Οι Νεαροί Ρωτούν . . .

Πώς Μπορώ να Χάσω Βάρος;

«ΤΟ ΝΑ είναι παχύς ένας έφηβος είναι ό,τι χειρότερο μπορεί να συμβεί στη ζωή του». Αυτά είπε με θλίψη ένας έφηβος, ο Τζαντ. Αν εσύ είσαι υπέρβαρος, μπορεί να ξέρεις πώς ακριβώς αισθάνεται.

Ωστόσο, το υπερβολικό σωματικό λίπος μπορεί να σου κάνει πολύ περισσότερο κακό από το να χαλάει απλώς την εμφάνισή σου. Η παχυσαρκία μπορεί να σε εκθέσει σε πλήθος κινδύνων για την υγεία—προβλήματα με τις αρθρώσεις, ασθένειες του αναπνευστικού συστήματος και διαβήτη, καθώς επίσης και σε θανατηφόρες ασθένειες, όπως τα καρδιακά νοσήματα και ο καρκίνος στο κόλον, οι οποίες μπορεί να σε πλήξουν αργότερα στη ζωή.a

Ασφαλώς, αν είσαι λίγο γεμάτος, αυτό δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη ότι χρειάζεται να χάσεις βάρος. Μερικοί από εμάς απλώς έχουν κληρονομήσει ένα γεροδεμένο σώμα· δείχνουμε πιο παχείς από ό,τι θα προτιμούσαμε ακόμα και όταν είμαστε στο ιδανικό μας βάρος.b Αλλά αν ο γιατρός σου έχει διαπιστώσει ότι έχεις περισσότερο σωματικό λίπος από όσο είναι υγιές, αυτό μπορεί να περιλαμβάνει και μερικούς άλλους παράγοντες. Το βιβλίο Ο Υγιής Έφηβος (The Healthy Adolescent) λέει: «Η δυσλειτουργία των ενδοκρινών αδένων, όπως είναι το πάγκρεας, ο θυρεοειδής και τα επινεφρίδια, έχει . . . συνδεθεί με την παχυσαρκία σε μερικούς ανθρώπους».

Υπερκατανάλωση Τροφής, Ελάχιστη Άσκηση

Σε πολλές περιπτώσεις, η παχυσαρκία αποτελεί απλώς συνέπεια κακών συνηθειών διατροφής και έλλειψης άσκησης. Ο νεαρός Τζαντ θυμάται: «Εφόσον η μητέρα μου έπρεπε να πάει στη δουλειά για να μας συντηρήσει, ο αδελφός μου και εγώ . . . τρώγαμε μόνοι μας. Τρώγαμε ολόκληρα πακέτα με ζαχαρωτά, τα οποία τα κατεβάζαμε με δίλιτρα μπουκάλια [αναψυκτικό]». Σου θυμίζει τίποτα αυτό;

Ωστόσο, για άλλους νέους το φαγητό δεν έχει και τόσο μεγάλη σχέση με την πείνα όσο με την ικανοποίηση της ανάγκης για φροντίδα και παρηγοριά. Αυτοί οι νέοι μπορεί να τρώνε υπερβολικά σε μια εσφαλμένη προσπάθεια να ανακουφιστούν από την ένταση, την οποία προκαλούν πράγματα όπως το διαζύγιο των γονέων, ο θάνατος ενός αγαπημένου προσώπου ή κάποιο άλλο τραύμα.

Το πρόβλημα με την υπερκατανάλωση τροφής συχνά επιδεινώνεται από την έλλειψη άσκησης. Το βιβλίο Οδηγός για Γονείς Σχετικά με τις Διαταραχές της Διατροφής και την Παχυσαρκία (A Parent’s Guide to Eating Disorders and Obesity) παρατηρεί: «Η τηλεόραση όχι μόνο προϋποθέτει σωματική αδράνεια αλλά το περιεχόμενο των προγραμμάτων της και οι διαφημίσεις προωθούν επίσης το φαγητό . . . και το φαγητό . . . και άλλο φαγητό».

