Καταπολέμηση της Κατάθλιψης—Πώς Μπορούν να Βοηθήσουν οι Άλλοι
ΗΤΑΝ η τρίτη φορά μέσα σε λίγες μέρες που η Ανν, χωρίς κανένα προφανή λόγο, έπαιρνε υπεραστικό τηλέφωνο για να μιλήσει στη μητέρα της. Η μητέρα της, η Κέυ, παρατήρησε ότι η φωνή της κόρης της φαινόταν άψυχη. «Η φωνή της φανέρωνε κατάθλιψη», εξήγησε η Κέυ. «Αν και δεν παραπονιόταν, ο τόνος της φωνής της δεν άφηνε καμιά αμφιβολία ότι χωρίς άλλο χρειαζόταν βοήθεια». Η καρδιά της Κέυ την υποκίνησε να τρέξει και να βοηθήσει την κόρη της, μια και καταλάβαινε ότι υπήρχε κάποιο πρόβλημα.
«Είπα στην κόρη μου ότι θα πήγαινα σπίτι της ακριβώς την επόμενη μέρα!» θυμάται η Κέυ. «Η Ανν άρχισε να κλαίει, ψιθύρισε ένα ‘Εντάξει’ και έκλεισε το τηλέφωνο». Μόλις έφτασε, η μητέρα έπεσε από τα σύννεφα όταν έμαθε πως η Ανν είχε αποκαλύψει στους φίλους της ότι αισθανόταν τελείως απελπισμένη και ξοφλημένη. Μάλιστα, χωρίς να αστειεύεται καθόλου, είχε μιλήσει και για αυτοκτονία! Ωστόσο, η υποστήριξη που της πρόσφερε η Κέυ στη διάρκεια της πενταήμερης παραμονής της, βοήθησε την Ανν να συνέλθει. Ήταν η αποφασιστική καμπή. «Αυτό με δίδαξε να ακούω προσεκτικά», ανάφερε η μητέρα. «Θα μπορούσε να είχε φτάσει στο σημείο της αυτοκτονίας, και θα ήταν φριχτό να σκεφτόμαστε τότε ότι δεν την είχαμε βοηθήσει τον καιρό που είχε ανάγκη».
Μερικές φορές η ίδια η ζωή εκείνου που πάσχει από οξεία κατάθλιψη εξαρτάται από το αν θα λάβει βοήθεια από τους άλλους. Εσείς θα ήσασταν τόσο άγρυπνοι, όσο ήταν η Κέυ; Εφόσον η οξεία κατάθλιψη εμφανίζεται κάθε χρόνο σε περίπου εκατό εκατομμύρια ανθρώπους σ’ όλη τη γη, είναι πιθανό κάποιος φίλος ή συγγενής σας να πέσει θύμα της. Αλλά, το να βοηθάτε κάποιον που υποφέρει από οξεία κατάθλιψη μπορεί να καταντήσει εκνευριστικό.
Ο Δρ Λεονάρντ Κάμερ, στο βιβλίο του Up From Depression (Θεραπεία από την Κατάθλιψη) αναφέρει για μια μητέρα που ο γιος της υπόφερε από κατάθλιψη και η οποία δεν ήξερε πια πώς να χειριστεί το πρόβλημα. Όταν αυτή κι ο γιος της συζήτησαν με το γιατρό, αυτή παραπονέθηκε: «Μόλις φύγει ένα βήμα από κοντά μας, ενεργεί σαν να μην υπάρχουμε καθόλου! Ξέρει ότι τον αγαπάμε. Γιατί να μας πληγώνει έτσι; Γιατρέ, δεν μπορείς να φανταστείς πόσο υποφέρω με τη συμπεριφορά του γιου μας». Ο Δρ Κάμερ παρατηρεί: «Δεν είχε αντιληφθεί καθόλου πόσο υπόφερε ο ίδιος ο γιος της! . . . Το άτομο που πάσχει από κατάθλιψη νιώθει ότι είναι βάρος για την οικογένειά του. Αλλά και για τον ίδιο του τον εαυτό είναι βάρος, επειδή κανένας δεν τον βοηθάει να διορθώσει την κατάστασή του και αυτό τον ντροπιάζει και τον εξουθενώνει. Η μόνη διέξοδος που έχει είναι να ξεπέσει ακόμη περισσότερο». Η κατάσταση χειροτέρευε, επειδή η μητέρα δεν εκδήλωνε αρκετή ευαισθησία. Επομένως, για να βοηθήσουμε, το πρώτο απαραίτητο πράγμα είναι η . . .
