«Μα τι Λέω;»

Αναπτύσσοντας την τέχνη της συνομιλίας

«ΤΑ ΑΛΛΑ παιδιά στο σχολείο έδειχναν πάντα ότι ήξεραν το κατάλληλο πράγμα που έπρεπε να πουν. Έβρισκαν πάντα τις σωστές λέξεις. Οι άλλοι ενδιαφέρονταν γι’ αυτά. Αλλά μ’ εμένα ήταν διαφορετικά,» άρχισε να λέει ένας νεαρός που έπασχε για χρόνια από συστολή. Τα όσα αυτός περιέγραφε αποτελούν μια κατάσταση που εκατομμύρια σ’ όλη τη γη μπορούν να αφηγηθούν με συγκίνηση.

«Όταν περιστοιχιζόμουν από άλλους ανθρώπους, τα χέρια μου ίδρωναν και σφιγγόταν το στομάχι μου. Βρισκόμουνα σε υπερένταση. Τα έχανα. Τι θα έλεγα; Αλλά επειδή αγαπούσα τους ανθρώπους και ήθελα να συνομιλώ, προσπαθούσα. Και όταν τελικά τραύλιζα κάτι, ήταν αποτυχία εξ αιτίας της εντάσεως. Μετά, αισθανόμουν ακόμα χειρότερα.»

Ίσως να υπήρξαν φορές που κι εσείς, ή κάποιος που αγαπάτε, αισθανθήκατε το ίδιο. Πολλοί άνθρωποι δυσκολεύονται, σε μια συνομιλία, να προχωρήσουν μετά το «Τι κάνετε;» Η αποτυχία για συνομιλία φαίνεται στην αυξανόμενη απομόνωση των ανθρώπων, καθώς επίσης και στον αυξανόμενο αριθμό των «σιωπηλών» οικογενειών.

Τι προξενεί την αδεξιότητα για συνομιλία; Θα μπορούσε να είναι η ανατροφή του ατόμου. Επίσης, πολλοί άνθρωποι σήμερα είναι περισσότερο εγωκεντρικοί και δείχνουν λιγότερο ενδιαφέρον για τους άλλους. Ακόμη, παρά την προφανή διαχυτικότητα των μαζών, πολλοί είναι ντροπαλοί. Το βιβλίο Δειλία, του Δρα Π. Τζ. Ζιμπάρντο, αναφέρει ότι σε μια έρευνα που έγινε σε 5.000 άτομα, το 80 τοις εκατό δήλωσαν ότι υπήρξαν δειλοί κάποτε στη ζωή τους και το 40 τοις εκατό πίστευαν ότι είναι δειλοί τώρα.

Συγκεντρώνοντας την προσοχή σ’ ένα άλλο πρόβλημα, ένας δημοσιογράφος είπε: ‘Προτιμάμε ν’ ανοίγουμε την TV και ν’ απομακρυνόμαστε ο ένας από τον άλλο.’ Αναφερόμενος στην επίδραση που έχει η παρακολούθηση τηλεοράσεως στις οικογένειες, ένας ομιλητής σε μια ενημερωτική για το κοινό Ιταλική συνέλευση έκανε την εξής ασυνήθιστη πρόταση: «Κλείστε όλους τους τηλεοπτικούς σταθμούς μια φορά την εβδομάδα.» Γιατί; Όπως είπε, αυτό θα οδηγήσει στην «ανεύρεση της συνομιλίας ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας, μια συνήθεια που έχει προ πολλού χαθεί.»

