Πώς οι Κινέζοι Υποδέχονται το Νέον Έτος

Από τον ανταποκριτή του «Ξύπνα!» στο Χονγκ Κονγκ

ΑΝ ΜΙΛΗΣΟΥΜΕ γενικά, κάθε έθνος έχει κάποια γιορτή που την θεωρούν σπουδαιότερη από άλλες. Για τους Κινέζους, το σεληνιακό Νέο Έτος είναι μια τέτοια γιορτή. Επί χιλιάδες έτη οι Κινέζοι θεωρούσαν το Νέο Έτος ως τη γιορτάσιμη εποχή του ημερολογίου των.

Μολονότι οι Κινέζοι επισήμως έχουν υιοθετήσει το Γρηγοριανό ημερολόγιο το 1912, το ηλιακό νέο έτος που αρχίζει την 1 Ιανουαρίου με κανένα τρόπο δεν είναι τόσο δημοφιλές όσο το σεληνιακό νέο έτος. Παραδείγματος χάριν, στο ηλιακό νέο έτος οι περισσότεροι εμπορικοί οίκοι και γραφεία έχουν μόνο μια ημέρα αργίας. Αλλά στη διάρκεια της γιορτής του σεληνιακού Νέου Έτους αργούν τρεις ή τέσσερες ημέρες, και μερικοί μάλιστα αργούν έως μια εβδομάδα. Το Κινεζικό σεληνιακό νέο έτος συμπίπτει με την πρώτη νέα σελήνη αφού ο ήλιος εισέλθη στο ζωδιακό οίκο του Υδροχόου, πράγμα που δυνατόν να συμβή οποιονδήποτε καιρό μεταξύ 21 Ιανουαρίου και 19 Φεβρουαρίου.

Προετοιμασίες για τη Γιορτή

Ο Κινεζικός ενθουσιασμός γι’ αυτόν τον εορτασμό υπερβαίνει και εκείνον που επιδεικνύεται από τους Δυτικούς για τα Χριστούγεννα. Οι άνθρωποι αρχίζουν να ετοιμάζωνται γι’ αυτόν ένα μήνα πριν. Ακόμη και οικογένειες με πτωχά μέσα δαπανούν πολύ χρήμα για να κάμουν αγορές που θεωρούνται αναγκαίες για τον εορτασμό. Εφόσον η έμφασις τίθεται στα καινούργια, αρέσει στους ανθρώπους ν’ αγοράζουν νέα ενδύματα. Στο Χονγκ Κονγκ οι άνθρωποι έχουν τη συνήθεια ν’ αγοράζουν νέα υποδήματα, και όλα τα καταστήματα υποδημάτων κάνουν χρυσές δουλειές την εβδομάδα που προηγείται του νέου έτους.

Μια σημαντική προετοιμαστική ημερομηνία για τον εορτασμό είναι η 24 Δεκεμβρίου του σεληνιακού ημερολογίου. Πολλοί Κινέζοι πιστεύουν ότι την ημέρα αυτή ο Θεός των Μαγειρείων επιστρέφει στον ουρανό για να δώση μια αναφορά στον Αυτοκράτορα Γιάντε, ο οποίος πιστεύεται ότι είναι υπεύθυνος για αμοιβές και τιμωρίες. Αφού ο Θεός που έχει την ευθύνη των μαγειρείων πιστεύεται ότι είναι ένας πρέσβυς από τον Αυτοκράτορα Γιάντε, οι άνθρωποι θέλουν να έχουν την εύνοιά του, ελπίζοντας ότι θα κρύψη τις κακές των πράξεις και θα μιλή μόνον για τις καλές των πράξεις όταν κάμη την έκθεσί του. Έτσι, για να έχουν την εύνοιά του, καθαρίζουν τον βωμό του επάνω από το τζάκι ολοσχερώς και του προσφέρουν γλυκύσματα και ζαχαρωτά. Μερικοί μάλιστα καίουν χαρτονομίσματα για να βοηθήσουν τον Θεό των Μαγειρείων στα ταξιδιωτικά του έξοδα η καίουν ένα χάρτινο άλογο για να ιππεύη σ’ αυτό. Άλλοι πηγαίνουν ένα βήμα μακρύτερα. Πιστεύοντας ότι δεν είναι αρκετά ασφαλές απλώς να δωροδοκούν τον Θεό των Μαγειρείων, προσπαθούν να κάμουν τον θεό να μεθύση για να είναι βέβαιοι ότι δεν θα δώση κακή αναφορά γι’ αυτούς. Το κάνουν αυτό με το να βουτούν στο κρασί ένα πορτραίτο του Θεού των Μαγειρείων. Τα μεσάνυχτα τον εξαποστέλλουν μαζί με μια έκρηξι βαρελότων. Επιθυμούν να «στείλη μια καλή αναφορά στον ουρανό και να κηρύξη ειρήνη για τη γη.»

