Ματιές στον Κόσμο

Αγαμία—Γιατί;

«Η αντιπαράθεση για την αγαμία του κλήρου στους κόλπους της Καθολικής Εκκλησίας αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ιερείς», αναφέρει το περιοδικό Βέτζα (Veja). «Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία, μέχρι το 1970, 10.000 ιερείς είχαν εγκαταλείψει τη θέση τους για να παντρευτούν. Σήμερα, ο αριθμός έχει φτάσει τους 120.000—δωδεκαπλάσιος. Στη Βραζιλία, ο αριθμός των ιερέων που έχουν πάρει αυτή την απόφαση εικοσαπλασιάστηκε την ίδια περίοδο». Μολονότι ο λόγος που προβάλλουν δεν βασίζεται στις Γραφές, οι εκκλησιαστικοί ηγέτες του Ρωμαιοκαθολικισμού υπερασπίζονται την αγαμία λέγοντας ότι επιτρέπει στον ιερέα να «δίνει μεγαλύτερη προσοχή στον Θεό» και να αφοσιώνεται στο έργο του. «Αλλά ο πραγματικός λόγος για τον οποίο διατηρείται η αγαμία είναι απολύτως κοσμικός», λέει το ίδιο περιοδικό. «Η ιδέα αυτή εμφανίστηκε το Μεσαίωνα με σκοπό να προστατευτεί η εκκλησιαστική περιουσία, για να μην μπορούν να περιέλθουν στην κατοχή των απογόνων εκτάσεις γης και άλλα αποκτήματα».

Οι Τράτες Προκαλούν Σφαγή

«Κάθε χρόνο, το ψάρεμα με τράτες καλύπτει μια περιοχή του παγκόσμιου θαλάσσιου πυθμένα μεγαλύτερη από ολόκληρο τον Καναδά», αναφέρει ένα δημοσίευμα στην εφημερίδα Δε Γκλόουμπ εντ Μέιλ (The Globe and Mail). «Όταν ψαρεύουν με τράτες, σέρνουν βαριά δίχτυα στο βυθό της θάλασσας σκοτώνοντας αδιακρίτως ψάρια και άλλα πλάσματα που κατοικούν κοντά στον πυθμένα, τα οποία είναι ζωτικά για την ωκεάνια τροφική αλυσίδα. Στα δίχτυα πιάνονται και πολλά είδη που δεν ενδιαφέρουν τους ψαράδες, με αποτέλεσμα να θανατώνονται». Οι ερευνητές υπολογίζουν ότι, «για κάθε γαρίδα που πιάνεται με την τράτα, πιάνονται και πεθαίνουν 10 ή περισσότερα μικρά καλκάνια ή μπακαλιαράκια». Στα σημεία του θαλάσσιου πυθμένα από όπου περνάει η τράτα εξαφανίζονται σχεδόν όλα τα σφουγγάρια, τα μύδια και τα καρκινοειδή, αναφέρει το δημοσίευμα. Ο Λες Γουότλινγκ, καθηγητής ωκεανογραφίας στο Πανεπιστήμιο του Μέιν, εξηγεί: «Δεν χρειάζεται να είσαι υδροβιολόγος για να καταλάβεις ότι αυτές οι αλιευτικές μέθοδοι είναι εξαιρετικά επιβλαβείς για τη θαλάσσια ζωή. Τίποτα από όσα κάνουν οι άνθρωποι στη θάλασσα δεν έχει μεγαλύτερες επιπτώσεις». Οι βιολόγοι παρομοιάζουν αυτή την καταστροφή με την αποψίλωση των δασών στη στεριά και ζητούν να χαρακτηριστούν ορισμένες περιοχές θαλάσσια καταφύγια.

