Το Θείο Όνομα στο Πέρασμα των Αιώνων

Ο ΙΕΧΩΒΑ Θεός θέλει ο άνθρωπος να γνωρίζει και να χρησιμοποιεί το όνομα του Θεού. Αυτό φαίνεται από το γεγονός ότι ο ίδιος αποκάλυψε το όνομά Του στους δυο πρώτους ανθρώπους πάνω στη γη. Ξέρουμε ότι ο Αδάμ και η Εύα γνώριζαν καλά το όνομα του Θεού επειδή η Εύα είπε όταν γέννησε τον Κάιν, σύμφωνα με το αρχαίο Εβραϊκό κείμενο: «Έχω παραγάγει άνθρωπο με τη βοήθεια του Ιεχωβά».—Γένεσις 4:1.

Αργότερα διαβάζουμε ότι πιστοί άντρες όπως ο Ενώχ και ο Νώε ‘περπάτησαν μαζί με τον αληθινό Θεό’. (Γένεσις 5:24· 6:9) Κι αυτοί, επίσης, πρέπει να ήξεραν το όνομα του Θεού. Το όνομα επέζησε από το μεγάλο Κατακλυσμό μαζί με τον δίκαιο Νώε και την οικογένειά του. Παρά το μεγάλο στασιασμό λίγο καιρό αργότερα στη Βαβέλ, οι αληθινοί δούλοι του Θεού συνέχισαν να χρησιμοποιούν το όνομά του. Εμφανίζεται εκατοντάδες φορές μέσα στους νόμους που έδωσε ο Θεός στον Ισραήλ. Στο βιβλίο του Δευτερονομίου και μόνο, εμφανίζεται 551 φορές.

Στις μέρες των κριτών, οι Ισραηλίτες προφανώς δεν ντρέπονταν να χρησιμοποιούν το όνομα του Θεού. Μάλιστα το χρησιμοποιούσαν χαιρετώντας ο ένας τον άλλον. Διαβάζουμε (στο πρωτότυπο Εβραϊκό) ότι ο Βοόζ χαιρετούσε ως εξής τους θεριστές του: «Ο Ιεχωβά ας είναι μαζί σας». Αυτοί απαντούσαν στο χαιρετισμό του λέγοντας: «Ο Ιεχωβά να σε ευλογεί».—Ρουθ 2:4.

Σ’ όλη την ιστορία των Ισραηλιτών μέχρι τον καιρό που αυτοί επέστρεψαν στον Ιούδα από την αιχμαλωσία τους στη Βαβυλώνα, το όνομα του Ιεχωβά εξακολουθούσε να χρησιμοποιείται πλατιά. Ο Βασιλιάς Δαβίδ, ένας άντρας αρεστός στην καρδιά του Θεού, χρησιμοποίησε εκτενώς το θείο όνομα—εμφανίζεται εκατοντάδες φορές στους ψαλμούς που έγραψε. (Πράξεις 13:22) Το όνομα του Θεού ήταν επίσης ενσωματωμένο σε πολλά Ισραηλιτικά προσωπικά ονόματα. Έτσι διαβάζουμε για τον Αδωνία («Ο Κύριός μου Είναι ο Γιαχ»—«Γιαχ» είναι συντμημένη μορφή του Ιεχωβά), για τον Ησαΐα («Σωτηρία του Ιεχωβά»), για τον Ιωνάθαν («Ο Ιεχωβά Έχει Δώσει»), για τον Μιχαία («Ποιος Είναι Όμοιος με τον Γιαχ;») και για τον Ιησού («Ο Ιεχωβά Είναι Σωτηρία»).

Έξω από τη Γραφή

Υπάρχει επίσης απόδειξη από πηγές έξω από τη Γραφή για την εκτενή χρήση του θείου ονόματος στους αρχαίους χρόνους. Το 1961 ανακαλύφθηκε ένας αρχαίος τάφος σε μικρή απόσταση προς τα νοτιοδυτικά της Ιερουσαλήμ, σύμφωνα με μια είδηση στο περιοδικό Ημερολόγιο Εξερευνήσεων στο Ισραήλ (Israel Exploration Journal) (Τόμος 13, Αρ. 2). Στους τοίχους του υπήρχαν Εβραϊκές επιγραφές που φαίνεται να χρονολογούνται από το δεύτερο μισό του όγδοου αιώνα Π.Κ.Χ. Οι επιγραφές περιέχουν δηλώσεις όπως είναι «Ο Ιεχωβά είναι ο Θεός όλης της γης».

