Απολιθώματα—Αποδεικνύουν την Εξέλιξη;

Οι ΕΞΕΛΙΚΤΕΣ έχουν μια ποικιλία από επιχειρήματα για να υπερασπίσουν τη θεωρία τους. Οι περισσότερες ενδείξεις που παραθέτουν είναι από τους ζωντανούς οργανισμούς. Υποδεικνύουν τις ομοιότητες στη δομή των σκελετών των διαφόρων ζώων σαν απόδειξη του ότι τα ζώα αυτά είναι συγγενή, και ότι εάν δεν προέρχονται το ένα από το άλλο, τουλάχιστον προέρχονται από ένα κοινό πρόγονο. Υποδεικνύουν ότι στα πρώτα στάδια της αναπτύξεως του εμβρυακού ωαρίου, τα έμβρυα των «ανωτέρων» ζώων μοιάζουν με εκείνα των «κατωτέρων». Αναλύουν το πλάσμα του αίματος, δηλαδή τη χημική δομή της αιμοσφαιρίνης, και με βάση την ανάλυση αυτή ταξινομούν τα διάφορα είδη σαν να βρίσκονται κοντύτερα ή μακρύτερα από ορισμένους συγγενείς.

Ισχυρίζονται ότι οι συγκρίσεις αυτές οδηγούν αναπόφευκτα στο συμπέρασμα ότι όλα τα ζώα έχουν ένα κοινό πρόγονο. Λένε ότι δεν μπορούν να διανοηθούν καμιά άλλη ερμηνεία. Βέβαια, έχοντας εκ των προτέρων αποκλείσει τη δυνατότητα να έχουν όλα τον ίδιο Σχεδιαστή και Δημιουργό, δεν μπορούν να δεχτούν κάποια άλλη ερμηνεία. Αλλά στο εγχειρίδιο Ο Άνθρωπος και ο Βιολογικός Κόσμος, οι συγγραφείς παραδέχονται ότι η απόδειξη αυτή δεν είναι πλήρης: «Η ύπαρξη ομοιοτήτων, παραλληλισμών στην εμβρυακή ανάπτυξη, και διαφόρων βαθμών χημικής συγγένειας ανάμεσα στους οργανισμούς, δεν αποδεικνύει από μόνη της ότι έχει συμβεί εξέλιξη».

Για να αποδείξουν ότι η εξέλιξη πραγματικά συνέβη, καταφεύγουν στην παλαιοντολογία. Όπως αναφέρεται στο Σκιαγραφές της Ιστορικής Γεωλογίας: «Παρότι η συγκριτική μελέτη των ζωντανών ζώων και φυτών μπορεί να δώσει πολύ πειστικές ενδείξεις, τα απολιθώματα είναι εκείνα που παρέχουν τη μόνη ιστορική, τεκμηριωμένη απόδειξη ότι η ζωή έχει εξελιχθεί από τις απλούστερες στις ολοένα και πιο σύνθετες μορφές.»

Μια Ματιά στο Αρχείο των Απολιθωμάτων

Έτσι μας λένε να πάμε στο αρχείο των απολιθωμάτων για τελική, αναμφισβήτητη απόδειξη ότι η εξέλιξη πράγματι έλαβε χώρα. Θα μπορούσατε να φανταστείτε ότι θα βρίσκατε κάποια διαδοχή απολιθωμάτων, για παράδειγμα, αρχίζοντας με οστρακόδερμα, στα οποία το σκληρό κέλυφος προοδευτικά μετατρέπεται σ’ ένα κάλυμμα από λέπια, ενώ ένα μέρος απ’ αυτά στρέφεται προς τα μέσα και αναπτύσσεται σε ραχοκοκαλιά. Ταυτόχρονα, διαδοχικά απολιθώματα θα ανέπτυσσαν ένα ζευγάρι από μάτια και ένα ζευγάρι από βράγχια στο ένα μέρος και μια ουρά με πτερύγια στο άλλο. Τέλος θαυματουργικά, θα είχαμε ένα ψάρι!

