Επιμέλεια του Παιδιού—Θα Πρέπει να Παίζει Ρόλο η Θρησκεία;

Η ΚΑΡΟΝ «τρέφει αγάπη για τα παιδιά και κάνει προσπάθειες να τους παρέχει τα αναγκαία. Όμως, τα πιστεύω της ως Μάρτυρα του Ιεχωβά έρχονται σε πρώτη θέση, κι έτσι με τις ενέργειές της και τα πιστεύω της θέτει σε κίνδυνο την υγεία, την ευημερία και τα καλύτερα συμφέροντα των παιδιών».

Η δήλωση αυτή ενός εφέτη χτύπησε την Κάρον σαν κεραυνός. Σήμαινε ότι είχε χάσει την επιμέλεια των δυο μικρών παιδιών της—το ένα ήταν μωρό 11 μηνών. Την επιμέλεια την είχε πάρει τώρα ο άντρας της, που πριν το διαζύγιό τους της είχε πει με περιφρόνηση, «Ή τους Μάρτυρες του Ιεχωβά ή εμένα!» Η Κάρον θα μπορούσε να βλέπει τις κόρες της μονάχα κάθε δεύτερο σαββατοκύριακο.

«Ο δικηγόρος μου με είχε διαβεβαιώσει πως δεν θα μπορούσαν να μου πάρουν τα παιδιά μου με αιτιολογικό τη θρησκεία μου· πως για να γίνει αυτό θα έπρεπε να αποδειχτεί ότι δεν ήμουν κατάλληλη μητέρα», εξήγησε η Κάρον, μια νοικοκυρά από την πολιτεία Μιζούρι των Ηνωμένων Πολιτειών. «Ένιωθα συντριμμένη». Και δεν αμφιβάλλουμε, αφού στο δικαστήριο δόθηκε αδιάψευστη μαρτυρία για το ότι ήταν στοργική μητέρα και ότι ‘διέθετε τακτικά ποιοτικό χρόνο στις κόρες της’.

Τώρα η Κάρον, για να επισκέπτεται τις κόρες της, χρειαζόταν να πηγαίνει σε μια πόλη που βρισκόταν 160 χιλιόμετρα μακριά. «Κάθε φορά που έφευγα απ’ αυτές τις επισκέψεις, οι γονείς του πρώην άντρα μου, με τους οποίους έμεναν τα κορίτσια, χρειαζόταν στην κυριολεξία να τις τραβάνε από τα πόδια μου, για να μπορέσω να φύγω», θυμάται η Κάρον. «Τα κορίτσια αντιδρούσαν και φώναζαν, ‘Γιατί δεν μπορούμε να ’ρθουμε σπίτι μαζί σου;’ Μερικές φορές καθώς γύριζα σπίτι, χρειαζόταν να σταματήσω το αυτοκίνητο στην άκρη του δρόμου, επειδή τα μάτια μου ήταν βουρκωμένα, και να προσευχηθώ στον Ιεχωβά να μου δώσει δύναμη». Η Κάρον έκανε έφεση σε κάποιο ανώτερο δικαστήριο.

Οι έξι δικαστές του Ανώτατου Δικαστηρίου του Μιζούρι, σε ομώνυμη απόφαση που εξέδωσαν, της έδωσαν πίσω τις κόρες της. Ο Εφέτης Τζον Μπάρτζετ εξέφρασε την «ακλόνητη πεποίθηση πως το πρωτοδικείο έκανε λάθος» στο συμπέρασμά του «ότι τα μέλη της θρησκείας των Μαρτύρων του Ιεχωβά, ως τάξη και εξαιτίας των δογμάτων αυτής της πίστης, ήταν ακατάλληλα να έχουν την επιμέλεια παιδιών».a

Ορισμένα κατώτερα δικαστήρια στην Αυστραλία, στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, στην Ιαπωνία, στον Καναδά, στη Νότια Αφρική και σε άλλες χώρες έχουν επίσης αρνηθεί να χορηγήσουν σε γονείς την επιμέλεια των παιδιών, εξαιτίας των πιστεύω τους. Αν και πολλές από αυτές τις αποφάσεις έχουν ακυρωθεί από ανώτερα δικαστήρια, οι αδικίες αυτού του είδους εξακολουθούν να γίνονται.

