Εναλλακτικές Θεραπείες​—Γιατί τις Χρησιμοποιούν Πολλοί

Η ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ, ή αλλιώς συμπληρωματική, ιατρική περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα μεθόδων θεραπείας και περίθαλψης. Πολλές από αυτές υπάγονται στο γενικό όρο «φυσιοθεραπεία»—ένα σύστημα περίθαλψης που δίνει έμφαση στη χρήση φυσικών παραγόντων ή μέσων με σκοπό να επηρεαστεί κατάλληλα το σώμα και να του επιτραπεί να αυτοθεραπευτεί. Αρκετές από αυτές τις θεραπείες, που χρησιμοποιούνταν ευρέως επί αιώνες, έχουν εγκαταλειφθεί ή αγνοηθεί προ πολλού από τη σύγχρονη ιατρική.

Λόγου χάρη, στις 27 Αυγούστου 1960, Το Περιοδικό του Αμερικανικού Ιατρικού Συλλόγου (Journal of the American Medical Association) ανέφερε ότι η εφαρμογή κρύων επιθεμάτων για την αντιμετώπιση εγκαυμάτων ήταν «γνωστή στην αρχαιότητα, αλλά φαίνεται ότι την έχουν αγνοήσει τόσο οι γιατροί όσο και οι απλοί άνθρωποι. Αυτό το είδος θεραπείας, μολονότι εξυμνείται ομόφωνα από τις περιστασιακές αναφορές της σχετικής βιβλιογραφίας, δεν χρησιμοποιείται ευρέως σήμερα. Πράγματι, οι περισσότεροι γιατροί λένε ότι “δεν συνηθίζεται”, αν και κανείς δεν γνωρίζει το γιατί».

Τις πρόσφατες δεκαετίες, όμως, η χρησιμοποίηση κρύου νερού ή κρύας κομπρέσας για τα εγκαύματα υποστηρίζεται και πάλι από τη συμβατική ιατρική. Το Περιοδικό των Τραυματισμών (The Journal of Trauma), στο τεύχος του Σεπτεμβρίου 1963, ανέφερε: «Το ενδιαφέρον για τη χρήση κρύου νερού ως μέσου αρχικής αντιμετώπισης των εγκαυμάτων αυξήθηκε μετά τις εκθέσεις των Οφέιγκσον και Σούλμαν τα έτη 1959 και 1960. Χρησιμοποιούμε αυτή τη μέθοδο περίθαλψης το τελευταίο έτος, και τα κλινικά αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά».

Η θεραπεία με κρύο νερό είναι σχετικά ασφαλής, και αναμφίβολα παρέχει ανακούφιση. Η υδροθεραπεία, δηλαδή η χρήση του νερού με διάφορους τρόπους για τη θεραπεία παθήσεων, εφαρμόζεται από την εναλλακτική ιατρική, ενώ τώρα διάφορα είδη τέτοιων θεραπειών αναγνωρίζονται και από τη σύγχρονη ιατρική.a

Παρόμοια, οι θεραπευτές της εναλλακτικής ιατρικής συχνά χρησιμοποιούν φυτά για να αντιμετωπίσουν διάφορες ασθένειες. Αυτή η πρακτική ακολουθείται επί εκατοντάδες​—ή και χιλιάδες—​χρόνια σε μερικές περιοχές της γης. Στην Ινδία, παραδείγματος χάρη, η χρήση βοτάνων αποτελεί από παλιά το θεμέλιο της ιατρικής. Σήμερα, η θεραπευτική δύναμη ορισμένων φυτών αναγνωρίζεται από πολλούς γιατρούς σχεδόν σε όλο τον κόσμο.

Μια Αξιοσημείωτη Εμπειρία

Περίπου πριν από εκατό χρόνια, ο Ρίχαρντ Βιλστέτερ, ο οποίος αργότερα σπούδασε βιοχημεία των φυτών, επηρεάστηκε από ένα περιστατικό που συνέβη σε κάποιον νεαρό στενό φίλο του, τον δεκάχρονο Σεπ Σουάμπ. Ο Σεπ είχε πάθει τόσο σοβαρή μόλυνση στο πόδι ώστε ο γιατρός είπε ότι έπρεπε να ακρωτηριαστεί για να σωθεί η ζωή του, αλλά οι γονείς του Σεπ ανέβαλαν την επέμβαση μέχρι το επόμενο πρωί. Στο μεταξύ, έψαξαν να βρουν έναν βοσκό ο οποίος φημιζόταν για τα θεραπευτικά βότανα που χρησιμοποιούσε. Ο βοσκός μάζεψε έναν συνδυασμό φυτών, τα ψιλόκοψε μέχρις ότου έγιναν μια μάζα όμοια με μαγειρεμένο σπανάκι και τα έβαλε πάνω στην πληγή.