Στη διάρκεια των ολίγων ημερών πριν από το έτος, ως αγορές έχουν περισσότερο συνωστισμό από το σύνηθες, επειδή ο καθένας αγοράζει παραπάνω τρόφιμα για το ειδικό γεύμα και για τις γιορτές του Νέου Έτους, οπότε οι αγορές είναι κλειστές. Επίσης αρέσει στους ανθρώπους ν’ αγοράζουν άνθη για την εορταστική περίοδο. Είναι ο καιρός που ανθίζει ο νάρκισσος, κι’ έτσι θα ιδήτε πολλούς πλανόδιους πωλητάς να πωλούν βολβούς νάρκισσων στην αγορά. Πολύ δημοφιλή επίσης είναι τα άνθη της ροδακινιάς και μικροσκοπικά δέντρα μανταρινιάς. Το χρώμα που παρατηρείται πάρα πολύ σ’ αυτόν τον καιρό του έτους είναι το ζωηρό κόκκινο, που θεωρείται ως το χρώμα της ευτυχίας.

Η Γιορτή

Τα μεσάνυχτα εκτοξεύονται τα βαρελότα παντού, καλωσορίζοντας τον καινούργιο χρόνο. Τις επόμενες ημέρες ο ήχος των βαρελότων είναι σχεδόν συνεχής. Εν τούτοις, το 1968 ο λαός στο Χονγκ Κονγκ απήλαυσε πιθανώς το πρώτο του ήσυχο Νέο Έτος. Η κυβέρνησις απηγόρευσε τα βαρελότα, επειδή οι εντόπιοι κομμουνισταί θα χρησιμοποιούσαν την πυρίτιδα των βαρελότων για να κατασκευάσουν βόμβες.

Εκτός του ότι είναι ευκαιρία για οικογενειακές συγκεντρώσεις, το Νέο Έτος είναι καιρός για επισκέψεις φίλων και συγγενών. Την πρώτη και τη δευτέρα ημέρα του νέου έτους, μπορεί να βλέπη κανείς ολόκληρες οικογένειες να πηγαίνουν από τόπο σε τόπο κάνοντας επισκέψεις. Εκτός από δώρα, φέρουν μαζί τους ένα μεγάλο αριθμό από κόκκινα πακέτα με διάφορα ποσά χρημάτων για να τα μοιράσουν στα παιδιά. Εννοείται, αυτά τα κόκκινα πακέτα είναι πολύ δημοφιλή στα παιδιά, επειδή αυτά τους εφοδιάζουν με λίγα χρήματα για ν’ αγοράσουν ζαχαρωτά και παιχνίδια. Θεωρητικά, το κάθε άγαμο άτομο δικαιούται να λαμβάνη κόκκινα πακέτα. Αλλά στην πράξι πολύ λίγα μη νυμφευμένα και ωρίμου ηλικίας άτομα τα δέχονται.

Όταν φθάνουν οι επισκέπται, τους προσφέρονται γλυκύσματα και πεπονόσποροι. Μερικές φορές προσκαλούνται επίσης να πιούν κάποιον γλυκό χυμό και να λάβουν μερικά πρωτοχρονιάτικα κέικς. Μολονότι τέτοια φιλοξενία απολαμβάνεται πολύ από τα παιδιά, οι ενήλικοι συχνά την βλέπουν με λιγώτερο ενθουσιασμό. Αφού γιορτάσουν με τέτοια αφθονία πλούσιων τροφών μερικές ημέρες, οι άνθρωποι συχνά υποφέρουν από δυσπεψία.

Σύμφωνα με τη συνήθεια, οι άνθρωποι αποφεύγουν τις επισκέψεις την τρίτη μέρα του νέου έτους, διότι πιστεύουν ότι αν το κάμουν αυτό θα τους κάμη να φιλονεικήσουν με τους φίλους των στη διάρκεια του έτους. Μολονότι πολλοί δεν πιστεύουν πια σ’ αυτή την πρόληψι, οι περισσότεροι ακόμη διακρατούν αυτή τη συνήθεια, διότι αυτή τους δίνει μια ευκαιρία ν’ αναπαυθούν λίγο ύστερα από δύο πολυάσχολες μέρες επισκέψεων.

