Μεταφορά Μωρών—Ο Αφρικανικός και ο Βορειοαμερικανικός Τρόπος

ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΗ ΤΟΥ ΞΥΠΝΑ! ΣΤΗ ΝΙΓΗΡΙΑ

ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ σε όλο τον κόσμο μεταφέρουν τα μωρά με πολλούς και διάφορους τρόπους. Ο βορειοαμερικανικός και ο αφρικανικός τρόπος δεν έχουν τίποτα το κοινό.

Σε αυτές τις ανόμοιες ηπείρους, οι οικονομικές συνθήκες είναι εντελώς διαφορετικές. Έτσι, θα αναμέναμε ότι και οι μέθοδοι μεταφοράς θα ήταν εντελώς διαφορετικές. Πρώτα, ας δούμε πώς αντιμετωπίζουν συνήθως αυτό το ζήτημα οι άνθρωποι στη Βόρεια Αμερική.

Ο Βορειοαμερικανικός Τρόπος

Στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε πολλά άλλα μέρη του κόσμου, συνηθίζονται πολύ τα παιδικά τετράτροχα καροτσάκια. Και η τάση τα πρόσφατα χρόνια είναι να τα φτιάχνουν πιο εύχρηστα, πιο κομψά και πιο αναπαυτικά για το μωρό. Πολλά έχουν βελούδινη επένδυση, μαξιλαράκια που πλένονται και θέσεις με ρυθμιζόμενο ύψος.

Τα καροτσάκια προσφέρουν στα παιδιά μια ήσυχη γωνιά για να αναπαυτούν, μια αλλαγή από τα συνηθισμένα, ξεκούραση για τα κουρασμένα τους πόδια. Για ένα νυσταγμένο μικρό, το καροτσάκι μπορεί να είναι σαν κρεβάτι με ρόδες. Συνήθως όταν το καροτσάκι βρίσκεται σε κίνηση, το κουρασμένο και ευερέθιστο μωρό ησυχάζει και ηρεμεί.

Τα καροτσάκια μπορούν να κάνουν και τη ζωή των γονέων πιο εύκολη. Κάποιος γονέας είπε: «Είναι ευκολότερο από το να μεταφέρεις παντού το παιδί στην αγκαλιά σου». Ίσως είναι εύκολο να μεταφέρετε κάποιο παιδί στην αγκαλιά σας όταν είναι μικρό, αλλά τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά όταν το βάρος του παιδιού αρχίζει να διπλασιάζεται ή να τριπλασιάζεται. Επιπλέον, οι γονείς είναι ήσυχοι όταν ξέρουν ότι το παιδί τους είναι ασφαλές και σίγουρο σε ένα καροτσάκι που μπορούν να το ελέγχουν.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, προσέχουν πολύ να είναι ασφαλή τα καροτσάκια που κατασκευάζουν. Τα σχεδιάζουν με πλατιά βάση και χαμηλό κέντρο βάρους για να μην αναποδογυρίζουν εύκολα. Τα φρένα πρέπει να είναι γερά και σε τέτοια θέση ώστε να μην μπορεί να τα λύσει το παιδί που είναι στο καροτσάκι. Τοποθετούν μοχλούς για να μην κλείνει το καροτσάκι κατά λάθος. Φροντίζουν επίσης να μην υπάρχουν αιχμηρά σημεία—μέρη που μπορεί να τρυπήσουν τα μικρά δαχτυλάκια. Οι ζώνες παρέχουν επιπρόσθετη προστασία.

Τα καροτσάκια μπορεί να κοστίζουν από 20 δολάρια και πάνω (περ. 4.600 δρχ.) μέχρι οχτώ ή δέκα φορές περισσότερο. Ένα μοντέλο πολυτελείας που πωλείται περίπου 300 δολάρια (περ. 69.000 δρχ.) έχει πολύ μεγάλο καλάθι, βελούδινο εσωτερικό, αδιάβροχη εξωτερική επένδυση, τροχούς που στρίβουν προς όλες τις κατευθύνσεις και σκελετό που κλείνει γρήγορα και είναι ελαφρύς. Ένα ειδικά σχεδιασμένο «καροτσάκι για όσους κάνουν τζόκιν», το οποίο δίνει τη δυνατότητα στη μαμά ή στον μπαμπά να σπρώχνει το καροτσάκι ενώ κάνει τζόκιν, κοστίζει περίπου 380 δολάρια (περ. 87.000 δρχ.).

Ο Αφρικανικός Τρόπος

Στην Αφρική, καθώς και σε πολλές χώρες της Ασίας, οι περισσότερες μητέρες μεταφέρουν τα μωρά στην πλάτη τους, όπως ακριβώς έκαναν οι μητέρες τους και οι γιαγιάδες τους. Δεν θα μπορούσε να υπάρξει πιο οικονομικός και βολικός τρόπος μεταφοράς του μωρού από αυτόν που χρησιμοποιούν οι Αφρικανοί. Ο μόνος εξοπλισμός που χρειάζεται είναι ένα γερό, ορθογώνιο κομμάτι ύφασμα. Με μια απλή, ασφαλή κίνηση, η μητέρα σκύβει, βάζει το μωρό στην πλάτη της και κατόπιν τυλίγει και δένει το ύφασμα γύρω τους.

