Το Γάλα Μετατρέπεται σε Σκόνη

ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΗ ΤΟΥ ΞΥΠΝΑ! ΣΤΗ ΝΕΑ ΖΗΛΑΝΔΙΑ

ΕΠΙ χιλιάδες χρόνια και ουσιαστικά σε κάθε έθνος, το γάλα αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της ανθρώπινης διατροφής. Φυσικά, το γάλα προέρχεται από τους μαστικούς αδένες των θηλυκών και αποτελεί πλήρη τροφή για τα μικρά τους. Ωστόσο, ανόμοια με τα υπόλοιπα πλάσματα, οι άνθρωποι παίρνουν αυτή τη θρεπτικότατη τροφή από πολλά θηλαστικά—κυρίως από αγελάδες, καμήλες, κατσίκες, λάμα, νεροβούβαλους, πρόβατα και ταράνδους. Εκτός από το να πίνουν γάλα στη φυσική του μορφή, οι άνθρωποι απολαμβάνουν και τα πολλά παράγωγά του, με πιο διαδεδομένα το βούτυρο, το τυρί, το γιαούρτι και το παγωτό.

Ένα από τα συνηθέστερα είδη γάλακτος, το αγελαδινό, είναι ουσιαστικά ένα διάλυμα που αποτελείται κατά 87 τοις εκατό από νερό και κατά 13 τοις εκατό από στερεά συστατικά. Σε αυτά τα στερεά συστατικά περιλαμβάνονται υδατάνθρακες, πρωτεΐνες, λίπη, βιταμίνες και μεταλλικά στοιχεία όπως το ασβέστιο—το οποίο παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη και στη συντήρηση των οστών. Παρεμπιπτόντως, το αγελαδινό γάλα δεν είναι το πιο θρεπτικό. Από τα ζώα που αναφέρονται παραπάνω, την πρώτη θέση σε αυτόν τον τομέα κατέχει ο τάρανδος, του οποίου το θρεπτικότατο γάλα περιέχει 37 τοις εκατό στερεά συστατικά!

Άσχετα με την πηγή του, το γάλα δεν διατηρείται πολύ εκτός ψυγείου. Μια διαδεδομένη λύση για αυτό το πρόβλημα είναι η μετατροπή του σε σκόνη. Αλλά πώς μετατρέπεται το γάλα σε σκόνη; Ας επισκεφτούμε για λίγο ένα σύγχρονο γαλακτοκομικό εργοστάσιο στο Γουαϊκάτο της Νέας Ζηλανδίας. Αυτό το εργοστάσιο είναι ένα από τα μεγαλύτερα του είδους του στον κόσμο και παράγει καθημερινά για την παγκόσμια βιομηχανία τροφίμων 400 τόνους εμπλουτισμένο γάλα σε σκόνη.

Το Υγρό Μετατρέπεται σε Σκόνη

Καθημερινά, αμέτρητες νταλίκες με καλογυαλισμένες χαλύβδινες δεξαμενές μεταφέρουν φρέσκο γάλα από τα αγροκτήματα της Νέας Ζηλανδίας στο εργοστάσιο, όπου το γάλα διατηρείται φρέσκο σε μονωμένα σιλό. Από εκεί, το γάλα πηγαίνει σε αποκορυφωτικές μηχανές όπου χωρίζεται σε αποβουτυρωμένο γάλα και αφρόγαλα, και κατόπιν αναμειγνύεται ξανά σε συγκεκριμένες ποσότητες ώστε το τελικό προϊόν να αποκτήσει τη σωστή σύσταση ή πυκνότητα. Από τις αποκορυφωτικές μηχανές, πηγαίνει σε έναν προσωρινό αποθηκευτικό χώρο, προτού μετατραπεί σε γάλα σκόνη.

