Γιατί Αγωνίζονται; Για Έναν Καλύτερο Κόσμο;
ΓΥΡΩ στις 150 ομάδες ανθρώπων σ’ όλο τον κόσμο σήμερα καταφεύγουν στη βία, αναζητώντας εκείνο που ελπίζουν ότι θα είναι ένας καλύτερος κόσμος. Μερικοί μπορεί να διαφωνούν για το πώς να ονομάσουν τα μέλη τους—αγωνιστές της ελευθερίας ή απλώς τρομοκράτες—αλλά ελάχιστοι θα διαφωνήσουν ότι γίνονται όλο και πιο επικίνδυνοι για να τους παραβλέψουμε.
Η εφημερίδα Σταρ του Τορόντο στον Καναδά, αναφέρει ότι η τρομοκρατική δράση βρίσκεται σε άνοδο. Το 1979, για παράδειγμα, αναφέρει ότι όλος ο κόσμος αντιμετώπισε πάνω από 3.000 τρομοκρατικά επεισόδια, όπως πολιτικές απαγωγές και δολοφονίες, ληστείες, βομβαρδισμούς και ένοπλες επιθέσεις. «Και όσοι προσπαθούν να κάνουν κάτι γι’ αυτό,» συνεχίζει η εφημερίδα, «δεν βρίσκουν άκρη.»
Τι Είναι Όλ’ Αυτά;
Ένα λεξικό ορίζει την «τρομοκρατία» σαν «παράνομες πράξεις βίας που διαπράττονται σε μια οργανωμένη προσπάθεια για την ανατροπή μιας κυβερνήσεως.» Αλλά μερικοί υποστηρίζουν ότι οι «πράξεις βίας» που αποσκοπούν στην ανατροπή μιας καταπιεστικής κυβερνήσεως δικαιολογούνται κι επομένως δεν είναι παράνομες. Μπορεί να υποστηρίζουν ότι πολλά έθνη, ανάμεσα στα οποία και μερικά από τα πιο ισχυρά σήμερα, ήρθαν σε ύπαρξη, επειδή οι άνθρωποι επαναστάτησαν ενάντια σε μια κυβέρνηση που την έβλεπαν καταπιεστική ή ανεπιθύμητη.
Γι’ αυτό, όπως ομολογεί ο δημοσιογράφος Γουώλτερ Νέλσον, είναι «δύσκολο να ορίσεις ποιος είναι τρομοκράτης και ποιος είναι μέλος ενός εθνικού απελευθερωτικού κινήματος.» Αλλά άσχετα με το πώς ονομάζονται, και μολονότι οι στόχοι τους είναι διαφορετικοί, όλες αυτές οι ομάδες έχουν κάτι κοινό. Ο Βρεταννός συγγραφέας Κρίστοφερ Ντόμπσον υποστηρίζει ότι «απορρίπτουν την κοινωνία στην οποία ζουν και θέλουν να την καταστρέψουν,» καθώς επίσης πιστεύουν «ότι η βία είναι απαραίτητη για να φτιάξουν τον κόσμο καλύτερο.»
