Ματιές στον Κόσμο

Παρακμή του Γάμου

Στον Καναδά, ο θεσμός του γάμου παρακμάζει γοργά. Σύμφωνα με μια έκθεση της Στατιστικής Υπηρεσίας του Καναδά, τα τελευταία 15 χρόνια «ο αριθμός των Καναδών που απλώς συζούν έχει σχεδόν τριπλασιαστεί από 700.000 σε 2 εκατομμύρια—ετήσιος ρυθμός αύξησης έξι φορές μεγαλύτερος από αυτόν του γάμου», αναφέρει η εφημερίδα Δε Τορόντο Σταρ (The Toronto Star). Επιπλέον, «τα μισά από τα καινούρια ζευγάρια στον Καναδά τώρα συζούν και η αναλογία στο Κεμπέκ έχει φτάσει σε τέσσερα στα πέντε ζευγάρια». Γιατί υπάρχει αυτή η αλλαγή; Η ελεύθερη συμβίωση αποτελεί «προφανώς μέρος μιας κοινωνικής επανάστασης, μία από τις πολλές απορρίψεις θεσμών οι οποίοι στηρίζονταν σε μια κοινωνική τάξη που γίνεται ντεμοντέ», αναφέρει η έκθεση. Το άρθρο της εφημερίδας σημείωσε ότι «η ελεύθερη συμβίωση κάποτε θεωρούνταν δοκιμαστικός γάμος, αλλά τώρα θεωρείται εναλλακτική λύση».

«Το Φαινόμενο του Μωυσή»

Δύο φυσικοί από την Ιαπωνία κατάφεραν να χωρίσουν μια ποσότητα νερού στο εργαστήριο, αναφέρει το περιοδικό Νέος Επιστήμονας (New Scientist). Ο Μασακάζου Ιγουασάκα και ο Σόγκο Ουένο, από το Πανεπιστήμιο του Τόκιο, χρησιμοποίησαν δυνατά ηλεκτρικά πηνία για να δημιουργήσουν ισχυρό μαγνητικό πεδίο γύρω από έναν οριζόντιο σωλήνα ο οποίος ήταν γεμάτος μέχρι τη μέση με νερό. Το μαγνητικό πεδίο, περίπου 500.000 φορές ισχυρότερο από το μαγνητικό πεδίο της γης, ανάγκασε το νερό να συγκεντρωθεί στις άκρες του κυλίνδρου, αφήνοντας ένα στεγνό τμήμα στη μέση. Το φαινόμενο, το οποίο πρωτοανακάλυψαν οι επιστήμονες το 1994, επαναλήφθηκε από φυσικούς στην Ευρώπη και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Τι γίνεται στη διάρκεια του φαινομένου; Σύμφωνα με τον Κοΐτσι Κιταζάουα, επιστημονικό συνεργάτη στο Πανεπιστήμιο του Τόκιο, το νερό «αντιπαθεί το μαγνητισμό. Έτσι ένας δυνατός μαγνήτης απωθεί το νερό και το οδηγεί από σημεία όπου το μαγνητικό πεδίο είναι ισχυρό σε άλλα όπου είναι ασθενές». Ο Κιταζάουα το έχει ονομάσει «το Φαινόμενο του Μωυσή».