Μετά την παστερίωση, το γάλα βράζει σε κατάσταση κενού. Γιατί σε κατάσταση κενού; Με αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζεται ότι το γάλα βράζει σε πολύ μικρότερη θερμοκρασία από την κανονική, πράγμα που ελαχιστοποιεί τη βλάβη που προξενεί η θερμότητα. Όταν ολοκληρωθεί αυτό το στάδιο εξάτμισης, το γάλα είναι συμπυκνωμένο σε ποσοστό 48 τοις εκατό. Αυτό το συμπυκνωμένο προϊόν είναι τώρα έτοιμο για την τελική επεξεργασία—την αποξήρανση.

Η αποξήρανση αρχίζει όταν το συμπυκνωμένο γάλα εισάγεται στην κορυφή ενός πολυώροφου ξηραντήρα από ανοξείδωτο χάλυβα, όπου ψεκάζεται σε ζεστό αέρα στο εσωτερικό του ξηραντήρα. Η υγρασία του γάλακτος πέφτει τώρα στο 6 τοις εκατό, και γίνεται η μετατροπή του σε σκόνη. Ακολουθεί ένα ακόμη στάδιο που μειώνει την υγρασία στο 3 τοις εκατό, και κατόπιν η σκόνη ψύχεται σιγά-σιγά ως μέρος της προετοιμασίας της για συσκευασία και αποστολή. Η όλη επεξεργασία εκτελείται πιστά ώστε να επιτυγχάνεται η μικρότερη δυνατή απώλεια της θρεπτικής αξίας και της ποιότητας του γάλακτος.

Ίσως ζείτε σε κάποια περιοχή όπου υπάρχει άφθονο φρέσκο γάλα. Αλλά πολλοί άνθρωποι ζουν σε απομονωμένες περιοχές όπου το φρέσκο γάλα είναι δυσεύρετο και ακριβό. Τα προβλήματα αυτών των ανθρώπων λύνονται χάρη στο θαύμα που λέγεται «γάλα σκόνη». Απλώς αναμειγνύουν μερικές κουταλιές σκόνη με νερό, και το γάλα που προκύπτει, μολονότι δεν είναι τόσο γευστικό όσο το φρέσκο γάλα, είναι εξίσου θρεπτικό.

[Πλαίσιο/Εικόνα στη σελίδα 14]

Τι Είναι η Παστερίωση και η Ομογενοποίηση;

Κατά την παστερίωση, που πήρε το όνομά της από τον Γάλλο επιστήμονα Λουί Παστέρ, το γάλα θερμαίνεται για συγκεκριμένο χρόνο και κατόπιν ψύχεται γρήγορα. Αυτή η διαδικασία σκοτώνει τα επιβλαβή βακτήρια και έτσι αυξάνει τη διάρκεια διατήρησης του γάλακτος. Ωστόσο, δεν σκοτώνονται όλα τα βακτήρια, γι’ αυτό η διάρκεια διατήρησης του παραγόμενου γάλακτος εξακολουθεί να είναι περιορισμένη. Αν ψυχθεί κατάλληλα, το γάλα που έχει υποστεί παστερίωση υψηλής ποιότητας μπορεί να διατηρηθεί περίπου 14 ημέρες.

Η ομογενοποίηση μετατρέπει τα σταγονίδια λίπους, ή αλλιώς λιποσφαίρια, που υπάρχουν στο γάλα, ώστε να μην επιπλέουν στην επιφάνεια του γάλακτος σχηματίζοντας τη χαρακτηριστική κρούστα. Τα μηχανήματα ομογενοποίησης διασπούν τα σταγονίδια λίπους σε σωματίδια τόσο μικρά ώστε να παραμένουν αναμειγμένα μέσα στο γάλα, δίνοντάς του μια πλούσια, ομοιόμορφη υφή.

[Ευχαριστίες]

Ευγενής παραχώρηση από U.S. National Library of Medicine

[Εικόνες στη σελίδα 15]

Αυτός ο πολυώροφος ξηραντήρας έχει τη δυνατότητα να αποξηραίνει πάνω από εννιά τόνους γάλα σκόνη την ώρα