Ασυνήθεις Καρποί των Τροπικών Χωρών

Από τον ανταποκριτή του «Ξύπνα!» στον Ισημερινό

ΌΤΑΝ εμείς ως νέοι επισκέπται πατήσαμε το πόδι μας για πρώτη φορά στο έδαφος του Ισημερινού, αυτής της τροπικής χώρας της Νοτίου Αμερικής, ήταν μια ζεστή χειμωνιάτικη ημέρα του Δεκεμβρίου. Η απότομη αλλαγή από τον παγερό καιρό που μόλις είχαμε αφήσει στο βορρά υπήρξε ιδιαίτερα αισθητή, και μας προξένησε ένα ισχυρό αίσθημα δίψας. Πόσο το εκτιμήσαμε όταν ο οικοδεσπότης μας Κάρλος μας προσέφερε μια κανάτα γεμάτη από χυμό φρούτων.

Ου-μ-μ! Τι θαυμάσια γεύσις! Τι είναι όμως αυτό; Ποτέ δεν είχαμε δοκιμάσει κάτι τέτοιο. Ο οικοδεσπότης μάς εξήγησε ότι αυτό ήταν χυμός ναρανχίλια. Ναρανχίλια, που είναι Ισπανικό όνομα, σημαίνει «μικρό πορτοκάλι.» Είχε ένα λεπτό άρωμα που μας θύμιζε ένα μίγμα από ανανά, πορτοκάλι και μήλο και ίσως λίγο από χυμό τομάτας μέσα. Ο Κάρλος μάς εξήγησε ότι, για να φτιάξη αυτό το δροσιστικό ποτό, ξεφλούδισε τα φρούτα, τα έβαλε σ’ ένα μίξερ, πρόσθεσε νερό και λίγη ζάχαρι για να το γλυκάνουν.

Λίγες μέρες αργότερα είδαμε στην αγορά μερικά ναρανχίλια. Είχαν φερθή εκεί από την πατρίδα τη ζούγκλα, που είναι κάτω από τα υψηλά βουνά των Άνδεων. Από μακρυά, πράγματι, αυτά έμοιαζαν με μικρά πορτοκάλια, περίπου στο μέγεθος που έχουν τα μανταρίνια. Όταν πλησιάσαμε, η εμφάνισίς των άλλαξε από πορτοκάλια σε απαλές γυαλιστερές τομάτες. Όταν όμως πιάσαμε ένα με το χέρι μας, μας έκαμε κατάπληξι όταν είδαμε ότι αυτά είχαν ένα απαλό χνούδι όπως το ροδάκινο, αλλά χνούδι που ήταν σκληρό και εύθραυστο. Τι παράξενο φρούτο το χνουδωτό σαν τομάτα πορτοκάλι!

Πιο ψηλά στις Άνδεις οι άνθρωποι των ορεινών περιοχών έχουν αυτό που καλείται τομάτε δε άρμπολ, δηλαδή «δενδροτοματιά,» που αναπτύσσεται στις αυλές των μαζί με τις πολλές ποικιλίες των τροπικών λουλουδιών τους. Τα φυτά φθάνουν σε ύψος περίπου τα τρία μέτρα και κάνουν πολύχρωμους καρπούς από ζωηρό πορτοκαλί ως το βυσσινί. Το φρούτο δεν είναι στρογγυλό όπως η τομάτα αλλά μακρουλό και παίρνει στις άκρες το σχήμα μιας μικροσκοπικής μπάλλας. Και η γευσις; Είναι λιγάκι σαν το χυμό της τομάτας, μόνο λίγο πιο γλυκό. Απ’ αυτό το φρούτο δεν γίνεται μόνον ένα γευστικό ποτό, αλλ’ επίσης και νόστιμα γλυκά του κουταλιού.