Ανάγωγοι Τουρίστες

Η πλούσια πολιτιστική κληρονομιά της Ιταλίας την κάνει δημοφιλή τουριστικό προορισμό. Δυστυχώς, οι τουρίστες συχνά ξεχνούν τους καλούς τους τρόπους. Σύμφωνα με τον Μάριο Λόλι Γκέτι, επίτροπο της Φλωρεντίας για την περιβαλλοντική και αρχιτεκτονική κληρονομιά, «πολλοί νομίζουν ότι δικαιολογούνται να κάνουν πράγματα που ούτε καν θα διανοούνταν να κάνουν στην πατρίδα τους». Γι’ αυτό, η πόλη της Φλωρεντίας έχει τυπώσει έναν «καταστατικό Χάρτη Δικαιωμάτων και Καθηκόντων των Τουριστών», ο οποίος υπενθυμίζει στους επισκέπτες τι μπορούν και τι δεν μπορούν να κάνουν, αναφέρει η εφημερίδα Λα Ρεπούμπλικα (La Repubblica). Ακολουθούν μερικές υπενθυμίσεις: Μην κάνετε μπάνιο ούτε να βουτάτε τα πόδια σας στα συντριβάνια· μην κάνετε πικνίκ μπροστά στα μνημεία και στα μουσεία· μην πετάτε κάτω κουτάκια από αναψυκτικά ή τσίχλες· μη φοράτε αμάνικα μπλουζάκια όταν επισκέπτεστε μουσεία· και μην κάνετε ηλιοθεραπεία φορώντας μαγιό σε ιστορικούς κήπους και πλατείες. Φυσικά, οι ευγενικοί τουρίστες εκτιμούνται και είναι ευπρόσδεκτοι πάντοτε.

Δίλημμα για το Τάισμα του Μωρού

«Επί δύο δεκαετίες, γιατροί και υπηρεσίες δημόσιας υγείας δίνουν την ίδια συμβουλή στις καινούριες μητέρες που ζουν σε φτωχότερες χώρες: Να θηλάζετε τα μωρά σας για να προστατεύετε την υγεία τους», αναφέρει η εφημερίδα Δε Νιου Γιορκ Τάιμς (The New York Times). «Αλλά τώρα, η πανδημία του AIDS ανατρέπει αυτή την απλή εξίσωση. Οι μελέτες δείχνουν ότι, σε μεγάλο ποσοστό, οι μητέρες που έχουν προσβληθεί από τον ιό του AIDS μπορούν να τον μεταδώσουν μέσω του θηλασμού. . . . Τα Ηνωμένα Έθνη πρόσφατα υπολόγισαν ότι το ένα τρίτο των βρεφών που έχουν τον ιό HIV μολύνθηκαν από το γάλα της μητέρας τους». Η εναλλακτική λύση είναι ένα βρεφικό παρασκεύασμα, αλλά και αυτό έχει τα προβλήματά του. Σε πολλές χώρες οι μητέρες δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να αγοράσουν το παρασκεύασμα, δεν διαθέτουν τα μέσα για να αποστειρώνουν τα μπιμπερό ούτε έχουν πρόσβαση σε καθαρό νερό. Ως αποτέλεσμα, τα μωρά υποφέρουν από διάρροια και αφυδάτωση, καθώς και από αναπνευστικές και γαστρεντερικές παθήσεις. Οι φτωχές οικογένειες αραιώνουν πολύ το προϊόν, με αποτέλεσμα τον υποσιτισμό των μωρών. Οι υγειονομικοί υπεύθυνοι τώρα αγωνίζονται να πετύχουν κάποια ισορροπία ανάμεσα σε αυτές τις δύο καταστάσεις. Παγκόσμια, εμφανίζονται πάνω από 1.000 νέα κρούσματα μόλυνσης από τον ιό HIV σε βρέφη και παιδιά κάθε μέρα.

Το Παγκόσμιο Επίπεδο Υγιεινής Χειροτερεύει

«Σχεδόν τρία δισεκατομμύρια άνθρωποι, τουλάχιστον ο μισός πληθυσμός της γης, δεν έχουν πρόσβαση σε τουαλέτα που πληρεί στοιχειωδώς τους κανόνες υγιεινής», αναφέρει η εφημερίδα Δε Νιου Γιορκ Τάιμς (The New York Times). Αυτή η διαπίστωση, μέρος της ετήσιας έρευνας Πρόοδος των Εθνών (Progress of Nations) του Ταμείου των Ηνωμένων Εθνών για τα Παιδιά (UNICEF), αποκαλύπτει επίσης ότι, «σύμφωνα με στατιστικές, η υγιεινή είναι ένας από τους τομείς που χειροτερεύουν παγκόσμια αντί να καλυτερεύουν». Για παράδειγμα, μερικές χώρες που έχουν κάνει πρόοδο στην παροχή καθαρού νερού για τους φτωχούς υστερούν σε ό,τι αφορά την αποχέτευση. Αυτή η έλλειψη βασικής υγιεινής αυξάνει σημαντικά την εξάπλωση των νέων επιδημιών και την αναβίωση των ασθενειών του παρελθόντος, λέει η έκθεση. Υπολογίζεται ότι πάνω από δύο εκατομμύρια παιδιά πεθαίνουν κάθε χρόνο από ασθένειες που σχετίζονται με ανθυγιεινές συνθήκες. Ο Αχτάρ Χαμίντ Καν, συντάκτης της μελέτης, λέει: «Όταν το επίπεδο υγιεινής είναι ανάλογο με εκείνο του μεσαίωνα, το ίδιο συμβαίνει και με τις ασθένειες».

