Οι Νεαροί Ρωτούν . . .

Πώς Μπορώ να Βελτιώσω τις Συνήθειές μου Μελέτης;

«ΠΟΣΗ εργασία κάνετε στο σπίτι για το σχολείο;» ρώτησε ένα μέλος από το συγγραφικό προσωπικό του Ξύπνα! μια ομάδα νέων σχολικής ηλικίας. Η απάντηση τους δόθηκε αμέσως και με πλήρη σχεδόν ομοφωνία: «ΠΑΡΑ ΠΟΛΛΗ!» Ένα κορίτσι παραπονέθηκε, «Αφού δαπανούμε τόσες ώρες στο σχολείο, γιατί να μην ξεκουραζόμαστε όταν γυρίζουμε σπίτι;»

Αν θέλεις όμως και καλούς βαθμούς και ν’ αποκτήσεις ειδικότητα που θα σε ωφελήσει στο υπόλοιπο της ζωής σου, θα απαιτηθεί χρόνος και προσπάθεια. ‘Ό,τι σπέρνει κανείς θερίζει’. (Γαλάτας 6:7) Πώς, όμως, μπορεί το σχολείο και ο χρόνος που αφιερώνεις για μελέτη να χρησιμοποιηθούν πιο αποτελεσματικά;

Μέσα στην Τάξη

«Πάντα ονειροπολούσα», είπε ο Ρόντα. «Αυτό ήταν το μεγαλύτερο πρόβλημα μου. Αυτός είναι και ο λόγος που πήρα κακούς βαθμούς. Το μυαλό μου βρισκόταν αλλού. Πάντα αφαιρούμουν». Το ότι τα παιδιά αστοχούν να προσέξουν είναι τόσο διαδεδομένο που μερικά σχολεία έχουν μαθήματα που διδάσκουν τη συγκέντρωση προσοχής. Ίσως το μόνο που στην πραγματικότητα χρειάζεται είναι ισχυρό κίνητρο και προθυμία να καταβάλλει κανείς περισσότερη προσπάθεια.

Όπως λέει ο συγγραφέας του βιβλίου Πώς να Μελετάς στο Γυμνάσιο: «Ο χρόνος που δαπανάς στην τάξη είναι χρόνος για μάθηση. Όταν είσαι μέσα στην τάξη, ν’ ακούς προσεκτικά τις εξηγήσεις του εκπαιδευτή, να δίνεις προσοχή στις συζητήσεις και στα άλλα μαθήματα». Όταν ήταν νεαρός ο Ιησούς επωφελήθηκε από τις ευκαιρίες για να μάθει. Στην ηλικία των 12 χρόνων βρέθηκε στη συντροφιά δασκάλων της Βίβλου. Μήπως ονειροπολούσε; Όχι, γιατί οι γονείς του «εύρον αυτόν εν τω ιερώ καθήμενον εν μέσω των διδασκάλων και ακούοντα αυτούς και ερωτώντα αυτούς». (Λουκάς 2:41, 46) Γιατί να μην κάνεις και εσύ το ίδιο;

Το Περιβάλλον στο Οποίο Μελετάς

Πολλοί νεαροί όμως δυσκολεύονται να εκτελέσουν την εργασία που τους αναθέτει το σχολείο να κάνουν στο σπίτι. Ο Δρ Γουίλλιαμ Γκλάσσερ τονίζει ότι πολλοί μαθητές «δεν έχουν καθόλου ιδανικές συνθήκες στο σπίτι για να εργαστούν». Οι περισσότεροι από μας χρειαζόμαστε ένα ήσυχο μέρος για να μελετάμε. Αν στο δωμάτιο υπάρχουν κι άλλοι ή ο χώρος είναι περιορισμένος στο σπίτι σου, αυτοσχεδίασε! Ίσως στην κουζίνα ή στην κρεβατοκάμαρα να μπορείς να μελετάς για μια περίπου ώρα κάθε απόγευμα. Ή, στην έσχατη ανάγκη, προσπάθησε να μελετάς σε μια δημόσια βιβλιοθήκη ή στο σπίτι κάποιου φίλου.

Αν γίνεται, χρησιμοποίησε ένα γραφείο ή ένα τραπέζι με αρκετό χώρο για να μπορείς να απλώνεις τα βιβλία σου. Τα σύνεργα σου, όπως είναι τα μολύβια και τα χαρτιά πρέπει να τα έχεις εύκαιρα για να μη σηκώνεσαι συνέχεια. Είναι καλύτερα να απομακρύνεις οτιδήποτε φωτογραφίες ή σουβενίρ που βρίσκονται πάνω στο τραπέζι τα οποία θα μπορούσαν ν’ αποσπάσουν την προσοχή σου. Και δυστυχώς η τηλεόραση ή το ραδιόφωνο γενικά δε σε αφήνουν να συγκεντρωθείς. Το ίδιο και τα τηλεφωνήματα ή οι επισκέψεις. Όπως είπε ο συγγραφέας Ευγένιος Σβαρτζ, «Η μελέτη είναι μεγάλη υπόθεση».