Χημικές Ουσίες σε Παιχνίδια

«Μια ομάδα χημικών ουσιών που χρησιμοποιούνται ευρέως για να δίνουν μαλακή υφή σε παιδικά παιχνίδια είναι σχεδόν 20 φορές πιο επικίνδυνες από όσο πιστευόταν παλιότερα», αναφέρει η εφημερίδα Δι Ιντιπέντεντ (The Independent) του Λονδίνου. Έρευνες που έγιναν στην Ολλανδία αποκαλύπτουν ότι υπάρχουν φθαλικοί εστέρες—ουσίες οι οποίες χρησιμοποιούνται για να μαλακώνουν τα σκληρά πλαστικά, όπως το χλωριούχο πολυβινύλιο—στα λαστιχένια αντικείμενα που μασούν τα μωρά όταν βγάζουν δόντια ή σε άλλα παρόμοια παιχνίδια, και ότι αυτές οι χημικές ουσίες απελευθερώνονται εύκολα στο σάλιο. Τα τεστ αποκάλυψαν ότι οι υψηλές δόσεις δύο κοινών φθαλικών εστέρων «μπορούν να προκαλέσουν καρκίνο στο συκώτι ή στα νεφρά, καθώς και συρρίκνωση των όρχεων». Τα μικρά παιδιά αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο επειδή «το μικρό τους βάρος, το ότι βρίσκονται στην ανάπτυξη και η ενδεχομένως παρατεταμένη έκθεση σε αυτές τις ουσίες τα κάνουν σχετικά πιο ευαίσθητα στα χημικά», λέει το άρθρο. Ο καθηγητής Τζέιμς Μπρίτζες, ένας Βρετανός επιστήμονας που εξετάζει αυτό το πρόβλημα κατ’ εντολήν της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, εξέφρασε την ανησυχία του ιδιαίτερα για «τα παιδιά που είναι κλεισμένα σε κάποιο ίδρυμα, για παράδειγμα σε ένα βρεφονηπιακό σταθμό ή κάποιο νοσοκομείο χαμηλών προδιαγραφών, διότι αυτά έχουν την τάση να μασάνε τα παιχνίδια επειδή δεν έχουν τι άλλο να κάνουν». Έξι χώρες έχουν ήδη απαγορεύσει αυτές τις χημικές ουσίες από τα παιχνίδια και άλλες τέσσερις ετοιμάζονται να κάνουν το ίδιο.

Ενορίες Χωρίς Ιερείς

Πολλές Καθολικές ενορίες στην Ιταλία—3.800 για την ακρίβεια—δεν έχουν μόνιμο ενοριακό ιερέα, δείχνει μια έρευνα που διεξάχθηκε από το εκκλησιαστικό Κέντρο Ποιμαντικού Προσανατολισμού. Και δεν μιλάμε για ενορίες σε αγροτικές ή απομονωμένες περιοχές. Σύμφωνα με την εφημερίδα Λα Ρεπούμπλικα (La Repubblica), «συχνά δεν υπάρχει “μόνιμος ενοριακός ιερέας” ακόμη και σε μεσαίου μεγέθους αστικά κέντρα (με χίλιους ως τρεις χιλιάδες κατοίκους)». Για να συγκαλυφθεί η έλλειψη, συνήθως ανατίθενται αρκετές ενορίες σε έναν ιερέα ή σε μια ομάδα ιερέων. «Αλλά με αυτόν τον τρόπο», εξηγεί η εφημερίδα, «χάνεται η άμεση και καθημερινή επαφή του ιερέα με τους ενορίτες του, και . . . οι ιερείς αναγκάζονται να τρέχουν ασθμαίνοντας από το ένα μέρος στο άλλο». Η έλλειψη αντιμετωπίζεται με διάφορες μεθόδους. Σε μεγάλες πόλεις όπως η Ρώμη έχουν διοριστεί αλλοδαποί ιερείς. Τουλάχιστον δύο ιταλικές ενορίες έχουν τώρα ανατεθεί σε λαϊκούς, οι οποίοι δεν μπορούν να τελέσουν τη Θεία Λειτουργία και πρέπει να περιορίζονται στο να χορηγούν τη Θεία Κοινωνία ή να κάνουν βαφτίσεις σε έκτακτες περιπτώσεις.