Σ’ έναν κόσμο που έχει αιματοβαφτεί με τις χιλιάδες των πολέμων, περιλαμβανομένων και των δύο παγκόσμιων, δεν είναι δύσκολο γι’ αυτές τις ομάδες να πουν: ‘Γιατί θα ήταν λάθος να καταφύγουμε στη βία αναζητώντας ένα καλύτερο κόσμο όταν ισχυρά έθνη, και στο παρελθόν, και στο παρόν, δεν το θεώρησαν εσφαλμένο να ενεργήσουν έτσι σε μεγαλύτερη κλίμακα αναζητώντας το ίδιο πράγμα;
Ποιοι Περιλαμβάνονται, και Γιατί;
Οι νεαροί έχουν την τάση να είναι ιδεαλιστές. Γενικά είναι πολύ ευαίσθητοι στην αδικία. Ταυτόχρονα ψάχνουν να βρουν μια «αιτία,» κάτι για να δώσουν στη ζωή τους κατεύθυνση ή σκοπό. Τι, ρωτάνε, θα μπορούσε να είναι πιο αξιόλογο από το να αγωνίζεσαι να εξαλείψεις την αδικία επιδιώκοντας έναν καλύτερο κόσμο;
«Πάρα πολλοί τρομοκράτες της αριστεράς είναι αξιόλογα μορφωμένοι και πολύ ευφυείς,» παρατήρησε ο Γουώλτερ Νέλσον. Ένας ψυχίατρος στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης, ερευνώντας για τις Ερυθρές Ταξιαρχίες ανακάλυψε ότι η πλειονότητα εκείνων από τους οποίους πήρε συνέντευξη, προέρχονταν από πλούσιες, θρησκευόμενες οικογένειες, ήταν φοιτητές ή απόφοιτοι κοινωνικών επιστημών.
Φυσικά, «θα ήταν λάθος,» τονίζει το βιβλίο Οι Τρομοκράτες, «να νομίσουμε ότι όλοι οι τρομοκράτες είναι διανοούμενοι που αγωνίζονται με ιδεαλιστικά κίνητρα.» Μερικοί νεοφώτιστοι ελκύονται από την υπόσχεση για περιπέτεια, το συγκινητικό αίσθημα του κινδύνου, την ελπίδα για εύκολα χρήματα ή την εύκολη προμήθεια ναρκωτικών και το αχαλίνωτο σεξ.
Πώς Μπλέκονται οι Άνθρωποι;
Το βιβλίο που αναφέρθηκε παραπάνω από τον Κ. Ντόμπσον και Ρ. Πέυν απαντά σ’ αυτό το ερώτημα λέγοντας: «Δεν βαδίζουν απλώς κι εφαρμόζουν, αλλά μπλέκονται σιγά σιγά αφού συναντήσουν κι άλλους που συμμερίζονται τις ανησυχίες τους για την κατάσταση του σύγχρονου κόσμου, και που έχουν ήδη διαλέξει τις βίαιες λύσεις γι’ αυτά τα προβλήματα.»
Όμως, αυτοί που «έχουν διαλέξει τις βίαιες λύσεις γι’ αυτά τα προβλήματα» δεν αρχίζουν κατ’ ανάγκη με βία στο μυαλό τους. Η Αμερικανίδα δημοσιογράφος Κλαίρ Στέρλινγκ έχει κάνει μεγάλη έρευνα σε «τρομοκρατικές ομάδες» και υποστηρίζει ότι «όλες άρχισαν σαν παρακλάδια σχετικά ειρηνικών κινημάτων που εξέφραζαν ορισμένα πολιτικά, οικονομικά, θρησκευτικά ή εθνικά παράπονα.»
Δεν είναι δύσκολο για τους νεαρούς να συναντήσουν άτομα που «συμμερίζονται τις ανησυχίες τους» και τα «πολιτικά [τους], οικονομικά, θρησκευτικά ή εθνικά παράπονα.» Μπορούν εύκολα να επηρεαστούν απ’ αυτά τα άτομα, ιδιαίτερα όταν ζουν μακριά από το σπίτι, πιθανόν κάτω από την επιρροή ναρκωτικών που «ευρύνουν τη διάνοια», και είναι εκτεθειμένοι σε πολλά και διάφορα κινήματα διαμαρτυρίας για τα οποία πολλά πανεπιστήμια σήμερα έχουν γίνει διαβόητα.