Έτσι, όλες αυτές οι συνθήκες συμβάλλουν στην ανικανότητα πολλών ν’ αναπτύξουν την τέχνη της συνομιλίας. Αλλά τι μπορεί να γίνει για να υπερνικηθεί το πρόβλημα;

Το Πρώτο Εμπόδιο—Η Σκέψη

«Υπήρχαν δύο ιδέες που έπρεπε να βγάλω από το μυαλό μου,» ανέφερε ο νεαρός που αναφέρθηκε προηγουμένως. «Πρώτα, ήμουνα υπερβολικά εγωκεντρικός. Στενοχωριόμουνα πάρα πολύ για το τι σκέφτονταν οι άλλοι γι’ αυτά που έλεγα. Αισθανόμουνα ότι γινόμουν γελοίος. Και δεύτερον, πάντα νόμιζα ότι οι άλλοι επέκριναν κάθε τι που έλεγα.» Τι τον βοήθησε να υπερνικήσει αυτά τα αισθήματα;

Άκουσε μια γραφική ομιλία όπου ο ομιλητής τόνισε ότι η γνήσια αγάπη δεν «επιζητεί τα δικά της συμφέροντα» και είναι «πάντοτε πρόθυμη να πιστέψει το καλύτερο.» Η συμβουλή αυτή τον βοήθησε ν’ αρχίσει να εμπιστεύεται τους άλλους, να μην αποδίδει κακά ελατήρια (ακόμη κι αν μερικοί ήταν επικριτές), να πλησιάζει περισσότερο τους άλλους και να γίνεται έτσι λιγότερο εγωκεντρικός.—1 Κορινθίους 13:4-7, Μετάφραση Νέου Κόσμου· Μόφφατ.

Επειδή σκέπτονται απλά και μόνο τα δικά τους ενδιαφέροντα, μερικοί άνθρωποι μονοπωλούν τις συζητήσεις. Από την άλλη πλευρά, άλλοι μιμούνται τον Αμερικάνο πολιτικό Κάλβιν Κούλιντζ, που έγινε γνωστός για την πλήρη αδιαφορία του για την τέχνη της συνομιλίας. Τον ρώτησαν γιατί φαινόταν τόσο βαρετός, αφού πήγαινε σε τόσο πολλά γεύματα. Η απάντησή του ήταν: «Να, ο άνθρωπος πρέπει να φάει κάπου.» Ναι, μερικοί δεν αισθάνονται κανένα άλλο καθήκον σε τέτοιες συγκεντρώσεις από το να γεμίσουν απλώς το στομάχι τους!

Για να προσφέρετε, σε μια συζήτηση απαιτείται να έχετε κάτι στο μυαλό σας για να το πείτε. Γι’ αυτό, να ενημερώνεστε. Αν διαβάζετε εφημερίδες ή περιοδικά (όπως αυτό) και κρατάτε σημειώσεις στο μυαλό σας ή τις γράφετε, θα έχετε ελκυστικές πληροφορίες που μπορούν να ευχαριστήσουν τους άλλους.

Να Είστε Ενεργός Ακροατής

«Πρέπει να ομολογήσω ότι πάσχω από μια συνηθισμένη αδυναμία ακροάσεως,» έγραψε μια γυναίκα. «Θέλω πάντα να συμβουλεύω τους φίλους. Μου τηλεφωνούν να πουν το παράπονό τους, να ξαλαφρώσουν, κι εκείνο που θέλουν είναι ένα συμπαθητικό αυτί, αλλά, δυστυχώς, στο ζήλο μου τους κόβω, προτείνοντάς τους βιαστικά 15 λύσεις.» Η γυναίκα αυτή διαπίστωσε ότι οι φίλες της τερμάτιζαν γρήγορα τη συνομιλία τους.

Το ίδιο μπορεί να συμβεί σε οποιονδήποτε που δεν γίνεται ενεργός ακροατής. Αντί να σκέπτεστε τι θα πείτε μετά, διακόπτοντας, τερματίζοντας τη δήλωση του άλλου ή αναγκάζοντάς τον να βιαστεί, ένας καλός ακροατής προσέχει υπομονητικά. Κανένας δεν μπορεί να κάνει δυο πράγματα μονομιάς και να δώσει και στα δυο την αμέριστη προσοχή του. Μια σύζυγος διατύπωσε ως εξής αυτό που αισθάνονται πολλές παντρεμένες γυναίκες: «Δεν νομίζουμε ότι μπορεί κάποιος να διαβάζει την εφημερίδα και να μας ακούει. . . . Δεν νομίζουμε ότι μπορεί κανείς να φοράει τις πυτζάμες, να πλένεται, να βουρτσίζει τα δόντια του και, πέφτοντας στο κρεβάτι, να κλείνει τα μάτια του και να λέει ότι μας ακούει.»