Αυξάνονται οι Πτωχεύσεις

«Η Αμερική διέρχεται κρίση πτωχεύσεων», λέει ο Αμερικανός γερουσιαστής Τσαρλς Γκράσλι. Αφότου θεσπίστηκαν οι αμερικανικοί νόμοι περί πτώχευσης πριν από έναν αιώνα, περίπου 20 εκατομμύρια Αμερικανοί έχουν κηρύξει προσωπική πτώχευση, και οι περισσότεροι από τους μισούς το έκαναν αυτό από το 1985 και έπειτα. Ως τα μέσα του 1998, οι πτωχεύσεις έφτασαν τον αριθμό-ρεκόρ των 1,42 εκατομμυρίων για τους περασμένους 12 μήνες. Σε τι οφείλεται αυτή η αύξηση; Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Αμερικανικού Ομοσπονδιακού Συστήματος Τραπεζών Άλαν Γκρίνσπαν, η τρομακτική αύξηση των πτωχεύσεων μπορεί να αποδοθεί εν μέρει στο γεγονός ότι έχουν αλλάξει οι απόψεις «όσον αφορά το κατά πόσο στιγματίζεται αυτός που κηρύττει πτώχευση». Ένας άλλος παράγοντας λέγεται ότι είναι «η εμφάνιση μιας κοινωνίας που κυριαρχείται από την πίστωση και στην οποία οι καταναλωτές έχουν συνηθίσει να έχουν ολοένα και περισσότερα προσωπικά χρέη», λέει η εφημερίδα Δε Γουόλ Στριτ Τζέρναλ (The Wall Street Journal).

Άοσμα Ρούχα;

«Εδώ και δυο χρόνια, οι ειδικοί στην υφαντουργία έχουν συνειδητοποιήσει τη σημασία των βιοενεργών υφασμάτων, τα οποία μερικές φορές ονομάζονται αντιβακτηριακά . . . ή άοσμα», αναφέρει η γαλλική εφημερίδα Λε Μοντ (Le Monde). Η αγορά αντιβακτηριακών υφασμάτων επεκτείνεται. Μολονότι αυτά τα υφάσματα χρησιμοποιούνται κυρίως για κλινοσκεπάσματα, τώρα χρησιμοποιούνται και για την κατασκευή καλτσών και εσωρούχων. Ωστόσο δεν βλέπουν όλοι με ενθουσιασμό την ιδέα να χρησιμοποιούν ρούχα που περιέχουν φενόλες και βαρέα μέταλλα τα οποία μεταβάλλουν τον τρόπο με τον οποίο δρουν τα βακτήρια, διότι πολλά βακτήρια είναι ωφέλιμα για τους ανθρώπους. «Για να εκτελεί τις λειτουργίες του κατάλληλα, το δέρμα μας χρειάζεται όλους τους φυσικούς του επισκέπτες», παρατηρεί η ίδια εφημερίδα. «Οι κατασκευαστές αντιβακτηριακών υφασμάτων πρέπει να αντιμετωπίσουν ένα σοβαρό πρόβλημα»—πώς να περιορίσουν την ανάπτυξη των βλαβερών βακτηρίων χωρίς να σκοτώνουν τα βακτήρια που είναι απαραίτητα για την καταπολέμηση των μολύνσεων.