Κατανόηση
Η κατανόηση, δηλαδή η «συμπόνια», απαιτεί να προσπαθήσουμε να ταυτιστούμε συναισθηματικά με το άλλο άτομο. (1 Πέτρου 3:8, ΝΔΜ) Πρέπει να συνειδητοποιήσετε ότι το καταθλιμμένο άτομο υποφέρει πραγματικά. Η κατάθλιψή του είναι πραγματική και όχι προσποιητή. «Κλαίετε μετά κλαιόντων», συμβούλεψε ο απόστολος Παύλος. (Ρωμαίους 12:15) Με άλλα λόγια, προσπαθήστε να κατανοήσετε τον πόνο που νιώθει το άτομο που πάσχει από κατάθλιψη.
Μολονότι δεν είναι δυνατόν να γνωρίζετε τι ακριβώς αισθάνεται, είναι δυνατόν να δείξετε γνήσια προθυμία να μάθετε. Ενθαρρύνετε το άτομο να μιλήσει, και καθώς εξωτερικεύει τα αισθήματά του, προσπαθήστε να βγάλετε συμπεράσματα από τις εκφράσεις του προσώπου του, βάζοντας τον εαυτό σας στη θέση του. Να αποφεύγετε τις επικριτικές δηλώσεις, όπως, ‘Δεν πρέπει να αισθάνεσαι έτσι’ ή ‘Αυτή είναι λανθασμένη άποψη’. Τα συναισθήματα του ατόμου που έχει κατάθλιψη είναι πολύ εύθραυστα, και το μόνο που θα καταφέρετε με τέτοια επικριτικά σχόλια θα είναι να το κάνετε να αισθάνεται χειρότερα για τον εαυτό του. Συνήθως ο αυτοσεβασμός του εξανεμίζεται.
Αναστήλωση του Αυτοσεβασμού
Για να αποκαταστήσετε τον αυτοσεβασμό, πρέπει να κάνετε έκκληση στη λογική του ατόμου. Με ιδιαίτερη λεπτότητα, βοηθήστε το άτομο να καταλάβει ότι η μειωμένη αξιολόγηση του εαυτού του είναι εσφαλμένη. Αλλά, το πρόβλημά του δεν θα λυθεί με το να του δώσετε μια ζωηρή ομιλία εκθειάζοντας το άτομό του. «Ως ο εκδυόμενος ιμάτιον εν ημέρα ψύχους και το όξος επί νίτρον, ούτως είναι ο ψάλλων άσματα εις λελυπημένην καρδίαν», παρατηρεί το εδάφιο Παροιμίαι 25:20. Αυτές οι προσπάθειες που στερούνται ουσίας αφήνουν το άτομο που πάσχει από κατάθλιψη σε κατάσταση συναισθηματικής απογοήτευσης και εκνευρισμού, επειδή σπάνια καταπιάνονται με τις αιτίες εκείνες που το κάνουν να αισθάνεται ανάξιο.
Για παράδειγμα, ένα καταθλιμμένο άτομο μπορεί να πει: ‘Αισθάνομαι ότι είμαι άχρηστος και ότι ποτέ δεν θα κάνω κάτι που ν’ αξίζει’. Με συγκαταβατικό τρόπο, θα μπορούσατε να ρωτήσετε: ‘Μπορείς να μου πεις γιατί αισθάνεσαι έτσι;’ Καθώς αρχίζει να εξηγεί, ακούστε τον προσεκτικά. Αν του αφιερώσετε την προσοχή σας τότε τον διαβεβαιώνετε ότι αυτά που λέει έχουν αξία. Καθώς εξωτερικεύεται, θα έχετε την ευκαιρία να του κάνετε επιπρόσθετες ερωτήσεις με σκοπό να τον βοηθήσετε να προσδιορίσει και να διορθώσει τις σκέψεις που μπορεί να του προκαλούν την κατάθλιψη.a
Να χρησιμοποιείτε απλές, άμεσες ερωτήσεις, όχι με επιτιμητικό ύφος, αλλά με σκοπό να κάνετε το άτομο να λογικευτεί. (Βλέπε πλαίσιο, σελίδα 13.) Αν βλέπετε ότι το άτομο κάνει ορισμένα πράγματα που συμβάλλουν στο πρόβλημά του, τότε, χωρίς να φαίνεται ότι προσπαθείτε να τον κατηγορήσετε, μπορείτε να τον ρωτήσετε με καλοσύνη: ‘Νομίζεις ότι ο τρόπος που ενεργείς σ’ αυτό το σημείο σε βοηθάει; Μήπως θα χρειαζόταν να κάνεις κάτι διαφορετικά;’ Αν υποκινήσετε τον ίδιο να κάνει ορισμένες υποδείξεις, αυτό μπορεί να αποκαταστήσει μέρος της αυτοπεποίθησής του.