Υπάρχει περίπτωση να πέσει το μωρό όταν το δένουν σε αυτή τη θέση; Αυτό δεν συμβαίνει σχεδόν ποτέ. Όταν δένει το μωρό, η μητέρα το υποβαστάζει με το ένα χέρι ενώ στερεώνει το ύφασμα με το άλλο. Όσον αφορά τα μεγαλύτερα μωρά, μια Νιγηριανή, η Μπλέσινγκ, είπε: «Τα μωρά δεν αντιστέκονται· κρατιούνται σφιχτά. Τους αρέσει πολύ να είναι στην πλάτη της μητέρας τους. Μερικές φορές κλαίνε για να τα βάλουν εκεί. Αλλά αν το μωρό δεν κάθεται φρόνιμα, η μητέρα μπορεί να πιάσει σταθερά το ένα ή και τα δυο του χέρια κάτω από τις μασχάλες της μέχρι να τοποθετήσει το ύφασμα».

Για να στηρίζουν το λαιμό των πολύ μικρών παιδιών, οι μητέρες χρησιμοποιούν ένα δεύτερο κομμάτι ύφασμα, το οποίο το δένουν όπως και το πρώτο. Υποβαστάζουν περισσότερο τα μικρά ή τα κοιμισμένα μωρά με το να καλύπτουν τα χέρια του παιδιού με το ύφασμα. Τα μεγαλύτερα παιδιά χαίρονται να έχουν τα χέρια τους ελεύθερα.

Πόσο καιρό μεταφέρουν οι Αφρικανές μητέρες τα παιδιά τους στην πλάτη τους; Στο παρελθόν, μερικές φυλές, όπως οι Γιορούμπα στη Νιγηρία, τα μετέφεραν έτσι ώσπου να γίνουν τριών χρονών. Σήμερα, το μωρό κυκλοφορεί στην πλάτη της μητέρας του επί δύο περίπου χρόνια, εκτός αν στο μεταξύ η μητέρα γεννήσει κάποιο άλλο μωρό οπότε αυτό παίρνει τη θέση του προηγούμενου.

Δεμένο αναπαυτικά στην πλάτη της μητέρας του, το μωρό μπορεί να πάει όπου πηγαίνει η μητέρα—να ανεβοκατεβαίνει σκαλοπάτια, να διασχίζει κακοτράχαλο έδαφος και να μπαινοβγαίνει σε οχήματα. Αλλά εκτός από το ότι αποτελεί πρακτικό και φτηνό τρόπο μεταφοράς, αυτός ο τρόπος καλύπτει επίσης σημαντικές συναισθηματικές ανάγκες, όπως είναι η ανάγκη για παρηγοριά. Αν το μωρό κλαίει, η μητέρα το βάζει στην πλάτη της· το μωρό αποκοιμιέται και η μητέρα συνεχίζει τη δουλειά της.

Η τοποθέτηση ενός κοιμισμένου μωρού από την πλάτη στο κρεβάτι πρέπει να γίνεται πολύ μαλακά, επειδή σε πολλά μωρά δεν αρέσει να τα ανησυχούν. Για να το κάνει αυτό, η μητέρα ξαπλώνει προσεκτικά στο πλάι και σιγά σιγά λύνει το ύφασμα, το οποίο τώρα γίνεται κουβέρτα. Μερικές φορές, για να απομιμηθεί την ασφάλεια που νιώθει το μωρό στην πλάτη, στερεώνει μπροστά του ένα μαξιλάρι.

Αυτός ο τρόπος μεταφοράς έχει και άλλα οφέλη. Δίνει στη μητέρα τη δυνατότητα να γνωρίζει ανά πάσα στιγμή τις ανάγκες του μωρού της. Αν το παιδί είναι νωθρό, ανήσυχο, έχει πυρετό ή έχει βραχεί, η μητέρα θα το καταλάβει. Επίσης, αυτός ο τρόπος μπορεί να έχει και μακροπρόθεσμα οφέλη. Το βιβλίο Ανάπτυξη και Μεγάλωμα (Growth and Development) δηλώνει: «Η στενή σωματική επαφή στη βρεφική ηλικία δημιουργεί ένα δεσμό ασφάλειας και αγάπης ανάμεσα στη μητέρα και στο μωρό, θέτοντας τη βάση για τις διαπροσωπικές σχέσεις στα μετέπειτα χρόνια. Ένας σημαντικός παράγοντας σε αυτόν το δεσμό πιστεύεται πως είναι η τόσο κοντινή θέση του παιδιού που το βοηθάει να διακρίνει εύκολα τον παλμό της καρδιάς της μητέρας του, όπως έκανε όταν ήταν ακόμα μέσα στην κοιλιά της μητέρας».

Στα μωρά αρέσει η στενή επαφή που παρέχει αυτός ο τρόπος μεταφοράς. Στην Αφρική δεν χρειάζεται να ψάξεις πολύ για να δεις ευτυχισμένα παιδιά στην πλάτη της μητέρας τους. Μερικά κοιμούνται ήσυχα. Άλλα παίζουν με τα μαλλιά, τα αφτιά ή το κολιέ της μητέρας τους. Κάποια άλλα επίσης βγάζουν ήχους ικανοποίησης καθώς η μητέρα τους σιγοτραγουδάει ακολουθώντας το ρυθμό των βημάτων της.

Ναι, ο αφρικανικός τρόπος μεταφοράς μωρών είναι συνήθως πολύ διαφορετικός από το βορειοαμερικανικό. Αλλά ο καθένας ταιριάζει στον πολιτισμό του και εκπληρώνει το σκοπό του.