Βοηθήστε τα Παιδιά σας να Αντιμετωπίσουν την Πίεση

«Πολλά παιδιά δεν βρίσκουν κανέναν παρόντα—είτε κατά γράμμα είτε από συναισθηματική άποψη—όταν έχουν ανάγκη να μιλήσουν». —Κατάθλιψη—Τι Πρέπει να Γνωρίζουν οι Οικογένειες (Depression—What Families Should Know).

Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ έχει σωστά ονομαστεί εργαστήριο συναισθημάτων. Είναι ένα κέντρο ερευνών μέσα στο οποίο το παιδί δοκιμάζει τις πεποιθήσεις του, παρατηρεί τα αποτελέσματα και αρχίζει να καταλήγει σε συγκεκριμένα συμπεράσματα για τη ζωή. Πώς μπορούν οι γονείς να διασφαλίσουν το γεγονός ότι τα παιδιά τους διεξάγουν αυτόν το ζωτικό πειραματισμό σε υγιές περιβάλλον και όχι σε περιβάλλον που προκαλεί πίεση;

Να Ακούτε

Το βιβλίο Το Παιδί σε Κρίση (The Child in Crisis) προτρέπει τους γονείς ως εξής: «Συνεχίστε το διάλογο». Σαν ζωτική γραμμή επικοινωνίας ανάμεσα στο γονέα και στο παιδί, ο διάλογος είναι ιδιαίτερα ζωτικός όταν έχει συμβεί κάποιο τραυματικό γεγονός μέσα στην οικογένεια. Ποτέ μην υποθέτετε ότι επειδή το παιδί δεν μιλάει έχει δεχτεί το γεγονός ή ότι προσαρμόζεται. Μπορεί απλώς να συσσωρεύει άγχος και να υποφέρει σιωπηλά, όπως ένα εφτάχρονο κορίτσι, το οποίο πήρε 15 κιλά στους έξι μήνες μετά το χωρισμό των γονέων της.

Η λέξη «διάλογος» δείχνει ότι περιλαμβάνονται δύο ή περισσότερα άτομα που μιλούν. Επομένως, δεν πρέπει να μιλάει μόνο ο γονέας. Ο Ρικ και η Σου κατέφυγαν σε ειδικό όταν ο εξάχρονος γιος τους ανέπτυξε αγενή συμπεριφορά στο σπίτι, η οποία ξέφευγε από κάθε έλεγχο. Αφού συναντήθηκε με ολόκληρη την οικογένεια, ο σύμβουλος παρατήρησε κάτι. «Οι γονείς φιλοσοφούσαν πάρα πολύ, μακρηγορώντας και συχνά υπερβάλλοντας στις εξηγήσεις που έδιναν», είπε ο ίδιος. «Επιπρόσθετα, οι γονείς είχαν την τάση να μονοπωλούν τη συζήτηση, και έβλεπα τα παιδιά να αρχίζουν να ανυπομονούν». Υπάρχουν πλεονεκτήματα στο να αφήνετε το παιδί να εκφράζεται. (Παράβαλε Ιώβ 32:20, ΜΝΚ). Αν δεν μπορέσει να εξωτερικεύσει με λόγια τα προβλήματά του όταν αυτά δημιουργούνται, είναι πιθανό να τα εξωτερικεύσει με τη συμπεριφορά του αργότερα.—Παράβαλε Παροιμίαι 18:1, ΜΝΚ.

Ο διάλογος είναι σημαντικός όταν απαιτείται διαπαιδαγώγηση. Πώς αισθάνεται το παιδί για τη διόρθωση; Καταλαβαίνει γιατί γίνεται; Αντί να λέτε απλώς στο παιδί πώς πρέπει να νιώθει, να ανακαλύπτετε τι βρίσκεται στην καρδιά του. Να συζητάτε λογικά μαζί του ώστε να οδηγηθεί στο σωστό συμπέρασμα. «Να προσφέρετε τροφή για σκέψη», γράφει η Ιλέιν Φαντλ Σίμπεργκ, «αλλά το παιδί σας να είναι εκείνο που θα τη μασήσει».

Να Δέχεστε τα Συναισθήματα

Μερικοί γονείς καταπνίγουν το διάλογο με δηλώσεις όπως: «Σταμάτα να κλαις». «Δεν πρέπει να νιώθεις έτσι». «Δεν είναι και τόσο σοβαρό». Είναι πολύ καλύτερο να δεχτείτε τα συναισθήματα του παιδιού. «Βλέπω ότι κάτι σε έχει στενοχωρήσει». «Φαίνεσαι πραγματικά αναστατωμένος». «Ξέρω ότι πρέπει να έχεις απογοητευτεί». Αυτό θα δώσει συνέχεια στο διάλογο.

