Ας Μιλήσουμε για τον Καιρό
ΟΠΟΥ και αν ζείτε και όποιος και αν είστε, ο καιρός επηρεάζει τη ζωή σας. Αν φαίνεται ότι η ημέρα θα είναι ζεστή και ηλιόλουστη, ντύνεστε ελαφρά. Αν κάνει κρύο, φοράτε παλτό και καπέλο. Βρέχει; Παίρνετε την ομπρέλα σας.
Μερικές φορές, ο καιρός μάς ευχαριστεί· άλλες φορές, μας απογοητεύει. Κάπου-κάπου, μετατρέπεται σε φονιά παίρνοντας τη μορφή τυφώνα, ανεμοστρόβιλου, ξηρασίας, χιονοθύελλας ή μουσώνα. Ανεξάρτητα από το αν μας αρέσει ή όχι, αν τον αποδοκιμάζουμε ή αδιαφορούμε για αυτόν, ο καιρός πάντοτε υπάρχει και επηρεάζει τη ζωή μας από την ημέρα που γεννιόμαστε μέχρι την ημέρα που πεθαίνουμε.
Κάποιος είπε κάποτε χαριτολογώντας: «Όλοι μιλάνε για τον καιρό, αλλά κανένας δεν κάνει κάτι για αυτόν». Πράγματι, πάντοτε νομίζαμε ότι το να αλλάξουμε τον καιρό, με οποιονδήποτε τρόπο, είναι πέρα από τις δυνάμεις μας. Ωστόσο, γίνεται ολοένα και περισσότερο αντιληπτό ότι πολλοί επιστήμονες δεν το πιστεύουν πια αυτό. Λένε πως η εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα και άλλων αερίων στην ατμόσφαιρά μας προξενεί μια αλλαγή στις μακροχρόνιες καιρικές συνθήκες—στο κλίμα μας.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, ποια είναι η ουσία αυτής της επικείμενης αλλαγής; Πιθανώς, η πιο έγκυρη απάντηση προέρχεται από τη Διακυβερνητική Επιτροπή για τις Κλιματικές Αλλαγές (IPCC), η οποία βασίστηκε στην πείρα 2.500 και πλέον κλιματολόγων, οικονομολόγων και ειδικών στην ανάλυση κινδύνων από 80 χώρες. Στην έκθεσή της για το 1995, η IPCC συμπέρανε ότι το κλίμα της γης γίνεται θερμότερο. Στη διάρκεια του επόμενου αιώνα, αν τα πράγματα συνεχίσουν όπως είναι, υπάρχει η πιθανότητα να αυξηθεί η θερμοκρασία κατά 3,5 βαθμούς Κελσίου.
Ενώ λίγοι βαθμοί παραπάνω ίσως δεν φαίνονται και τόσο ανησυχητικοί, μια μικρή αλλαγή στη θερμοκρασία του παγκόσμιου κλίματος θα μπορούσε να αποβεί καταστροφική. Πολλοί προβλέπουν τα ακόλουθα για τον ερχόμενο αιώνα.
Ακραίες καιρικές συνθήκες τοπικά. Σε ορισμένες περιοχές, οι ξηρασίες μπορεί να διαρκούν περισσότερο, ενώ σε άλλες, οι βροχοπτώσεις μπορεί να γίνουν πιο δυνατές. Οι καταιγίδες και οι πλημμύρες μπορεί να γίνουν πιο σφοδρές· οι τυφώνες, πιο καταστροφικοί. Μολονότι εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν ήδη από τις πλημμύρες και την πείνα, η παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας μπορεί να ανεβάσει κατά πολύ τον αριθμό των νεκρών.
Αυξημένος κίνδυνος για την υγεία. Οι ασθένειες και οι θάνατοι που σχετίζονται με τη ζέστη μπορεί να φτάσουν στα ύψη. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, η παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας μπορεί επίσης να επεκτείνει την ακτίνα δράσης των εντόμων που είναι φορείς τροπικών ασθενειών, όπως η ελονοσία και ο δάγγειος πυρετός. Επιπλέον, η μείωση των αποθεμάτων γλυκού νερού εξαιτίας αλλαγών στις τοπικές βροχοπτώσεις και χιονοπτώσεις θα μπορούσε να προκαλέσει αύξηση μερικών ασθενειών και παράσιτων που μεταδίδονται από το νερό ή από τα τρόφιμα.
Απειλούνται οι βιότοποι. Τα δάση και οι υγρότοποι, τα οποία φιλτράρουν τον αέρα μας και το νερό μας, μπορεί να κινδυνέψουν από τις υψηλότερες θερμοκρασίες και τις αλλαγές στις βροχοπτώσεις. Οι πυρκαγιές στα δάση μπορεί να γίνουν πιο συχνές και πιο μεγάλες.
Άνοδος της στάθμης της θάλασσας. Εκείνοι που ζουν σε χαμηλές παράκτιες περιοχές θα πρέπει να μετακομίσουν, εκτός αν γίνουν δαπανηρές κατασκευές για να αναχαιτίσουν τη θάλασσα. Μερικά νησιά θα καταβυθιστούν.
Είναι δικαιολογημένοι αυτοί οι φόβοι; Γίνεται το κλίμα της γης θερμότερο; Αν ναι, ευθύνονται οι άνθρωποι για αυτό; Εφόσον διακυβεύονται τόσο πολλά, δεν προξενεί έκπληξη το γεγονός ότι υπάρχει σφοδρή αντιλογία μεταξύ των ειδικών γύρω από αυτά τα ερωτήματα. Τα επόμενα δύο άρθρα εξετάζουν μερικά από τα ζητήματα που περιλαμβάνονται και ασχολούνται με το ερώτημα αν χρειάζεται να ανησυχούμε για το μέλλον του πλανήτη μας.