Αλλά το ψάρι δεν θα παράμενε ψάρι. Ανεβαίνοντας προς τα πάνω στη γεωλογική στήλη των ιζημάτων, θα αναμενόταν να βρούμε ότι τα ψάρια μεταβάλουν τα πτερύγιά τους σε πόδια και δάχτυλα, και τα βράγχια τους σε πνευμόνια. Υψηλότερα ακόμη, δεν θα βρίσκαμε τα απολιθωμένα τους απομεινάρια σε παλιά θαλάσσια υποστρώματα αλλά θαμμένα σε εναποθέματα της ξηράς γης. Και σε άλλα ψάρια, τα μπροστινά πτερύγια θα άλλαζαν σε φτερά και τα πίσω σε πόδια με νύχια. Τα λέπια τους θα μεταβάλλονταν σε φτερά και θα ανέπτυσσαν κεράτινο ράμφος γύρω από το στόμα τους. Και, να! η μαγεία της εξελίξεως θα μας έδινε ερπετά και πουλιά. Έτσι θα παρατάσσαμε τις ενδιάμεσες μορφές, εκθέτοντας τα μεταβατικά χαρακτηριστικά ανάμεσα σε κάθε αρχαιότερο γένος και σε κάθε μορφή απογόνων τους.

Είναι αυτό εκείνο το οποίο βρίσκουμε; Και βέβαια όχι! Αυτό θα ήταν το όνειρο του εξελικτή. Ο ίδιος ο Δαρβίνος ήταν ο πρώτος που θρήνησε για την παντελή ατέλεια του αρχείου απολιθωμάτων. Αλλά έλπιζε ότι με τον καιρό θα παρέχονταν οι μεταβατικές μορφές ανάμεσα στα είδη—οι ελλείποντες κρίκοι, όπως ονομάστηκαν. Αυτές οι μεταβατικές μορφές θα δικαίωναν τη πίστη του στη διαδικασία της εξελίξεως μέσω της φυσικής επιλογής.

Οι ελπίδες αυτές δεν έχουν πραγματοποιηθεί. Τι δείχνει αληθινά το αρχείο: Κάθε νέο είδος φυτού ή ζώου—φτέρη, θαμνοειδές, δέντρο, ψάρι, ερπετό, έντομο, πουλί, ή θηλαστικό εμφανίζεται ξαφνικά στη γεωλογική στήλη. Αρχίζοντας αμέσως μετά από τα άζωα ιζήματα της Αζωικής εποχής, το Κάμβριο στρώμα έχει άφθονα απολιθώματα καρκινοειδών και οστρακόδερμων, με μεγάλη ποικιλία, ήδη πλήρως ανεπτυγμένων. Φυτά με ξύλινα στελέχη εμφανίζονται ξαφνικά στο μέσο Παλαιοζωικό. Απολιθώματα ξύλου δεν έχουν βρεθεί στα κατώτερα στρώματα, αλλά βρίσκονται με αφθονία σε όλα τα μεταγενέστερα. Μεγάλες συλλογές από απολιθώματα εντόμων έχουν βρεθεί σε ανώτερους Παλαιοζωικούς βράχους, πλήρως ανεπτυγμένα και με μεγάλη ποικιλία, αλλά κανένα δεν έχει βρεθεί σε προηγούμενα στρώματα. Νωρίς στην Καινοζωική εποχή, οι σύγχρονες μορφές θηλαστικών κάνουν ξαφνική την εμφάνισή τους· δεν υπάρχει κανένα αρχείο για την εξέλιξή τους από προηγούμενες μορφές.

Αυτή είναι η επαναλαμβανόμενη μαρτυρία του αρχείου απολιθωμάτων: Ξαφνική εμφάνιση νέων ειδών φυτών—καθόλου πρόδρομοι. Δεν σημαίνει αυτό, για τον απροκατάληπτο παρατηρητή, ότι τα νέα αυτά είδη μάλλον δημιουργήθηκαν σε διαδοχικές εποχές, παρά ήρθαν σαν αποτέλεσμα συνεχούς εξελίξεως.