Οι γονείς στους οποίους δεν έχει δοθεί η επιμέλεια έχουν επίσης σταθεί θύματα θρησκευτικών προκαταλήψεων. Ένας δικαστής κατώτερου δικαστηρίου στη Μασαχουσέτη έφτασε στο ακραίο σημείο να ορίσει ότι ο πατέρας, στη διάρκεια των επισκέψεών του, «δεν θα έπρεπε να διαβάζει [την] Αγία Γραφή με τα παιδιά ούτε να τα πηγαίνει στις εκκλησιαστικές συναθροίσεις (ή ακόμα και να τους αναφέρει τις Δέκα Εντολές)».b Ένας δημοσιογράφος σχολίασε: «Όλη αυτή η υπόθεση μπορεί να σας φαίνεται παράλογη—εκτός αν πρόκειται για τα δικά σας πιστεύω».

Μάλιστα, τι θα κάνατε αν επρόκειτο για τα δικά σας πιστεύω; Οι επιπτώσεις της κρίσης ενός δικαστηρίου στο θέμα των θρησκευτικών δεσμών του γονέα είναι ανησυχητικές. «Ορισμένοι, παρ’ όλο που δεν ενδιαφέρονται για τους Μάρτυρες του Ιεχωβά, αναρωτιούνται αν έχει καμιά δουλειά το δικαστήριο να πει σ’ έναν πατέρα να μην αναφέρει τις Δέκα Εντολές ή να μη διαβάζει την Αγία Γραφή στα παιδιά του», δήλωσε η εφημερίδα Los Angeles Times.

Αυτό δημιουργεί το εξής ερώτημα: Μέχρι ποιου σημείου θα πρέπει να αναμειγνύεται η Πολιτεία στις προσωπικές υποθέσεις των πολιτών της; Μάλιστα, κάποιος σχολιαστής νομικών θεμάτων προειδοποίησε ότι τέτοιου είδους τακτικές θα μπορούσαν να «καταλήξουν στο να υιοθετηθούν διάφορα δικαστικά πρότυπα αναφορικά με το ποιος είναι ο σωστός τρόπος ανατροφής του παιδιού για όλες τις οικογένειες». Εσείς θα θέλατε να το αποφασίσει αυτό για σας κάποιος δικαστής, που ίσως να ανήκει σε διαφορετική θρησκεία από τη δική σας;

Το Δικαστήριο και η Θρησκεία

Τα ίδια τα δικαστήρια αναγνωρίζουν ότι είναι περιορισμένο το πεδίο δράσης που έχει κανονικά στη διάθεσή του το δικαστήριο για έρευνα θρησκευτικών πιστεύω και συνηθειών. Ο Δικαστής Τζέφερς του Ανώτατου Δικαστηρίου της Πολιτείας Ουάσινγκτον, σχολιάζοντας κάποια υπόθεση, εξήγησε: «Δεν αμφισβητούμε το δικαίωμα της πολιτείας να καταστέλλει θρησκευτικές συνήθειες, οι οποίες είναι επικίνδυνες για την ηθική, και πιθανώς και εκείνες που είναι επιβλαβείς για τη δημόσια ασφάλεια, την υγεία και την καλή τάξη, αλλά μέχρι τώρα, απ’ ό,τι δείχνουν οι καταθέσεις σ’ αυτή την υπόθεση, οι διδασκαλίες των Μαρτύρων του Ιεχωβά δεν μπορούν, κατά τη γνώμη μας, να καταταχθούν σε καμιά από αυτές τις κατηγορίες».c