Το Σπίτι Είναι το Πιο Σπουδαίο

Κάνει καλό στα παιδιά η βρεφονηπιακή φροντίδα—η επίβλεψη των παιδιών από άλλους όταν οι γονείς εργάζονται; Αυτό ήταν το ζητούμενο μιας μελέτης που έγινε στις Η.Π.Α. από το Εθνικό Ινστιτούτο για την Υγεία του Παιδιού και την Ανθρώπινη Ανάπτυξη. Σε 14 πανεπιστήμια, διακεκριμένοι ερευνητές, οι οποίοι έχουν ως αντικείμενό τους τη φροντίδα των παιδιών, παρακολουθούσαν την πορεία 1.364 παιδιών από τη γέννηση μέχρι την ηλικία των τριών ετών. Πάνω από το 20 τοις εκατό των παιδιών τα φρόντιζαν οι μητέρες τους στο σπίτι· τα υπόλοιπα τα έστελναν σε βρεφονηπιακούς σταθμούς ή στα σπίτια αμειβόμενων μπέιμπι σίτερ. Τα αποτελέσματα; «Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα παιδιά που λάβαιναν ποιοτική βρεφονηπιακή φροντίδα—δηλαδή αυτά στα οποία οι ενήλικοι μιλάνε πολύ με ευαισθησία—υπερτερούν κάπως από τα παιδιά που μεγαλώνουν σε περιβάλλον όπου τους δίνεται λιγότερη προσοχή, όσον αφορά τη γλώσσα και τις ικανότητες μάθησης», σημειώνει το περιοδικό Τάιμ (Time). «Αλλά το κύριο συμπέρασμα ήταν ότι η επίδραση της βρεφονηπιακής φροντίδας ήταν πολύ λιγότερο σημαντική για τη διανοητική και τη συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών από ό,τι η ποιότητα της οικογενειακής τους ζωής. . . . Οι ερευνητές υπολόγισαν ότι μόλις το 1% των διαφορών ανάμεσα στα παιδιά μπορούσαν να αποδοθούν στη βρεφονηπιακή φροντίδα αλλά το 32% μπορούσαν να εξηγηθούν με βάση τη διαφορετική ποιότητα των εμπειριών τους μέσα στις οικογένειές τους. Ποιο είναι το μήνυμα; Το σπίτι είναι το κέντρο μάθησης που μετράει».

Ασυνήθιστη Φιλία

Εδώ και πολύ καιρό οι επιστήμονες θαυμάζουν τη σχέση μεταξύ των μυρμηγκιών και της αφρικανικής ακακίας. Αυτά τα δέντρα παρέχουν στα μυρμήγκια τροφή και καταφύγιο. Τα μυρμήγκια, με τη σειρά τους, επιτίθενται στα έντομα που βλάπτουν τα δέντρα και τσιμπούν τα ζώα που τρώνε τα φύλλα. Τα δέντρα φαίνεται να εξαρτώνται από αυτή την προστασία για να επιβιώσουν. Αλλά τα δέντρα χρειάζονται και τα ιπτάμενα έντομα για να επικονιάζουν τα άνθη τους. Με βάση αυτό το γεγονός, πώς βρίσκουν ευκαιρία τα έντομα να επικονιάσουν τα φυτά; Σύμφωνα με το επιστημονικό περιοδικό Φύση (Nature), όταν τα δέντρα βρίσκονται στην «ακμή της ανθοφορίας», αναδίδουν μια χημική ουσία που φαίνεται να απωθεί τα μυρμήγκια. Αυτό επιτρέπει στα έντομα να επισκεφτούν τα άνθη «στην κρίσιμη στιγμή». Κατόπιν, αφού επικονιαστούν τα άνθη, τα μυρμήγκια αναλαμβάνουν και πάλι καθήκοντα φρουρού.

