Ανάπηρος—Και Όμως Οδηγώ

«ΜΠΟΡΩ να οδηγώ αυτοκίνητο!» Αυτά τα λόγια ίσως φαίνονται ασήμαντα σε εσάς, αλλά είχαν μεγάλη επίδραση σε εμένα. Ο 50χρονος άντρας που τα είπε αυτά καθόταν στο έδαφος μπροστά μου. Επειδή είχε προσβληθεί από πολιομυελίτιδα όταν ήταν μωρό, τα πόδια του δεν είχαν μεγαλώσει σχεδόν καθόλου. Μικροσκοπικά και άχρηστα, ήταν διπλωμένα κάτω από το σώμα του. Παρ’ όλα αυτά, τα μπράτσα του και οι ώμοι του είχαν δυναμώσει λόγω των πολλών ετών που προχωρούσε με τα χέρια. Και η παντελής έλλειψη αυτολύπησης από μέρους του με έκανε να ντρέπομαι—ειδικά η χαρά και το καμάρι στη φωνή του όταν είπε ότι μπορεί να οδηγεί.

Βλέπετε, είχα προσβληθεί και εγώ από πολιομυελίτιδα όταν ήμουν 28 χρονών. Κατέρρευσα όταν έμαθα ότι δεν θα μπορούσα πλέον να περπατώ χωρίς πατερίτσες. Τα απλά λόγια αυτού του άντρα με βοήθησαν να ξεπεράσω την κατάθλιψη που ένιωθα. Συλλογίστηκα ότι αν εκείνος, μολονότι είχε μεγαλύτερο βαθμό αναπηρίας από εμένα, μπόρεσε να ξεπεράσει το πρόβλημά του, τότε γιατί να μην μπορώ να τα καταφέρω και εγώ; Εκείνη τη στιγμή αποφάσισα ότι θα οδηγούσα ξανά!

Όχι και Τόσο Εύκολο

Αυτό συνέβη σχεδόν πριν από 40 χρόνια. Τότε, για να οδηγεί αυτοκίνητο κάποιος ανάπηρος δεν έπρεπε να είναι λιπόψυχος. Το τροποποιημένο αυτοκίνητό μου ήταν μια έξυπνη ειδική κατασκευή! Κάτω από την αριστερή μου μασχάλη είχα μια πατερίτσα, η οποία έφτανε μέχρι το πετάλι του συμπλέκτη. Χειριζόμουν το συμπλέκτη κινώντας τον αριστερό μου ώμο προς τα εμπρός. Το γκάζι ήταν ένας χειροκίνητος μοχλός από ένα παλιό Φορντ Τ, και το φρένο λειτουργούσε και αυτό με ένα χειρομοχλό. Μπορείτε να με φανταστείτε να οδηγώ; Ο ώμος μου κουνιόταν μπρος πίσω, το αριστερό μου χέρι κρατούσε το τιμόνι και φρέναρε, και το δεξί μου χέρι κρατούσε το τιμόνι, πίεζε το γκάζι και έκανε σινιάλα! (Στην Αυστραλία οδηγούμε στην αριστερή πλευρά του δρόμου.) Τότε τα αυτοκίνητα δεν είχαν φλας.

Είμαι ευγνώμων για το ότι ο καιρός που η οδήγηση γινόταν με άβολα εξαρτήματα ανήκει πια στο παρελθόν. Σήμερα, με το αυτόματο κιβώτιο ταχυτήτων και με τα εύχρηστα φλας, η οδήγηση έχει απλοποιηθεί πολύ. Τα τεχνολογικά επιτεύγματα έχουν βοηθήσει πολλά ανάπηρα άτομα να οδηγούν. Μερικές συσκευές που χρησιμοποιούνται συνήθως περιγράφονται στο πλαίσιο στη σελίδα 14.

