Απιστία—Οι Τραγικές της Συνέπειες

«Έφυγα», έλεγε η φωνή στο τηλέφωνο—πιθανώς αυτό ήταν το πιο σκληρό πράγμα που είπε ποτέ στην Πατa ο σύζυγός της. «Μου ήταν αδύνατον να πιστέψω ότι με είχε προδώσει», λέει η ίδια. «Αυτό που πάντοτε φοβόμουν πάνω από όλα—ότι ο σύζυγός μου θα με άφηνε για κάποια άλλη—έγινε μια φρικτή πραγματικότητα».

Η ΠΑΤ ήθελε πραγματικά να κάνει το γάμο της να πετύχει· ο σύζυγός της την είχε διαβεβαιώσει ότι δεν θα την άφηνε ποτέ. «Είχαμε υποσχεθεί πως θα μέναμε ο ένας στο πλευρό του άλλου ό,τι και αν συνέβαινε», θυμάται η Πατ. «Είχα πειστεί ότι το εννοούσε. Έπειτα . . . με εγκατέλειψε. Τώρα έχω μείνει ολομόναχη, δεν έχω τίποτα—ούτε μια γάτα ή ένα χρυσόψαρο—τίποτα!»

Ο Χιρόσι δεν θα ξεχάσει ποτέ την ημέρα που αποκαλύφτηκε ότι η μητέρα του είχε εξωσυζυγικό δεσμό. «Ήμουν μόλις 11 χρονών», θυμάται. «Η μαμά γυρνούσε νευριασμένη μέσα στο σπίτι. Ο μπαμπάς την ακολουθούσε κατά πόδας και της έλεγε: “Μη βιάζεσαι. Ας το συζητήσουμε”. Διαισθανόμουν ότι είχε συμβεί κάτι πολύ κακό. Ο μπαμπάς έγινε ράκος. Στην πραγματικότητα, δεν το ξεπέρασε ποτέ. Και συν τοις άλλοις, δεν είχε σε ποιον να ανοίξει την καρδιά του. Έτσι στράφηκε σε εμένα. Φανταστείτε: ένας άντρας στα 40 του να πηγαίνει στον 11χρονο γιο του για να βρει παρηγοριά και συμπόνια!»

Είτε πρόκειται για τα ερωτικά σκάνδαλα που έχουν σαρώσει βασιλικές οικογένειες, πολιτικούς, διάσημους ηθοποιούς και θρησκευτικούς ηγέτες είτε για την προδοσία και τα δάκρυα μέσα στις ίδιες μας τις οικογένειες, η συζυγική απιστία εξακολουθεί να έχει τραγικές συνέπειες. «Η μοιχεία», δηλώνει Η Νέα Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάνικα (The New Encyclopædia Britannica), «φαίνεται ότι είναι τόσο παγκόσμιο φαινόμενο και, σε ορισμένες περιπτώσεις, τόσο κοινή όσο και ο γάμος». Μερικοί ερευνητές υπολογίζουν ότι το 50 με 75 τοις εκατό των παντρεμένων υπήρξαν άπιστοι κάποια στιγμή της ζωής τους. Η ερευνήτρια σε θέματα γάμου Ζέλντα Ουέστ-Μιντς λέει ότι, αν και σε πολλές περιπτώσεις η απιστία δεν αποκαλύπτεται, «όλα τα στοιχεία δείχνουν πως οι παράνομοι ερωτικοί δεσμοί αυξάνονται».

Καταιγισμός Συναισθημάτων

Μολονότι οι στατιστικές για την απιστία και το διαζύγιο είναι συγκλονιστικές, δεν αποκαλύπτουν πλήρως τις επιπτώσεις στην καθημερινή ζωή των ατόμων. Εκτός από τις τεράστιες οικονομικές συνέπειες, σκεφτείτε τον πελώριο όγκο των συναισθημάτων που κρύβονται πίσω από αυτές τις στατιστικές—τα ποτάμια δακρύων που χύνονται, την απέραντη αναστάτωση, τη λύπη, την ανησυχία και το φρικτό πόνο, καθώς επίσης τις αμέτρητες νύχτες αγρύπνιας που περνάνε τα μέλη της οικογένειας γεμάτα οδύνη. Τα θύματα μπορεί να επιβιώσουν από τη δοκιμασία, αλλά πιθανώς θα κουβαλάνε τα ψυχικά τραύματα για πολύ καιρό. Οι πληγές και η βλάβη δεν είναι εύκολο να ξεπεραστούν.

