Η Επιστήμη και η Βίβλος
ΜΗΠΩΣ η σύγχρονη επιστήμη κάνει αδύνατη την πίστη στη Βίβλο; Πολλοί φαίνεται πως έτσι νομίζουν, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Βίβλος δεν είναι κυρίως επιστημονικό βιβλίο. Αποκαλύπτει ένα διαφορετικό είδος αλήθειας απ’ αυτό που αποκαλύπτουν οι επιστημονικές μέθοδοι. Ωστόσο, μερικές φορές λέει πράγματα που έχουν να κάνουν με τη γεωλογία, την αρχαιολογία ή άλλες επιστήμες. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις, αυτά που λέει συμφωνούν μ’ αυτά που λένε οι επιστήμονες; Εξετάστε δύο μόνο παραδείγματα.
Στο βιβλίο των Ψαλμών διαβάζουμε: «Ο θεμελιών την γην επί την βάσιν αυτής, . . . Με την άβυσσον, ως με ιμάτιον, εκάλυψας αυτήν· τα ύδατα εστάθησαν επί των ορέων . . . Ανέβησαν εις τα όρη, κατέβησαν εις τας κοιλάδας.» (Ψαλμός 104:5-8) «Ανεβαίνουν» πραγματικά τα βουνά; Και βυθίζονται μερικές φορές μέσα στη θάλασσα; Το «Βιβλίο της Λαϊκής Επιστήμης» λέει: «Από τους [αρχαιότερους] καιρούς μέχρι σήμερα, συνεχίζεται η αδιάκοπη διαδικασία οικοδομήσεως και καταστροφής των βουνών . . . Δεν προήλθαν τα βουνά μόνο από τον πυθμένα εξαφανισμένων θαλασσών, αλλά πολλές φορές βουνά βυθίστηκαν βαθιά μέσα στο νερό πολύ μετά το σχηματισμό τους, και πάλι ξαναϋψώθηκαν.»
Στο πρώτο εδάφιο της Βίβλου διαβάζουμε: «Εν αρχή εποίησεν ο Θεός τον ουρανόν και την γην.» (Γένεσις 1:1) Κάποτε οι επιστήμονες φιλονικούσαν για το αν υπήρξε ποτέ αρχή, ή αν η ύλη υπήρχε πάντα. Το 1979, όμως, το περιοδικό Τάιμ ανέφερε: «Οι περισσότεροι αστρονόμοι τώρα δέχονται τη θεωρία ότι το Σύμπαν είχε στιγμιαία δημιουργία . . . Η Θεωρία της Μεγάλης Εκρήξεως μοιάζει πολύ με την ιστορία που αφηγείται η Παλαιά Διαθήκη.»
Ωστόσο, μερικές φορές φαίνεται σαν άλλα να λέει η Βίβλος και άλλα η επιστήμη. Μήπως η Βίβλος κάνει λάθος; Όχι, αν και μερικές φορές αυτοί που ισχυρίζονται ότι διδάσκουν τη Βίβλο κάνουν λάθη.
Έχει Πράγματι η Βίβλος Λάθος;
Τον δέκατο έβδομο αιώνα, για παράδειγμα, ο Ιταλός επιστήμονας Γαλιλαίος δίδαξε ότι η γη περιστρέφεται γύρω από τον ήλιο, και όχι ο ήλιος γύρω από τη γη. Η Καθολική Εκκλησία τον διέταξε ν’ ανακαλέσει τη θεωρία του. Γιατί; Επειδή θεώρησαν ότι αυτό που είπε ήταν αντίθετο με τη Βίβλο. Αλλά ο Γαλιλαίος είχε δίκιο και η Εκκλησία είχε άδικο. Δεν είχε όμως άδικο η Βίβλος. Η Βίβλος πουθενά δεν λέει ότι ο ήλιος κινείται γύρω από τη γη. Ο αρχαίος αστρονόμος Πτολεμαίος ήταν εκείνος που το είπε αυτό.