Γνωριμία με Άλλα Παράξενα Φρούτα

Λίγο καιρό αργότερα είχαμε μια άλλη ευχάριστη πείρα, όταν για πρώτη φορά μας σερβίρισαν ένα ποτό που έγινε από μπαντέα. Η μπαντέα αναπτύσσεται σε κληματαριές και μοιάζει με μικρό κίτρινο καρπούζι με μια φλούδα τόσο γυαλιστερή που φαίνεται σαν να έχη γυαλισθή μόλις προ ολίγου. Απ’ αυτό γίνεται επίσης ένα γευστικό ποτό, που η γεύσι του μοιάζει με το χυμό του ανανά, αλλά χωρίς την ξυνή γεύσι του ανανά. Η μεγάλη μας, όμως, έκπληξις ήλθε όταν είδαμε ότι αυτό το ποτό ήταν γεμάτο από σπόρους που μας είπαν να τους φάμε και διαπιστώσαμε πως αυτό ήταν το καλύτερο μέρος. Μασώντας αυτούς τους σπόρους (περίπου στο μέγεθος των σπόρων του καρπουζιού) το ποτό πήρε μια εντελώς διαφορετική γεύσι, που μας θύμιζε μερικά σταφύλια που αναπτύσσονται στο βόρειο ημισφαίριο.

Σε αντίθεσι με τη ναρανχίλια και τη μπαντέα, η εξωτερική εμφάνισις της τσιριμόγια δεν είναι βέβαια και τόσο ελκυστική. Περίπου στο μέγεθος και το σχήμα μιας μπάλλας του τέννις, έχει ένα βαθύ πράσινο χρώμα και μια λεπιδωτή φλούδα όπως το δέρμα ενός φιδιού. Έτσι μπορείτε να φαντασθήτε την έκπληξί μας, όταν για πρώτη φορά βυθίσαμε τα δόντια μας σε μια τσιριμόγια και βρήκαμε ότι η γεύσις της έμοιαζε κάπως με του ώριμου απιδιού ανάμικτου με κρέμα και ζάχαρι, αλλά μόνο λίγο πιο γλυκεία. Σε πολλούς αρέσει να τρώγουν αυτό το φρούτο φρέσκο, άλλοι όμως το προτιμούν ως παγωτό. Και για τους δυο τρόπους πρέπει να παραδεχθούμε ότι δεν πρέπει να κρίνη κανείς την ντόπια τσιριμόγια από τον φλοιό της, όπως δεν μπορείτε να κρίνετε ένα βιβλίο από το κάλυμμα του.

Μια μέρα όταν περνούσαμε κοντά από το καροτσάκι ενός πωλητού, ένας από τους φίλους μας σταμάτησε και αγόρασε αυτό που λέγονται γκουάβας. Είναι μακρυά, πράσινα και επίπεδα και είναι καμπυλωτά όπως η θήκη ενός γιαταγανιού. Κρατώντας το γκουάβα στο χέρι του, ο φίλος μας το χτύπησε στη γωνιά ενός κτιρίου για ν’ ανοίξη το σκληρό εξωτερικό περίβλημά του. Και τι να δούμε! μέσα υπήρχαν περίπου είκοσι μικρές μπαλλίτσες από κατάλευκο βαμβάκι και κάθε μπαλλίτσα περιείχε ένα μεγάλο γυαλιστερό μαύρο σπόρο! Η ευχάριστη γλυκεία γεύσις του γκουάβα είναι τελείως πειστική: αυτό πρέπει να είναι το γνήσιο βαμβακοζάχαρο των τροπικών χωρών!

Πιθανόν η πιο δημοφιλής θεραπεία για ελαφρές ηπατικές ανεπάρκειες εδώ στον Ισημερινό είναι ένα ποτό που γίνεται από ένα φρούτο με το όνομα ταμαρίνδο. Αν τύχη και ψάξετε στην αγορά για ταμαρίνδο, ζητήστε να βρήτε εκείνα που μοιάζουν με μεγάλα χλωρά φασόλια, με καφέ φλοιό που έχουν μήκος δεκαπέντε έως είκοσι εκατοστά. Έπειτα μέσα αντί για φασόλια όπως θα περιμένατε ο φλοιός είναι γεμάτος με μια κολλώδη ουσία, που μοιάζει πάρα πολύ με το φρέσκο δαμάσκηνο και περιέχει φυσικά σπόρους. Ένα ποτό που γίνεται απ’ αυτό το φρούτο είναι πολύ ευχάριστο, λίγο σαν τον μηλίτη (κρασί από μήλα). Να θυμάστε όμως ότι αυτό είναι ένα ελαφρό καθαρτικό. Και αν θέλετε κάτι τέτοιο, θα συμφωνήσετε ότι είναι σίγουρα ένα φάρμακο με ωραία γευσι.