Για να είστε ένας καλός ακροατής, την περισσότερη ώρα κοιτάτε το άλλο άτομο, δείχνετε με λόγια ή χειρονομίες (ίσως και μ’ ένα κούνημα του κεφαλιού) το ενδιαφέρον σας για όσα λέγονται. Προσπαθήστε να καταλάβετε τη θέση που βρίσκεται ο άλλος. (Για παράδειγμα, «Ξέρω πως πρέπει να αισθάνεσαι.») Κάνετε διακριτικές και σχετικές ερωτήσεις. Μη διστάζετε να ζητήσετε διευκρίνιση. Οι άνθρωποι συχνά χαίρονται να εξηγούν τα πράγματα.

Φυσικά, μερικές συνομιλητικές ικανότητες, αν τις μάθει κάποιος και τις χρησιμοποιήσει, μπορούν να βοηθήσουν. Αλλά για να γίνει κανείς κάτοχος της τέχνης της συνομιλίας σημαίνει περισσότερα από το να μάθει απλώς μια σειρά κανόνων.

Μια Τέχνη της Καρδιάς

Ένας άνθρωπος με κεφάλι φορτωμένο από ατέλειωτες ιστορίες μπορεί να είναι ο χειρότερος συνομιλητής, εκτός αν η καρδιά του είναι γεμάτη από στοργικό ενδιαφέρον για τους άλλους. «Μη αποβλέπετε έκαστος τα εαυτού, αλλ’ έκαστος και τα των άλλων», συστήνει η Βίβλος.—Φιλιππησίους 2:4.

Το να γίνουμε ευαίσθητοι στα αισθήματα και τα συμφέροντα των άλλων είναι το πραγματικό κλειδί για ν’ αναπτύξουμε την τέχνη της συνομιλίας. Όμως, η ευαισθησία αυτή δεν πρέπει να αντανακλάται μόνο στο ενδιαφέρον που δείχνουμε για τους άλλους, αλλά επίσης και στα όσα λέμε. Προφανώς, ο σκληρός ‘βλαβερός λόγος’ δεν θα έδειχνε αγάπη. Μερικές φορές, ακόμη και η αθώα συνομιλία μπορεί να είναι καταστρεπτική.—Τίτον 3:2, ΜΝΚ.

Για παράδειγμα, μια ομάδα από γυναίκες στο κέντρο ραπτικής τους που λειτουργούσε την Τετάρτη το απόγευμα σχολίαζαν γύρω από το σκάνδαλο της «τοξικομανούς κόρης» μιας οικογένειας νεοφερμένων στην περιοχή τους. Μια από τις γυναίκες αυτές αργότερα ανέφερε το γεγονός έντονα σε συζήτηση που είχε με τη γυναίκα του ιερέα.

«Υπάρχει κι άλλη πλευρά στο ζήτημα,» απάντησε η γυναίκα του ιερέα.

«Δεν ήσουνα στη συγκέντρωση,» είπε η άλλη απότομα. «Αν ήσουνα, θα—»

«Όχι, ήμουνα εκεί—στο σπίτι,» απάντησε η γυναίκα του ιερέα. «Δεν είναι κόρη τους—δεν έχουν καμιά σχέση· ούτε καν φίλη ή κόρη μιας φίλης, είναι απλώς ένα φτωχό κορίτσι που ήταν πολύ καιρό άρρωστο και υπέφερε τόσο φρικτά που οι ίδιοι οι γιατροί την έκαναν να εθιστεί στο όπιο. Οι άνθρωποι αυτοί έχουν αναλάβει να προσπαθήσουν να τη θεραπεύσουν. Έχουν εγκαταλείψει το σπίτι τους—την ίδια τη ζωή τους γι’ αυτό. Μόλις το ανακάλυψα—με τη βοήθεια του γιατρού.»