Όταν κάποιος μπει σε μια τέτοια ομάδα και γίνει δεκτός, είναι πολύ δύσκολο να γυρίσει πίσω. Σύμφωνα μ’ ένα συλληφθέντα Γερμανό τρομοκράτη, ένας πιθανός δραπέτης αντιμετωπίζει το ίδιο δίλημμα όπως ο στρατιώτης στο μέτωπο της μάχης που ξαφνικά ανακαλύπτει ότι αγωνίζεται για λάθος αιτία. Ή συνεχίζει να αγωνίζεται για να μη σκοτωθεί από τον εχθρό ή οπισθοχωρεί και κινδυνεύει να σκοτωθεί από τους δικούς του συντρόφους σαν προδότης.
Αγώνας για έναν Καλύτερο Κόσμο;
Για να φτιάξουμε έναν κόσμο που να είναι πράγματι καλύτερος, υποτίθεται ότι μπορούμε να δημιουργήσουμε μια κυβέρνηση που είναι πράγματι καλύτερη. Είναι αλήθεια ότι μερικές ομάδες έχουν πολύ συγκεκριμένες ιδέες σχετικά με το τι θα πρέπει να αντικαταστήσει το σύστημα που θέλουν να καταστρέψουν. Άλλοι έχουν μόνο αόριστες ιδέες, αν έχουν. Αλλά, τουλάχιστον, ελπίζουν ότι η τρομοκρατία τους θα ελκύσει την προσοχή του κοινού στην υπόθεσή τους.
Όμως η αποτυχία μιας ομάδας να πετύχει τους ιδεαλιστικούς στόχους της ή ν’ αποκτήσει ευρεία υποστήριξη, μπορεί να οδηγήσει στην αποχώρηση των μελών της. Ο ιδεαλισμός κλονίζεται, αφήνοντας μέσα τους ένα κενό που γρήγορα το γεμίζει ο θυμός και η απογοήτευση. Αυτά μπορεί να προσπαθήσουν να εκτονωθούν με βίαιες πράξεις. Μερικοί πιστεύουν ότι αυτό συνέβη στην ομάδα για την οποία η Γιαπωνέζικη αστυνομία και οι ψυχολόγοι είπαν: «Αυτό που φαίνεται πολύ σπουδαίο στα μέλη του Ερυθρού Στρατού σήμερα . . . είναι απλούστατα η ίδια η βία, χάρη της ίδιας αυτής αποτρόπαιης βίας».
Καθαρά κτηνώδης βία έχει επίσης χαρακτηρίσει την τρομοκρατία που πλήττει την Ιταλία εδώ και πολλά χρόνια. Μερικοί ισχυρίζονται ότι η αστάθεια της κυβερνήσεώς της—καινούργια κυβέρνηση κάθε εννιά μήνες περίπου από το 1945—συνέβαλε στην αίσθηση του ξεπεσμού και της αβεβαιότητας που ενθαρρύνει την «τρομοκρατική δράση.»
Καμιά ανθρώπινη κυβέρνηση, στο παρελθόν ή στο παρόν, δεν θεωρήθηκε ποτέ απ’ όλους τους πολίτες της—μερικές φορές ούτε από την πλειονότητα—σαν ιδανική, εντελώς δίκαιη, πλήρως ικανοποιητική από κάθε πλευρά. Κι όμως αυτό ακριβώς είναι το είδος της κυβερνήσεως που χρειάζεται ο κόσμος για να είναι πράγματι καλύτερος.
Επομένως, στην πραγματικότητα, οι αγωνιστές της ελευθερίας και οι τρομοκράτες, άσχετα με το τι ισχυρίζονται και μάλιστα πιστεύουν με ειλικρίνεια, δεν μπορούν πράγματι να αγωνιστούν για ένα καλύτερο κόσμο. Το καλύτερο που πιθανότατα μπορούν να πετύχουν είναι ν’ αντικαταστήσουν μια ατελή κυβέρνηση με μια άλλη εξίσου ατελή και, ίσως, τελικά, τόσο μη ικανοποιητική όπως και η προηγούμενη.