Άρα λοιπόν, όταν κάποιες θρησκευτικές συνήθειες δεν βλάπτουν τη «δημόσια ασφάλεια, την υγεία και την καλή τάξη» ή όταν δεν υπάρχει «τεκμηριωμένη κρίση για το ότι προς το παρόν η ευημερία του παιδιού βρίσκεται σε άμεσο και σημαντικό κίνδυνο, εξαιτίας της θρησκευτικής συνήθειας», τότε δεν είναι κατάλληλο για το δικαστήριο να μεροληπτεί υπέρ της θρησκείας του ενός ή του άλλου γονέα. Το Εφετείο του Οντάριο, στον Καναδά, δήλωσε με συντομία: «Δεν είναι στην αρμοδιότητα του Δικαστηρίου να βγάλει απόφαση σαν να επρόκειτο για ζήτημα μεταξύ των δυο θρησκειών». Η άρνηση της επιμέλειας, εξαιτίας τέτοιου είδους μεροληψίας είναι «βαρύ τίμημα που πληρώνει [ένας γονέας] για την άσκηση των θρησκευτικών του πιστεύω, τα οποία δεν είναι ούτε παράνομα ούτε ανήθικα».d

Μερικές φορές, εισάγουν τη μεροληψία ορισμένοι «ειδικοί» που έχουν θρησκευτικές προκαταλήψεις. Πάρτε για παράδειγμα την κατάθεση ενός ψυχολόγου: «Έχω τη γνώμη ότι είναι επιβλαβές γι’ αυτό το παιδί να ανατραφεί ως Μάρτυρας του Ιεχωβά. . . . Το κορίτσι αυτό, καθώς ζει σ’ αυτή την κοινωνία, χρειάζεται να προσαρμοστεί στο γενικό ρεύμα του πολιτισμού. Το κορίτσι σιγά-σιγά μεγαλώνει, και δεν ζούμε σε χώρα Μαρτύρων του Ιεχωβά. Αν η πλειονότητα της χώρας ήταν Μάρτυρες του Ιεχωβά δεν θα είχαμε πρόβλημα».

Αν αυτή η συμβουλή γινόταν αποδεκτή, τότε θα έπρεπε να μη χορηγείται η επιμέλεια των παιδιών σε κανένα γονέα, του οποίου η πίστη ανήκει σε κάποια μειονότητα! Προκαλεί μεγάλη έκπληξη το γεγονός ότι ορισμένοι δικαστές της πολιτείας της Φλόριντα πείστηκαν από την ίδια αυτή κατάθεση να αρνηθούν να δώσουν σε μια μητέρα την επιμέλεια της τετράχρονης κόρης της και τη συνοίκηση, παρά την αδιάψευστη μαρτυρία που έδειχνε ότι το κορίτσι ήταν «εξαιρετικά δεμένο με τη μητέρα του».

Είναι σημαντικό το ότι ο Δικαστής Μπάσκιν δεν δέχτηκε να επικυρώσει την άδικη αυτή απόφαση, στην οποία είχαν καταλήξει οι άλλοι δυο δικαστές του Περιφερειακού Εφετείου της Φλόριντα (Τρίτη Περιφέρεια). Ο Δικαστής Μπάσκιν εξήγησε: «Αυτό που φαίνεται καθαρά από τα πρακτικά είναι η επίδειξη των προσωπικών προκαταλήψεων, τις οποίες έτρεφαν οι ειδικοί για τη θρησκεία της μητέρας. Η περιφρόνησή τους για τη θρησκεία της μητέρας τούς παρέσυρε στο να κάνουν υποθέσεις αναφορικά με την πιθανότητα βλάβης του παιδιού στο μέλλον, ακόμα κι αν δεν υπήρχαν αποδείξεις για τέτοια βλάβη. Προφανώς το πρωτοδικείο πείστηκε από τις κάθε άλλο παρά αντικειμενικές εκτιμήσεις τους . . . και η κρίση του δεν ευσταθεί».e