«Η διάλυση του γάμου φυσιολογικά προξενεί μια τεράστια έκρηξη συναισθημάτων», εξηγεί το βιβλίο Πώς να Επιβιώσετε από το Διαζύγιο (How to Survive Divorce), «μια έκρηξη η οποία μερικές φορές απειλεί να θολώσει την όρασή σας. Τι πρέπει να κάνετε; Πώς πρέπει να αντιδράσετε; Πώς μπορείτε να τα ξεπεράσετε όλα αυτά; Ίσως ταλαντεύεστε από τη βεβαιότητα στην αμφιβολία, από το θυμό στην ενοχή ή από την εμπιστοσύνη στη δυσπιστία».

Αυτή ήταν η αντίδραση του Πέντρο όταν έμαθε για την απιστία της συζύγου του. «Όταν υπάρχει απιστία», ομολογεί ο Πέντρο, «τότε σε κατακλύζουν ένα σωρό μπερδεμένα συναισθήματα». Το αίσθημα της συντριβής είναι αρκετά δύσκολο να το κατανοήσουν τα θύματα—πόσο μάλλον οι άλλοι, οι οποίοι γνωρίζουν ελάχιστα την κατάσταση. «Κανένας», υποστηρίζει η Πατ, «δεν καταλαβαίνει πλήρως πώς αισθάνομαι. Όταν σκέφτομαι ότι ο σύζυγός μου είναι μαζί της, νιώθω έναν πραγματικό σωματικό πόνο, έναν πόνο που δεν μπορώ να τον περιγράψω σε κανέναν», και προσθέτει: «Υπάρχουν φορές που νομίζω ότι θα τρελαθώ. Τη μια μέρα νιώθω ότι έχω την κατάσταση υπό έλεγχο· την επομένη νιώθω το αντίθετο. Τη μια μέρα μού λείπει· την επομένη θυμάμαι όλες τις μηχανορραφίες, τα ψέματα και την ταπείνωση».

Θυμός και Ανησυχία

«Μερικές φορές», παραδέχεται κάποιος που έπεσε θύμα απιστίας, «το συναίσθημα που σε πλημμυρίζει είναι άγριος θυμός». Δεν είναι μόνο αγανάκτηση για το κακό που έγινε και για τη βλάβη που προκλήθηκε. Μάλλον, όπως εξήγησε κάποια δημοσιογράφος, είναι «πικρία για αυτό που θα μπορούσε να είναι ένας επιτυχημένος γάμος, και όμως καταστράφηκε».

Κοινά, επίσης, είναι τα αισθήματα χαμηλής αυτοεκτίμησης και ανεπάρκειας. Ο Πέντρο εκμυστηρεύεται: «Αισθάνεσαι κάπως έτσι: “Μήπως δεν είμαι αρκετά ελκυστικός; Μήπως είμαι κάπου ελλιπής;” Αρχίζεις να ψάχνεις τον εαυτό σου για να βρεις το λάθος». Στο βιβλίο της Αγάπη, Τιμή και Προδοσία (To Love, Honour and Betray), η Ζέλντα Ουέστ-Μιντς, από το Βρετανικό Εθνικό Συμβούλιο Καθοδήγησης σε Θέματα Γάμου, επιβεβαιώνει: «Ένα από τα χειρότερα πράγματα που πρέπει να αντιμετωπίσετε . . . είναι η κατάρρευση του αυτοσεβασμού σας».

Ενοχές και Κατάθλιψη

Αυτά τα συναισθήματα ακολουθούνται συνήθως από ενοχές. Μια απελπισμένη σύζυγος λέει: «Νομίζω ότι οι γυναίκες βασανίζονται πολύ από τις ενοχές. Κατηγορείς τον εαυτό σου και αναρωτιέσαι: “Τι δεν έκανα καλά;”»

Ένας απατημένος σύζυγος αποκαλύπτει άλλο ένα χαρακτηριστικό αυτού που ο ίδιος αποκαλεί συναισθηματικό σκαμπανέβασμα, και εξηγεί: «Η κατάθλιψη γίνεται ένας καινούριος παράγοντας, ο οποίος εμφανίζεται όπως ο άσχημος καιρός». Μια γυναίκα λέει ότι, όταν την εγκατέλειψε ο σύζυγός της, δεν περνούσε ούτε μια μέρα που να μην κλάψει. «Θυμάμαι πολύ καλά την πρώτη μέρα που δεν έκλαψα, μερικές εβδομάδες αφότου με εγκατέλειψε», αφηγείται. «Χρειάστηκαν μήνες προτού περάσει μια ολόκληρη εβδομάδα χωρίς να κλάψω. Εκείνες οι μέρες και οι εβδομάδες που κατάφερα να μην κλάψω έγιναν σταθμοί οι οποίοι έδειχναν ότι ανέρρωνα».