Το βιβλίο Πώς να Μιλάτε Έτσι Ώστε τα Παιδιά να Ακούν & να Ακούτε Έτσι Ώστε τα Παιδιά να Μιλούν (How to Talk so Kids Will Listen & Listen so Kids Will Talk) κάνει μια βάσιμη παρατήρηση σε αυτό το θέμα: «Όσο περισσότερο προσπαθείτε να διώξετε τα αισθήματα δυστυχίας του παιδιού, τόσο περισσότερο το παιδί προσκολλιέται σε αυτά. Όσο ευκολότερα μπορείτε να δέχεστε τα άσχημα συναισθήματα τόσο πιο εύκολα τα παιδιά θα απαλλάσσονται από αυτά. Θα μπορούσε, υποθέτω, να λεχτεί ότι, αν θέλετε να έχετε μια ευτυχισμένη οικογένεια, είναι καλύτερο να είστε προετοιμασμένοι να αφήσετε να εκδηλωθεί αρκετή δυσαρέσκεια».—Παράβαλε Εκκλησιαστής 7:3.

Να Δείχνετε Κατανόηση

«Επειδή οι περισσότεροι ενήλικοι βλέπουν τον κόσμο του παιδιού χρησιμοποιώντας τα δικά τους σημεία αναφοράς», γράφει η Μαίρη Σούζαν Μίλερ, «είναι δύσκολο για αυτούς να φανταστούν κάποια άλλη ζωή που να δέχεται περισσότερη πίεση από ό,τι η δική τους».

Ναι, οι γονείς ξεχνούν εύκολα τους πόνους και το άγχος που είχαν οι ίδιοι ενόσω μεγάλωναν. Γι’ αυτό, συχνά μικροποιούν τις πιέσεις που αισθάνονται τα παιδιά τους. Οι γονείς πρέπει να θυμούνται πώς σε κάνει να νιώθεις η απώλεια ενός αγαπημένου κατοικίδιου, ο θάνατος κάποιου φίλου, η μετακόμιση σε μια καινούρια γειτονιά. Πρέπει να φέρνουν στο μυαλό τους τούς δικούς τους φόβους όταν ήταν παιδιά, ακόμη και εκείνους που ήταν παράλογοι. Το να θυμάται κανείς είναι το κλειδί για να δείξει κατανόηση.

Να Θέτετε το Σωστό Παράδειγμα

Το πώς το παιδί σας αντιμετωπίζει την πίεση εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το πώς την αντιμετωπίζετε εσείς ως γονέας. Μήπως προσπαθείτε να μειώσετε την πίεση καταφεύγοντας στη βία; Μην εκπλήσσεστε, λοιπόν, όταν το παιδί σας εξωτερικεύει το άγχος του με παρόμοιο τρόπο. Υποφέρετε σιωπηλά όταν είστε βαθιά αναστατωμένος; Τότε πώς μπορείτε να απαιτήσετε από το παιδί σας να μιλάει ελεύθερα και να εμπιστεύεται; Μήπως στο σπιτικό σας τα αισθήματα που προκαλούν πίεση είναι τόσο καλυμμένα ώστε τα αρνιέστε αντί να τα δέχεστε και να βρίσκετε λύσεις; Μην ξαφνιάζεστε, λοιπόν, από τις σωματικές και συναισθηματικές συνέπειες που μπορεί να έχει αυτό στο παιδί σας, επειδή το μόνο που θα καταφέρει κάθε προσπάθεια για την απόκρυψη του άγχους είναι να δυσκολέψει την εξωτερίκευσή του.

Η ανατροφή παιδιών μέσα σε έναν κόσμο γεμάτο πιέσεις θέτει ιδιαίτερες προκλήσεις στους γονείς. Η μελέτη της Αγίας Γραφής έχει βοηθήσει πολλούς να ανταποκριθούν σε αυτές τις προκλήσεις. Αυτό είναι αναμενόμενο, επειδή ο Συγγραφέας της Αγίας Γραφής είναι επίσης ο Πρωτουργός της οικογενειακής ζωής. «Η σοφία του Θεού αποδεικνύεται σωστή από τα αποτελέσματά της», είπε ο Ιησούς Χριστός. (Ματθαίος 11:19, Η Νέα Αγγλική Βίβλος [The New English Bible]) Με το να θέτουν σε εφαρμογή τις αρχές της Αγίας Γραφής, οι γονείς θα διαπιστώσουν ότι η Γραφή είναι ‘ωφέλιμη για διδασκαλία, για έλεγχο, για τακτοποίηση ζητημάτων, για διαπαιδαγώγηση στη δικαιοσύνη’.—2 Τιμόθεον 3:16, ΜΝΚ.

[Εικόνα στη σελίδα 10]

Η σωστή επικοινωνία απαλύνει την πίεση

[Εικόνα στη σελίδα 11]

Το αγόρι χύνει το γάλα, ο αδελφός του τού φωνάζει, αλλά ο πατέρας το παρηγορεί δείχνοντας κατανόηση