Πλούτος από τα Νησιά του Σολομώντος

Από τον ανταποκριτή του «Ξύπνα!» στην Παπούα της Νέας Γουινέας

ΑΚΟΥΣΑΤΕ ποτέ για τα «μεταλλεία του Βασιλέως Σολομώντος,» τη φανταστική πηγή πλούτου του Βιβλικού Βασιλέως Σολομώντος,» Μερικοί θρύλοι εντοπίζουν αυτά τα «μεταλλεία» σε μέρη της Αφρικής ή στην Ασία. Αλλά στην Ισπανία του δεκάτου έκτου αιώνος η θεωρία που επικρατούσε ήταν ότι αυτή η απέραντη πηγή πλούτου βρισκόταν σε μια μυστηριώδη ήπειρο στον Νότο.

Το έτος 1568 ο μικρός στόλος του Ισπανού ναυτικού Αλβάρο ντε Μεντάνια ντε Νεΐρα αναζήτησε αυτή την «ήπειρο» με τον πλούσιο θησαυρό της στον Νότιο ειρηνικό. Σαν αποτέλεσμα, ο Μεντάνια ανεκάλυψε ένα σύμπλεγμα νήσων, που ωνομάσθηκαν «τα Νησιά του Σολομώντος.» Δεν βρήκε, όμως, κρυμμένους θησαυρούς για να δικαιολογήσουν το όνομα που είχε δώσει στα νησιά. Το μόνο που πρόσφεραν ήσαν μικρά ποσά χρυσού και άλλα πολύτιμα μέταλλα.

Στη διάρκεια του δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου τα «Νησιά του Σολομώντος» απέκτησαν φήμη διαφορετικού είδους καθώς οι σκληρές μάχες κατέστρεψαν την ηρεμία τους. Τα σημάδια των συγχρόνων μαχών στη ζούγκλα είναι ακόμη ορατά ατά περιγράμματα των χαρακωμάτων και στα απορρίμματα των σκουριασμένων γεμιστήρων των πυρομαχικών που είναι σκορπισμένα στα νησιά. Μετά τον πόλεμο φάνηκε ότι θα επέστρεφαν πάλι στον ήσυχο τρόπο ζωής των τροπικών. Προσφάτως, όμως, μια απροσδόκητη αλυσίδα από γεγονότα έφερε πάλι στο προσκήνιο τα κυνήγι του Μεντάνια για τον Θησαυρό. Πώς συνέβη αυτό;

Όλα άρχισαν κάποια μέρα του 1963 όταν το πλοίο Κρέσταρ αγκυροβόλησε έξω απ’ τη μικρή πόλι Κιέτα, τον κύριο αποικισμό του νησιού Μπούγκενβιλλ, που είναι το μεγαλύτερο απ’ το σύμπλεγμα των Νήσων του Σολομώντος. Ένα ελικόπτερο απογειώθηκε απ’ το κατάστρωμα και πέταξε δεκαέξη μίλια προς το εσωτερικό της νήσου μέχρι την κοιλάδα της Πανγκούνα, όπου είχε βρεθή λίγος χρυσός, αν και όχι σε μεγάλη ποσότητα ώστε να εξασφαλίζη την ανάπτυξι μεταλλευτικής επιχειρήσεως σε μεγάλη κλίμακα. Αυτή τη φορά, όμως, η λέξις που δημιούργησε αναστάτωσι ήταν «χαλκός.»

Η απόφασις που ελήφθη εκείνη την ημέρα του 1963 είχε σαν αποτέλεσμα την ανάπτυξι μιας εκτεταμένης μεταλλευτικής επεξεργασίας που συνοδεύθηκε επίσης, από μεγάλο βιομηχανικό οργασμό στην Παπούα της Νέας Γουινέας. Αυτό συνέβη επειδή τα βορειότερα νησιά του συμπλέγματος των Νησιών του Σολομώντος, η Μπούγκενβιλλ και η Μπούκα, είναι μαζί με την Παπούα μέρος της Περιοχής του Συνδικάτου της Νέας Γουινέας, που είναι κάτω από Αυστραλιανή διοίκησι.

Για ένα διάστημα μια ποσότης περίπου 880 εκατομμυρίων τόννων χαλκού και χρυσοφόρου μεταλλεύματος είχε εγείρει το ενδιαφέρον των διεθνών εταιριών. Τώρα έγινε έναρξις στην εξόρυξι των θησαυρών του χαλκού που βρίσκεται κάτω από το έδαφος των Νησιών του Σολομώντος. Πόσο διαφορετικό είναι αυτό από το όνειρο του Μεντάνια, να γεμίση δηλαδή κανείς απλώς τις τσέπες του με βώλους Χρυσού και αστραφτερά πετράδια!