Το άτομο που πάσχει από κατάθλιψη τείνει να παραβλέπει όλες τις καλές του ιδιότητες· γι’ αυτό στρέψτε την προσοχή του στα προσόντα του και στις ικανότητές του. Αν πρόκειται για γυναίκα, μπορεί να τα καταφέρνει στην ανθοκομική ή να είναι καλή μαγείρισσα. Αν πρόκειται για άντρα, μπορεί να έχει αναθρέψει ευτυχισμένα, ισορροπημένα παιδιά. Ψάξτε για τομείς στους οποίους έχει πετύχει, και στρέψτε την προσοχή του σ’ αυτούς. Ίσως μπορέσετε να βάλετε το άτομο να καταγράψει μερικούς απ’ αυτούς τους τομείς, ώστε να μπορεί να τους επανεξετάζει αργότερα. Επίσης αποδεικνύεται υποβοηθητικό το να μπορέσει κάποιος να χρησιμοποιήσει το ταλέντο του για να σας βοηθήσει.
Για παράδειγμα, η Μαρία, που ήταν ταλαντούχα μοδίστρα, έπαθε οξεία κατάθλιψη. Μια φίλη της είπε: «Θέλω να φτιάξω ένα ταγιέρ. Θα ήθελες να με βοηθήσεις να διαλέξω κάποιο ύφασμα κι ένα σχέδιο;» Η Μαρία προσφέρθηκε να ράψει η ίδια το ταγιέρ. «Αλήθεια;» ρώτησε η φίλη της. Αργότερα, ευχαρίστησε θερμά τη Μαρία για το ταγιέρ και κατόπιν της έγραψε και της ανάφερε ότι πολλοί που το είδαν επαίνεσαν τις ραπτικές της ικανότητες. «Αυτό αύξησε την αυτοπεποίθησή μου και μ’ έκανε να νιώθω πολύ όμορφα», είπε η Μαρία. «Αργότερα διαπίστωσα ότι και η φίλη μου είχε περάσει κατάθλιψη και ήξερε ότι αυτή η δουλειά θα με βοηθούσε πολύ. Πράγματι με βοήθησε. Η φίλη μου μού πρόσφερε περισσότερα απ’ ό,τι εγώ σ’ εκείνη».
Έτσι, βοηθήστε αυτούς που έχουν κατάθλιψη να θέσουν λίγους βραχυπρόθεσμους στόχους που να βρίσκονται μέσα στο όρια των δυνατοτήτων τους και των περιστάσεών τους. Αυτοί οι στόχοι μπορεί να είναι ορισμένες απλές δουλειές νοικοκυριού, κάποιο χειροτέχνημα ή ακόμα και εποικοδομητικά λόγια. Μια γυναίκα που έπασχε από οξεία κατάθλιψη είπε: «Κάθε μέρα προσπαθούσα να πω δυο καλές κουβέντες σε μέλη της οικογένειάς μου ή σε κάποιον φίλο». Η επίτευξη αυτών των μικρών στόχων οικοδομεί τον αυτοσεβασμό.
Όταν Πρόκειται για τον Γαμήλιο Σύντροφό σας
Το πρώτο που σκέφτονται πολλοί όταν ο σύντροφός τους πάθει οξεία κατάθλιψη είναι ότι κατά κάποιο τρόπο αυτοί φέρνουν την ευθύνη για την κακοκεφιά του άλλου. Αυτό δημιουργεί ενοχή, που με τη σειρά της προκαλεί διενέξεις. Όμως, η κατάθλιψη δεν δείχνει κατ’ ανάγκη ότι ο γάμος κάποιου είναι αποτυχημένος.
