Σκληρή Εργασία—Πότε Είναι Αρετή
ΣΕ ΟΛΗ τη Νοτιοανατολική Ασία, πολλές νεαρές υπηρέτριες παρατούν το νοικοκυριό τους και καρφώνονται στην τηλεόραση όταν αρχίζει το ιαπωνικό σήριαλ Όσιν. Πρόκειται για την ιστορία μιας αυτοδημιούργητης πλούσιας γυναίκας η οποία γνωρίζει την επιτυχία αφού υπέμεινε το μόχθο και τις δυσκολίες επί πολλά χρόνια. Με δάκρυα στα μάτια, τα κορίτσια ταυτίζονται με την Όσιν, την ηρωίδα. Φαίνεται πως τα επεισόδια είναι ακριβώς ό,τι χρειάζονται για να αντιμετωπίσουν άλλη μια μέρα σκληρής εργασίας.
Πράγματι, όταν οι άνθρωποι εργάζονται σαν σκλάβοι μέρα με τη μέρα ως το σημείο να θέτουν σε κίνδυνο την υγεία και τη ζωή τους, πρέπει να έχουν λόγους για να το κάνουν αυτό. Γιατί το κάνουν; Όπως συμβαίνει με τις Ασιάτισσες υπηρέτριες, το να θέλει να βελτιώσει κάποιος το επίπεδο διαβίωσής του είναι σίγουρα ένα συνηθισμένο και ισχυρό κίνητρο για σκληρή εργασία. Προφανώς, όμως, οι υλικές απολαβές δεν είναι το μόνο που περιλαμβάνεται.
«Οι οικονομικές απολαβές είναι ένα επιθυμητό, αλλά σχεδόν συμπτωματικό, κίνητρο», γράφει ο Στίβεν Ντ. Κόεν σχετικά με τις συνήθειες εργασίας των Ιαπώνων. Τι, λοιπόν, υποκινεί τους Ιάπωνες να εργάζονται τόσο σκληρά; «Η επιτυχία των πωλήσεων μιας εταιρίας σε σχέση με τους ανταγωνιστές της αποτελεί πηγή έντονης περηφάνιας και προσωπικής ικανοποίησης. Η σκληρή εργασία που συμβάλλει σε αυτόν το σκοπό είναι από μόνη της ανταμοιβή», εξηγεί ο Κόεν. Η αφοσίωση στην εταιρία τους γίνεται ένας λόγος για να εργάζονται σκληρά οι υπάλληλοι, και η εργασία γίνεται ο μόνος τρόπος με τον οποίο μπορούν να εκφράσουν την αξία τους. Δεν πρέπει να παραβλεφτεί επίσης η παρόρμηση να αναρριχηθούν στην ιεραρχία των επιχειρήσεων. Η πιθανότητα να φτάσουν κάποια μέρα στην κορυφή παραμένει ένα ισχυρό κίνητρο για σκληρή εργασία.
Λόγοι για να Διακινδυνέψει Κανείς την Υγεία Του;
Είναι αυτοί σωστοί λόγοι για να θέσει κάποιος σε κίνδυνο την υγεία και τη ζωή του; Για αυτόν που εργάζεται σκληρά για υλικά πλούτη, η Αγία Γραφή δείχνει ότι ‘το μάτι του δεν χορταίνει από πλούτο’. Τελικά ένα τέτοιο άτομο μπορεί να αναρωτηθεί: ‘Για ποιον κοπιάζω [εργάζομαι σκληρά, ΜΝΚ] εγώ και στερώ την ψυχή μου από αγαθά;’ (Εκκλησιαστής 4:8) Όσοι εργάζονται σκληρά για να πλουτίσουν δεν φαίνεται να γνωρίζουν πότε ή πού να σταματήσουν. Παγιδεύονται σε ένα φαύλο κύκλο εργασίας, εργασίας και περισσότερης εργασίας. Η Αγία Γραφή απλώς προειδοποιεί: «Μη μερίμνα δια να γείνης πλούσιος».—Παροιμίαι 23:4.
Τι θα λεχτεί για την οσιότητα στην εταιρία; Ενώ μπορεί να αποτελεί αρετή, πρέπει να εξεταστούν οι πιθανές συνέπειες της υπερβολικής εργασίας. «Αν κάποιος εξαντλείται», είπε ένας ανώτατος διευθυντής σε μια αμερικανική εταιρία, «δεν τον θέλω στην ομάδα μου έτσι και αλλιώς». Η σύζυγος ενός «πολεμιστή των επιχειρήσεων» έγραψε σε κάποια εφημερίδα τα εξής αφού πέθανε ο σύζυγός της από υπερβολική εργασία προτού φτάσει στην ηλικία των 40: «Ποια συλλυπητήρια υποτίθεται ότι βρίσκουμε στη διαβεβαίωσή τους: ‘Λυπούμαστε που χάσαμε ένα τόσο πολύτιμο άτομο’; Αυτούς τους μάρτυρες των επιχειρήσεων, μόλις πεθάνουν, τους μεταχειρίζονται σαν να ήταν απλώς ‘είδη για πέταμα’».