Βεβαιώσου επίσης ότι έχεις αρκετό, και καθόλου εκτυφλωτικό φως (τουλάχιστον 100 βαττ). Ο καλός φωτισμός μειώνει την κούραση που προέρχεται από τη μελέτη και προστατεύει επίσης τα μάτια σου. Και μην ξεχνάς να ελέγχεις τον εξαερισμό και τη θερμοκρασία του δωματίου. Ένα ψυχρό δωμάτιο προσφέρει πιο αναζωογονητικό περιβάλλον για μελέτη παρά το ζεστό δωμάτιο.

Τι γίνεται όταν νομίζεις ότι δεν έχεις διάθεση για μελέτη; Να θυμάσαι ότι η μελέτη είναι μια σοβαρή υπόθεση, και η ζωή σπάνια μας επιτρέπει να ενεργούμε σύμφωνα με τις διαθέσεις μας. Οι γονείς σου πιθανόν να εκτελούν τα διάφορα καθήκοντα τους χωρίς να έχουν πάντα τη σωστή διάθεση. Το διάβασμα στο σπίτι λοιπόν πρέπει να θεωρείται σαν μια άσκηση για αυτοπειθαρχία, μια δοκιμή για μετέπειτα εμπειρίες στην εργασία. Σε μια κοσμική δουλειά, θα πρέπει ν’ αρχίζεις τη δουλειά την ίδια ώρα κάθε μέρα. Και οι εργοδότες εκτιμούν τους εργαζόμενους τους οποίους μπορούν να εμπιστευτούν ότι εργάζονται χωρίς να χρειάζονται επίβλεψη. Έτσι, να βλέπεις σαν καθήκον την εργασία σου στο σπίτι. Ένας εκπαιδευτής λέει: «Αν γίνεται, πρέπει να μελετάς στο ίδιο μέρος και την ίδια ώρα κάθε μέρα. Έτσι, η τακτική μελέτη θα γίνει συνήθεια, και . . . θα μειώσει την αντίσταση σου για μελέτη».

Η Μελέτη Σου Ρουτίνα

Στο εδάφιο Φιλιππησίους 3:16, ο Παύλος ενθάρρυνε τους Χριστιανούς να ‘περπατούν κατά τον αυτό κανόνα’. Ο Παύλος μιλούσε φυσικά για τον Χριστιανικό τρόπο ζωής. Ωστόσο, μια ρουτίνα, ή ένα σχέδιο για να ενεργεί κανείς, βοηθάει και σε άλλες πλευρές της ζωής—όπως στη μελέτη. Προσπάθησε να οργανώσεις τι θα μελετήσεις. Απόφευγε να μελετάς παρόμοια θέματα (όπως δυο διαφορετικές ξένες γλώσσες) συνέχεια. Προγραμμάτισε σύντομα διαλείμματα ενδιάμεσα, ιδιαίτερα αν το φορτίο της εργασίας στο σπίτι είναι βαρύ.

Αν ο διορισμός σου περιλαμβάνει πολλή ανάγνωση, θα μπορούσες να ακολουθήσεις την επόμενη μέθοδο. Στην αρχή, ΔΕΣ ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΓΕΝΙΚΑ η ύλη σου. Ρίξε μια ματιά στην προσδιορισμένη ύλη, κοίταξε τους υποτίτλους, τους πίνακες, κλπ., ώστε να έχεις μια γενική ιδέα του θέματος. Μετά, κάνε ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ με βάση τον τίτλο ή τους υποτίτλους ή τις πρώτες βασικές προτάσεις στην αρχή των παραγράφων. (Αυτό κρατάει τη διάνοια σου συγκεντρωμένη σ’ αυτό που διαβάζεις.) Τώρα ΔΙΑΒΑΣΕ, ψάχνοντας να βρεις τις απαντήσεις σ’ αυτά τα ερωτήματα. Όταν τελειώνεις κάθε παράγραφο ή ενότητα, ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ την, ή πες την από μνήμης, χωρίς να κοιτάζεις μέσα στο βιβλίο. Κι όταν τελειώσεις ολόκληρη την εργασία σου, κάνε μια ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ βλέποντας τους υποτίτλους και δοκιμάζοντας τη μνήμη σου σε κάθε τμήμα. Μερικοί ισχυρίζονται ότι η μέθοδος αυτή έχει βοηθήσει μαθητές να συγκρατήσουν στη μνήμη τους μέχρι το 80 τα εκατό αυτών που διάβασαν!

Οι σκέψεις πάνω σ’ αυτά που διαβάζεις θα σε βοηθήσουν να τα συγκρατήσεις στη μνήμη σου. Ένας εκπαιδευτής λέει: «Είναι σπουδαίο να κάνεις το σπουδαστή να καταλάβει ότι ένα γεγονός δεν υπάρχει μόνο του αλλά πάντα συνδέεται και με άλλες πληροφορίες». Γι’ αυτό, προσπάθησε να συνδέσεις αυτά που μελετάς μ’ αυτά που ήδη ξέρεις και έχεις λάβει πείρα. Μ’ αυτό τον τρόπο, τα γεγονότα αρχίζουν να έχουν κάποιο νόημα για σένα· η γνώση σου γίνεται κατανόηση. Κι όπως παρατήρησε ο Σολομών, «Εις δε τον συνετόν [σ’ αυτόν που κατανοεί, ΜΝΚ] είναι εύκολος η μάθησις».—Παροιμίαι 14:6.