Εντατικές Προετοιμασίες Είναι Απαραίτητες

Η Μπούγκενβιλλ δεν έχει ουσιαστικά βιομηχανία. Οι περισσότεροι από τους 78.000 κατοίκους ασχολούνται μόνο με τη γεωργία για τη συντήρησί τους. Έτσι, η διοργάνωσις μιας επιχειρήσεως ορυχείων χαλκού θ’ απαιτούσε εντατικές προετοιμασίες, θα έπρεπε να γίνη ένας δρόμος που θα εξασφάλιζε την ελεύθερη δίοδο μεταξύ της Πανγκούνα και της ακτής. Αυτό ήταν δύσκολο έργο, αν λάβωμε υπ’ όψιν το κλίμα και το ανώμαλο ορεινό έδαφος της Μπούγκενβιλλ.

Σκεφθήτε τις δυσκολίες που περιλαμβάνονται. Πρώτα απ’ όλα, ο ξηρότερος μήνας του έτους σ’ αυτή την περιοχή έχει βροχοπτώσεις ύψους επτά ιντσών (18 εκατοστά). Επιπλέον, ο δρόμος θα έπρεπε να διασχίση μια χαράδρα ύψους 3.400 ποδών (1.037 μέτρων) και να παρακάμψη απότομες πλαγιές. Για να γίνη αυτό, χρειάσθηκε να δέσουν με αλυσίδες δυο μεγάλους εκσκαφείς (μπουλντόζες) και, μερικές φορές, να οδηγήσουν τον μπροστινό εκσκαφέα πάνω απ’ την απότομη πλαγιά, με την ελπίδα ότι ο εκσκαφέας που ήταν πίσω θα τον συγκρατούσε από το να γκρεμισθή στο βάθος.

Χρειάσθηκε πολύ νερό για τη λειτουργία του υδραυλικού εξοπλισμού. Η ανάγκη αυτή ικανοποιήθηκε με το κτίσιμο ενός αντλιοστασίου, μ’ έναν αγωγό τριάντα ιντσών (76 εκατοστά) στον ποταμό Τζάμπα. Και για ν’ αντιμετωπίσουν την εικοσιτετράωρη ζήτησι ηλεκτρικής ενεργείας, εγκατέστησαν ένα ηλεκτρικό σταθμό 135-μεγαβάττ δεκαέξη μίλια μακρύτερα, στον Κόλπο της Άνιουα. Εγινε, επίσης, εκβάθυνσις του κόλπου για να μπορούν τα πλοία άνω των 40.000 τόννων να προσεγγίζουν σε μια νέα αποβάθρα μήκους 250 ποδών (76 μέτρα).

Συνολικά, χρειάσθηκαν εννέα χρόνια μελέτης και προετοιμασιών μαζί με 400.000.000 δολλάρια Αυστραλίαςa προτού μπορέση να εξορυχθή το πρώτο φορτίο αυτού του πολύτιμου μετάλλου από το έδαφος της Μπούγκενβιλλ και να σταλή στους πελάτες στην Ιαπωνία, στην Ισπανία και στη Δυτική Γερμανία.

Εξόρυξις Χαλκού στη Ζούγκλα

Μπορείτε να φαντασθήτε την εξόρυξι χαλκού μέσα σε μια ζούγκλα από πράσινο; Η Μπούγκενβιλλ έχει ένα από τα μεγαλύτερα ανοιχτά φρέατα μεταλλείων χαλκού στον κόσμο. Το άτομο που βρίσκεται σε μια πλεονεκτική θέσι σ’ ένα γειτονικό λόφο, μπορεί να δη μια σκαμμένη έκτασι που έχει μέγεθος ίσο με ολόκληρη την πόλι του Σίδνεϋ της Αυστραλίας. Τα γεωτρύπανα έχουν ανοίξει λάκκους σε βάθος εξήντα ποδών (18 μέτρων) για να θέσουν εκρηκτικές ύλες που θα σπάσουν και θ’ ανασκάψουν το έδαφος.

Η διαδικασία της μεταλλεύσεως εδώ είναι δαπανηρή. Περιλαμβάνει έξη πελώρια ηλεκτρικά φτυάρια και πενήντα δύο φορτηγά αυτοκίνητα που το καθένα μπορεί να μεταφέρη εκατό τόννους μετάλλευμα. Αυτά τα εξαρτήματα κοστίζουν 13.000.0,00 δολλάρια Αυστραλίας. Αφού το έδαφος ανασκαφή, το ηλεκτρικό φτυάρι αρχίζει να εργάζεται, παίρνει δηλαδή τεράστια κομμάτια μεταλλεύματος και τα φορτώνει στα φορτηγά που περιμένουν. Παρά τη χωρητικότητα αυτών των φορτηγών αυτοκινήτων, χρειάζονται μόνον τέσσερις φτυαριές για να γεμίση ένα φορτηγό.