Σήμερα ορισμένοι θεμελιωτιστές πιστεύουν ότι η γη φτιάχτηκε σε έξι εικοσιτετράωρες μέρες. Αυτό είναι σε χτυπητή αντίθεση με τη διδασκαλία της Επιστήμης, αλλά ποιο από τα δύο είναι σωστό;
Οι θεμελιωτιστές πιστεύουν ότι η διδασκαλία τους βασίζεται στη Βίβλο, αλλά μια προσεχτική ανάγνωση του πρώτου κεφαλαίου της Γενέσεως μας δείχνει ότι έχουν λάθος. Η Βίβλος αναφέρει ότι η γη φτιάχτηκε σε κάποιον απροσδιόριστο χρόνο στο παρελθόν, και ότι οι φημισμένες «έξι μέρες» περιλάμβαναν την προετοιμασία της γης για να ζήσει εκεί ο άνθρωπος.—Γένεσης 1:1-31.
Είναι αλήθεια ότι η αφήγηση συνεχίζει και λέει ότι τ’ αλματώδη βήματα στη δημιουργία της γης χρειάστηκαν μια μέρα το καθένα. Αλλά, στη Βίβλο, «ημέρα» μπορεί να σημαίνει περισσότερο από μια εικοσιτετράωρη περίοδο. Μπορεί να σημαίνει χίλια χρόνια ή ακόμη περισσότερο! (Γένεσις 2:4· Ψαλμός 90:4) Το Βιβλικό υπόμνημα, μαζί με την ιστορία που μπορεί ν’ αποδειχτεί, δείχνει ότι η έβδομη μέρα αυτής της δημιουργικής εβδομάδας καλύπτει μια περίοδο 7.000 χρόνων. Συνεπώς, καθεμιά από τις έξι προηγούμενες «ημέρες» θα μπορούσε να έχει το ίδιο μήκος.
Έτσι, όταν διαβάζουμε το πρώτο κεφάλαιο της Γενέσεως, βρίσκουμε ότι σε παραπάνω από έξι μακρές περιόδους χρόνου—χιλιάδες χρόνια, όχι απλώς ώρες, εμφανίστηκε η ξηρά στις αρχαίες θάλασσες. Έγινε ευδιάκριτη η μέρα και η νύχτα (πιθανότατα επειδή αφαιρέθηκε η κοσμική σκόνη που βρισκόταν γύρω από τη γη). Εμφανίστηκε η φυτική ζωή, ακολούθησαν τα ψάρια, τα πουλιά, τα ζώα της στεριάς και μετά ο άνθρωπος. Από πολλές απόψεις, αυτή η αφήγηση μοιάζει μ’ αυτό που θα διαβάζατε σ’ ένα σχολικό βοήθημα.
Είναι Πράγματι Σωστή η Σύγχρονη Επιστήμη;
Αλλά τι θα πούμε για τις φορές εκείνες που η Βίβλος λέει κάτι που είναι τελείως αντίθετο μ’ αυτό που λέει μια σύγχρονη επιστημονική θεωρία; Μήπως θα συμπεραίναμε ότι η Βίβλος έχει λάθος; Όχι. Μην ξεχνάτε ότι η επιστήμη στην καλύτερη περίπτωση είναι μια συνεχής διαδικασία εκμαθήσεως. Οι θεωρίες που χθες ήταν γενικά παραδεχτές μπορεί αύριο να παραμεριστούν. Επομένως, είναι πολύ πιθανό στο μέλλον να θεωρηθεί εκτός μόδας μια επιστημονική θεωρία που είναι αντίθετη μ’ αυτά που λέει η Βίβλος.