Συμβουλές από Προσωπική Πείρα

Αν είστε ανάπηρος και σκέφτεστε να τροποποιήσετε ένα αυτοκίνητο ώστε να μπορείτε να οδηγείτε, σας συστήνω ανεπιφύλακτα να απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό σε αυτόν τον τομέα. Εκείνος μπορεί να διευθετήσει να ελεγχθούν όλα τα μηχανικά μέρη για την ασφάλειά σας ως οδηγού, καθώς και για την ασφάλεια των επιβατών σας. Εξαιτίας της πιθανότητας να γίνει κάποιο ατύχημα, είναι σημαντικό να έχετε ένα ασφαλιστικό συμβόλαιο ευρείας κάλυψης από κάποια αξιόπιστη ασφαλιστική εταιρία.

Γενικά, ίσως είναι σοφή προφύλαξη να έχετε συνοδηγό. Κάποια αρχαία παροιμία συμβουλεύει συνετά: «Οι δύο είναι καλύτεροι από τον έναν επειδή μαζί μπορούν να εργαστούν πιο αποτελεσματικά. Αν ο ένας από αυτούς πέσει, ο άλλος μπορεί να τον βοηθήσει να σηκωθεί. Αλλά αν κάποιος είναι μόνος του και πέσει, τότε αλίμονό του, επειδή δεν υπάρχει κανένας να τον βοηθήσει». (Εκκλησιαστής 4:9, 10, Σημερινή Αγγλική Μετάφραση [Today’s English Version]) Ένας συνοδηγός μπορεί να προσφέρει μεγάλη βοήθεια σε περίπτωση που συμβεί κάποιο ατύχημα, ή που το αυτοκίνητο πάθει κάποια μηχανική βλάβη ή λάστιχο. Μερικοί ανάπηροι οδηγοί έχουν κινητό τηλέφωνο στο αυτοκίνητο. Έτσι μπορούν να οδηγούν μόνοι τους, αν είναι ανάγκη, με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση.

Είναι, επίσης, λογικό για κάποιον ανάπηρο οδηγό να γραφτεί σε μια υπηρεσία οδικής βοήθειας, ώστε με ένα τηλεφώνημα να βρει άμεση ανταπόκριση, μέρα και νύχτα. Η ετήσια συνδρομή είναι συνήθως προσιτή από οικονομική άποψη—ένα μικρό τίμημα σε σύγκριση με την ειρήνη διάνοιας που μπορεί να προσφέρει.

Είναι ευνόητο ότι εμείς οι ανάπηροι οδηγοί θα πρέπει να αναγνωρίζουμε τους περιορισμούς μας και να οδηγούμε ανάλογα. Δεν χρειάζεται να οδηγούμε επιθετικά για να αποδείξουμε ότι μπορούμε να οδηγούμε τόσο καλά όσο οι άλλοι. Απεναντίας, πολλοί ανάπηροι οδηγοί έχουν κάποιο σήμα στο αυτοκίνητό τους που λέει: «Ανάπηρος Οδηγός—Προσοχή», ή κάτι παρόμοιο. Αυτό απλώς κάνει γνωστό ότι ο ανάπηρος οδηγός ίσως είναι προσεκτικός και ίσως οδηγεί λίγο πιο σιγά από τους άλλους. Δεν σημαίνει ότι οι άλλοι οδηγοί πρέπει να τον αποφεύγουν. Στην πραγματικότητα, από δική μου εμπειρία, ένα ανάπηρο άτομο σπάνια χρειάζεται περισσότερο χρόνο για να φρενάρει από έναν οδηγό ο οποίος δεν έχει κάποια αναπηρία, ιδιαίτερα από τότε που εμφανίστηκαν τα σύγχρονα εξαρτήματα.