Το πιο Δημοφιλές απ’ Όλα

Το παπάγια, που βρίσκεται επίσης στις υποτροπικές χώρες, είναι μάλλον το πιο κοινό φρούτο σ’ ένα τραπέζι των κατοίκων του Ισημερινού. Αν και μερικοί μπορεί εσφαλμένως να νομίζουν ότι πρόκειται για πεπόνι, εν τούτοις αυτό δεν αναπτύσσεται σε κληματαριές. Απεναντίας, αναπτύσσεται σε τσαμπιά στην κορυφή δένδρων που μοιάζουν με τους φοίνικες. Τα παπάγια ποικίλλουν σε μέγεθος και τα πιο μεγάλα ζυγίζουν επτά κιλά ή και περισσότερο.

Εξωτερικά το χρώμα αυτού του φρούτου είναι σκούρο πράσινο που σιγά-σιγά γίνεται κίτρινο με βούλες καθώς ωριμάζει. Στο εσωτερικό, το σαρκώδες μέρος του φρούτου έχει χρώμα κίτρινο ή καμμιά φορά ανοικτό ροζ ή κόκκινο. Αντίθετα από πολλά άλλα φρούτα, το παπάγια είναι κούφιο στο εσωτερικό του, όπου και υπάρχουν πολλοί μικροί μαύροι σπόροι προσκολλημένοι στο κρέας του φρούτου αλλά που αποχωρίζονται εύκολα. Το σαρκώδες μέρος είναι γλυκό, χυμώδες και πολύ γευστικό, εκτός αν συμβή και σας πέση ένα άσχημο που έχει μάλλον μια αποκρουστική μυρωδιά. Συνήθως τα πιο μικρά έχουν πιο έντονη μυρωδιά· τα πιο μεγάλα είναι πιο γευστικά.

Οι άνθρωποι αυτής της χώρας τρώγουν μεγάλες ποσότητες από παπάγια, όχι μόνο χάριν της πραγματικής απολαύσεως του φρούτου, αλλ’ επίσης και για λόγους υγιεινής. Στις τροπικές χώρες το σώμα του ανθρώπου χρειάζεται πολλά υγρά για να διατηρηθή γερό και δυνατό και τα παπάγια προμηθεύουν αυτά τα αναγκαία υγρά μ’ έναν πολύ καθαρό και απολαυστικό τρόπο. Εκτός αυτού είναι και ένα έξοχο χωνευτικό για το πεπτικό σύστημα. Εύκολα μπορεί κανείς να το αποδείξη αυτό απλώς με το να ολοκληρώση ένα γερό γεύμα με μια ή δυο φέτες παπάγια και έτσι θ’ αποφύγη τις συνήθεις ενοχλήσεις που επακολουθούν μετά από άφθονο και πλούσιο φαγητό. Υπάρχει και μια λογική ιατρική εξήγησι γι’ αυτό επίσης. Έχει διαπιστωθή από ειδικούς επί των τροφών ότι τα παπάγια είναι πλούσια σ’ ένα ένζυμο που καλείται «παπαΐνη» και η οποία βοηθεί στην πέψι των πρωτεϊνών.

Σχετικά μ’ αυτό μια φίλη μάς εξήγησε πώς επωφελείται απ’ αυτή την ιδιότητα των παπάγια μ’ έναν άλλον τρόπο. Αφήνει για λίγες ώρες, ή καλύτερα όλη τη νύχτα, το κρέας της βουτηγμένο σε χυμό παπάγια και βρίσκει ότι αυτό κάνει το κρέας πιο μαλακό. Και αυτό επίσης οφείλεται στο ένζυμο που υπάρχει σ’ αυτό το τροπικό φρούτο.

Να, λοιπόν, που δεν είμαστε πια νεοφερμένοι σ’ αυτή την όμορφη τροπική χώρα με τις πολλές της ποικιλίες των πουλιών, των λουλουδιών και των φρούτων. Εκείνα που φαίνονταν στην αρχή να είναι μάλλον παράξενα και ασυνήθιστα φρούτα, τώρα πλέον μας είναι πολύ γνωστά—παλαιοί φίλοι που απολαμβάνομε τη συντροφιά τους μ’ έναν πολύ ξεχωριστό τρόπο. Αν και σεις επίσης θα θέλατε να γνωρισθήτε καλύτερα μαζί τους, τότε γιατί να μη μας επισκεφθήτε;