Υπάρχουν άνθρωποι, όμως, που αγωνίζονται πράγματι για έναν καλύτερο κόσμο, και το κάνουν αυτό χωρίς να χρησιμοποιούν τη βία. Ανάμεσά τους υπάρχουν μάλιστα και πρώην τρομοκράτες και αγωνιστές της ελευθερίας. Στο επόμενο άρθρο ένας νεαρός Γερμανός λέει γι’ αυτή τη μεταστροφή στις μαχητικές μεθόδους για έναν καλύτερο κόσμο.
[Πλαίσιο στη σελίδα 4]
ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΤΙΚΑ ΕΠΕΙΣΟΔΙΑ
Τα θύματα από τις τρομοκρατικές επιθέσεις τα δύο τελευταία χρόνια εξακολούθησαν να αυξάνουν. Ανάμεσά τους είναι τα εξής:
1980
39 σκοτώθηκαν στην Ισπανική Πρεσβεία της Γουατεμάλας στη διάρκεια επεισοδίου συλλήψεως ομήρων
Ο πρώην κυβερνήτης της Νικαράγουα Σομόζα δολοφονήθηκε στην Παραγουάη
13 σκοτώθηκαν σε έκρηξη βόμβας στο Οκτομπερφέστ στο Μόναχο της Γερμανίας
84 σκοτώθηκαν, 160 τραυματίστηκαν στη Μπολόνια της Ιταλίας, σε έκρηξη βόμβας σε σιδηροδρομικό σταθμό
4 σκοτώθηκαν, 9 τραυματίστηκαν σε έκρηξη βόμβας στο Παρίσι
18 τραυματίστηκαν σε έκρηξη βόμβας στο Διεθνές Κέντρο Συνελεύσεων στις Φιλιππίνες
Ο Ιταλό αρχηγός της αντι-τρομοκρατικής αστυνομίας Στρατηγός Ενρίκο Καλβαλίγκη δολοφονήθηκε
1981
Ο Αμερικανός γλωσσολόγος Τσέστερ Μπίττερμαν απήχθηκε και σκοτώθηκε στην Κολομβία
Ο πρώην πρόεδρος του κοινοβουλίου στην Βόρεια Ιρλανδία Σερ Νόρμαν Στρονγκ και ο γιος του σκοτώθηκαν
Πακιστανός διπλωμάτης σκοτώθηκε σε αεροπλάνο που καταλήφθηκε από αεροπειρατές
Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ρέγκαν πυροβολήθηκε
13 σκοτώθηκαν, 177 τραυματίστηκαν από χειροβομβίδες στον καθεδρικό ναό των Φιλιππίνων
Ο υπουργός οικονομικών της Γερμανικής πολιτείας Έσσεν, Χάιντς Κέρρυ, δολοφονήθηκε
Ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Β΄ πυροβολήθηκε στη Ρώμη
3 Καθολικές καλόγριες σκοτώθηκαν στο Ελ Σαλβαντόρ
74 στελέχη του κυβερνώντος κόμματος του Ιράν σκοτώθηκαν σε έκρηξη βόμβας στα κεντρικά γραφεία του κόμματος
Ο Γάλλος πρέσβυς σφαγιάστηκε στο Λίβανο
Βόμβα σε βάση των Η.Π.Α. στη Γερμανία τραυματίζει 20
20 σκοτώθηκαν από βόμβα στη Βηρυτό του Λιβάνου
60 όμηροι κρατήθηκαν 15 ώρες στην Τουρκική πρεσβεία στο Παρίσι
Μια άλλη βόμβα στη Βηρυτό του Λιβάνου σκοτώνει τουλάχιστον 50 και τραυματίζει περισσότερους από 250
Ο Πρόεδρος Ρατζάι και ο Πρωθυπουργός Μπαχονάν σκοτώθηκαν στο Ιράν από έκρηξη βόμβας
Ο Ανουάρ Σαντάτ της Αιγύπτου δολοφονήθηκε
2 σκοτώθηκαν, 99 τραυματίστηκαν από έκρηξη βόμβας σε συναγωγή του Βελγίου