Ξαδέλφια με Αντίθετα Χαρακτηριστικά

Του ανταποκριτή του «Ξύπνα!» στη Νότια Αφρική

ΑΝ και ήταν ένας σκληρός κυνηγός μεγάλων ζώων, ο Μάικλ Μέηζον το βρήκε δύσκολο να πυροβολήσει με την καραμπίνα του πάνω στο Νουβιανό άγριο γάιδαρο. Γιατί; «Σε οποιονδήποτε που έχει δει μόνο εξημερωμένους γαϊδάρους», έγραψε, «το θέαμα του αγρίου γαϊδάρου που τρέχει πάνω στο έδαφος που έχει γεννηθεί είναι μια αποκάλυψη. Είναι η ποίηση της κινήσεως! Η ευκολία και η χάρη και η γρηγοράδα με την οποίαν περνούσαν ή σκαρφάλωναν ή κατέβαιναν από τους τρομερούς εκείνους απότομους γυμνούς βράχους, όπου τους είδαμε, . . . θα είχαν κάνει ακόμη και ένα καλά θρεμμένο άλογο να φαίνεται σαν ένα ζώο που υπέφερε από ρευματικά. Στις πεδιάδες . . . είναι τόσο γρήγορα και ακούραστα ώστε κανένα άλογο ιππασίας ή καμήλα για αγώνες ταχύτητας δεν μπορεί να τα πιάσει.»

Έχει εκφραστεί ο φόβος ότι το όμορφο αυτό είδος εκλείπει στην έρημο, επειδή δεν μπορεί να ξεφύγει από τα σύγχρονα όπλα του άνθρωπου. Υπάρχουν και άλλες ποικιλίες των αγρίων γαϊδάρων, αλλά και αυτές τείνουν να εξαφανιστούν. Ο τελευταίος Συριακός γάιδαρος των Βιβλικών χρόνων πέθανε το 1929 στο ζωολογικό κήπο Σένμπρουν της Βιέννης.

Η κατάσταση είναι λιγάκι καλύτερη για τον κατοικίδιο γάιδαρο. Σαν φορτηγό ζώο, συνεχίζει να παίζει σημαντικό ρόλο, ιδιαίτερα σε χώρες όπου η ζωή δεν έχει φτάσει σε πυρετώδη ρυθμό. Έχει υπολογιστεί ότι σαράντα εκατομμύρια γάιδαροι και δέκα εκατομμύρια μουλάριαa εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται σε διάφορα μέρη του κόσμου για γεωργικές και μεταφορικές ανάγκες.

Ίσως αναρωτιέστε, Ποιος εξημέρωσε το γάιδαρο; Και τι ομοιότητες και διαφορές έχει με τον ξάδελφο του, τον άγριο γάιδαρο;

Ο Άνθρωπος Εξημέρωσε το Γάιδαρο;

Οι ζωολόγοι λένε ότι ο άνθρωπος εξημέρωσε το γάιδαρο από την Αφρικανική ποικιλία του αγρίου γαϊδάρου. Ποια απόδειξη υπάρχει για την υποστήριξη αυτής της θεωρίας;

«Σχεδόν όλα όσα έχουν να κάνουν με τους προγόνους του γαϊδάρου είναι εικασίες», παραδέχεται η Διεθνής Εγκυκλοπαίδεια της Άγριας Φύσης. Αν και οι Αφρικανικοί άγριοι γάιδαροι—της Νουβίας και της Σομαλίας—μοιάζουν περισσότερο με κατοικίδια ζώα απ’ όσο με τα Ασιατικά είδη, υπάρχουν σαφείς διαφορές. «Φαίνεται να υπάρχει γενική συμφωνία ότι ο άγριος γάιδαρος της Σομαλίας έχει μικρή ή καθόλου συγγένεια με τον κατοικίδιο γάιδαρο», δηλώνει μια αυθεντία πάνω στο θέμα, ο Δρ Κόλιν Γκροβς. Σχετικά με τον άγριο γάιδαρο της Νουβίας, που θεωρείται ο πιο σημαντικός πρόγονος, λέει: «Υπάρχουν πολλές διαφορές: Ο σταυρός του ώμου, ακόμη και στη ράτσα της Νουβίας, δεν είναι η βαριά μαρκαρισμένη, μακριά λουρίδα του γαϊδάρου, και το πίσω μέρος των αυτιών είναι μάλλον ωχροκίτρινο παρά κανελί. Είναι πολύ πιο μακριά, βέβαια, και υπάρχουν διαφορές στο κρανίο . . . Έχω μεγάλη αμφιβολία αν ο άγριος γάιδαρος της Νουβίας μπορεί πραγματικά να είναι ο πρόγονος του γαϊδάρου.»