Έπειτα το μετάλλευμα μεταφέρεται στον πρώτο απ’ τους τρεις μύλους (θραυστήρες). Από τους 160.000 τόννους μεταλλεύματος που πηγαίνουν στον πρώτο μύλο κάθε μέρα, μόνον 90.000 τόννοι είναι το εμπλουτισμένο μετάλλευμα χαλκού. Το μετάλλευμα περνά από έναν άλλο μύλο όπου τεμαχίζεται σε κομμάτια δεκαπέντε περίπου εκατοστών. Μετά πηγαίνει σ’ έναν άλλο μύλο και καταλήγει σε μικρότερα ακόμη τεμάχια. Αυτά μεταφέρονται σ’ ένα μεγάλο κτίριο για να γίνη το επόμενο μέρος της διαδικασίας—το άλεσμα.

Οι δώδεκα μύλοι του αλέσματος χρησιμοποιούν χαλύβδινες μπάλλες διαμέτρου οκτώ εκατοστών (σχεδόν όσο είναι το μέγεθος της μπάλλας του τέννις). Αυτές κονιοποιούν το μετάλλευμα και, μολονότι οι χαλύβδινες μπάλλες φαίνονται αρκετά ανθεκτικές, δεν μπορούν ν’ ανθέξουν πάρα πολύ σε μια τόσο σκληρή εργασία. Προσφάτως κατέφθασαν έντεκα χιλιάδες τόννοι από τέτοιες μπάλλες για να χρησιμοποιηθούν στους μύλους, εδώ. Σ’ έξη μόνο μήνες όλες θα έχουν αχρηστευθή.

Από τους μύλους του αλέσματος το μετάλλευμα μεταφέρεται στον συμπυκνωτή. Εδώ ο χαλκός τίθεται σε διάλυσι με χημικές ουσίες που είναι γνωστές ως «συλλέκται.» Όταν πιέσουν μέσα στο διάλυμα φυσαλλίδες αέρος, οι συλλέκται, μαζί με τον χαλκό, ανέρχονται στην επιφάνεια, απ’ όπου μπορούν να τις απομακρύνουν. Αυτό το παχύ διάλυμα χαλκού τώρα περνά από ένα αγωγό μήκους δεκαέξη μιλίων (26 χιλιομέτρων) και διαμέτρου δεκατεσσάρων εκατοστών προς τις δεξαμενές αποθηκεύσεως στον Κόλπο της Άνιουα. Εκεί το μετάλλευμα περιμένει την άφιξι του πλοίου που θα το μεταφέρη στους πελάτες του στο εξωτερικό.

Τα Οφέλη για τους Εντοπίους

Η μετάλλευσις του χαλκού στα Νησιά του Σολομώντος έχει γίνει πάρα πολύ επικερδής. Η αύξησις είναι ραγδαία από τότε που έφυγε τα πρώτο φορτίο μεταλλεύματος το 1972. Το 1973 πραγματοποιήθηκε κέρδος 158.000.000 δολλαρίων Αυστραλίας. Ποιος ωφελείται απ’ όλ’ αυτά;

Προς το παρόν η τεράστια εταιρία μεταλλείων, Κόνζινκ Ρίο Τίντο οβ Ωστράλια Λίμιτεντ, κατέχει πάνω από το 52 τοις εκατό των μετοχών και η κυβέρνησις της Παπούα της Νέας Γουινέας αλλά 20 τοις εκατό. Τις υπόλοιπες μετοχές τις έχουν οι πολίτες, στους οποίους περιλαμβάνονται πάνω από 9.000 κάτοικοι της Παπούα της Νέας Γουινέας, στους οποίους δόθηκε η ευκαιρία να ωφεληθούν απ’ αυτή τη γενναιόδωρη πηγή πλούτου.

Προέκυψαν κι άλλα οφέλη από τις προσπάθειες να χρησιμοποιήσουν ντόπιους στο εργατικό προσωπικό όπου ήταν δυνατόν. Οι κάτοικοι της Παπούα της Νέας Γουινέας εργάζονται σε όλα τα τμήματα του ορυχείου· προμηθεύουν οδηγούς φορτηγών, υπαλλήλους, ακόμη και τον γιατρό της εταιρίας. Έχουν γίνει διευθετήσεις εκπαιδεύσεως σε θέματα σχετικά με τη δουλειά, ευκαιρίες μαθητεύσεως και σειρές μαθημάτων.