Εκείνο που έγινε από αυτό το δικαστήριο στις Ηνωμένες Πολιτείες παραλληλίζεται μ’ εκείνο που είχε γίνει σε μια ολοκληρωτική χώρα στη διάρκεια του καθεστώτος του Χίτλερ. Το 1937 ένα πρωτοβάθμιο δικαστήριο στη Ναζιστική Γερμανία απομάκρυνε μερικά παιδιά από την οικογένειά τους, που ανήκε σε κάποια θρησκευτική μειονότητα. Ποια ήταν η δικαιολογία γι’ αυτό; Το δικαστήριο δήλωσε: «Αν οι γονείς, μέσω του προσωπικού τους παραδείγματος, διδάσκουν στα παιδιά τους για τη ζωή μια φιλοσοφία, η οποία τα θέτει σε ασυμβίβαστη αντίθεση με τις ιδέες εκείνες, στις οποίες είναι προσκολλημένη η συντριπτική πλειονότητα του γερμανικού λαού, τότε το γεγονός αυτό αποτελεί κατάχρηση του δικαιώματος της κηδεμονίας . . . [συνεπώς] η διεφθαρμένη εκπαιδευτική επιρροή των γονέων [πρέπει να] καταπνιγεί και να εξαλειφθεί».f

Τα Παιδιά Προκόβουν

Διαταράσσεται ο ψυχικός κόσμος των παιδιών, μέσω της συναναστροφής τους με κάποια μειονότητα; Στην περίπτωση της Κάρον, που αναφέρθηκε πρωτύτερα, ο πρωτοδίκης υπέθεσε ότι η «ανάπτυξη [των κοριτσιών της] ως παραγωγικών πολιτών» και η ‘προσαρμογή τους στο σχολείο και στην κοινότητα’ θα εμποδιζόταν από το γεγονός ότι αυτά θα ανατρέφονταν σύμφωνα με τη θρησκεία της μητέρας τους, που ανήκε στη μειονότητα. Είχε δίκιο; Εξετάστε την κατάσταση τώρα, έπειτα από δέκα χρόνια.

Οι σχολικοί έλεγχοι των κοριτσιών, που τώρα είναι δραστήριες Μάρτυρες, μιλάνε πεντακάθαρα. Ο έλεγχος της εντεκάχρονης Μόνικα, που περιλάμβανε μεγάλους σχολικούς βαθμούς, ανέφερε ότι η «Προσωπική/Κοινωνική Ανάπτυξη» του κοριτσιού ήταν «ικανοποιητική». Ο δάσκαλός της έγραψε στον έλεγχο: «Η Μόνικα είναι αξιαγάπητο πλάσμα και αξιόπιστη. Χαίρομαι που την έχω στην τάξη μου». Η άλλη κόρη τής Κάρον, η 13χρονη Σέλι, πήρε βραβείο από τον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών, επειδή είχε «Εξέχουσα Επίδοση στο Σχολείο». Ακόμα, εκλέχτηκε «Πολίτης του Μήνα», λόγω των καλών της «προσωπικών σχέσεων με το προσωπικό και τους μαθητές, καθώς και [λόγω] των καλών συνηθειών μελέτης» που είχε. Δείχνουν άραγε όλα αυτά ότι τα παιδιά είναι απροσάρμοστα;

Όταν κάποιος υπερασπίζεται τα πιστεύω του αναπτύσσει δυνατό χαρακτήρα και ισχυρές απόψεις. Σε κάποια άλλη υπόθεση επιμέλειας που περιλάμβανε έναν Μάρτυρα, ο αρχιδικαστής Στράκμεϊερ, του Ανώτατου Δικαστηρίου της Αριζόνα, σχολίασε: «Δεν μας είναι άγνωστο ότι η απόκλιση από το συνηθισμένο επιφέρει συχνά τη γελοιοποίηση και την επίκριση. . . . Η επίκριση είναι η σκληρή δοκιμασία, μέσω της οποίας δοκιμάζεται ο χαρακτήρας. Η συμμόρφωση καταπνίγει τη διάνοια, προκαλώντας έτσι την παρακμή».g

