Το Τίμημα της Προόδου
«ΜΕ ΤΑ τερατώδη όπλα που ο άνθρωπος έχει ήδη, το ανθρώπινο γένος κινδυνεύει να παγιδευτεί μέσα σ’ αυτόν τον κόσμο από την ίδια του την ηθική ανωριμότητα. Η επιστημονική γνώση που κατέχουμε έχει κιόλας ξεπεράσει την ικανότητά μας να την ελέγχουμε. Έχουμε πολλούς ανθρώπους της επιστήμης, ελάχιστους ανθρώπους του Θεού», δήλωσε ο στρατηγός Ομάρ Ν. Μπράντλεϋ το 1948. Και συνέχισε: «Ο άνθρωπος προχωράει μέσα σε ένα πνευματικό σκοτάδι παραπατώντας στα τυφλά, καθώς παίζει με τα επικίνδυνα μυστικά της ζωής και του θανάτου. Ο κόσμος έχει αποχτήσει ευφυΐα χωρίς σύνεση και δύναμη χωρίς συνείδηση».
Σήμερα, περίπου σαράντα χρόνια αργότερα, τα λόγια του έχουν ακόμη μεγαλύτερη σημασία. Σκεφτείτε το εξής: Αν η πρόοδος του 20ού αιώνα υπολογιζόταν με τα δολάρια που ξοδεύονταν για όπλα, το έτος 1986 θα είχε σπάσει όλα τα ρεκόρ. Υπολογίζεται ότι το ποσό των δολαρίων που ξόδεψαν τα έθνη όλου του κόσμου για στρατιωτικά όπλα φτάνει τα 900 δισεκατομμύρια δολάρια. Αυτό ισοδυναμεί με το «ιστορικό ύψος του ενός εκατομμυρίου εφτακοσίων χιλιάδων δολαρίων το λεπτό . . . και αντιπροσωπεύει περίπου το 6 τοις εκατό του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος παγκόσμια», αναφέρει η The Washington Post σε μια ανεξάρτητη μελέτη που συνέταξε η Ρουθ Λέγκερ Σιβάρ. Το Worldwatch Institute παρατήρησε ότι οι δαπάνες για τους εξοπλισμούς έχουν κάνει «τα όπλα να προηγούνται του ψωμιού στην παγκόσμια αγορά» και πρόσθεσε πως οι περίπου 500.000 επιστήμονες που υπολογίζεται ότι απασχολούνται παγκόσμια στις έρευνες ανάπτυξης νέων όπλων ξεπέρασαν σε δαπάνες «το σύνολο των δαπανών για την ανάπτυξη νέων επιστημονικών μεθόδων παραγωγής ενέργειας, τη βελτίωση της υγείας του ανθρώπου, την αναβάθμιση της γεωργικής παραγωγικότητας και τον έλεγχο της μόλυνσης». Είναι ενδιαφέρον να σημειωθεί, ότι με τις στρατιωτικές δαπάνες των υπερδυνάμεων έχουν κατασκευαστεί όπλα ικανά να εξαφανίσουν τον πληθυσμό τους κάπου δέκα φορές.
Ασφαλώς, η συσσώρευση όπλων δεν έχει απομακρύνει το πλήθος των δεινών που μαστίζουν την ανθρωπότητα, ούτε έχει φέρει τον άνθρωπο πιο κοντά στην ειρήνη. Αντίθετα, όπως εξήγησε και ο στρατηγός Μπράντλεϋ πριν από χρόνια: «Γνωρίζουμε περισσότερα για τον πόλεμο παρά για την ειρήνη, περισσότερα για το πώς να σκοτώνουμε παρά για το πώς να ζούμε. Να ποια είναι τα επιτεύγματα και η πρόοδος στα οποία διακρίθηκε ο 20ός μας αιώνας».