Διπλή Προδοσία

Αυτό που δεν καταλαβαίνουν πολλοί είναι ότι ο μοιχός συχνά επιφέρει ένα οδυνηρό διπλό χτύπημα στη σύζυγό του. Με ποιον τρόπο; Η Πατ μάς δίνει κάποιο ενδεικτικό στοιχείο: «Ήταν ένα σκληρό πλήγμα για εμένα. Δεν ήταν μόνο σύζυγός μου, αλλά και φίλος μου—ο καλύτερός μου φίλος—επί πολλά χρόνια». Ναι, στις περισσότερες περιπτώσεις, η σύζυγος στρέφεται στο σύζυγό της για υποστήριξη όταν δημιουργούνται προβλήματα. Τώρα αυτός, όχι μόνο έχει γίνει αιτία προβλημάτων που προξενούν βαθιά τραύματα, αλλά έχει επίσης πάψει να αποτελεί μια πολύ απαραίτητη πηγή βοήθειας. Με μία και μόνη κίνηση, προξένησε αβάσταχτο πόνο και στέρησε από τη σύζυγό του τον έμπιστο φίλο της.

Επομένως, η βαθιά αίσθηση της προδοσίας και της κλονισμένης εμπιστοσύνης συγκαταλέγεται στα πιο εξουθενωτικά συναισθήματα που νιώθουν οι αθώοι σύντροφοι. Κάποια σύμβουλος γάμου εξηγεί γιατί η συζυγική προδοσία μπορεί να κάνει κάποιον συναισθηματικό ράκος: «Σε πολύ μεγάλο βαθμό, επενδύουμε από τον εαυτό μας, τις ελπίδες μας, τα όνειρά μας και τις προσδοκίες μας στο γάμο . . . , αναζητώντας ένα άτομο που να μπορούμε να το εμπιστευτούμε ανεπιφύλακτα, στο οποίο να νιώθουμε ότι μπορούμε πάντα να βασιζόμαστε. Αν αυτή η εμπιστοσύνη χαθεί ξαφνικά, τότε είναι σαν να σαρώνει ο άνεμος ένα σπίτι φτιαγμένο από τραπουλόχαρτα».

Είναι ευνόητο, όπως παρατηρεί το βιβλίο Πώς να Επιβιώσετε από το Διαζύγιο, ότι τα θύματα «χρειάζονται βοήθεια για να τα βγάλουν πέρα με αυτή τη συναισθηματική αναστάτωση . . . Ίσως χρειάζονται βοήθεια για να αποφασίσουν ποιες επιλογές πρέπει να κάνουν και πώς να τις κάνουν». Αλλά ποιες είναι αυτές οι επιλογές;

“Μήπως η συμφιλίωση είναι η απάντηση στο πρόβλημά μας;” ίσως αναρωτιέστε. “Ή μήπως πρέπει να πάρω διαζύγιο;” Ιδιαίτερα αν ο γάμος ήδη περνούσε κρίση, μπορεί να μπείτε στον πειρασμό να καταλήξετε βιαστικά στο συμπέρασμα ότι το διαζύγιο είναι η λύση στα προβλήματά σας. “Άλλωστε”, ίσως σκεφτείτε, “η Αγία Γραφή επιτρέπει το διαζύγιο λόγω συζυγικής απιστίας”. (Ματθαίος 19:9) Από την άλλη μεριά, ίσως σκεφτείτε ότι η Αγία Γραφή δεν επιμένει να πάρετε διαζύγιο. Συνεπώς, μπορεί να αισθάνεστε ότι θα ήταν καλύτερα να συμφιλιωθείτε, να ξαναχτίσετε το γάμο και να τον ενισχύσετε.

Το αν θα διαζευχθείτε ή όχι τον άπιστο σύντροφο είναι προσωπική σας απόφαση. Ωστόσο, πώς μπορείτε να ξέρετε τι πρέπει να κάνετε; Αρχικά, παρακαλούμε εξετάστε μερικούς από τους παράγοντες που ίσως σας βοηθήσουν να καθορίσετε αν είναι δυνατόν να υπάρξει συμφιλίωση.

[Υποσημείωση]