Η Παγίδα που Κρύβεται Πίσω από τις Δίαιτες Πείνας

Μερικοί ισχυρίζονται ότι 1 στους 4 Αμερικανούς κάνει κάποιου είδους δίαιτα. Εντούτοις, πάνω από το 90 τοις εκατό των ανθρώπων που χάνουν βάρος κάνοντας δίαιτα το ξαναπαίρνουν. Τι φταίει;

Το σώμα σου είναι σαν ένας φούρνος· ο εγκέφαλός σου είναι ο θερμοστάτης. Όταν τρως, ο μεταβολισμός σου καίει την τροφή για να απελευθερώσει την ενέργειά της. Όταν λαβαίνεις περισσότερα καύσιμα από όσα χρειάζεται το σώμα σου, αυτά αποθηκεύονται με τη μορφή λίπους. Τώρα, αν εσύ σχεδόν πεθαίνεις της πείνας προκειμένου να χάσεις κιλά, θα χάσεις βάρος—αρχικά. Αλλά το σώμα σου γρήγορα καταφεύγει στη ‘λειτουργία αντιμετώπισης της κρίσης’ και κατεβάζει το θερμοστάτη σου επιβραδύνοντας το μεταβολισμό σου. Εσύ αρχίζεις να ξαναπαίρνεις βάρος, ακόμα και αν κάνεις κάποια δίαιτα πείνας, και μεγάλο μέρος αυτών που τρως αποθηκεύεται με τη μορφή λίπους. Ξαναπαίρνεις κάθε κιλό που έχασες και κατόπιν κάτι παραπάνω. Νιώθοντας απογοήτευση καταφεύγεις σε κάποια άλλη δίαιτα. Αλλά όσο περισσότερο χάνεις—τόσο περισσότερο παίρνεις.

Έτσι, μπορείς να καταλάβεις γιατί τα διάφορα διαιτητικά τεχνάσματα απλώς δεν είναι αποτελεσματικά. Τα χάπια αδυνατίσματος μπορεί να σου κόψουν για λίγο την όρεξη, αλλά το σώμα γρήγορα προσαρμόζεται σε αυτά και η όρεξή σου επιστρέφει. Ή ο μεταβολισμός σου επιβραδύνεται και παίρνεις βάρος ούτως ή άλλως. Για να μην αναφερθούμε στις παρενέργειες που έχουν υποστεί μερικοί, όπως είναι ζάλη, υπέρταση, προσβολές άγχους και εθισμός. Το ίδιο μπορεί να λεχτεί και για τα χάπια που προκαλούν αποβολή υγρών ή που επιταχύνουν το μεταβολισμό σου. Ο Δρ Λόρενς Λαμπ δηλώνει απερίφραστα το εξής: «Δεν υπάρχει κάποιο ασφαλές, αποτελεσματικό χάπι που να σε κάνει να χάσεις σωματικό λίπος».

Ως νεαρό άτομο που είσαι, το σώμα σου χρειάζεται μια γερή δόση θερμίδων και θρεπτικών ουσιών κάθε μέρα. Κάποια δίαιτα πείνας μπορεί στην κυριολεξία να ανακόψει την ανάπτυξή σου. Σκέψου, επίσης, τι λέει η Αγία Γραφή σχετικά με τον Βασιλιά Σαούλ στο εδάφιο 1 Σαμουήλ 28:20: ‘Δεν είχε δύναμη, επειδή δεν είχε φάει όλη τη μέρα και όλη τη νύχτα’. Παρόμοια, σύμφωνα με κάποιο γιατρό, οι νέοι που προσπαθούν να μην τρώνε καθόλου μπορεί να υποφέρουν από «κόπωση, . . . κατάθλιψη, ρίγη, κατώτερη απόδοση στο σχολείο, δυσκοιλιότητα, άγχος, αμηνόρροια [αφύσικη καταστολή ή έλλειψη της έμμηνης ροής] και διανοητική νωθρότητα».

Ασφαλές Χάσιμο Βάρους

Ο ασφαλής τρόπος για να χάσεις βάρος αρχίζει με λεπτομερείς γενικές εξετάσεις από τον οικογενειακό σου γιατρό. Αυτός μπορεί να ελέγξει αν υπάρχει κάποιο πρόβλημα υγείας το οποίο θα ήταν πιθανόν να αχρηστέψει ένα απλό πρόγραμμα δίαιτας. Αυτός μπορεί επίσης να σε βοηθήσει να θέσεις κάποιο λογικό στόχο σχετικά με το χάσιμο βάρους και να καταστρώσεις μια στρατηγική για να πετύχεις το στόχο μέσα σε ένα λογικό χρονικό όριο.