‘Θα Υπάρχει Διαγώνισμα γι’ Αυτό το Μάθημα την Επόμενη Εβδομάδα’

Τα λόγια αυτά δεν πρέπει να σου προξενήσουν ανώφελη ανησυχία. Η τακτική σου συνήθεια μελέτης σε κάνει να βρίσκεσαι πολύ μπροστά από το μαθητή εκείνο ο οποίος προσπαθεί να τα μάθει όλα το τελευταίο λεπτό. Ακόμη, υπάρχουν και μερικά σημεία που πρέπει να έχεις στο νου σου.

Πρώτα απ’ όλα, προσπάθησε να διακρίνεις από το δάσκαλο σου τι είδους διαγώνισμα θα είναι αυτό. Θα είναι έκθεση; Άσκηση με πολλές απαντήσεις που διαλέγεις τη σωστή; Επίσης, λίγες μέρες ή εβδομάδες πριν από το διαγώνισμα πρόσεχε για να καταλάβεις τι θα περιλαμβάνει το διαγώνισμα. («Το επόμενο ακριβώς σημείο είναι πολύ σπουδαίο» ή, «Προσπαθήστε να το θυμηθείτε αυτό», είναι χαρακτηριστικές ενδείξεις, λέει το περιοδικό Σίνιορ Σκολάστικ.) Μετά μπορείς ν’ αρχίσεις (μέρες εκ των προτέρων, αν γίνεται) να ανασκοπείς τις σημειώσεις σου, τα βιβλία και τη σχολική εργασία που σου είχε ανατεθεί για το σπίτι.

Τώρα, η σχολική εργασία για το σπίτι είναι πολύ προσωπικό ζήτημα, και θα ήταν ανόητο, μάλιστα ανέντιμο, να ζητήσεις από κάποιον φίλο να την κάνει αντί για σένα. Παρ’ όλ’ αυτά, ένας από τους γονείς σου πιθανόν να είναι πρόθυμος να σε εκπαιδεύσει με ερωτήσεις ή να σ’ ακούσει προσεκτικά καθώς θα αφηγείσαι την ύλη που έκανες στην αίθουσα διδασκαλίας. «Ο σίδηρος ακονίζει τον σίδηρον κι ο άνθρωπος ακονίζει το πρόσωπον του φίλου αυτού», μας υπενθυμίζει ο Σολομώντας.—Παροιμίαι 27:17.

Το βράδι πριν από το διαγώνισμα ξεκουράσου και προσπάθησε να κοιμηθείς καλά το βράδι. «Τις από σας μεριμνών δύναται να προσθέση μίαν πήχην εις το ανάστημα αυτού;» λέει ο Ιησούς. (Ματθαίος 6:27) Είναι αξιοσημείωτο ότι οι μελέτες δείχνουν πως μια από τις μεγαλύτερες αιτίες για την ανησυχία στα διαγωνίσματα είναι η αποτυχία για προετοιμασία εκ των προτέρων. Ξεπέρασε αυτή την ανησυχία καλλιεργώντας καλές συνήθειες μελέτης!

Κάνε το Καλύτερο!

Ένα κορίτσι είπε, «Νιώθω πολύ απογοητευμένη όταν αποτυχαίνω σ’ ένα διαγώνισμα . . . Ακόμη κι αν έχω μελετήσει πραγματικά σκληρά, πάλι νιώθω απογοητευμένη». Αλλά δεν υπάρχει λόγος να νιώθεις απογοητευμένη αν έχεις πραγματικά κάνει το καλύτερο που μπορούσες. Κι αν οι προσπάθειες σου για μελέτη έχουν καταλήξει στο ν’ αποκτήσεις πρακτική γνώση του θέματος—ακόμη κι αν οι βαθμοί σου στο διαγώνισμα δε φαίνεται να το δείχνουν αυτό—οι προσπάθειες σου δεν πήγαν χαμένες.

Οι βαθμοί είναι απλώς ένας τρόπος για να υπολογίζει κανείς τη θεωρητική πρόοδο. Δεν αποτελούν την τελική κρίση για την αξία σου σαν άτομο. Παρ’ όλ’ αυτά, επωφελήσου από το χρόνο που βρίσκεσαι στο σχολείο και μάθε όσο περισσότερα μπορείς. Συνήθως η προσπάθεια αυτή φαίνεται στους βαθμούς και αυτό θα κάνει εσένα—και τους γονείς σου—ευτυχισμένο.

[Εικόνες στη σελίδα 14]

Το περιβάλλον το οποίο μελετάς έχει συχνά μεγάλη επίδραση και στη μάθηση σου και στους βαθμούς σου

[Εικόνα στη σελίδα 15]

Οι καλές συνήθειες μελέτης θα σου επιτρέψουν να αντιμετωπίσεις τα διαγωνίσματα με μεγαλύτερη εμπιστοσύνη