Ακόμη και αν κάποιος γλιτώσει την εξάντληση ή το θάνατο από την υπερβολική εργασία, τι συμβαίνει όταν κάποιος κοντεύει να πάρει σύνταξη; «Παρά το ότι εργάστηκαν πολύ σκληρά για τις εταιρίες τους», λέει ο Ιάπωνας εκφωνητής Μοτόγιο Γιαμάνε, «τους ενημερώνουν ότι η εταιρία δεν τους χρειάζεται πια και ότι είναι άχρηστοι». Για την απρόσωπη εταιρία, οι σκληρά εργαζόμενοι υπάλληλοι είναι μόνο γρανάζια στο μηχανισμό της επιχείρησής της, τα οποία πρέπει να αντικατασταθούν όταν φθαρούν. Δεν είναι παράξενο που πολλοί Ιάπωνες παύουν να πιστεύουν στην εταιρία τους! Αρχίζουν να συνειδητοποιούν ότι η αφοσίωσή τους στην εταιρία είναι μια αγάπη χωρίς αντίκρισμα.
Τι μπορεί να λεχτεί για την αναρρίχηση στην ιεραρχία των επιχειρήσεων; Εκείνοι που έφτασαν στο μέσο στρώμα της ιεραρχίας σύντομα συνειδητοποιούν ότι δεν φτάνουν όλοι στην κορυφή. Τι συμβαίνει τότε; Καθώς χάνουν τις προοπτικές προαγωγής, αρχίζουν να αλλάζουν εργασίες. Τέτοια οσιότητα και αρετή!
Ισορροπημένη Άποψη για τη Σκληρή Εργασία
Μολονότι η σκληρή εργασία που υποκινείται από φιλαργυρία, οσιότητα σε μια επιχείρηση ή ανταγωνιστικό πνεύμα τελικά προκαλεί στενοχώρια και απογοήτευση, η Αγία Γραφή δεν παραγνωρίζει την αξία της σκληρής εργασίας. ‘Κάθε άνθρωπος πρέπει να τρώει και να πίνει και να βλέπει καλό για όλη τη σκληρή εργασία του. Είναι δώρο Θεού’. (Εκκλησιαστής 3:13, ΜΝΚ) Η Αγία Γραφή συστήνει να απολαμβάνουμε τους καρπούς της σκληρής εργασίας μας. Αυτό μας δίνει μια ιδέα ως προς το ποια μπορεί να είναι η κατάλληλη άποψη για τη σκληρή εργασία.
Το Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας της Ιαπωνίας πρόσφατα συμβούλεψε τους εργαζομένους να «ξεχνούν την εργασία τους μετά το κανονικό ωράριο (και να) τρώνε βραδινό μαζί με την οικογένειά τους». Μερικοί επικεφαλής επιχειρήσεων προφανώς εκτιμούν τη σοφία αυτής της συμβουλής. Για παράδειγμα, ο πρόεδρος μιας εξελισσόμενης βιοτεχνολογικής εταιρίας διακήρυξε: «Θέλω όλοι οι υπάλληλοί μας πρώτα από όλα να φροντίζουν καλά τις οικογένειές τους. Η εργασία τους στην εταιρία μας δεν είναι παρά ένα μέσο προς κάποιο σκοπό».
Πράγματι, μια καλή οικογενειακή σχέση είναι σίγουρα ένας στόχος προς τον οποίο αξίζει να εργαστεί κανείς σκληρά. Αν διακυβεύεται η θερμή οικογενειακή ατμόσφαιρα ή υποφέρει η υγεία σας εξαιτίας της εργασίας σας, δεν ‘βλέπετε καλό’ για όλη τη σκληρή εργασία σας.
Ωστόσο, στην ιαπωνική κοινωνία, όπου κυριαρχεί το σύστημα αρχαιότητας, μερικοί έχουν αναπτύξει τη νοοτροπία: «Ούτε να λείπεις ούτε να είσαι απρόθυμος ούτε να εργάζεσαι». Προσποιούνται ότι είναι επιμελείς με το να μένουν ως αργά στη δουλειά τους, ενώ περιμένουν απλώς να πάει σπίτι του ο προϊστάμενος. Ο Κένζι, πωλητής σε μια εταιρία διακόσμησης εσωτερικών χώρων στη Χιροσίμα, είχε αυτή τη νοοτροπία. Ροκάνιζε το χρόνο της εργασίας του, περνώντας τον σε καφετέριες και σε χώρους με ηλεκτρονικά παιχνίδια.
