Οι Νεαροί Ρωτούν . . .

Γιατί μου Συμπεριφέρεται Τόσο Άσχημα;

«Συχνά με κατηγορεί για πράγματα που ουσιαστικά είναι παράλογα. Αλλά είμαι συναισθηματικά δεμένη μαζί του».​—Κάτριν.a

«Εξωτερικά δεν έβλεπες [πληγές], αλλά μέσα μου πονούσα πολύ».​—Άντρια, τη χαστούκισε το άτομο με το οποίο είχε δεσμό.

ΕΙΝΑΙ ένα πολύ κοινό σενάριο: Μια κοπέλα βγαίνει ραντεβού με κάποιον νεαρό που φαίνεται ότι είναι η προσωποποίηση της γοητείας και της ευγένειας. Αλλά σιγά σιγά εκείνος αρχίζει να αλλάζει. Τα τρυφερά λόγια αντικαθίστανται από δηκτικό σαρκασμό και υποτιμητικές επικρίσεις. Στην αρχή, εκείνη τα παραβλέπει όλα, θεωρώντας τα άκομψα αλλά τρυφερά πειράγματα. Ωστόσο, η κατάσταση κλιμακώνεται και παίρνει τη μορφή ενός επαναλαμβανόμενου κύκλου με φραστικές επιθέσεις, ξεσπάσματα θυμού και εκφράσεις βαθιάς μεταμέλειας. Νιώθοντας κατά κάποιον τρόπο υπεύθυνη για την κακή συμπεριφορά, η κοπέλα υποφέρει σιωπηλά, ελπίζοντας ότι τα πράγματα θα αλλάξουν. Αλλά δεν αλλάζουν. Τώρα αυτός της βάζει τις φωνές, ωρύεται. Σε μια έκρηξη οργής μάλιστα τη σπρώχνει βίαια! Εκείνη φοβάται ότι την επόμενη φορά θα τη χτυπήσει.b

Οι νεαροί και οι νεαρές που έχουν κάποιον δεσμό ο οποίος χαρακτηρίζεται από σωματική ή φραστική κακομεταχείριση μπορεί να υφίστανται έναν ασταμάτητο καταιγισμό επικρίσεων, λόγων που πληγώνουν και οργισμένων αντιδράσεων. Αντιμετωπίζεις εσύ κάποια παρόμοια κατάσταση; (Βλέπε πλαίσιο «Μερικά Προειδοποιητικά Σημάδια».) Αν ναι, μπορεί να νιώθεις τόσο πολλή θλίψη και ντροπή που δεν ξέρεις τι να κάνεις.

Καταστάσεις σαν αυτήν δεν είναι και τόσο ασυνήθιστες όσο πιθανώς να νομίζεις. Ερευνητές υπολογίζουν ότι 1 στα 5 άτομα έχει υποστεί κάποια μορφή βίας από το άτομο με το οποίο βγαίνει ραντεβού. Αν η φραστική κακομεταχείριση θεωρηθεί μορφή βίας, τότε η αναλογία αυξάνεται σε 4 στα 5 άτομα. Αντίθετα με ό,τι πιστεύουν πολλοί, δεν είναι όλα τα θύματα γυναίκες. Σύμφωνα με μια βρετανική μελέτη για αυτή τη μορφή βίας, «τα ίδια σχεδόν ποσοστά αντρών και γυναικών» αναφέρεται ότι έχουν μεταχειριστεί βίαια το σύντροφό τους.c

Γιατί εκδηλώνεται τέτοια κακή συμπεριφορά στη στενή γνωριμία; Τι πρέπει να κάνεις εσύ αν βρεθείς σε αυτή την κατάσταση;