Η Μύρνα Βάισμαν και η Ευγενία Πέικελ, αφού μελέτησαν τη ζωή 40 καταθλιμμένων γυναικών, κατάληξαν στο εξής συμπέρασμα που διατυπώνεται στο βιβλίο τους The Depressed Woman (Η Γυναίκα που Πάσχει από Κατάθλιψη): «Πριν προσβληθούν από κατάθλιψη δεν είχαν όλες οι γυναίκες γαμήλια προβλήματα. Διαπιστώσαμε ότι σε πολλούς γάμους, πριν εμφανιστεί η κατάθλιψη, υπήρχε ελεύθερη και ανοιχτή επικοινωνία και αμοιβαία ευαισθησία για τις ανάγκες του άλλου. Η ασθένεια δημιούργησε αισθητή ένταση στη γαμήλια σχέση».—Τα πλάγια γράμματα δικά μας.
Ωστόσο, μολονότι οι τεταμένες ή οι διαλυμένες σχέσεις δεν προκαλούν πάντα την κατάθλιψη, η ύπαρξή τους ανάμεσα σε γαμήλιους συντρόφους μπορεί να δημιουργήσει ένα περιβάλλον που ευνοεί την εκδήλωση κατάθλιψης. Μερικοί παράγοντες που τείνουν στη δημιουργία κατάθλιψης φαίνονται στο πλαίσιο της σελίδας 15. Ένας σύζυγος, του οποίου η γυναίκα που έπασχε από κατάθλιψη άρχισε να έχει τάσεις αυτοκτονίας, παραδέχτηκε: «Δεν έδινα και μεγάλη σημασία στις συναισθηματικές και πνευματικές της ανάγκες. Την έβλεπα περισσότερο σαν συγκάτοικο παρά σαν σύζυγο. Ήμουν τόσο πολυάσχολος στο να βοηθάω άλλους ώστε δεν μου έμενε χρόνος να της προσφέρω την ασφάλεια και την τρυφερότητα που τόσο ήθελε και τόσο είχε ανάγκη. Χρειάστηκε να βελτιώσω την επικοινωνία μαζί της και να εργαστώ στο να μοιράζομαι τον εαυτό μου και τη ζωή μου με τη σύζυγό μου». Μήπως υπάρχουν τομείς στην οικογένειά σας που χρειάζονται βελτίωση; Τι άλλο θα μπορούσε να βοηθήσει το γαμήλιο σύντροφό σας;
◻ Υπομονή, υπομονή, υπομονή! Το άτομο που πάσχει από κατάθλιψη, επειδή υποφέρει, μπορεί μερικές φορές να ξεσπάει στο σύντροφό του. Η Βικτώρια, που υπόφερε από βαριά κατάθλιψη, ομολόγησε: «Αισθανόμουν απαίσια για τον εαυτό μου και ήμουν δυστυχισμένη. Είμαι σίγουρη ότι ο σύζυγός μου και τα παιδιά μου θα ήθελαν πάρα πολύ να με κλειδώσουν στην ντουλάπα και να πετάξουν το κλειδί. Κι όμως, εκατοντάδες φορές μου έλεγαν, ‘Σε αγαπάμε· ξέρουμε ότι δεν το πιστεύεις αυτό που είπες’ ή ‘Απλώς είσαι κουρασμένη’». Ναι, πρέπει να καταλάβετε ότι το άτομο θα πει πολλά πράγματα που δεν τα πιστεύει πραγματικά. Ακόμα και ο Ιώβ, ένας άντρας πίστης, παραδέχτηκε ότι εξαιτίας της στενοχώριας του ‘τα λόγια του ήταν αχαλίνωτα’. (Ιώβ 6:3, ΜΝΚ) Αν κατανοήσετε ότι δεν αποτελείτε στόχο του ατόμου που έχει κατάθλιψη, τότε θα αντιδράτε με πράες, ευγενικές εκφράσεις που συνήθως θα εκτονώνουν την ένταση. (Παροιμίαι 15:1· 19:11) Μην περιμένετε ο σύντροφός σας να γίνει καλά μέσα σε μια νύχτα.