Η Αγία Γραφή λέει: ‘Για τον άνθρωπο δεν υπάρχει τίποτα καλύτερο από το να τρώει και, βέβαια, να πίνει και να κάνει την ψυχή του να βλέπει καλό λόγω της σκληρής του εργασίας’. (Εκκλησιαστής 2:24, ΜΝΚ) Συνεπώς μια δίαιτα που σου στερεί τη χαρά τού να τρως δεν είναι πιθανόν να έχει επιτυχία μακροπρόθεσμα. Εκτός αυτού, η Αγία Γραφή καταδικάζει την υπερκατανάλωση τροφής. (Παροιμίαι 23:20, 21, ΜΝΚ) Να, λοιπόν, μερικές υποδείξεις που θα σε βοηθήσουν να είσαι ‘μετριοπαθής στις συνήθειες’ όσον αφορά το φαγητό σου.—1 Τιμόθεο 3:11.

Μην παραλείπεις το πρωινό! «Η πείνα και ένα αίσθημα στέρησης θα σας καταβάλει», προειδοποιεί Το Νέο Βιβλίο για το Εφηβικό Σώμα (The New Teenage Body Book). «Θα έχετε την τάση να παίρνετε μεγάλες ποσότητες τροφής—και θερμίδων—στο τέλος της μέρας».

Να πίνεις ένα μεγάλο ποτήρι νερό πριν από κάθε γεύμα. Αυτό θα γεμίζει το στομάχι σου. Το να πίνεις αρκετή ποσότητα νερού επίσης φαίνεται ότι παίζει κάποιο ρόλο στη μείωση των αποθεμάτων σωματικού λίπους. Συνεπώς, οι γιατροί συστήνουν να πίνεις τουλάχιστον οχτώ ποτήρια νερό τη μέρα.

Μην τρως ενώ παρακολουθείς τηλεόραση. Ο Δρ Σέιμορ Άισενμπεργκ λέει: «Αν είστε απασχολημένοι βλέποντας τηλεόραση . . . , [μπορεί] να αρχίσετε να τρώτε σαν ρομπότ».

Να προσεύχεσαι προτού φας. Να θυμάσαι: ‘Ο Θεός δημιούργησε τις τροφές για να τις τρώνε με ευχαριστία εκείνοι που έχουν πίστη και γνωρίζουν ακριβώς την αλήθεια’. (1 Τιμόθεο 4:3) Με το να κρατάει στο νου του τη στενή σχέση που έχει με τον Δημιουργό, ο θεοφοβούμενος νέος δεν πρέπει να εντρυφά στην υπερβολική κατανάλωση τροφής μέχρι του σημείου να κάνει τον εαυτό του νωθρό όσον αφορά τις σκέψεις και τις πράξεις. Η προσευχή μπορεί να ενισχύσει την αποφασιστικότητά σου να τρως με μετριοπάθεια.

Να τρως αργά. Χρειάζονται περίπου 20 λεπτά για να στείλει το στομάχι σήμα στον εγκέφαλο ότι είναι γεμάτο. Επομένως, το να τρως αργά θα σε βοηθήσει να ‘τρως μέχρι να χορτάσεις’, αλλά όχι παραπάνω!—Λευιτικόν 25:19.

Να βρεις υγιή υποκατάστατα για το φαγητό—ειδικά αν έχεις τη συνήθεια να τρως όποτε νιώθεις πλήξη, ένταση, μοναξιά ή κατάθλιψη. Μίλησε σε κάποιον που εμπιστεύεσαι. Πήγαινε μια βόλτα, ή ασκήσου. Ασχολήσου με κάποιο χόμπι. Άκουσε μουσική. Ακόμα καλύτερα, προσπάθησε να ικανοποιήσεις την πνευματική σου όρεξη. (1 Πέτρου 2:2) Στο κάτω κάτω, η τροφή δεν οικοδομεί πίστη. (Παράβαλε Εβραίους 13:9). Αλλά η ανάγνωση της Αγίας Γραφής οικοδομεί, και αυτό μπορεί να σε βοηθήσει να μην απασχολείς τη διάνοιά σου με την όρεξή σου.