Πράγματι, τα παιδιά που εκπαιδεύονται από μικρή ηλικία να αιτιολογούν τα πιστεύω τους μαθαίνουν να χρησιμοποιούν το μυαλό τους. Η εκπαίδευση αυτή, αντί να ‘καταπνίγει τη διάνοιά τους’, είναι πολύ ωφέλιμη, όπως δείχνουν τα εκπληκτικά αποτελέσματα μιας μελέτης που έγινε σε 394 12χρονους. «Ένας δυσανάλογα μεγάλος αριθμός εξαιρετικά δημιουργικών παιδιών ήταν Μάρτυρες του Ιεχωβά», αποκάλυψαν οι Αυστραλοί που έκαναν την έρευνα. «Το κορίτσι που είχε το μεγαλύτερο συνολικό βαθμό στα τεστ [για τις δημιουργικές δυνατότητες] και το κορίτσι που ήταν το μοναδικό παιδί, και από τα αγόρια και από τα κορίτσια, το οποίο συμπεριλήφθηκε στο 20 τοις εκατό των παιδιών τα οποία σημείωσαν τη μεγαλύτερη επιτυχία και στις πέντε βαθμολογήσεις επιδόσεων ήταν και τα δυο Μάρτυρες του Ιεχωβά».—Journal of Personality (Το Περιοδικό της Προσωπικότητας), Μάρτιος, 1973.

Αυτό που κάνει τους γονείς που είναι Μάρτυρες του Ιεχωβά να παίρνουν στα σοβαρά την ανάγκη «να αγαπούν . . . τα παιδιά τους» και να ενθαρρύνουν τους υψηλούς ηθικούς κανόνες είναι τα θρησκευτικά τους πιστεύω. (Τίτον 2:4, 5, ΝΔΜ) Πολλά δικαστήρια έχουν προσέξει αυτή την ποιοτική φροντίδα. Για παράδειγμα, σε μια υπόθεση επιμέλειας στο Μάσκατιν, στην Αϊόβα των Η.Π.Α., ο πατέρας και ο αποκαλούμενος ειδικός που κλήθηκαν να καταθέσουν, άρχισαν να δυσφημίζουν τη θρησκεία της μητέρας, που ήταν Μάρτυρας. Ο δικαστής Μπράιλς παρέμεινε αμερόληπτος, δηλώνοντας: «Το Δικαστήριο δεν μπορεί να ταχθεί υπέρ της μιας ή της άλλης πλευράς».

Η δικαστίνα Μπράιλς, αν και έδωσε στον πατέρα το νομικό δικαίωμα να επισκέπτεται πολλές φορές το παιδί, έδωσε την επιμέλεια στη μητέρα, γιατί όπως είπε: «Το Δικαστήριο είναι πεπεισμένο ότι αυτά τα παιδιά θα μεγαλώσουν και θα γίνουν οπωσδήποτε ευτυχισμένα παιδιά, αν μείνουν με τη [μητέρα τους], παρ’ όλο που η θρησκεία της φαίνεται να μη συμβαδίζει με το γενικό ρεύμα που επικρατεί στην Αμερική. Επίσης το Δικαστήριο είναι πεπεισμένο ότι αν αυτά τα παιδιά στερηθούν την αγάπη, την ασφάλεια και τη σταθερότητα που τους παρέχει αυτή η ποιοτική φροντίδα, θα υποστούν βλάβη τα καλύτερα συμφέροντά τους». Η απόφαση αυτή επικυρώθηκε από το Εφετείο της Αϊόβα.h

Προκαλούν Σύγχυση στα Παιδιά οι Θρησκευτικές Διαφορές;