Αυξάνεται η Ανησυχία για το Νερό

«Το πόσιμο νερό μας, όχι μόνο είναι γεμάτο παρασιτοκτόνα, αλλά τώρα φαίνεται ότι είναι και γεμάτο φάρμακα», λέει το περιοδικό Νέος Επιστήμονας (New Scientist). Τα φάρμακα αυτά προέρχονται από αρκετές πηγές. Τα ανεπιθύμητα φαρμακευτικά σκευάσματα ρίχνονται πολλές φορές στη λεκάνη της τουαλέτας. Επίσης, φάρμακα αποβάλλονται μέσω των ούρων. «Στην περίπτωση των περισσότερων αντιβιοτικών, το 30 ως 90 τοις εκατό της δόσης που χορηγείται σε ανθρώπους και ζώα αποβάλλεται με τα ούρα», λέει ο Μπεντ Χέλιν Σόρενσεν, της Βασιλικής Φαρμακευτικής Σχολής της Δανίας. Οι γεωργοί έχουν την τακτική να χρησιμοποιούν τα ούρα και την κοπριά των ζώων στα χωράφια τους. Τα φάρμακα, όταν φτάνουν στο περιβάλλον, μπορεί να βρίσκονται ακόμη στην αρχική τους μορφή ή μπορεί να έχουν μετατραπεί από το ανθρώπινο σώμα και να έχουν πάρει μια μορφή πιο δραστική ή πιο τοξική από την αρχική, η οποία είναι συχνά περισσότερο διαλυτή στο νερό. «Τα φάρμακα είναι από τις λίγες ομάδες χημικών ουσιών τις οποίες δεν ελέγχουμε στο νερό», λέει ο Στιβ Κιλίν, της Βρετανικής Υπηρεσίας Περιβάλλοντος.

Αυξάνονται οι Φυλακισμένοι στις Η.Π.Α.

«Ο αριθμός των φυλακισμένων στην Αμερική σήμερα δεν έχει όμοιό του σε καμιά δημοκρατία, και ξεπερνάει ακόμη και τους αντίστοιχους αριθμούς των περισσότερων ολοκληρωτικών κυβερνήσεων», σχολιάζει το περιοδικό Δι Ικόνομιστ (The Economist). «Πέρυσι, ο ένας στους 150 κατοίκους [των Η.Π.Α.] (περιλαμβανομένων και των παιδιών) βρέθηκε στη φυλακή». Τα ποσοστά των φυλακισμένων είναι εικοσαπλάσια από ό,τι στην Ιαπωνία, εξαπλάσια από ό,τι στον Καναδά και πενταπλάσια ως δεκαπλάσια από ό,τι στις δυτικοευρωπαϊκές χώρες. Ο αριθμός των φυλακισμένων στις Ηνωμένες Πολιτείες έχει τετραπλασιαστεί από το 1980. Από τους σημερινούς φυλακισμένους, οι 400.000 και πλέον είναι κατηγορούμενοι για αδικήματα που σχετίζονται με τα ναρκωτικά, αν και ο αριθμός των ναρκομανών έχει μείνει αμετάβλητος από το 1988. Το ίδιο περιοδικό θέτει το ερώτημα: «Ανεξάρτητα από το αν η φυλάκιση είναι αποτελεσματική ως μέσο καταπολέμησης του εγκλήματος ή όχι, πόσο καιρό ακόμη μπορεί η Αμερική να συνεχίσει να εφαρμόζει αυτό το σύστημα των ολοένα αυξανόμενων φυλακίσεων;»

Στοιχήματα για τον Αρμαγεδδώνα

Κάθε εβδομάδα, δεκάδες άτομα στη Βρετανία «βάζουν στοιχήματα για τον Αρμαγεδδώνα», αναφέρει η εφημερίδα Δε Γκάρντιαν (The Guardian). Σύμφωνα με μια έρευνα που έγινε σε 1.001 ενηλίκους, το 33 τοις εκατό πιστεύουν ότι το τέλος του κόσμου θα έρθει ως αποτέλεσμα ενός παγκόσμιου πολέμου, ενώ το 26 τοις εκατό πιστεύουν ότι το τέλος θα έρθει εξαιτίας της παγκόσμιας αύξησης της θερμοκρασίας. Άλλοι υποθέτουν ότι η αιτία θα είναι η σύγκρουση με κάποιον αστεροειδή. Στην πραγματικότητα, το 59 τοις εκατό των ερωτηθέντων «πιστεύουν ότι έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να δουν το τέλος του κόσμου στη διάρκεια της ζωής τους παρά να κερδίσουν το Εθνικό Λαχείο», αναφέρει η ίδια εφημερίδα. Σε τι οφείλονται αυτές οι εικασίες περί Αρμαγεδδώνα; Οι άνθρωποι «πιθανόν να εμπνέονται από το τέλος της Χιλιετίας και από το αίσθημα της συμφοράς που το συνοδεύει», σχολιάζει η εφημερίδα.