Μερικά Προβλήματα που Αναφύονται

Αλλά η επιχείρησις των μεταλλείων έχει δημιουργήσει, επίσης, μερικά προβλήματα. Μια ματιά στη γκριζόμαυρη όψι του νερού κάνει κάποιον ν’ αντιληφθή ότι η Μπούγκενβιλλ έχει τώρα πρόβλημα μολύνσεως αν και δεν είναι τόσο μεγάλο όσο το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν τα πιο βιομηχανικά κράτη του κόσμου. Γίνονται προσπάθειες για ν’ αντιμετωπίσουν επιτυχώς αυτό το πρόβλημα, κάνοντας πειράματα για να βρουν τι μπορεί να καλλιεργηθή στα κατάλοιπα (άχρηστες ύλες) της βιομηχανίας. Μικρές εκτάσεις γης χρησιμεύουν ως τόποι πειραμάτων με ντόπια λαχανικά και τροπικά φρούτα για να δουν πώς μπορούν να χρησιμοποιηθούν οι άχρηστες ύλες ή πώς μπορούν να τις κάνουν γόνιμες.

Άλλο ένα πρόβλημα είναι ότι μερικοί άνθρωποι αναγκάσθηκαν να εγκαταλείψουν τις κληρονομικές τους περιουσίες. Εν τούτοις, πήραν αποζημίωσι για τα κτήματά τους, και αυτό τους έδωσε τη δυνατότητα ν’ αγοράσουν μόνιμα σπίτια στη θέσι αντί των συνηθισμένων κατοικιών χωριάτικου τύπου. Μερικοί είχαν ακόμη και πλεόνασμα χρημάτων κι έτσι αγόρασαν καινούργια φορτηγά αυτοκίνητα κατασκευασμένα στην Ιαπωνία.

Παρ’ όλα αυτά, πολλοί άνθρωποι στη Μπούγκενβιλλ απογοητεύθηκαν, ιδιαιτέρως ωρισμένοι της παλαιάς γενεάς που πίστευαν ότι τα κληρονομικά τους κτήματα είχαν μεγαλύτερη αξία από τα χρήματα. Σαν αποτέλεσμα στα πρώτα στάδια της αναπτύξεως, οι ντόπιοι ήσαν γεμάτοι από αισθήματα θυμού. Στις οχλαγωγίες που γίνονταν συνέρρεαν πλήθη αστυνομικών για να καταπνίξουν τις διαταραχές και ν’ αφήνουν το έργο να συνεχίση. Τα πικρά αισθήματα που είχαν εγερθή γι’ αυτό το ζήτημα δεν έχουν ακόμη ξεθυμάνει.

Άλλο ένα αδύνατο σημείο είναι τα ισχυρά διιστάμενα αισθήματα μερικών ανθρώπων της Μπούγκενβιλλ. Μερικοί πιστεύουν ότι οι εθνικοί τους δεσμοί είναι ισχυρότεροι με τους κατοίκους των νοτίων Νησιών του Σολομώντος, που είναι Βρεταννικό προτεκτοράτο, παρά με τους κατοίκους της ενδοχώρας της Νέας Γουινέας. Οι σκουρόδερμοι άνθρωποι της Μπούγκενβιλλ μιλούν συχνά με περιφρόνησι για τους κατοίκους της ενδοχώρας που έχουν ανοιχτότερο χρώμα δέρματος. Όπως ανεμένετο, μερικά άτομα ισχυρίσθηκαν ότι τα πλούτη της Μπούγκενβιλλ θα έπρεπε να είχαν χρησιμοποιηθή για την ανάπτυξι αυτού του νησιού μάλλον παρά να τα μοιρασθούν με την Παπούα και με άλλες περιοχές της Νέας Γουινέας.

Πώς θα επιλυθούν αυτά τα προβλήματα; Θα δούμε. Χωρίς αμφιβολία, το μεταλλείο, σαν μια πηγή αυξημένου εισοδήματος, θα φέρη πολλά υλικά οφέλη στους ντόπιους. Οι μεγαλύτεροι μισθοί θα έχουν ως αποτέλεσμα ένα διαφορετικό βιοτικό επίπεδο για πολλούς. «Διαφορετικό,» όμως, δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη «καλύτερο.» Επανειλημμένως απεδείχθη ότι η υλική ευημερία συνοδεύεται από χαλάρωσι των ηθών. (1 Τιμ. 6:9, 10) Θ’ αντισταθούν οι άνθρωποι των Νησιών του Σολομώντος και της Νέας Γουινέας σε μια τέτοια φθοροποιό επίδρασι; Ο χρόνος θα το δείξη.

[Υποσημειώσεις]