Για παράδειγμα: Στην αρχή του αιώνα πολλοί συμφωνούσαν με τον κριτικό Βέλλχάουζεν ο οποίος είπε ότι οι ιστορίες του Αβραάμ, του Ισαάκ και του Ιακώβ ήταν μόνο μύθοι. Σήμερα, οι απόψεις διαφέρουν, όπως εξήγησε ένα πρόσφατο βιβλίο: «Από την εποχή του Βέλλχάουζεν οι απόψεις έχουν αλλάξει στο σύνολό τους, με μια συντηρητική κατεύθυνση, αλλά η τάση αυτή δεν είναι και τόσο υπερβολική. Ένα απλό παράδειγμα είναι η αυθεντικότητα των Πατριαρχών, τους οποίους ο Βέλλχάουζεν θεωρούσε ‘λαμπρή αυταπάτη’ από την πρώτη χιλιετηρίδα. Τώρα οι πιο πρόσφατοι μελετητές έχουν βρει αποδείξεις που τους έπεισαν ότι πολλοί από τους Πατριάρχες ήταν πραγματικά πρόσωπα και έζησαν στην περίοδο που δείχνει η Βίβλος δηλαδή στη δεύτερη χιλιετηρίδα π.Χ.». (Έμπλα, ε Ρεβελέσιον ιν Αρκαιόλοτζυ, από τους Τσεϊμ Μπέρμαντ και Μάικλ Βάιτζμαν) Επομένως, στην περίπτωση αυτή, η πρόοδος στην επιστήμη της Αρχαιολογίας έχει φέρει τις απόψεις πολλών λογίων πιο κοντά μ’ αυτά που λέει η Βίβλος.
Ίσως οι πασίγνωστες αναφορές που υπάρχουν ανάμεσα στη Βίβλο και στην σύγχρονη επιστήμη περιλαμβάνουν και τη θεωρία της εξελίξεως. Η εξέλιξη διδάσκει ότι όλα τα ζωντανά πράγματα αναπτύχθηκαν σιγά σιγά από μια μοναδική βιολογική πηγή. Αυτό διαφέρει από την άποψη της Γραφής, ότι ο Θεός δημιούργησε όλα τα ζωντανά πράγματα ξεχωριστά, και ότι καθένα αναπαράγεται «κατά το είδος αυτού.» (Γένεσης 1:11, 12, 21, 24, 25) Η επιστήμη έπειτα έχει δείξει τη δυνατότητα πλατιάς ποικιλίας μέσα στα είδη των ζώων. Αλλά η άποψη ότι, για παράδειγμα, ο ρινόκερος, ο αετός και το σκουμπρί έχουν σε τελική ανάλυση τον ίδιο πρόγονο αντιβαίνει καθαρά μ’ αυτά που λέει η Βίβλος. Μήπως αυτό σημαίνει ότι η Βίβλος κάνει λάθος;
Όχι. Πολλοί δεν δέχονται ότι οι αποδείξεις που υπάρχουν αποδεικνύουν την εξέλιξη.a Και ποιος ξέρει τι επιφυλάσσει το μέλλον για τη θεωρία; Από τη μια πλευρά, η ιδέα ότι όλη η ζωή προήλθε από μια μόνο προγονική μορφή αποτελεί στόχο επιθέσεων σε πολλά μέρη. Το 1978 ο καθηγητής Δρ Α. Ε. Γουίλντερ Σμιθ, συγγραφέας πενήντα και πλέον επιστημονικών βιβλίων, έγραψε: «Πολλοί από τους πιο νέους ειδικούς στο επάγγελμα έχουν πεισθεί στα πρόσφατα χρόνια ότι η βιογένεση, η προέλευση της ζωής, δεν ήταν μόνο φυλετική (ότι όλα τα ζωντανά πράγματα προήλθαν από ένα μόνο κύτταρο), αλλά μάλλον πολυφυλετική (από πολλές πηγές). Επομένως υπάρχουν αυθεντίες σήμερα που δεν πιστεύουν πια ότι όλα τα είδη προήλθαν από το σχηματισμό ενός αρχικού κυττάρου. Δεν πιστεύουν ότι όλα τα είδη είχαν ένα κοινό βιολογικό προγονικό δέντρο με μια μόνο ρίζα για όλες τις μορφές ζωής.
