Μπορείτε να Διακρίνετε το Ορθό από το Εσφαλμένο;
«Ήμουν προσωπικά υπεύθυνος για το θάνατο περίπου 25 ανθρώπων. . . . Έχω αυτή την εικόνα στο μυαλό μου κάθε νύχτα, κάθε μέρα. Βλέπω εφιάλτες. . . . Μπορεί να πάω κάπου και να δω κάποιο πρόσωπο που να μου θυμίζει τους ανθρώπους που σκότωσα. Μπορώ να το δω ολοκάθαρα, σαν να συνέβη σήμερα, μόλις τώρα. . . . Δεν μπορώ να συγχωρήσω τον εαυτό μου για τα πράγματα που έκανα».—Β.Σ.
«Με διέταξαν να πάω εκεί και να συντρίψω τον εχθρό. . . . Δεν κάθησα να σκεφτώ αν ήταν άντρες, γυναίκες ή παιδιά. . . . Τότε ένιωθα, και εξακολουθώ να νιώθω, ότι ενεργούσα σύμφωνα με τις οδηγίες που λάβαινα και ότι εκτελούσα τις εντολές που μου έδιναν, και δεν νιώθω ότι ήταν εσφαλμένο αυτό που έκανα».—Γ.Κ.
ΣΤΙΣ 16 Μαρτίου 1968, οι δύο άντρες που είπαν τα παραπάνω λόγια συμμετείχαν σε αυτό που αργότερα κρίθηκε ως ένα αποτρόπαιο έγκλημα πολέμου. Αυτοί, μαζί με άλλους στρατιώτες, μπήκαν σε ένα μικρό χωριό Βιετναμέζων και κατέσφαξαν εκατοντάδες πολίτες—ανάμεσά τους γυναίκες, παιδιά και ηλικιωμένους. Αλλά προσέξτε τη διαφορά στην αντίδραση αυτών των δύο στρατιωτών. Ο πρώτος στρατιώτης είναι ολοφάνερο ότι βασανίζεται για αυτά που έκανε. Ο δεύτερος αισθάνεται πως οι ενέργειές του ήταν δικαιολογημένες. Πώς είναι δυνατόν να αντιδρούν δύο άνθρωποι τόσο διαφορετικά στην ίδια εμπειρία;
Η απάντηση έχει να κάνει με τη συνείδηση—ένα θεόδοτο μηχανισμό ο οποίος μας βοηθάει να κοιτάμε με ειλικρίνεια τον εαυτό μας και να κρίνουμε τις ενέργειες και τις προθέσεις μας. Η συνείδηση είναι η εσωτερική αίσθηση που έχουμε για το ορθό και το εσφαλμένο.
Όταν παίρνουν αποφάσεις, μερικοί άνθρωποι βασίζονται στο ρητό: «Άσε τη συνείδησή σου να σε οδηγήσει». Δυστυχώς, όμως, η συνείδηση δεν είναι πάντα αξιόπιστη. Πράγματι, πολλοί έχουν ανεχτεί και μάλιστα έχουν διαπράξει φοβερές ωμότητες χωρίς να τους ενοχλήσει καθόλου η συνείδησή τους. (Ιωάννης 16:2· Πράξεις 8:1) Όπως επισήμανε κάποτε ο Άγγλος μυθιστοριογράφος Σάμιουελ Μπάτλερ, η συνείδηση «παύει σύντομα να μιλάει σε εκείνους που δεν επιθυμούν να την ακούσουν».
Εσείς μπορείτε να εμπιστευτείτε τη συνείδησή σας; Η απάντηση εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το πόσο καλά είναι εκπαιδευμένη, όπως θα δείξει το επόμενο άρθρο.
[Ευχαριστίες για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 3]
Πάνω—πολεμική σκηνή: U.S. Signal Corps photo