Μήπως αυτή η στάση οδηγεί στην ευτυχία; ‘Οι οκνηροί θα είναι υποτελείς’, λέει μια Γραφική παροιμία. Σήμερα, κάποιος μπορεί να μην υποβληθεί σε κατά γράμμα καταναγκαστικά έργα εξαιτίας της τεμπελιάς του. Ωστόσο, η εργασία θα μπορούσε να γίνει αγγαρεία, καταναγκαστικά έργα από διανοητική άποψη. Από την άλλη, η ίδια παροιμία δείχνει τα οφέλη της επιμέλειας: «Η χειρ των επιμελών θέλει εξουσιάζει». (Παροιμίαι 12:24) Ακόμη και αν δεν φτάσετε στο σημείο να εξουσιάζετε μια χώρα ή μια εταιρία, τουλάχιστον θα σας σέβεται η οικογένειά σας και θα κυριαρχείτε στον εαυτό σας. Επιπλέον ίσως κερδίσετε την εμπιστοσύνη του εργοδότη σας, καθώς και μια καθαρή συνείδηση.
Ο Κένζι διαπίστωσε ότι αυτό είναι αλήθεια. Αποφάσισε να μελετήσει την Αγία Γραφή, και η ζωή του άλλαξε δραστικά. «Εφαρμόζοντας την αρχή της εντιμότητας στο χώρο εργασίας», λέει ο ίδιος, «άρχισα να εργάζομαι ευσυνείδητα είτε το αφεντικό ήταν παρόν είτε όχι. Χάρη σε αυτό κέρδισα την εμπιστοσύνη του».
Όταν η Σκληρή Εργασία Γίνεται Αρετή
Η αλήθεια είναι ότι για να έχει νόημα η εργασία πρέπει να ωφελεί τους άλλους. ‘Ικανοποιητική εργασία’, σύμφωνα με τον ορισμό ενός συγγραφέα για θέματα επιχειρήσεων, ‘είναι η εργασία που παρέχει ευκολία, άνεση ή ευχαρίστηση στη ζωή πολλών ανθρώπων’. Αυτή η εργασία φέρνει βαθιά ικανοποίηση στον εργαζόμενο. Είναι όπως είπε ο Ιησούς Χριστός: «Μακάριον είναι να δίδη τις μάλλον παρά να λαμβάνη».—Πράξεις 20:35.
Μολονότι είναι αξιέπαινο να εργάζεται κανείς για το καλό των άλλων, υπάρχει και άλλο ένα ζωτικό στοιχείο για την άντληση ικανοποίησης από την εργασία και τη ζωή. Ο Βασιλιάς Σολομών, αφού είχε δοκιμάσει όλες τις πολυτέλειες και τα πλούτη που μπορεί να προσφέρει η ζωή, έφτασε σε αυτό το περίφημο συμπέρασμα: «Φοβού τον Θεόν και φύλαττε τας εντολάς αυτού, επειδή τούτο είναι το παν [όλη η υποχρέωση, ΜΝΚ] του ανθρώπου».—Εκκλησιαστής 12:13.
Σαφώς, πρέπει να λαβαίνουμε υπόψη μας το θέλημα του Θεού σε οτιδήποτε αναλαμβάνουμε. Εργαζόμαστε σε αρμονία με το θέλημά του ή εργαζόμαστε αντίθετα με αυτό; Αγωνιζόμαστε να ευχαριστούμε αυτόν ή απλώς να ευχαριστούμε τον εαυτό μας; Αν αμελούμε να εκτελούμε το θέλημα του Θεού, θα καταλήξουμε να γίνουμε υλιστές ή ηδονιστές και τελικά θα υποφέρουμε από τον πόνο της μοναξιάς, της κενότητας και της απόγνωσης.
Να θυμάστε λοιπόν ότι αν υπηρετούμε τον Ιεχωβά Θεό—κάνοντας εργασία που ευχαριστεί τον Δημιουργό μας—ποτέ δεν θα μείνουμε ανικανοποίητοι. Ο ίδιος ο Ιεχωβά είναι σκληρός εργάτης, και μας προσκαλεί να του μοιάσουμε και να γίνουμε ‘συνεργάτες’ του. (1 Κορινθίους 3:9, ΜΝΚ· Ιωάννης 5:17) Αλλά φέρνει πράγματι γνήσια ευτυχία αυτή η σκληρή εργασία;
Κάποτε ο διευθυντής μιας τυπογραφικής επιχείρησης επισκέφτηκε το τυπογραφείο της Σκοπιάς στην Ιαπωνία για να εξετάσει τη διάταξή του. Η προσοχή του δεν στράφηκε μόνο στα μηχανήματα. Είδε νεαρούς να απολαμβάνουν την εργασία τους, και με έκπληξη άκουσε ότι όλοι είναι εθελοντές και ότι αμέτρητοι άλλοι έχουν κάνει πρόθυμα αίτηση για να συμμετάσχουν. Γιατί αυτή η έκπληξη; «Στην εταιρία μας», εξήγησε ο ίδιος, «όταν προσλαμβάνουμε δέκα ανθρώπους, πρέπει να το θεωρούμε επιτυχία αν οι τέσσερις έχουν μείνει μαζί μας έπειτα από ένα χρόνο. Εσείς οι άνθρωποι της Σκοπιάς έχετε ένα πολύτιμο κεφάλαιο στα πρόσωπα αυτών των νεαρών εργατών!»