Να Οδηγεί Κανείς ή να Μην Οδηγεί—Μια Υπεύθυνη Απόφαση

Αν είστε ανάπηρος και θέλετε να οδηγείτε αυτοκίνητο, θα πρέπει να αντιμετωπίσετε το ζήτημα με ύψιστη σοβαρότητα. Πρώτα, συμβουλευτείτε το γιατρό σας και τα μέλη της οικογένειάς σας. Μπορείτε επίσης να σκεφτείτε ερωτήσεις όπως αυτές: Είναι απαραίτητο να οδηγώ; Μπορώ να αντιμετωπίσω την πιθανότητα ενός ατυχήματος; Μπορώ να υπερνικήσω κάποιους φόβους που ίσως έχω; Ποια είναι τα πλεονεκτήματα; Θα με βοηθήσει η ικανότητα που έχω να οδηγώ να βρω ξανά μια θέση στο εργατικό δυναμικό; Μπορεί να με βοηθήσει να κάνω περισσότερη παρέα με άλλα άτομα;

Το να ξέρετε πότε να σταματήσετε να οδηγείτε είναι επίσης ζωτικό. Για κάθε οδηγό, είτε είναι ανάπηρος είτε όχι, μπορεί να έρθει η μέρα που η μειωμένη κρίση και τα επιβραδυμένα αντανακλαστικά το καθιστούν επιτακτικό να πάρει μια τέτοια απόφαση. Αν αυτός ο καιρός έρθει για εσάς, να θυμάστε ότι δεν έχετε να σκεφτείτε μόνο τον εαυτό σας. Τι θα πούμε για εκείνους που αγαπάτε—την οικογένειά σας και επίσης τον πλησίον σας, το συνάνθρωπό σας στο δρόμο; Μήπως η μείωση της ικανότητας που έχετε να οδηγείτε θα αποτελέσει πραγματικό κίνδυνο για τους άλλους;

Σε μερικές χώρες, όπως στην πατρίδα μου, την Αυστραλία, όλοι οι ανάπηροι οδηγοί άνω των 65 ετών μπορούν να ανανεώνουν την άδειά τους οδήγησης μόνο για ένα χρόνο κάθε φορά—και αυτό αφού πρώτα πάρουν ιατρική βεβαίωση που να δηλώνει ότι δεν έχουν κάποιο ιατρικό πρόβλημα το οποίο θα μπορούσε να μειώσει περαιτέρω την ικανότητα που έχουν να οδηγούν.

Το Αυτοκίνητό μου και η Διακονία Μου

Σε αυτή την εποχή που κινείται με γοργούς ρυθμούς, το αυτοκίνητο έχει γίνει πραγματικά αναγκαίο για τους Χριστιανούς σε μερικές χώρες. Τα αυτοκίνητα τους έχουν βοηθήσει να μεταδώσουν τα καλά νέα της Βασιλείας του Θεού σε χιλιάδες, πιθανώς εκατομμύρια, ανθρώπους. (Ματθαίος 24:14) Αυτό αληθεύει ιδιαίτερα για άτομα που είναι ανήμπορα, όπως εγώ. Το αμάξι μου, τροποποιημένο για τις προσωπικές μου ανάγκες, μου δίνει τη δυνατότητα να μιλάω στους άλλους για την πεποίθησή μου ότι σύντομα πρόκειται να έρθει ένας καινούριος κόσμος, ο οποίος θα είναι απαλλαγμένος από ατυχήματα, αρρώστιες και κάθε είδους αναπηρία. (Ησαΐας 35:5, 6) Μερικά ανάπηρα άτομα έχουν μάλιστα καταφέρει να υπηρετούν ως ολοχρόνιοι κήρυκες των καλών νέων.

Μια Μάρτυρας του Ιεχωβά, η οποία είναι περιορισμένη σε αναπηρικό καροτσάκι και ζει στην Αϊόβα των Η.Π.Α., καταφέρνει να το κάνει αυτό επί πολλά χρόνια. Λέει ότι το φορτηγάκι της την έχει βοηθήσει πολύ· κάποιος άλλος Μάρτυρας σχεδίασε τα ειδικά χειριστήρια του αυτοκινήτου της, όπως έναν ανυψωτήρα που τη σηκώνει και τη βάζει μέσα στο φορτηγάκι. Όταν μπαίνει μέσα, μετακινείται από το αναπηρικό καροτσάκι στο κάθισμα του οδηγού. Η ίδια λέει: «Με αυτόν τον τρόπο μπορώ να βγαίνω και να κάνω επισκέψεις τακτικά στα σπίτια των ανθρώπων, και συνήθως διεξάγω αρκετές Γραφικές μελέτες».