Δεν υπάρχει λοιπόν καμιά αξιόπιστη πηγή που να μπορεί να εξηγήσει τις διαφορές των χαρακτηριστικών; Τι θα πούμε για τη Βίβλο; Εξηγεί γιατί αυτοί οι ξάδελφοι έχουν αντίθετα χαρακτηριστικά με τα εξής λόγια: «Και έκαμεν ο Θεός τα [άγρια, ΜΝΚ] ζώα της γης κατά το είδος αυτών, και τα κτήνη [τα κατοικίδια ζώα, ΜΝΚ] κατά το είδος αυτών.» Ναι ο Ιεχωβά Θεός, ο Δημιουργός είναι εκείνος στον οποίο πρέπει να αποδοθεί ο αίνος επειδή δημιούργησε τα κατοικίδια ζώα και μαζί με αυτά και το γάιδαρο. Εκείνος το έκανε στοργικά αυτό προς όφελος του ανθρώπου.—Γένεσις 1:25.

Τα Χαρακτηριστικά των Άγριων Γαϊδάρων

Η πιο σημαντική διαφορά ανάμεσα στους αγρίους και στους κατοικίδιους γαϊδάρους βρίσκεται στο χαρακτήρα τους. Στα παιδιά αρέσει να χαϊδεύουν και να ιππεύουν γαϊδάρους. Θα μπορούσαν να το κάνουν αυτό και με άγριους γαϊδάρους; Στο βιβλίο του Τα Ζώα της Αφρικής, ο Δρ Φίλιξ έγραψε: Οι άγριοι γάιδαροι είναι εξαιρετικά επιφυλακτικοί και ντροπαλοί και είναι δύσκολο να τους πλησιάσεις. Στην παραμικρότερη νύξη κινδύνου, τρέχουν μακριά προς όλες τις κατευθύνσεις, επιδέξια πάνω και κάτω από τις απόκρημνες βραχώδεις πλαγιές.»

Εκείνοι που συλλαμβάνονται και που φροντίζονται από τον άνθρωπο δεν χάνουν την άγρια φύση τους. Να ο τρόπος με τον οποίον ο διευθυντής του ζωολογικού κήπου της Βιέννης περιέγραψε το ζώο που τώρα πια έχει εκλείψει και που αναφέραμε προηγούμενα: «Ορμητικός και πάντοτε έτοιμος να επιτεθεί . . . με τα δόντια του και με τις οπλές του . . . ο Συριακός άγριος γάιδαρος είναι μια εικόνα της αχαλίνωτης αγριότητας.»

Αυτό εναρμονίζεται με την περιγραφή του Δημιουργού για τον άγριο γάιδαρο, όπως έχει καταγραφεί στη Βίβλο: «Τις εξαπέστειλεν ελεύθερον τον άγριον όνον; Ή τις έλυσε τους δεσμούς αυτού; Του οποίου οικίαν έκαμον την έρημον και την αλμυρίδα κατοικίαν αυτού. Καταγελά του θορύβου της πόλεως· δεν ακούει την κραυγήν του εργοδιώκτου· κατασκοπεύει τα όρη δια βοσκήν αυτού, και υπάγει ζητών κατόπιν παντός είδους χλόης.»—Ιώβ 39:5-8.