Να Έχεις την Άποψη του Θεού

Πρώτον, πρέπει να καταλάβεις καλά πόσο σοβαρή είναι μια τέτοια κατάσταση στα μάτια του Θεού. Είναι αλήθεια ότι οι ατελείς άνθρωποι τείνουν να λένε και να κάνουν πράγματα που πληγώνουν τους άλλους. (Ιακώβου 3:2) Είναι αλήθεια επίσης ότι ακόμη και εκείνοι που αγαπούν και εμπιστεύονται ο ένας τον άλλον θα έχουν κατά καιρούς διαφωνίες. Ο απόστολος Παύλος και ο Βαρνάβας, λόγου χάρη, ήταν ώριμοι Χριστιανοί. Ωστόσο, σε κάποια περίπτωση είχαν «ένα έντονο ξέσπασμα θυμού». (Πράξεις 15:39) Επομένως, αν βγαίνεις ραντεβού με κάποιον, ίσως κατά καιρούς να αντιμετωπίζετε ορισμένες εντάσεις.

Επιπλέον, θα ήταν εξωπραγματικό να αναμένεις ότι το άτομο με το οποίο έχεις δεσμό δεν θα ασκήσει ποτέ κριτική. Άλλωστε σκέφτεστε να παντρευτείτε. Και αν τον ενοχλεί κάποιο χαρακτηριστικό ή κάποια συνήθειά σου, δεν θα ήταν στοργικό από μέρους του να σου μιλήσει για αυτό; Είναι αλήθεια ότι η κριτική πονάει. (Εβραίους 12:11) Αλλά αν υποκινείται από αγάπη και γίνεται με αγάπη, δεν θα έχει τη μορφή υβριστικών λόγων.​—Παροιμίες 27:6.

Είναι εντελώς διαφορετικό, ωστόσο, το να φωνάζει κάποιος, να χαστουκίζει, να γρονθοκοπεί ή να βρίζει. Η Γραφή καταδικάζει “την οργή, το θυμό, την κακία και τα υβριστικά λόγια”. (Κολοσσαείς 3:8) Ο Ιεχωβά αγανακτεί όταν κάποιος κάνει κατάχρηση “δύναμης” για να ταπεινώσει, να τρομοκρατήσει ή να καταδυναστεύσει άλλους. (Εκκλησιαστής 4:1· 8:9) Μάλιστα, ο Λόγος του Θεού προστάζει τους συζύγους «να αγαπούν . . . τις γυναίκες τους, όπως τα δικά τους σώματα . . . , γιατί κανείς δεν μίσησε ποτέ τη σάρκα του, αλλά την τρέφει και την περιθάλπει». (Εφεσίους 5:28, 29) Ο άντρας που μιλάει προσβλητικά στη γυναίκα με την οποία κάνει στενή γνωριμία ή την κακομεταχειρίζεται δείχνει ότι είναι ακατάλληλος για γαμήλιος σύντροφος. Παράλληλα, προκαλεί τη δυσαρέσκεια του ίδιου του Ιεχωβά Θεού!

Δεν Φταις Εσύ!

Ωστόσο, εκείνοι που ασκούν κακομεταχείριση συνήθως κατηγορούν τα θύματά τους. Έτσι λοιπόν, ίσως μερικές φορές να πιστεύεις ότι φταις εσύ που εκείνος θυμώνει τόσο πολύ. Αλλά ο θυμός του μπορεί να έχει μικρή ή και καθόλου σχέση με εσένα. Συνήθως, τέτοιοι άντρες έχουν μεγαλώσει σε σπιτικά όπου η χρήση βίας ή υβριστικών λόγων θεωρούνταν φυσιολογικό πράγμα.d Σε μερικές χώρες οι νεαροί άντρες επηρεάζονται από την επικρατούσα κουλτούρα σύμφωνα με την οποία οι άντρες πρέπει να είναι κυρίαρχοι. Οι συνομήλικοι μπορούν επίσης να ασκήσουν πίεση σε έναν νεαρό για να δείχνει ότι είναι «σκληρός άντρας». Αν δεν έχει αυτοπεποίθηση, μπορεί να νιώθει ότι απειλείται από οτιδήποτε λες ή κάνεις.

