποιήται ένας όρος με ευρύτερη σημασία παρά ένας με στενώτερη. Έτσι, τα συμφραζόμενα θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην εφαρμογή της λέξεως αυστηρώς στον αληθινό Θεό.
Επομένως, δεν υπάρχει λόγος για ανησυχία σχετικά με την προέλευσι ενός συγκεκριμένου όρου για τον Θεό. Ακόμη και μέσα στη Βίβλο, η ίδια λέξις εφαρμόζεται στον αληθινό Θεό καθώς και στους ψευδείς θεούς. Ο ίδιος ο όρος δεν είναι ιερός. Επομένως, δεν υπάρχει αντίρρησις στη χρήσι ενός προσδιορισμού που αναφερόταν αποκλειστικά στους ψευδείς θεούς, προτού αυτοί που ωμιλούσαν τη γλώσσα να φθάσουν στο σημείο να γνωρίσουν το Θεό της Βίβλου.
Αυτό, στην πραγματικότητα, έχει συμβή σχετικά με πολλές σύγχρονες γλώσσες. Η Ιαπωνική λέξις «Θεός» μπορεί να σημαίνη κατά γράμμα «ένα πλήθος μικρών θεών.» Στις γλώσσες Αμχαρίκ και Τιγκρίνυα, δύο κύριες γλώσσες της Αιθιοπίας, ένας συνήθης όρος για τη λέξι Θεός είναι Εξιαμπέρ. Κατά γράμμα αυτή η έκφρασις σημαίνει «Κύριος της γης,» δηλαδή, ‘Κύριος της Αιθιοπικής γης.’ Σχετικά με την Αγγλική λέξι «Θεός,» (Γκοντ) Το Λεξικό του Αιώνος και Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό της Αγγλικής Γλώσσης (Τόμ. 3, σελ. 2561, έκδοσις 1899, στην Αγγλική), δηλώνει ότι η λέξις «Θεός» ήταν αρχικά ουδετέρου γένους και απαντάτο «γενικά στον πληθυντικό που εσήμαινε τις ειδωλολατρικές θεότητες, και ανυψώθη στη Χριστιανική ιδέα με τη μεταστροφή των Τευτονικών λαών. Το βιβλίο Ετυμολογικόν του Γουίλφρεντ Φουνκ λέγει: «Η κεντρική λέξις για όλες τις πίστεις είναι Θεός και η ιστορία του τίτλου Θεός είναι ένα μίγμα υποθέσεων. Η λέξις Θεός συγγενεύει με παρόμοιες λέξεις στην Δανική, Σαξονική, Αρχαία Γερμανική, Σκανδιναβική και άλλες γλώσσες και μπορεί ακόμη να συγγενεύη και με μια αρχαία Λιθουανική λέξι που αναφερόταν σε κάποιον που εξασκούσε μαγεία.» Σελ. 279.
Σήμερα, κανένας από τους όρους που χρησιμοποιούνται για τον Θεό, σε οποιαδήποτε από τις προαναφερθείσες γλώσσες δεν εισάγει εσφαλμένες ιδέες στις διάνοιες των ακροατών ή των αναγνωστών παρά το γεγονός ότι δεν χρησιμοποιήθηκαν στην αρχική πρωτότυπη γλώσσα για τον Δημιουργό. Έτσι, δεν μπορεί να εγερθή καμμιά αντίρρησις για τη χρήσι των σε μεταφράσεις της Βίβλου.
Όπως και με οτιδήποτε άλλο, πρέπει να υπάρχη ισορροπημένη άποψις όταν εξετάζεται το ζήτημα της χρήσεως μιας λέξεως που προσδιορίζει τον Θεό της Αγίας Γραφής. Σε τελική ανάλυσι, οποιαδήποτε λέξις για τον «Θεό δεν είναι παρά ένας τίτλος και όχι ένα κατάλληλο όνομα. Εκείνο που πραγματικά διακρίνει τον αληθινό Θεό από τους άλλους, είναι το προσωπικό του όνομα Ιεχωβά.—Ψαλμ. 83:18.