Τι κάνει αυτούς τους νεαρούς τόσο ευτυχισμένους και τόσο σκληρούς εργάτες; Ως εθελοντές, προφανώς δεν εργάζονται για τα χρήματα. Τι τους υποκινεί λοιπόν; Η αφοσίωσή τους και η εκτίμησή τους προς τον Ιεχωβά, τον Δημιουργό τους, και η αγάπη τους για το συνάνθρωπό τους. Η στάση τους δείχνει ότι δεν εργάζονται ‘ως ανθρωπάρεσκοι, αλλά ως δούλοι του Χριστού, κάνοντας το θέλημα του Θεού ολόψυχα’.—Εφεσίους 6:6, ΜΝΚ.
Όλα αυτά δεν είναι παρά μόνο μια πρόγευση του μέλλοντος. Όσοι τώρα εργάζονται σκληρά για να υπηρετούν τον Ιεχωβά μπορούν να αποβλέπουν στον καιρό που εκείνος σύντομα θα αποκαταστήσει τον Παράδεισο και ολόκληρη η γη θα γεμίσει με αξιόλογα έργα. Ο Ησαΐας, ένας αρχαίος προφήτης του Θεού, προείπε σχετικά με τη ζωή τότε: «Θέλουσιν οικοδομήσει οικίας και κατοικήσει, και θέλουσι φυτεύσει αμπελώνας και φάγει τον καρπόν αυτών. Δεν θέλουσι κτίσει αυτοί και άλλος να κατοικήση· δεν θέλουσι φυτεύσει αυτοί και άλλος να φάγη· . . . οι εκλεκτοί μου θέλουσι παλαιώσει [θα χρησιμοποιήσουν στο πλήρες, ΜΝΚ] το έργον των χειρών αυτών».—Ησαΐας 65:21, 22.
Τι ευλογία θα αποτελεί τότε η εργασία! Μαθαίνοντας ποιο είναι το θέλημα του Θεού για εσάς και εργαζόμενοι σύμφωνα με αυτό, μπορεί να βρεθείτε μεταξύ των ευλογημένων του Ιεχωβά και να έχετε τη δυνατότητα πάντοτε να ‘βλέπετε καλό για όλη τη σκληρή εργασία σας’.—Εκκλησιαστής 3:13, ΜΝΚ.
[Πλαίσιο στη σελίδα 9]
Η Ισορροπημένη Άποψη για την Εργασία Σώζει ένα Γάμο
Για τον Γιάσουο, που ζει στο Χοκάιντο της Ιαπωνίας, η εργασία ήταν η μοναδική του απασχόληση μέχρι πριν από λίγα χρόνια. Είχε μια θέση στο μέσο στρώμα της ιεραρχίας και ήταν παθιασμένος με την αύξηση των πωλήσεων. Κάθε μέρα εργαζόταν αργά ως τις 11 μ.μ. χωρίς να παίρνει διακοπές. Κατόπιν, θυμάται ο ίδιος: «Συνειδητοποίησα ότι όσο σκληρά και αν πίεζα τον εαυτό μου, δεν έβρισκα καμιά χαρά στην εργασία μου». Η σωματική κατάσταση του Γιάσουο άρχισε να εξασθενεί. Συζητώντας με τη σύζυγό του, συνειδητοποίησε ότι υπήρχε κάτι πιο σημαντικό από την εργασία του—η οικογένειά του. Άλλαξε τον τρόπο ζωής του και άρχισε να μελετάει την Αγία Γραφή μαζί με τη σύζυγό του. Τώρα απολαμβάνει αγάπη και σεβασμό ως κεφαλή μιας ευτυχισμένης οικογένειας.
[Εικόνα στη σελίδα 9]
Η εργασία σας δεν θα πρέπει να θέτει σε κίνδυνο τις οικογενειακές σχέσεις
[Εικόνα στη σελίδα 10]
Σύντομα όλοι θα απολαμβάνουν την εργασία για να κάνουν τη γη παράδεισο