Ανακαλύφτηκε μια Βίβλος του Γουτεμβέργιου

Ένα τμήμα μιας Αγίας Γραφής που τυπώθηκε το 15ο αιώνα από τον Ιωάννη Γουτεμβέργιο ανακαλύφτηκε στο αρχείο κάποιας εκκλησίας στο Ρέντσμπουργκ της Γερμανίας. Μετά την ανακάλυψή του στις αρχές του 1996, το τμήμα της Αγίας Γραφής το οποίο αποτελείται από 150 σελίδες εξετάστηκε προσεκτικά προτού ανακηρυχτεί γνήσιο αντίτυπο, αναφέρει η εφημερίδα Βισμπάντενερ Κούριερ (Wiesbadener Kurier). Σε όλο τον κόσμο, είναι γνωστό ότι υπάρχουν 48 Άγιες Γραφές του Γουτεμβέργιου, από τις οποίες οι 20 είναι πλήρεις. «Οι περίφημες δίτομες Άγιες Γραφές που τυπώθηκαν από τον Ιωάννη Γουτεμβέργιο θεωρούνται το πρώτο μεγάλο έργο της τυπογραφίας», λέει η εφημερίδα. Το τελευταίο εύρημα «έχει ακόμη άθικτη την αρχική αλυσίδα του βιβλίου, με την οποία στερέωναν τη Βίβλο στον άμβωνα για να μην την κλέψουν».

Ζουν Περισσότερο

Τι χρειάζεται για να παραμείνει κάποιος υγιής και να ζήσει περισσότερο; «Η τάση της προσωπικότητας να διατηρεί μια σταθερή διάθεση η οποία είναι ως επί το πλείστον απαλλαγμένη από ψυχολογική πίεση προωθεί τη σωματική υγεία πολύ περισσότερο από ό,τι η άσκηση ή οι συνήθειες διατροφής», λέει ο Δρ Τζορτζ Βαγιάν του Νοσοκομείου Μπρίγκαμ εντ Γουίμενς στη Βοστώνη. Ο ισχυρισμός του Βαγιάν βασίζεται σε μια συνεχιζόμενη μελέτη με αντικείμενο πάνω από 230 άντρες οι οποίοι αρχικά επιλέχθηκαν το 1942. Σε ηλικία 52 ετών, οι άντρες που είχαν καλή υγεία χωρίστηκαν σε τρεις κατηγορίες: εκείνους που θεωρούνταν «πιεσμένοι» (έπιναν πάρα πολύ, χρησιμοποιούσαν τακτικά ηρεμιστικά ή πήγαιναν σε ψυχίατρο), «μη πιεσμένοι» (δεν είχαν πιει ποτέ πάρα πολύ, δεν έπαιρναν ψυχοτρόπα φάρμακα ούτε πήγαιναν σε ψυχίατρο) και «ενδιάμεσοι» (ήταν μεταξύ των δύο άλλων ομάδων). Σε ηλικία 75 ετών, «μόνο το 5 τοις εκατό των [μη πιεσμένων] είχαν πεθάνει, σε σύγκριση με το 25 τοις εκατό των ενδιάμεσων και το 38 τοις εκατό των πιεσμένων αντρών», αναφέρει το περιοδικό Επιστημονικά Νέα (Science News). Σίγουρα, η υγιεινή διατροφή και η τακτική άσκηση συμβάλλουν στην καλή υγεία. Αλλά «η μακροζωία, τουλάχιστον για τους άντρες, φαίνεται ότι εξαρτάται από μια τάση για συναισθηματική σταθερότητα η οποία διώχνει την τρομερή αγωνία της κατάθλιψης», λέει το ίδιο περιοδικό.