Άλλαξε τη Διατροφή σου και τον Τρόπο Ζωής Σου

Επίσης, ίσως χρειάζεται να κάνεις αλλαγές στο τι τρως. Ο Μωσαϊκός Νόμος απαγόρευε την κατανάλωση λίπους. (Λευιτικόν 3:16, 17) Αν και αυτό γινόταν για θρησκευτικούς λόγους, το να αποφεύγεις τις λιπαρές τροφές—όπως είναι τα τσίζμπουργκερ ή οι τροφές που είναι τηγανισμένες σε λίπος—είναι πολύ λογικό από διαιτητική άποψη. Τα αναψυκτικά που περιέχουν ζάχαρη καθώς και τα γλυκά έχουν εξίσου χαμηλή θρεπτική αξία και πολλές θερμίδες. Και μολονότι το να βάλεις πολύ αλάτι σε ένα άπαχο κομμάτι κρέας μπορεί να του δίνει θαυμάσια γεύση, κάνει το σώμα σου να κατακρατάει υγρά.

Οι περισσότεροι διαιτολόγοι συμφωνούν ότι το να απολαμβάνεις κάποια μικρή ποσότητα από τα αγαπημένα σου φαγητά κάπου κάπου δεν θα σε βλάψει. Αλλά αν πραγματικά θέλεις να χάσεις βάρος, θα πρέπει να αναπτύξεις προτίμηση για πιο υγιεινές τροφές, όπως είναι τα φρούτα, οι ξηροί καρποί, τα δημητριακά ολικής άλεσης και τα λαχανικά. «Να τρώτε ποικιλία τροφών ώστε να μη βαρεθείτε», συστήνει μια διαιτολόγος. Μήπως συμβαίνει να μη μαγειρεύεις εσύ για την οικογένειά σου; Τότε μίλησε στη μαμά σου και δες αν μπορεί να βοηθήσει. Πραγματικά, όλη η οικογένεια θα ωφεληθεί αν γίνουν υγιείς αλλαγές στο καθημερινό τους διαιτολόγιο.

Ενώ το να τρως σωστά είναι σημαντικό, δεν θα χάσεις κιλά αν δεν ανεβάσεις το «θερμοστάτη» του εγκεφάλου σου. Πώς; Με το να ασχολείσαι με αεροβικές ασκήσεις μέτριας έντασης επί 20 λεπτά περίπου, τουλάχιστον τρεις φορές την εβδομάδα. (1 Τιμόθεο 4:8) Κάτι τόσο απλό όσο ένα ζωηρό περπάτημα ή το ανέβασμα κάποιας σκάλας μπορεί να είναι αρκετό. Η άσκηση σε βοηθάει να δείχνεις πιο αδύνατος και σε πιο καλή φυσική κατάσταση άσχετα με το βάρος σου ή το σωματικό σου τύπο. Καθώς η άσκηση ανεβάζει το φούρνο του μεταβολισμού σου, εσύ καις θερμίδες, και καις λίπος. Με την άσκηση μπορείς να αλλάξεις τη χημεία του σώματός σου. Μπορείς να αυξήσεις τη μυϊκή σου μάζα, και οι μύες καίνε θερμίδες ακόμα και όταν κοιμάσαι!

Με επιμονή και αποφασιστικότητα, μπορείς να κερδίσεις τη μάχη που δίνεις ενάντια στο περίσσιο βάρος.c Είναι αλήθεια ότι το να χάσεις λίγα κιλά δεν θα λύσει όλα σου τα προβλήματα, αλλά μπορεί να φαίνεσαι και να αισθάνεσαι καλύτερα. Μπορεί ακόμα να αρχίσεις να αισθάνεσαι καλύτερα σε σχέση με τον εαυτό σου.

[Υποσημειώσεις]

[Εικόνα στη σελίδα 21]

Η άσκηση και τα ισορροπημένα, θρεπτικά γεύματα είναι το κλειδί για ασφαλές χάσιμο βάρους