Σε μια άλλη διαμάχη για την επιμέλεια, η εμπειρία της Τζούλι επιβεβαιώνει τη σοφία της παραπάνω απόφασης. Η Τζούλι διατήρησε την επαφή και με τους δυο γονείς, οι οποίοι πήραν διαζύγιο όταν εκείνη ήταν έξι χρονών. Τώρα στην ηλικία των 20 ετών εξηγεί: «Πιστεύω ότι αυτό ήταν σίγουρο πλεονέκτημα. Μπόρεσα να δω μόνη μου τη διαφορά μεταξύ του Καθολικισμού και των Μαρτύρων. Ο αδελφός μου κι εγώ, πηγαίναμε στην Αίθουσα Βασιλείας με τη μαμά, ενώ τις Κυριακές πηγαίναμε στην εκκλησία με τον μπαμπά, επειδή περνούσαμε τα σαββατοκύριακα μαζί του».

Παρ’ όλο που έρχονταν σε επαφή με αντίθετες θρησκευτικές απόψεις, η διαπίστωση ήταν ότι τα παιδιά αυτά είχαν ελάχιστα, αν όχι καθόλου, άσχημα επακόλουθα. Μια μελέτη του Καναδού ερευνητή Τζέιμς Φρίντερς κατέληγε στο εξής συμπέρασμα: «Είναι ελάχιστες οι διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στα παιδιά των [θρησκευτικά] μικτών γάμων και σ’ εκείνα που προέρχονται από το γάμο δυο ατόμων τα οποία έχουν την ίδια πίστη. Τα σχετικά μ’ αυτό το σημείο στοιχεία δεν τεκμηριώνουν τις προηγούμενες έρευνες που υποστήριζαν ότι τα παιδιά των μικτών γάμων θα ήταν ψυχολογικά ‘ασταθή’».—Jewish Social Studies (Εβραϊκές Κοινωνικές Μελέτες), 1973.

Το παιδί έχει δικαίωμα να κατανοήσει τις θρησκευτικές απόψεις και των δυο γονέων. Όταν ενηλικιωθεί, μπορεί να κάνει τη δική του εκλογή. Στην περίπτωση της Τζούλι, το δικαστήριο διατήρησε, αναφορικά με τη θρησκεία, την ουδέτερη θέση που του άρμοζε και συγκέντρωσε την προσοχή του στα καλύτερα συμφέροντα του παιδιού. Η δικαιοσύνη υπηρετείται, όταν τα δικαστήρια επιτρέπουν και στους δυο γονείς να γαλουχούν τα παιδιά, κι έτσι τα παιδιά να παίρνουν τελικά τις δικές τους αποφάσεις στα θρησκευτικά ζητήματα. Πόσο καλό θα είναι να διατηρήσουν αυτή τη στάση τα δικαστήρια!

[Υποσημειώσεις]

[Πλαίσιο στη σελίδα 7]

Είναι Επιβλαβή τα Πιστεύω των Μαρτύρων του Ιεχωβά;—Μιλάει ο Νόμος

◼ «Οι ενδείξεις δεν παρέχουν καμιά βάση για να συμπεράνουμε ότι η θρησκευτική ανατροφή των δυο παιδιών, σύμφωνα με [την πίστη] των Μαρτύρων του Ιεχωβά έχει αποδειχτεί επιζήμια για την υγεία τους ή τη συναισθηματική τους κατάσταση».—Κέρνερ εναντίον Κέρνερ, No. 002793 (Conn. Superior Court, October 2, 1979).

◼ «Δεν μπορώ να αποφανθώ ότι θα υποφέρουν με το να βρίσκονται μαζί με τον πατέρα τους, όταν εκείνος είναι στη διακονία του τού αγρού. . . . Δεν κατόρθωσα να βρω σ’ αυτή την υπόθεση ενδείξεις που να με πείθουν ότι ο Μάρτυρας του Ιεχωβά, μέσω άσκησης της θρησκείας του, τείνει να καταστρέψει την κοινωνική μας τάξη».—Έβερς εναντίον Έβερς, 19 F.L.R. 296 (Ανώτατο Δικαστήριο της Νέας Νότιας Ουαλίας, Αυστραλία, 1972).