Η Σταθερότητα των Ειδών

Οι βιολόγοι έχουν επινοήσει ένα περίπλοκο σύστημα για την ταξινόμηση των διαφόρων ειδών. Οι φυσιοδίφες συνεχώς βρίσκουν είδη που είναι διαφορετικά από εκείνα τα οποία έχουν ήδη ταξινομηθεί, και αυτά τοποθετούνται ανάμεσα στα άλλα. Είδη που έχουν εκλείψει, τα οποία εκπροσωπούνται από απολιθώματα, έχουν πάρει επίσης την ανάλογη θέση τους στην ταξινόμηση. Συνεχώς βρίσκονται διάφορα απολιθώματα τα οποία και αυτά μπαίνουν ανάμεσα στα άλλα μέσα στο σύστημα ταξινομήσεως. Οι εξελικτές ονομάζουν τα είδη αυτά μεταβατικά, μια λέξη η οποία συνεπάγεται κάποια προσωρινή ύπαρξη, η οποία μεσολαβεί ανάμεσα στο αρχαιότερο είδος και στο νεότερο το οποίο πρόκειται να εμφανιστεί. Ακόμη και η ονομασία που τους δίνουν, μεταβατικά, αποκαλύπτει μια λογική προκατάληψη. Μια ουδέτερη έκφραση θα ήταν «ενδιάμεσες» μορφές.

Η μεγαλύτερη έμφαση δίνεται στην αναζήτηση αυτών των «μεταβατικών» μορφών. Σαν παράδειγμα υποδεικνύουν το δίπνοο ψάρι το οποίο έχει βράγχια για να παίρνει οξυγόνο όταν βρίσκεται στο νερό και επίσης μια κύστη που εξυπηρετεί σαν πνεύμονας για να αναπνέει όταν βρίσκεται έξω από το νερό. Αυτό υποτίθεται ότι χαρακτηρίζει κάποιο στάδιο στην εξέλιξη ανάμεσα στο ψάρι και στο ερπετό. Αλλά υπάρχει ένα απροσδόκητο εμπόδιο στη λογική αυτή. Το δίπνοο ψάρι δεν άλλαξε σε ερπετό. Εξακολουθεί να ζει σήμερα και είναι ακριβώς το ίδιο ψάρι σαν κι εκείνο που βρίσκεται στα αρχαία απολιθώματα. Αντί να είναι ένα στάδιο στην εξέλιξη, δεν είναι πιο λογικό να το χαρακτηρίσουμε σαν χωριστή δημιουργία, ένα είδος το οποίο δεν έχει εκλείψει;

Το αρχείο των απολιθωμάτων παρέχει ένα άλλο σημαντικό είδος αποδείξεως το οποίο διαψεύδει την εξέλιξη. Η διαδικασία της εξελίξεως περιγράφεται σαν «η συνεχής αλλαγή των ζωντανών πραγμάτων». Αλλά έχουν βρεθεί αναρίθμητα απολιθώματα στα αρχαία στρώματα τα οποία, όπως και το δίπνοο ψάρι, είναι κι αυτά τα ίδια με τα σύγχρονα είδη. Αποτυπώματα από φύλλα δρυός, καρυδιάς, λευκοκαρυδιάς, κλήματος, μανόλιας, φοινικιάς και πολλών άλλων δέντρων και θάμνων, υπάρχουν πάνω στους βράχους της Μεσοζωικής εποχής και εφεξής, τα οποία δεν είναι διαφορετικά από τα φύλλα των δέντρων που υπάρχουν σήμερα. Τα εκατομμύρια χρόνια, όπως τα υπολογίζουν οι γεωλόγοι, από τότε που πρωτοεμφανίστηκαν τα είδη αυτά, τα άφησαν αναλλοίωτα χωρίς καμιά. εξελικτική αλλαγή. Παρόμοια, εκατοντάδες έντομα έχουν αφήσει το αποτύπωμά τους πάνω στους Μεσοζωικούς βράχους. Τα αποτυπώματα αυτά δείχνουν ότι είναι απολύτως παρόμοια με τα είδη των ίδιων εντόμων τα οποία έχουμε σήμερα. Όπως τοποθετούν το θέμα οι εξελικτές, «Η εξέλιξη των εντόμων ουσιαστικά συμπληρώθηκε στο τέλος της Μεσοζωικής εποχής»—της εποχής στη διάρκεια της οποίας πρωτοεμφανίστηκαν.

Μπορεί να υποστηριχθεί έντιμα ότι τα αποδειχτικά στοιχεία που υπάρχουν στα απολιθώματα αυτά υποστηρίζουν τη θεωρία ότι αλλαγές από το περιβάλλον επέφεραν συνεχή αλλαγή στα είδη και παρήγαγαν νέα είδη; Ή μάλλον δίνουν την πιο ισχυρή απόδειξη που μπορεί να δοθεί στην αρχή ότι κάθε είδος, από τη στιγμή που δημιουργήθηκε, εξακολουθεί να γεννά σύμφωνα με το δικό του είδος; Ναι, και συνέχισε να το κάνει αυτό τη μια γενιά μετά την άλλη, στη διάρκεια όλων των χιλιετηρίδων μέχρι τις μέρες μας.