Το πρωί η πληγή είχε παρουσιάσει βελτίωση, και η επέμβαση αναβλήθηκε ξανά. Η θεραπεία συνεχίστηκε και σιγά σιγά η πληγή επουλώθηκε πλήρως. Ύστερα από όλα αυτά, ο Βιλστέτερ σπούδασε χημεία στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου, στη Γερμανία, και αργότερα κέρδισε το βραβείο Νόμπελ για τις ανακαλύψεις που έκανε όταν μελετούσε τις φυτικές χρωστικές ουσίες, ιδίως τη χλωροφύλλη. Είναι αξιοσημείωτο ότι περίπου το 25 τοις εκατό των φαρμάκων που χρησιμοποιούνται σήμερα προέρχονται είτε εν μέρει είτε εξ ολοκλήρου από χημικές ουσίες που υπάρχουν σε φυτά.

Ανάγκη για Ισορροπία

Εντούτοις, πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι, όσον αφορά τις θεραπευτικές μεθόδους, αυτό που κάνει θαύματα σε ένα άτομο μπορεί να μην προσφέρει και πολλά πράγματα σε κάποιο άλλο. Η αποτελεσματικότητα οποιασδήποτε θεραπευτικής μεθόδου εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, μεταξύ άλλων από το είδος της ασθένειας και τη σοβαρότητά της, καθώς και από τη γενική κατάσταση της υγείας του ασθενούς. Ακόμη και το πότε θα εφαρμοστεί η θεραπεία μπορεί να παίζει ρόλο.

Οι εναλλακτικές μέθοδοι συνήθως αποδίδουν με βραδύτερο ρυθμό από ό,τι οι ορθόδοξες μέθοδοι. Γι’ αυτό, μια ασθένεια που θα μπορούσε να έχει θεραπευτεί αν είχε γίνει νωρίτερα η διάγνωση και η αντιμετώπισή της ίσως επιδεινωθεί ως το σημείο να απαιτηθούν ισχυρά φάρμακα​—ακόμη και χειρουργική επέμβαση—​για να σωθεί η ζωή του ασθενούς. Συνεπώς, ίσως είναι άσοφο να εμμένουμε σε ένα οποιοδήποτε είδος θεραπείας, σαν να επρόκειτο για το μοναδικό τρόπο αντιμετώπισης κάποιου προβλήματος υγείας.

Η εναλλακτική ιατρική διαφέρει από τις συμβατικές θεραπείες όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει την υγεία. Συνήθως οι θεραπευτικές της μέθοδοι ασχολούνται περισσότερο με την πρόληψη, και εστιάζουν την προσοχή στον τρόπο ζωής και στο περιβάλλον του ατόμου, καθώς και στο πώς επηρεάζεται η υγεία του από αυτούς τους παράγοντες. Με άλλα λόγια, οι θεραπευτές της εναλλακτικής ιατρικής ασχολούνται συνήθως με ολόκληρο το άτομο και όχι μόνο με το πάσχον όργανο ή την ασθένεια.

Αναμφίβολα, κάτι που κάνει την εναλλακτική ιατρική εξαιρετικά ελκυστική είναι η αντίληψη ότι τα φυσικά προϊόντα και οι θεραπευτικές μέθοδοι που χρησιμοποιεί έχουν ηπιότερο χαρακτήρα και εμπερικλείουν λιγότερους κινδύνους σε σύγκριση με τη συμβατική ιατρική. Γι’ αυτό, λόγω του αυξημένου ενδιαφέροντος για την ανεύρεση ασφαλών και αποτελεσματικών μεθόδων θεραπείας, το επόμενο άρθρο θα παρουσιάσει μερικά παραδείγματα εναλλακτικών θεραπειών.

[Υποσημείωση]