Μήπως ταιριάζει αυτό με τη σημερινή φυσική κατοικία των άγριων γαϊδάρων; Το βιβλίο Άγριος, Άγριος Κόσμος των Ζώων λέει: «Οι Αφρικανικοί άγριοι γάιδαροι ζουν σε έρημες, πετρώδεις περιοχές που η θερμοκρασία μπορεί να ανέβει στους 50° Κελσίου [122° Φαρενάιτ].» Η μεγάλη αλμυρή πεδιάδα Ντάνακιλ της Βόρειας Αιθιοπίας είναι μια αφιλόξενη έρημος όπου ελάχιστους ανθρώπους μπορείς να βρεις. Εδώ ζει ο υπέροχος άγριος γάιδαρος της Σομαλίας και το αλάτι είναι το καλύτερο φαγητό του. Ο πιο μεγάλος από τους άγριους γαϊδάρους, ο κιάνγκ, κατοικεί στα βουνά του Θιβέτ σε υψόμετρο 4.500 μέτρα (15.000 πόδια). Παρά τον παγωμένο χειμώνα και το χιόνι που πέφτει εκεί επιβιώνει στα βουνά αυτά αναζητώντας «παντός είδους χλόη». Σχετικά με αυτό, το βιβλίο Άλογα, Γάιδαροι και Ζέμπρες στην Έρημο σχολιάζει: «Οι κιάνγκ τρέφονται με χορτάρι και χλόη, ιδιαίτερα από το σκληρό, κοφτερό ελώδες χορτάρι που είναι πλούσιο σε πυριτικό οξύ και το οποίο θα μπορούσε να κόψει και να ξεσκίσει τα πιο ευαίσθητα στόματα οποιουδήποτε παρόμοιου ζώου.»

Μπορούν οι άγριοι γάιδαροι να ξεγελαστούν και να οδηγηθούν μακριά από αυτές τις περιοχές από τον άνθρωπο; «Κρατιούνται πολύ μακριά από την ανθρώπινη κατοικία ακόμη και αν υποφέρουν από δίψα», δηλώνει η Διεθνής Εγκυκλοπαίδεια της Άγριας Ζωής. Όλα αυτά είναι τελείως αντίθετα με τον χαρακτήρα των κατοικίδιων γαϊδάρων.

Ο Κύριος με τα Μεγάλα Αυτιά—Πρόθυμος Δούλος του Ανθρώπου

Βραδύς από τη φύση του, πρόθυμα μεταφέρει βαριά φορτία για τον άνθρωπο. Μετά από την βαριά εργασία μιας μέρας είναι ικανοποιημένος με λίγο ξερό χορτάρι και καθαρό νερό. Εξαιτίας της υπομονής του, μερικοί τον περιφρονούν—γι’ αυτό υπάρχει η ταπεινωτική έκφραση «ανόητε γάιδαρε». Αλλά είναι ο γάιδαρος ανόητος; «Όχι», ισχυρίζονται οι αυθεντίες. «Το σποραδικό πείσμα του γαϊδάρου που αρνείται μια πάρα πολύ βαριά εργασία έχει γίνει παροιμιώδες, αλλά η εξίσου παροιμιώδης ανοησία του έχει πιθανώς γίνει μυθική εξαιτίας της αντιδράσεως του στην ωμή συμπεριφορά και στην παραμέληση. Είναι από τη φύση του υπομονετικός και επίμονος, και ανταποκρίνεται στην ευγενική μεταχείριση με στοργή και προσκόλληση στον κύριο του.»—Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάννικα.

Στην πραγματικότητα οι γάιδαροι θεωρούνται πιο έξυπνοι από τα άλογα. Σε κάποιο βαθμό αυτοί είναι μια αντανάκλαση των κυρίων τους, αφού ανταποκρίνονται στην ευγενική μεταχείριση. (Παροιμίαι 12:10) Ένας έμπειρος εκτροφέας, ο Άβεριλ Σουίφεν, έγραψε: «Οι επιτεύξεις του γαϊδάρου οφείλονται κυρίως σ’ αυτά που διαλέγει να του μάθει ο κύριος του . . . Η δυνατότητα της αντιλήψεως του είναι μεγάλη και η εξοικείωση του με τον άνθρωπο καθιερώνεται εύκολα. Γι’ αυτό η συμπεριφορά του ζώου θα αναπαριστάνει σε μεγάλο βαθμό εκείνη του ιδιοκτήτη του ή του εκπαιδευτή του.»