◻ Προσφέρετε Πνευματική και Συναισθηματική Υποστήριξη. Πολλά άτομα που υποφέρουν από κατάθλιψη έχουν διαπιστώσει ότι οι συναθροίσεις των Μαρτύρων του Ιεχωβά τους έδωσαν την πνευματική ενθάρρυνση που χρειάζονταν για να υπομείνουν. (Εβραίους 10:25) Αλλά η Ιρέν, της οποίας η κατάθλιψη διάρκεσε 18 μήνες, παραδέχτηκε: «Ένα βράδυ πριν από τη συνάθροιση, έβαλα τα κλάματα, επειδή δεν είχα όρεξη να δω κανέναν». Πρόσθεσε: «Αλλά ο σύζυγός μου με ενθάρρυνε, και αφού κάναμε προσευχή, πήγαμε. Μολονότι σ’ όλη τη διάρκεια της συνάθροισης έκανα ολόκληρο αγώνα για να μην κλάψω, ήμουν ευγνώμων στον Ιεχωβά που μου έδωσε τη δύναμη να παραβρεθώ».
Εκτός από την πνευματική βοήθεια, ο σύντροφός σας που πάσχει από κατάθλιψη έχει ανάγκη από τις διαβεβαιώσεις της συναισθηματικής σας υποστήριξης. Η Ιρέν περιγράφει πώς το έκανε αυτό ο σύζυγός της: «Στο σπίτι, όταν τα παιδιά είχαν πέσει για ύπνο, συζητούσαμε με τον άντρα μου, και μερικές φορές έκλαιγα για μια ώρα. Η ενισχυτική του κατανόηση ήταν πολύ βοηθητική. Προσευχόταν μαζί μου, με άκουγε προσεκτικά, με κρατούσε στην αγκαλιά του όταν έκλαιγα—μου έδινε ό,τι χρειαζόμουν κάθε φορά». Επειδή ένας χριστιανός νοιάζεται να ευχαριστήσει τον ή τη σύντροφό του, είναι ζωτικό να διαβεβαιώνετε τακτικά το σύντροφό σας που πάσχει από κατάθλιψη ότι πράγματι σας προσφέρει ευχαρίστηση.—1 Κορινθίους 7:33, 34.
◻ Προσφέρετε Σωματική Βοήθεια. Οι δουλειές του σπιτιού και η φροντίδα των παιδιών μπορεί ξαφνικά να γίνουν υπερβολικό βάρος για μια σύζυγο που υποφέρει από κατάθλιψη. Ο σύζυγος (καθώς και τα παιδιά) μπορούν να βοηθήσουν με το καθάρισμα και το μαγείρεμα. Προσπαθήστε να μη ρωτάτε συνέχεια τι να κάνετε, γιατί αυτό μπορεί να προσθέσει πίεση. «Ο σύζυγός μου, ο Μπομπ, δεν άφηνε κανέναν να μου φορτώνει δουλειές εκείνη την εποχή. Με ανακούφιζε από την πίεση», εξήγησε η Ελίζαμπεθ, μια μητέρα που έπαθε οξεία κατάθλιψη. «Και το μόνο πράγμα που είχα να σκεφτώ ήταν το πώς να γίνω καλά». Πρόσθεσε: «Ο γιατρός δεν μου έδωσε μόνο φάρμακα αλλά μου είπε να κάνω γυμναστική κάθε μέρα. Ο Μπομπ με ενθάρρυνε να ακολουθώ τις οδηγίες του γιατρού. Κάθε μέρα περπατούσαμε μαζί». Το άτομο που υποφέρει από κατάθλιψη θα βοηθηθεί αν σχεδιάσετε να πάτε μια εκδρομή. Όλα αυτά απαιτούν αρκετή πρωτοβουλία από τη μεριά του συζύγου.