Στην περίπτωσή μου, μολονότι δεν μπορώ να υπηρετώ ολοχρόνια στη διακονία, το τροποποιημένο αμάξι μου έχει παρ’ όλα αυτά αποδειχτεί ανεκτίμητο εφόδιο για το έργο κηρύγματος. Επί πολλά χρόνια πήγαινα από πόρτα σε πόρτα με τις πατερίτσες, αλλά με το πέρασμα του χρόνου, καταπονήθηκαν τα μπράτσα και οι ώμοι μου. Γι’ αυτό αναγκάστηκα να βρω ένα λιγότερο επίπονο τρόπο. Είτε κηρύττω στην πόλη είτε στην ύπαιθρο, διαλέγω σπίτια τα οποία έχουν δρομάκια που μου επιτρέπουν να οδηγώ μέχρι την πόρτα του σπιτιού.

Στην πρώτη μου επίσκεψη, συνήθως βγαίνω από το αυτοκίνητο, περπατάω με τις πατερίτσες μέχρι την μπροστινή πόρτα και εξηγώ με συντομία το σκοπό της επίσκεψής μου. Αν ο οικοδεσπότης δείξει ενδιαφέρον για το άγγελμα, προσπαθώ να πιάσω φιλία μαζί του ώστε στις επόμενες επισκέψεις να μπορώ ελεύθερα να κορνάρω για να αναγγέλλω την παρουσία μου—τότε είναι η σειρά τους να βγουν και να έρθουν σε εμένα.

Αυτή η προσέγγιση έχει καλά αποτελέσματα. Αντί να νιώθουν ενοχλημένοι, πολλοί οικοδεσπότες κάθονται μαζί μου μέσα στο αυτοκίνητο για λίγο ώστε να μπορέσουμε να συζητήσουμε άνετα, προστατευμένοι από τα στοιχεία της φύσης. Έχω πάντοτε αρκετούς οικοδεσπότες οι οποίοι με δέχονται ευχαρίστως και ανυπομονούν να συζητήσουμε κάποιο ενθαρρυντικό Γραφικό άγγελμα καθώς και να πάρουν τα τελευταία περιοδικά Σκοπιά και Ξύπνα!

Ασφαλώς, η κατάσταση του κάθε ανάπηρου ατόμου διαφέρει. Αλλά η οδήγηση ίσως φέρει και σε εσάς τα ίδια οφέλη που έφερε και σε εμένα—ανανεωμένη αυτοπεποίθηση, ανεξαρτησία, την ευκαιρία να βοηθώ άλλους και μεγάλη ευχαρίστηση επειδή μπορώ να λέω: «Θα πάω μια βόλτα με το αυτοκίνητο!»—Όπως το αφηγήθηκε ο Σέσιλ Γ. Μπρουν.

[Πλαίσιο στη σελίδα 14]

Πώς Τροποποιούνται τα Αυτοκίνητα για τους Αναπήρους

ΟΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΙ ανάπηροι οδηγοί χρησιμοποιούν τα χέρια τους για να κάνουν ό,τι δεν μπορούν να κάνουν τα πόδια τους. Ένα είδος χειροκίνητου χειριστηρίου είναι ιδιαίτερα εύχρηστο. Αυτό είναι ένας μοχλός που εφαρμόζει κάτω από το τιμόνι και προεξέχει από την κολόνα του τιμονιού. Μια χαλύβδινη ράβδος εκτείνεται από αυτόν το μοχλό μέχρι το πετάλι του φρένου. Μπορείτε να φρενάρετε πιέζοντας το μοχλό προς τα εμπρός.