Η εξαιρετική μνήμη των γαϊδάρων είναι μια απόδειξη της ευφυΐας τους. Αφού ταξιδέψουν σε κάποιο μέρος για πρώτη φορά, δεν το ξεχνούν. Αφήνοντας χαλαρά τα γκέμια, μερικοί ιδιοκτήτες γαϊδάρων παίρνουν ένα μικρό υπνάκο πάνω στη σούστα, καθώς ο γάιδαρος τους οδηγεί προς το σπίτι. Ένας άνθρωπος θυμάται πως ο γάιδαρος τον πήγαινε στο σχολείο, ενώ εκείνος καθόταν πάνω στη σούστα και έγραφε τα μαθήματα του.

Η ισχύς του γαϊδάρου ποικίλει ανάλογα με τη ράτσα. Μερικές αυθεντίες λένε ότι οι γάιδαροι μεταφέρουν κατά μέσο όρο φορτίο 75 κιλά (165 λίμπρες) και μπορούν να σύρουν μέχρι δυόμισι τόνους. Σε αντίθεση με τα άλογα, έχουν ελλειπτικό σχήμα που είναι ιδανικό για τη μεταφορά φορτίων.

Αυτή η ικανότητα να μεταφέρουν φορτία, μαζί με το σταθερό τους πάτημα, κάνει το γάιδαρο ανεκτίμητο στις ορεινές χώρες. Οι γάιδαροι είναι ανεκτίμητα αποκτήματα στο ορεινό βασίλειο του Λεσόθο, της Νότιας Αφρικής. Επειδή στα βουνά αυτά οι δρόμοι είναι ελάχιστοι, οι άνθρωποι εξαρτώνται από τους γαϊδάρους τους για τη μεταφορά των φορτίων από τους αγρούς και τα καταστήματα. Αυτό μας φέρνει στο μυαλό τον πλούσιο άνθρωπο Ιώβ, ο οποίος προφανώς ζούσε κοντά στην ορεινή Εδώμ. Ασφαλώς εκτιμούσε τις υπηρεσίες των χιλίων θηλυκών γαϊδουριών του.—Ιώβ 42:12.

Με την πρόοδο της τεχνολογίας ο γάιδαρος έχει γίνει απαρχαιωμένος σε πολλά μέρη του κόσμου. Ώστε τι μέλλον υπάρχει για τον Κύριο με τα Μεγάλα Αυτιά τον πρόθυμο δούλο του ανθρώπου;

Μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι ο στοργικός Πλάστης του ανθρώπου θα πάρει έγκαιρα μέτρα για να σώσει όχι μονάχα τους γαϊδάρους, αλλά όλη τη γήινη δημιουργία Του από την εξάλειψη. Έχει υποσχεθεί ότι αυτή η γη θα μεταμορφωθεί σε παγγήινο Παράδεισο. Συμβάλλοντας στην ομορφιά, τα άγρια και τα κατοικίδια ζώα θα μπορέσουν να εκπληρώσουν το ρόλο τους σύμφωνα με το Θεόδοτο χαρακτήρα τους. Τι ευφροσύνη θα φέρει αυτό στο υπάκουο ανθρώπινο γένος!—Γένεσις 1:28· Ωσηέ 2:18· Αποκάλυψις 11:17, 18· 21:3-5.

[Υποσημειώσεις]

[Διάγραμμα/Εικόνα στη σελίδα 21]

(Για το πλήρως μορφοποιημένο κείμενο, βλέπε έντυπο)

Το άλογο είναι όμορφα φτιαγμένο, αλλά ο γάιδαρος είναι καλύτερα σχεδιασμένος για να σηκώνει βαριά φορτία.

ΓΑΪΔΑΡΟΣ

ΘΩΡΑΚΙΚΗ ΚΟΙΛΟΤΗΤΑ

ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗ ΑΠΟΦΥΣΗ

ΜΥΣ ΤΗΣ ΠΛΑΤΗΣ

ΣΠΟΝΔΥΛΟΣ

ΠΛΕΥΡΑ

ΘΩΡΑΚΙΚΗ ΚΟΙΛΟΤΗΤΑ

ΑΛΟΓΟ

[Εικόνα]

ΓΑΪΔΑΡΟΣ

ΑΛΟΓΟ

[Εικόνα στη σελίδα 22]

Εξαιτίας της σταθερότητάς τους στο βάδισμα και της ικανότητάς τους να μεταφέρουν φορτία οι γάιδαροι είναι ανεκτίμητα αποκτήματα στα βουνά του Λεσόθο