Βοήθεια από Άλλους
«Εν παντί καιρώ αγαπά ο φίλος, και ο αδελφός γεννάται δια καιρόν ανάγκης», δηλώνει το εδάφιο Παροιμίαι 17:17. Η γνησιότητα μιας φιλίας δοκιμάζεται στους δύσκολους καιρούς, όπως σε περιόδους κατάθλιψης. Πώς μπορεί να βοηθήσει ένας φίλος;
«Όταν είχα κατάθλιψη, ένας φίλος μού έγραφε πολλές φορές και πάντα παράθετε ενθαρρυντικά εδάφια από τη Γραφή», ανάφερε η Μαρία. «Διάβαζα πολλές φορές το κάθε γράμμα, και καθώς το διάβαζα έκλαιγα. Αυτά τα γράμματα ήταν σαν χρυσάφι για μένα». Τα ενθαρρυντικά γράμματα, οι κάρτες και τα τηλεφωνήματα εκτιμούνται πολύ. Επίσης, οι γεμάτες ενδιαφέρον επισκέψεις βοηθούν. «Αν δεν σε επισκέπτεται κανείς, αυτό ενισχύει την άποψη ότι είσαι μόνος σου», προσθέτει η Ελίζαμπεθ. «Προσευχηθείτε με το άτομο, πείτε του μερικές εποικοδομητικές εμπειρίες, μαγειρέψτε φαγητό και πηγαίνετε με την οικογένειά σας να φάτε στο σπίτι του. Ένας φίλος μού έφερε ένα κουτί με μικροδωράκια. Καθώς τα ξετύλιγα ένα-ένα, αισθανόμουν και μια ευχάριστη έκπληξη».
Φυσικά, όταν κάνετε θελήματα και δουλειές του νοικοκυριού για ένα καταθλιμμένο άτομο, να ασκείτε διάκριση. Δίνετε προσοχή σ’ αυτά που σας λέει. Μην επιμένετε να κάνετε κάτι αν δεν το θέλει. Μερικές φορές, όταν ξέρεις ότι κάποιος άλλος κάνει μια δουλειά που θά ’πρεπε να κάνεις εσύ, αυτό μπορεί να αυξήσει τα αισθήματα ενοχής. Το άτομο που έχει κατάθλιψη μπορεί να προτιμά να μη γίνει καθόλου μια δουλειά.
Οι πρεσβύτεροι, δηλαδή οι πνευματικοί ποιμένες, των εκκλησιών των Μαρτύρων του Ιεχωβά έχουν προσφέρει επίσης ανεκτίμητη βοήθεια. Η Ιρέν εξηγεί: «Μίλησα με δυο πρεσβυτέρους για το πρόβλημά μου. (Ήταν μαζί μου και ο σύζυγός μου για υποστήριξη.) Αυτό ήταν ένα σημαντικό βήμα και με βοήθησε πάρα πολύ. Διαπίστωσα ότι αυτοί οι άνθρωποι νοιάζονται πραγματικά». Αυτοί οι άντρες, με το να ακούν προσεκτικά και να προετοιμάζονται καλά, μπορούν να ‘μιλούν παρηγορητικά στις καταθλιμμένες ψυχές’.b—1 Θεσσαλονικείς 5:14, ΜΝΚ· Παροιμίαι 12:18.
Είναι ζωτικό να γνωρίζετε πότε πρέπει να ζητήσετε ιατρική βοήθεια—στην πραγματικότητα, μπορεί να σώσει μια ζωή! Μερικές φορές η κατάσταση γίνεται τόσο σοβαρή που είναι απαραίτητο να γίνουν διευθετήσεις, ώστε αυτός που πάσχει από κατάθλιψη να λάβει την αναγκαία ιατρική φροντίδα. Μην αφήνετε εκείνον που έχει κατάθλιψη να αποφασίσει γι’ αυτό. Συχνά χρειάζεται εσείς να διευθετήσετε το ραντεβού με το γιατρό. Μπορείτε να καθησυχάσετε το άτομο που υποφέρει από κατάθλιψη, λέγοντας: ‘Σίγουρα η ασθένειά σου δεν είναι σοβαρή, αλλά καλύτερα να το ελέγξουμε αυτό για να μη μας βασανίζουν οι αμφιβολίες. Μολονότι σε αγαπάω πάρα πολύ, δεν είμαι γιατρός’. Να δείχνετε καλοσύνη αλλά και σταθερότητα!
Δεν είναι εύκολη δουλειά να βοηθήσετε ένα φίλο ή τον/τη σύντροφό σας να καταπολεμήσει την κατάθλιψη, αλλά η επιμονή μπορεί να αποδειχτεί ζωοσωτήρια. Συχνά αυτό που μετράει είναι η φροντίδα που προσφέρετε. Για παράδειγμα, όταν η Μάργκαρετ είχε φτάσει στο χειρότερο σημείο κατάθλιψης, είπε στο σύζυγό της ότι ήθελε να τα παρατήσει και να πεθάνει. Αυτός της είπε με θέρμη: «Θα σε βοηθήσω να μην τα παρατήσεις». Συγκλονισμένη από τη φροντίδα που της έδειχνε ο σύζυγός της, η Μάργκαρετ εξήγησε: «Ήξερα ότι μπορούσα να τα καταφέρω». Αυτό έκανε, και τελικά νίκησε την κατάθλιψή της.