Όποια και αν είναι η κατάσταση, δεν ευθύνεσαι εσύ για τα ξεσπάσματα ενός άλλου ατόμου. Τα υβριστικά λόγια και η βία δεν δικαιολογούνται ποτέ.

Άλλαξε τον Τρόπο Σκέψης Σου

Μολονότι δεν ευθύνεσαι εσύ, ίσως χρειάζεται να προσαρμόσεις τον τρόπο με τον οποίο βλέπεις τα πράγματα. Γιατί; Αν μια κοπέλα έχει ανατραφεί σε ένα περιβάλλον όπου επικρατούσε η βία και τα λόγια που πληγώνουν, η κακομεταχείριση μπορεί να της φαίνεται φυσιολογική. Αντί να αποστρέφεται μια τέτοια μη Χριστιανική διαγωγή, μπορεί να την ανέχεται​—ίσως μάλιστα να τη θεωρεί ελκυστική. Ναι, μερικά θύματα κακομεταχείρισης παραδέχονται ότι νιώθουν βαρετά με άντρες που έχουν πολύ καλούς τρόπους. Άλλες κοπέλες υποφέρουν έχοντας την ψευδαίσθηση ότι μπορούν να αλλάξουν το άτομο.

Αν κάτι από αυτά αληθεύει για εσένα, πρέπει να “μεταμορφωθείς ανακαινίζοντας το νου σου” σχετικά με αυτό. (Ρωμαίους 12:2) Μέσω προσευχής, μελέτης και στοχασμού χρειάζεται να λάβεις στα σοβαρά την άποψη του Ιεχωβά για την κακομεταχείριση και να τη θεωρείς αποκρουστική. Πρέπει να καταλάβεις ότι δεν σου αξίζει να σε κακομεταχειρίζονται. Η καλλιέργεια μετριοφροσύνης​—το να συναισθάνεσαι τους περιορισμούς σου—​μπορεί να σε βοηθήσει να καταλάβεις ότι δεν έχεις την ικανότητα να τον αλλάξεις αν είναι οξύθυμος. Εκείνος έχει την ευθύνη να αλλάξει!​—Γαλάτες 6:5.

Σε μερικές περιπτώσεις οι κοπέλες ανέχονται την κακομεταχείριση επειδή έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση. Η Κάτριν, η οποία αναφέρθηκε στην αρχή, λέει: «Δεν μπορώ να φανταστώ τη ζωή χωρίς αυτόν, και δεν μπορώ να φανταστώ ότι θα βρω κάποιον καλύτερο». Μια κοπέλα, η Χέλγκα, είπε παρόμοια για το άτομο με το οποίο έχει δεσμό: «Του επιτρέπω να με χτυπάει επειδή αυτό είναι καλύτερο από το να μη μου δίνει καθόλου σημασία».

Πιστεύεις ότι αυτές οι απόψεις μπορούν να αποτελέσουν καλή βάση για μια υγιή σχέση; Στην πραγματικότητα, μπορείς να αγαπήσεις κάποιον αν δεν μπορείς να αγαπήσεις τον ίδιο σου τον εαυτό; (Ματθαίος 19:19) Προσπάθησε να αναπτύξεις υγιή αυτοσεβασμό.e Η ανοχή της κακομεταχείρισης δεν θα σε βοηθήσει να το πετύχεις αυτό. Όπως ξέρει από προσωπική πείρα μια κοπέλα ονόματι Ιρένα, το να ανέχεσαι κάτι τέτοιο μπορεί «να κλέψει όλο τον αυτοσεβασμό σου».