◼ «Αν στερήσουμε την επιμέλεια από την κ. Άιερς . . . θα είναι σαν να διαπιστώνουμε ότι ο τρόπος ζωής τον οποίο υιοθετούν όσοι δεν είναι Μάρτυρες του Ιεχωβά είναι προτιμότερος από εκείνον των Μαρτύρων του Ιεχωβά· ότι οι Μάρτυρες του Ιεχωβά δεν είναι σωστοί γονείς. Ένας τέτοιος ισχυρισμός είναι ολοφάνερα παράλογος και θα αποτελούσε κατάφωρο περιορισμό της θρησκευτικής ελευθερίας».—Άιερς εναντίον Άιερς, (Επαρχιακό Δικαστήριο της Βρετανικής Κολομβίας, Καναδάς, Τμήμα Οικογενειών, 8 Απριλίου 1986).

[Πλαίσιο στη σελίδα 9]

Είναι τα Παιδιά Στερημένα;

Στο Κεμπέκ του Καναδά, ένας πατέρας ισχυρίστηκε ότι τα παιδιά του ήταν στερημένα και κακοποιημένα ψυχικά, εξαιτίας των πιστεύω της πρώην γυναίκας του, η οποία ήταν Μάρτυρας. Ζήτησε από το δικαστήριο να παρέμβει. Τα παιδιά έπρεπε να δώσουν κατάθεση. Παρατηρήστε τις απαντήσεις της 16χρονης κόρης του:

Ε.: Πώς είναι η ζωή σου ως Μάρτυρα;

Α.: Θεωρώ πως η ζωή που κάνω είναι ίδια με τη ζωή που κάνουν όλοι οι έφηβοι. Δεν στερούμαι τίποτα. Δεν θεωρώ τον εαυτό μου διαφορετικό από κανέναν άλλο.

Ε.: Τι αποκομίζεις από τις συναθροίσεις που παρακολουθείς στην Αίθουσα Βασιλείας;

Α.: Πρώτα απ’ όλα, μου δίνουν σκοπό στη ζωή. Ξέρω πού να στηρίξω το μέλλον μου σύμφωνα με τα πιστεύω μου. Δεύτερον, έχω πολλούς φίλους εκεί με τους οποίους κάνω παρέα.

Ε.: Σε βοηθάνε στο σχολείο οι συναθροίσεις που παρακολουθείς;

Α.: Ναι, γιατί στις συναθροίσεις μας δίνουμε πεντάλεπτες ομιλίες μπροστά σε κόσμο. Στο σχολείο, όταν έχουμε να κάνουμε προφορικές παρουσιάσεις, πολλοί μαθητές νιώθουν μεγάλο εκνευρισμό. Εγώ όμως, λόγω του ότι ήδη δίνω ομιλίες, έχω αποκτήσει κάποια πείρα.

«Ποια είναι η επίδραση αυτής της θρησκευτικής συνήθειας;» ρώτησε ο δικαστής στην απόφασή του. «Το δικαστήριο εξακρίβωσε θετικά στοιχεία μάλλον, παρά τις αποδείξεις που ήθελε [ο πατέρας] να παρουσιάσει στην επιχειρηματολογία του». Αφού ο δικαστής έβγαλε απόφαση υπέρ της μητέρας, που ήταν Μάρτυρας, είπε ιδιαιτέρως στους δυο δικηγόρους, «Μακάρι να είχα κι εγώ τέτοια παιδιά!»

[Εικόνα στη σελίδα 8]

Στην αρχή αρνήθηκαν να δώσουν στην Κάρον την επιμέλεια των δυο κοριτσιών της εξαιτίας της θρησκείας της