[Υποσημειώσεις]
b Βλέπε «Εκπαιδευμένη Γλώσσα—‘Για Ενθάρρυνση των Καταβαρημένων’» στο τεύχος 1 Οκτωβρίου 1982 του συνοδευτικού μας περιοδικού Η Σκοπιά.
[Πλαίσιο στη σελίδα 13]
Λογικές Συζητήσεις για την Οικοδόμηση Αυτοσεβασμού
Μια γυναίκα, της οποίας ο γάμος είχε διαλυθεί εξαιτίας της απιστίας του συζύγου της, έπαθε κατάθλιψη και άρχισε να σκέφτεται την αυτοκτονία. Αργότερα εκμυστηρεύτηκε σ’ έναν έμπειρο σύμβουλο: «Χωρίς τον Ρέυμοντ είμαι ένα τίποτα . . . Δεν μπορώ να βρω ευτυχία χωρίς τον Ρέυμοντ».
Νιώθεις ευτυχία όταν είσαι με τον Ρέυμοντ; ρώτησε ο σύμβουλος. Όχι, τσακωνόμαστε συνέχεια και αισθάνομαι χειρότερα, ήταν η απάντηση. Λες ότι είσαι ένα τίποτα χωρίς τον Ρέυμοντ, συνέχισε ο σύμβουλος. Πριν συναντήσεις τον Ρέυμοντ, αισθανόσουν ότι είσαι ένα τίποτα;
Όχι, πίστευα ότι είχα κάποια αξία, είπε αυθόρμητα η καταθλιμμένη γυναίκα. Αν είχες κάποια αξία πριν γνωρίσεις τον Ρέυμοντ, γιατί τώρα έχεις ανάγκη εκείνον για να νιώσεις ότι έχεις αξία; Ο Δρ Άαρον Μπεκ, σχολιάζοντας αυτήν την περίπτωση στο βιβλίο του «Cognitive Therapy and the Emotional Disorders» (Γνωστική Θεραπεία και οι Συναισθηματικές Διαταραχές), δηλώνει: «Σε μια συζήτηση που επακολούθησε, η γυναίκα δήλωσε ότι το σημείο που την επηρέασε πραγματικά ήταν το εξής: Πώς μπορούσε να είναι ‘ένα τίποτα’ χωρίς τον Ρέυμοντ—τη στιγμή που είχε ζήσει ευτυχισμένα και ήταν ένα ικανό άτομο πριν τον γνωρίσει;» Τελικά, αυτή ξεπέρασε την κατάθλιψή της.
[Πλαίσιο στη σελίδα 15]
Μήπως το Οικιακό σας Περιβάλλον Προκαλεί Κατάθλιψη;
◻ Μήπως ο αυτοσεβασμός υποσκάπτεται από απερίσκεπτα σχόλια, όπως ‘Γιατί δεν είσαι καλύτερη σύζυγος;’ ‘Σε αγαπάω παρά το χαρακτήρα σου’ ή ‘Γιατί είσαι πάντα τόσο απερίσκεπτος;’
◻ Μήπως προκαλείτε συνεχώς αισθήματα ενοχής με το να κάνετε το σύντροφό σας να αισθάνεται ότι αυτός/αυτή φταίει για όλα, ανεξάρτητα από το πώς έχουν τα πράγματα;
◻ Μήπως η ατμόσφαιρα του σπιτιού αποθαρρύνει την ανοιχτή εκδήλωση των συναισθημάτων, κάνοντας να φαίνεται αδύναμος εκείνος που εκδηλώνεται;
◻ Μήπως αναγκάζεται κάποιος να αισθάνεται ότι πρέπει να είναι σχεδόν τέλειος για να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες του άλλου συντρόφου;
◻ Μήπως εμποδίζεται η ανοιχτή και άμεση επικοινωνία;
[Εικόνες στη σελίδα 16]
Ένα άτομο που είχε κατάθλιψη είπε ότι τα ‘γράμματα από φίλους ήταν σαν χρυσάφι’