Απότομα, η γυναίκα σηκώθηκε να φύγει από το σπίτι του ιερέα. Γιατί τόσο ξαφνικά; ‘Πρέπει να πω και στις άλλες γυναίκες αυτή τη θαυμάσια πλευρά του ζητήματος’, είπε πολύ στενοχωρημένη. Ναι, συχνά υπάρχει και μια άλλη πλευρά σε μερικά ζητήματα που θίγονται σε μια «αθώα» συνομιλία.

Γι’ αυτό, ελέγχετε την ώθηση να πείτε κάτι που θα μπορούσε να καταστρέψει τη φήμη του άλλου. Μη φθείρετε το καλό όνομα του άλλου. (Παράβαλε με Παροιμίες 16:27, 28.) Ρωτήστε τον εαυτό σας: Πόσα απ’ αυτά που λέω καταστρέφουν το όνομα των άλλων; Μετά από μια ειλικρινή αυτοεξέταση ίσως διακρίνετε την ανάγκη να κάνετε μερικές προσαρμογές.

Τα Οφέλη της Συνομιλίας

Όσο πιο καλά γνωρίζεις κάποιον, τόσο πιο πολύ συνδέεσαι μαζί του. Οι οικογένειες γίνονται πιο ισχυρές. Το χάσμα ανάμεσα στους συζύγους και ανάμεσα σε γονείς και παιδιά αρχίζει να γεφυρώνεται. Ευρύνει κανείς τη γνώση του, καθώς αντλεί από την σοφία των άλλων. Οι μικρότεροι σε ηλικία μπορούν να προσθέσουν χρόνια πείρας στη ζωή τους, αντλώντας την από μεγαλύτερούς τους μέσω συνομιλίας. Η ζωή γίνεται πιο απολαυστική.

Γι’ αυτό, αναπτύξτε και χρησιμοποιήστε την τέχνη της συνομιλίας.

[Πλαίσιο στη σελίδα 14]

ΠΟΣΟ ΚΑΛΟΣ ΣΥΝΟΜΙΛΗΤΗΣ ΕΙΣΑΣΤΕ;

● Μιλάτε το 50 τοις εκατό του χρόνου, όταν υπάρχουν τρεις ή περισσότεροι στη συντροφιά;

● Μπορείτε να καταλάβετε πότε ένας φίλος έχει κέφι ή όχι;

● Μιλάτε πρωτίστως για ένα θέμα—τον εαυτό σας;

● Μήπως θεωρείτε εσφαλμένα τη δηκτικότητα για εξυπνάδα;

● Μήπως συγχέετε την ειλικρίνεια και την εκδηλωτικότητα με την τραχύτητα και την αγένεια;

● Ρωτάτε για τα ενδιαφέροντα των άλλων;

[Πλαίσιο στη σελίδα 15]

ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΣΥΝΟΜΙΛΙΑ

ΠΩΣ Ν’ ΑΡΧΙΣΕΤΕ

● Συστηθείτε.

● Πέστε κάτι για μια εμπειρία που μοιραζόσαστε και οι δύο εκείνη τη στιγμή.

● Κάνετε ειλικρινείς επαίνους.

● Ζητήστε ή δώστε βοήθεια.

ΠΩΣ ΝΑ ΤΗ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ

● Κάνετε ερωτήσεις. Είτε για γεγονότα—«Ξεπέρασε η θερμοκρασία τους 27 βαθμούς Κελσίου;» είτε για απόψεις—«Δεν νομίζεις ότι η γειτονιά γίνεται ολοένα λιγότερο ασφαλής;»

● Κάνετε τον άλλον να μιλήσει για τον εαυτό του «Πού μεγάλωσες; Σου αρέσει η δουλειά σου; Πώς εργάζεται κανείς σ’ αυτό το είδος της δουλειάς;»

● Πέστε μια προσωπική σας ιστορία ή «σύντομες και νόστιμες» πληροφορίες.

● Αποφεύγετε την αδικαιολόγητη επίκριση, αλλά εκδηλώνετε ελεύθερα τα αισθήματα και τις αντιδράσεις σας για ό,τι λέει το άτομο.

● Να γνωρίζετε πότε είναι ώρα να φύγετε.