Αντιμετώπισε την Αλήθεια

Κάποιοι μπορεί να δυσκολεύονται να παραδεχτούν ότι η σχέση τους είναι νοσηρή​—ιδιαίτερα αν έχουν αναπτυχθεί ισχυρά αισθήματα. Αλλά μην κλείνεις τα μάτια σου στην αλήθεια. Μια Γραφική παροιμία λέει: «Οξυδερκής είναι αυτός που βλέπει τη συμφορά και κρύβεται, αλλά οι άπειροι προχωρούν και πρέπει να υποστούν την ποινή». (Παροιμίες 22:3) Μια κοπέλα ονόματι Χάνα θυμάται: «Όταν ερωτεύεσαι, είσαι σχεδόν τυφλή και βλέπεις μόνο τις θετικές ιδιότητές του». Ωστόσο, αν σε κακομεταχειρίζεται, είναι σημαντικό να τον βλέπεις όπως πραγματικά είναι. Και αν σε κάνει να νιώθεις ότι απειλείσαι ή υποβιβάζεσαι, τότε υπάρχει σοβαρό πρόβλημα. Μην προσπαθείς να αρνηθείς τα αισθήματά σου, να τον δικαιολογήσεις ή να κατηγορήσεις τον εαυτό σου. Η πείρα δείχνει ότι αν δεν δοθεί προσοχή στην κακομεταχείριση, τότε αυτή θα κλιμακωθεί. Η ευημερία σου θα μπορούσε να τεθεί σε σοβαρό κίνδυνο!

Φυσικά, το καλύτερο θα ήταν να μη συνδεθείς με ένα άτομο που δεν ασκεί αυτοέλεγχο. (Παροιμίες 22:24) Αν, λοιπόν, κάποιος τον οποίο δεν γνωρίζεις καλά θέλει να αναπτύξετε στενή γνωριμία, θα ήταν καλή ιδέα να μάθεις κάτι για αυτόν. Γιατί να μην του προτείνεις να συναναστραφείτε αρχικά στα πλαίσια μιας παρέας; Αυτό μπορεί να σε βοηθήσει να τον γνωρίσεις χωρίς να αναπτυχθούν αισθήματα μεταξύ σας πολύ γρήγορα. Αναρωτήσου κάποια σημαντικά πράγματα, όπως: Ποιοι είναι οι φίλοι του; Τι είδους μουσική, ταινίες, ηλεκτρονικά παιχνίδια και αθλήματα του αρέσουν; Δείχνουν οι συζητήσεις του ότι ενδιαφέρεται για τα πνευματικά πράγματα; Μίλησε με άτομα που τον γνωρίζουν, όπως είναι οι πρεσβύτεροι της εκκλησίας του. Εκείνοι θα σου πουν αν έχει «καλή φήμη» μεταξύ των άλλων ως άτομο που συμπεριφέρεται με ώριμο και θεοφοβούμενο τρόπο.​—Πράξεις 16:2.

Αλλά τι μπορείς να κάνεις αν έχεις ήδη μια σχέση στην οποία υφίστασαι κακομεταχείριση; Ένα μελλοντικό άρθρο θα ασχοληθεί με αυτό το ερώτημα.

[Υποσημειώσεις]

[Πλαίσιο στη σελίδα 21]

Μερικά Προειδοποιητικά Σημάδια

◼ Συχνά κάνει υποβιβαστικά σχόλια για εσένα, την οικογένεια ή τους φίλους σου είτε όταν είστε μόνοι είτε όταν είστε με άλλους

◼ Συνήθως αγνοεί τις επιθυμίες ή τα αισθήματά σου

◼ Προσπαθεί να ελέγχει κάθε πτυχή της ζωής σου, επιμένοντας να γνωρίζει πού βρίσκεσαι κάθε στιγμή και να αποφασίζει τα πάντα για εσένα

◼ Σου φωνάζει, σε σπρώχνει, σε απωθεί ή σε απειλεί

◼ Προσπαθεί να σε πείσει να επιδοθείς σε ακατάλληλες εκδηλώσεις στοργής

◼ Δεν μπορείς να κάνεις σχεδόν τίποτα χωρίς να ανησυχείς μήπως με κάποιον τρόπο ενοχληθεί

[Εικόνα στη σελίδα 20]

Η συνεχής κριτική ή οι προσβολές ίσως δείχνουν ότι μια σχέση είναι νοσηρή