Η εβδόμη μέρα του νέου έτους θεωρείται σπουδαία μέρα. Ονομάζεται «Ημέρα Γενεθλίων του Καθενός.» Σύμφωνα με αρχαία συνήθεια η πρώτη μέρα του νέου έτους θεωρείται ως ημέρα γενεθλίων του πετεινού, η δεύτερη μέρα του σκύλου, ακολουθούμενη από τα γενέθλια των χοίρων, των τράγων, των βοδιών, των ίππων, ενώ η εβδόμη μέρα έχει ορισθή για τους ανθρώπους.

Οι Καντονέζοι συνήθως συγκεντρώνονται για ένα άλλο οικογενειακό γεύμα αυτή την εβδόμη μέρα. Έτσι τελειώνει η πρώτη φάσις του εορτασμού του Νέου Έτους. Μολονότι στο παρελθόν ο εορτασμός συνεχίζετο έως τη δεκάτη πέμπτη μέρα, η πολυάσχολη ζωή που διάγουν οι άνθρωποι σήμερα σπανίως τους επιτρέπει να την συνεχίζουν τόσο πολύ. Πράγματι, πολλά καταστήματα είναι ανοιχτά για εργασίες την τέταρτη μέρα.

Εκτός από το να ορίζουν μια γενική γενέθλια ημέρα για το καθένα από τα ανωτέρω ζώα, οι Κινέζοι επίσης χρησιμοποιούν δώδεκα διάφορα ζώα για ν’ αντιπροσωπεύουν τα έτη των. Αυτά είναι οι ποντικοί, τα βόδια, οι τίγρεις, τα κουνέλια, οι δράκοντες, τα φίδια, οι ίπποι, οι κριοί, οι πίθηκοι, οι πετεινοί, οι σκύλοι και οι χοίροι. Το ποιο έτος είναι, προσδιορίζεται από το ζευγάρωμα δύο σειρών Κινέζικων αριθμών, της μιας που αποτελείται από δώδεκα αριθμούς και της άλλης από δέκα. Σύμφωνα μ’ αυτόν τον υπολογισμό, το έτος 1969 ήταν το έτος των πετεινών και το έτος 1970 είναι το έτος των σκύλων. Στους μάντεις αρέσει να κάνουν εικασίες σχετικές με αυτά τα διάφορα ζώα ως προς το αν θα έλθουν ευλογίες ή κακά σε ωρισμένο έτος. Το 1967 ήταν το έτος των κριών και υπετίθετο ότι ήταν ένα πολύ ευνοϊκό έτος, εν τούτοις εκείνο το έτος το Χονγκ Κονγκ δοκίμασε τις χειρότερες οχλαγωγίες στην ιστορία του.

Έμφασις στο χρήμα και την Καλή Τύχη

Εδώ στο Χονγκ Κονγκ ο πιο δημοφιλής χαιρετισμός του Νέου Έτους είναι, «Κουνγκ χέι φατ τσόι,» που σημαίνει «Είθε να έχης καλή τύχη και πλούτη.» Φαίνεται ότι οι άνθρωποι γενικά θεωρούν τα υλικά πλούτη ως την πιο μεγάλη επιτυχία και ως τον πιο επιθυμητό σκοπό στη ζωή. Πράγματι, σε πολλές κοινότητες στην Κίνα η πέμπτη μέρα του Νέου Έτους θεωρείται ως η μέρα του Θεού του Χρήματος. Εκείνη τη μέρα οι άνθρωποι δέχονται τον Θεό του Χρήματος μέσα στα σπίτια τους με προσφορές θυμιάματος και θυσίες, ελπίζοντας ότι αυτό θα τους φέρη ευημερία κατά το νέον έτος. Πριν από χρόνια, στην πόλι της Σαγκάης οι άνθρωποι συνήθιζαν να μένουν όρθιοι όλη τη νύχτα κατά την εσπέρα της επιστροφής του Θεού του Χρήματος για να εκτοξεύσουν βαρελότα και να δείξουν έτσι την υποδοχή τους.

Όπως θα μπορούσε κανείς ν’ αναμένη από τον δημοφιλή χαιρετισμό, πολλές από τις συνήθειες του Νέου Έτους σχετίζονται στενά με την τύχη. Μερικά θρησκευόμενα άτομα προσφέρουν θυμίαμα στους ναούς σε μια προσπάθεια να έχουν καλή τύχη το έτος που έρχεται. Επίσης προσφέρουν τροφές εκεί και έπειτα λαμβάνουν τις τροφές στο σπίτι και τις δίνουν στα παιδιά να τις φάγουν, πιστεύοντας ότι αυτό θα τους φέρη καλή τύχη. Επίσης πολλοί αποφεύγουν να χρησιμοποιούν κάθε κοφτερό όργανο, όπως είναι τα μαχαίρια και τα ψαλλίδια, στη διάρκεια των εορτών του Νέου Έτους, με τη σκέψι ότι αυτά θα μπορούσαν να κόψουν την καλή τους τύχη. Πολλοί κρεμούν διαφημίσεις καλής τύχης επάνω από τις θύρες τους.