Από τον ίδιο μηχανισμό, ξεκινάει ένα σύρμα που είναι στερεωμένο στο γκάζι. Ο μοχλός κινείται προς δύο κατευθύνσεις: προς τα εμπρός για να φρενάρετε και προς τα πάνω για να επιταχύνετε. Δεν χρειάζεται πολλή δύναμη. Ένα αξιοσημείωτο πλεονέκτημα που έχει αυτό το είδος του χειροκίνητου χειριστηρίου είναι ότι δεν εμποδίζει καθόλου τους άλλους να οδηγούν το όχημα με το συνηθισμένο τρόπο. Επιπρόσθετα, αυτός ο μηχανισμός μεταφέρεται εύκολα σε άλλα αυτοκίνητα.

Για όσους έχουν μειωμένη δύναμη στα χέρια, είναι διαθέσιμη μια παραλλαγή αυτού του χειροκίνητου χειριστηρίου. Λειτουργεί παρόμοια, με κίνηση προς τα εμπρός για να φρενάρετε, αλλά με ώθηση προς τα κάτω για να επιταχύνετε, ώστε και μόνο το βάρος του χεριού να ενεργοποιεί το γκάζι.

Τι Γίνεται με τα Αναπηρικά Καροτσάκια;

Ο ανάπηρος οδηγός αντιμετωπίζει ένα επιπρόσθετο πρόβλημα: Τι να κάνει το αναπηρικό καροτσάκι; Πολλοί νεότεροι οδηγοί αγοράζουν ένα δίπορτο κουπέ που τους επιτρέπει να βάζουν το αναπηρικό καροτσάκι στο κενό το οποίο υπάρχει πίσω από τη θέση του οδηγού. Αυτό, ασφαλώς, απαιτεί να έχει κανείς πολλή δύναμη στα μπράτσα και στους ώμους. Όσοι δεν είναι αρκετά δυνατοί πρέπει να περιμένουν κάποιο φιλικό περαστικό για να βάλει το καροτσάκι τους στο αμάξι.

Μια εναλλακτική λύση είναι ο φορτωτής για αναπηρικά καροτσάκια, ένα μεγάλο κιβώτιο από φάιμπεργκλας εγκαταστημένο στην οροφή του αυτοκινήτου. Με το άγγιγμα ενός κουμπιού, ένας μικρός κινητήρας κάνει το κιβώτιο να γείρει σιγά σιγά στο πλάι ώστε να μπορείτε να φορτώσετε το καροτσάκι μέσα σε αυτό με τροχαλίες. Μόλις φορτώσετε το καροτσάκι, το κιβώτιο επανέρχεται στη θέση του. Ένας τέτοιος φορτωτής που υπάρχει στην Αυστραλία συνδέεται εύκολα στον αναπτήρα του αυτοκινήτου.

Ένα μειονέκτημα που έχει ο φορτωτής για αναπηρικά καροτσάκια είναι ότι αυξάνει την επιφάνεια αντίστασης του αυτοκινήτου στον αέρα, πράγμα το οποίο ανεβάζει την κατανάλωση καυσίμων κατά 15 με 20 τοις εκατό. Επιπρόσθετα, το κόστος της συσκευής μπορεί να είναι υπέρογκο. Παρ’ όλα αυτά, πολλοί εξακολουθούν να πιστεύουν ότι οι φορτωτικές συσκευές αξίζουν τον κόπο, δεδομένης της ανεξαρτησίας που προσφέρουν. Μια ανάπηρη γυναίκα παρατήρησε: «Τώρα μπορώ να πηγαίνω παντού μόνη μου χωρίς να χρειάζεται να με συνοδεύει κάποιος ή να με περιμένει εκεί για να με βοηθήσει να κατεβάσω το καροτσάκι».

[Εικόνα στη σελίδα 13]

Μπορώ να δίνω μαρτυρία από το αυτοκίνητό μου