Οι εξελικτές παραδέχονται τώρα ότι το αρχείο των απολιθωμάτων δεν υποστηρίζει τις θεωρίες που από χρόνια τώρα υποστηρίζουν. «Αυτή η σειρά της εξέλιξης που μάς είπαν ότι βρήκαμε στα τελευταία 120 χρόνια δεν υπάρχει», είπε ένας παλαιοντολόγος σε μια συνδιάσκεψη εξελικτών στο Σικάγο το 1980. Η εικόνα των μικρών αλλαγών που επισωρεύονται για να δημιουργήσουν νέα είδη είναι εσφαλμένη. Απεναντίας, «Για εκατομμύρια χρόνια τα είδη παραμένουν αναλλοίωτα στο αρχείο των απολιθωμάτων, και. μετά ξαφνικά εξαφανίζονται, για να αντικατασταθούν από κάτι που είναι ουσιαστικά διαφορετικό αλλά καθαρά συγγενές», είπε ένας καθηγητής γεωλογίας στο Χάρβαρντ. Τα μεμονωμένα είδη στο αρχείο απολιθωμάτων χαρακτηρίζονται από σταθερότητα, όχι από αλλαγή.

Έτσι, τώρα έχει εμφανιστεί μια νέα σχολή, που λέει ότι η εξέλιξη ακολουθεί κάποια πορεία «διακεκομμένης ισορροπίας». Λέει ότι ορισμένα είδη παραμένουν αναλλοίωτα επί εκατομμύρια χρόνια και μετά, σε λίγες μόνο χιλιάδες χρόνια, αμέσως αλλάζουν σε καινούργια είδη. Αυτό ονομάζεται μακροεξέλιξη. Συμβαίνει τόσο γρήγορα, ώστε δεν αφήνεται η ευκαιρία να μείνουν απολιθώματα σαν ενθύμιο της μετάβασης. Ωστόσο, μια παλαιότερη σχολή, που υποστηρίζει την μικροεξέλιξη, παραμένει αμετάπιστη μπροστά στη νέα αυτή θεωρία.

Όλη αυτή η αντιδικία και τα μπλέξιμο των εξελικτών δεν μπορεί παρά να αφήσει τον απλό άνθρωπο μπερδεμένο και ολοένα και πιο αμφίβολο σχετικά με το αν υπήρξε πραγματικά εξέλιξη. Σε κείνον που δεν είναι προκατειλημμένος υπέρ της εξέλιξης, η συζήτηση αυτή γύρω από την μακροεξέλιξη και τη διακεκομμένη ισορροπία προδίδει κάποιους ανήσυχους φόβους. Ίσως φοβούνται ότι τα σύμφυτα ελαττώματα της θεωρίας της εξελίξεως μπορούν σύντομα να αποδειχτούν θανάσιμα. Η προσπάθειά τους να τα καλύψουν με μεγαλόστομες. ακατανόητες πολυλογίες ελάχιστα υπολείπεται από του να παραδεχτούν ότι η δημιουργία είναι η μόνη απάντηση.

Αφού οι αυξανόμενες επιστημονικές αποδείξεις δίνουν ολοένα και λιγότερη υποστήριξη στην εξέλιξη και μεγαλύτερη στη δημιουργία, τότε γιατί να μη δίνουν περισσότερη προσοχή στη δημιουργία όταν διδάσκουν τη βιολογία στα σχολεία; Πώς τα καταφέρνουν ακόμη οι εξελικτές να κατευθύνουν όπως θέλουν αυτά που διδάσκονται στα επιστημονικά μαθήματα των δημόσιων σχολείων; Απόπειρες που έγιναν για να απομακρυνθεί η επιρροή τους, ακόμη και με νόμους που θεσμοθετήθηκαν κάτω από θρησκευτική πίεση, έχουν ανατραπεί στα δικαστήρια.

Τα ερωτήματα αυτά θα εξεταστούν στο επόμενο τεύχος, στο άρθρο με τον τίτλο «Θεμελιωτιστική Δημιουργία—Είναι Επιστημονική;»

[Εικόνα στη σελίδα 18]

Το δίπνοο ψάρι δεν άλλαξε. Είναι το ίδιο σήμερα όπως και στα αρχαία απολιθώματα