Επειδή οι Κινέζοι ενδιαφέρονται πολύ για την καλή τύχη στη διάρκεια του νέου έτους, μερικές θρησκείες επωφελήθηκαν από την κατάστασι. Μπορεί να βλέπη κανείς σε μερικά σπίτια να κρέμωνται φανάρια επάνω από τη θύρα και στο εσωτερικό του σπιτιού. Επάνω στα φανάρια είναι γραμμένα ολόκληρα ρητά, όπως «Ευημερείτε σε όλα.» Αυτά έχουν ληφθή από Ταοϊστικούς ναούς ή Βουδδιστικούς βωμούς. Πράγματι, πολλοί ναοί στο Χονγκ Κονγκ κάνουν πλειστηριασμούς φανών και αποκτούν αρκετά κεφάλαια ώστε να συντηρούνται για όλο το υπόλοιπο του έτους. Εφόσον τα φανάρια πωλούνται στους πλειοδότες των υψηλότερων τιμών, μερικά άτομα πληρώνουν άνω των εκατό δολλαρίων για ένα, ελπίζοντας να λάβουν τις ευλογίες για τις οποίες γίνονται υποσχέσεις μέσω των ρητών που αναγράφονται στους φανούς.

Υπάρχουν επίσης ωρισμένες απαγορεύσεις κατά τη διάρκεια των εορτών του νέου έτους που είναι στενά συνδεδεμένες με την τύχη. Παραδείγματος χάριν, πολλά άτομα δεν σκουπίζουν το πάτωμα στη διάρκεια των εορτών αυτών, επειδή φοβούνται ότι μπορεί να σκουπίσουν την καλή τύχη από τα σπίτια τους. Όλο το σκούπισμα γίνεται πριν από την παραμονή του Νέου Έτους. Όχι μόνον αυτό, αλλά οποιοσδήποτε σκουπίζει ακαθαρσίες είναι προσεκτικός με τον τρόπο που το κάνει· πρέπει αυτές να σαρώνωνται προς τα μέσα ώστε να μη σαρώνεται η καλή τύχη έξω από το σπίτι. Έτσι από το καλωσόρισμα του Θεού του Χρήματος ως τον παραδοσιακό χαιρετισμό του Νέου Έτους, και ακόμη με το σάρωμα των δαπέδων, μπορεί να παρατηρηθεί ότι η επιθυμία του πλουτισμού εικονίζεται έξοχα στον εορτασμό του Νέου Έτους των Κινέζων.

Ένα Εσφαλμένο Συμπέρασμα

Δεν υπάρχει τίποτε το εσφαλμένο στο να ελπίζη κανείς ότι το ερχόμενο έτος θα φέρη μεγαλύτερη ευτυχία. Εν τούτοις, έρχεται ευτυχία με τα πλούτη; Η έμφασις που δίνουν στο χρήμα και στην τύχη στις γιορτές του Κινέζικου Νέου Έτους σ’ αυτό το συμπέρασμα οδηγεί. Αλλά οι αποδείξεις σαφώς δείχνουν ότι δεν συμβαίνει έτσι κατ’ ανάγκην. Πράγματι, ενώ τα πλούτη δεν αποτελούν κακό καθ’ εαυτά, η επιθυμία ενός ατόμου να πλουτίση είναι πολύ επιβλαβής. Καθώς τονίζεται το σημείο αυτό από την αξιόπιστη Αγία Γραφή: «Διότι ρίζα πάντων των κακών είναι η φιλαργυρία την οποίαν τινές ορεγόμενοι, απεπλανήθησαν από της πίστεως, και διεπέρασαν εαυτούς με οδύνας πολλάς.»—1 Τιμ. 6:10.

Έτσι η γιορτή του Κινέζικου Νέου Έτους δεν κατευθύνει ένα άτομο στην αληθινή πηγή της ευτυχίας. Διότι αυτή η πηγή δεν είναι το χρήμα ή η τύχη, αλλά είναι ο αληθινός Θεός στον ουρανό, ο Ιεχωβά.