Αυτό δεν είναι εκείνο ακριβώς που λέει η Βίβλος. Αλλά πλησιάζει μ’ αυτό που λέει η Βίβλος και όχι με την καθαρή Δαρβινική εξέλιξη. Και οι μελλοντικές έρευνες και θεωρίες θα μπορούσαν να φέρουν πολλούς επιστήμονες ακόμη πιο κοντά. Αλλά ακόμη κι αν δεν συμβαίνει αυτό, μήπως πρέπει να συμπεράνουμε ότι οι επιστήμονες έχουν δίκιο και ότι η Βίβλος σφάλλει;
Να θυμάστε ότι οι επιστημονικές θεωρίες βασίζονται σε αποδεικτικά στοιχεία που υπάρχουν κάθε φορά, όπως τις ερμηνεύουν ατελείς άνθρωποι. Στην περίπτωση της παλαιοντολογίας (μελέτη των απολιθωμάτων)—και της αρχαιολογίας—πολλά από τα αποδεικτικά στοιχεία έχουν παραποιηθεί, έχουν χαθεί ή είναι δύσκολο να ερμηνευθούν. Και οι επιστήμονες που κάνουν τις ερμηνείες συχνά έχουν αντιμαχόμενες γνώμες για το τι αποδεικνύουν τα αποδεικτικά στοιχεία. Γι αυτό, δεν πρέπει να εγκαταλείπουμε γρήγορα τη Βίβλο επειδή δεν συμφωνεί με κάποια επιστημονική θεωρία. Και ιδιαίτερα πρέπει ν’ αληθεύει αυτό όταν θυμόμαστε ότι η Βίβλος αποκαλύπτει πολλές αλήθειες που είναι πέρα από εκεί που μπορεί να φτάσει η επιστήμη.
[Υποσημειώσεις]
a Για πιο λεπτομερή εξέταση της θεωρίας της εξελίξεως, βλέπε Ξύπνα! 22 Φεβρουαρίου 1982.
[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 7]
Η Βίβλος λέει πολλά πράγματα τα οποία επιβεβαιώνει η σύγχρονη επιστήμη
[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 8]
Αν η Βίβλος και η επιστήμη αντιλέγουν καθαρά η μια στην άλλη σε κάποιο σημείο, δεν πρέπει αυτόματα να συμπεράνουμε ότι η Βίβλος έχει λάθος
[Πλαίσιο στη σελίδα 8]
ΞΕΡΑΤΕ ΟΤΙ Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΠΟΤΕ ΔΙΔΑΣΚΕ
● Ότι η θερμότητα είναι ένα υγρό που καλείται θερμικό;
● Ότι το άτομο είναι το πιο μικρό σωματίδιο ύλης, και ότι ήταν αδύνατο να διασπαστεί;
● Ότι ένας αδιαπέραστος φραγμός ανάμεσα στην ύλη και στην ενέργεια εμπόδιζε κάθε πιθανότητα να μετατραπεί το ένα στο άλλο;
● Ότι ο ύπνος προκαλείται όταν τα νευρικά κύτταρα ζαρώνουν, και επομένως δεν υπάρχει πια καμιά επαφή μεταξύ τους;
Φυσικά, οι επιστήμονες προ πολλού έχουν απορρίψει αυτές τις θεωρίες και τις έχουν αντικαταστήσει με άλλες πιο συνεπείς με τα γεγονότα όπως τα ξέρουν τώρα. Νέα γεγονότα που θα ανακαλυφθούν στο μέλλον, ή διαφορετικές μέθοδοι προσεγγίσεως στα γεγονότα που τώρα γνωρίζουν, θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε τροποποιήσεις, ή ακόμη και στην εγκατάλειψη των θεωριών που υποστηρίζουν τώρα οι επιστήμονες.