Το 1966 δημοσιεύτηκε μια είδηση στο περιοδικό Ημερολόγιο Εξερευνήσεων στο Ισραήλ (Τόμος 16, Αρ. 1) για πήλινα τεμάχια με Εβραϊκή γραφή πάνω τους που βρέθηκαν στην Αράδ, στο νότιο Ισραήλ. Αυτά είχαν γραφτεί στο δεύτερο μισό του έβδομου αιώνα Π.Κ.Χ. Ένα απ’ αυτά ήταν προσωπική επιστολή που απευθυνόταν σε κάποιον ονόματι Ελιασίβ. Η επιστολή αρχίζει: «Στον Κύριό μου Ελιασίβ: Είθε ο Ιεχωβά να ζητεί την ειρήνη σου». Και τελειώνει: «Κατοικεί στον οίκο του Ιεχωβά».

Το 1975 και 1976, αρχαιολόγοι που εργάζονταν στη Νεγκέμπ ανακάλυψαν μια συλλογή από Εβραϊκές και Φοινικικές επιγραφές πάνω σε γύψινους τοίχους, σε μεγάλα σταμνιά αποθήκευσης και πέτρινα δοχεία. Οι επιγραφές περιλάμβαναν την Εβραϊκή λέξη για τον Θεό, καθώς επίσης το όνομα του Θεού, ΓΧΒΧ, με Εβραϊκά γράμματα. Στην ίδια την Ιερουσαλήμ, ανακαλύφθηκε πρόσφατα μια μικρή, τυλιγμένη ταινία από ασήμι που χρονολογείται προφανώς πριν από τη Βαβυλωνιακή εξορία. Οι ερευνητές λένε ότι όταν ξετυλίχτηκε, βρέθηκε γραμμένο σ’ αυτή το όνομα του Ιεχωβά στα Εβραϊκά.—Ανασκόπηση της Βιβλικής Αρχαιολογίας (Biblical Archaeology Review), Μάρτιος/Απρίλιος 1983, σελίδα 18.

Ένα άλλο παράδειγμα χρησιμοποίησης του ονόματος του Θεού βρίσκεται στις λεγόμενες Επιστολές της Λαχείς. Αυτές οι επιστολές, γραμμένες πάνω σε πήλινα όστρακα, βρέθηκαν ανάμεσα στα έτη 1935 και 1938, στα ερείπια της Λαχείς, μιας οχυρωμένης πόλης που ξεχώριζε στην ιστορία του Ισραήλ. Φαίνεται να έχουν γραφτεί από κάποιον αξιωματικό ενός Ιουδαϊκού φυλακίου προς τον ανώτερό του, που λεγόταν Γιαός, στη Λαχείς, προφανώς στη διάρκεια του πολέμου μεταξύ Ισραήλ και Βαβυλώνας προς το τέλος του έβδομου αιώνα Π.Κ.Χ.

Από τα οχτώ ευανάγνωστα κομμάτια αγγείων, τα εφτά αρχίζουν το μήνυμά τους μ’ ένα χαιρετισμό όπως: «Είθε ο Ιεχωβά να κάνει τον κύριό μου να δει την εποχή αυτή με καλή υγεία!» Συνολικά, το όνομα του Θεού εμφανίζεται 11 φορές στα εφτά μηνύματα, δείχνοντας καθαρά ότι το όνομα του Ιεχωβά απολάμβανε καθημερινή χρήση προς το τέλος του έβδομου αιώνα Π.Κ.Χ.

Ακόμη και οι ειδωλολάτρες κυβερνήτες ήξεραν και χρησιμοποιούσαν το θείο όνομα όταν αναφέρονταν στον Θεό των Ισραηλιτών. Έτσι, στη Μωαβιτική Λίθο, ο Βασιλιάς Μησά του Μωάβ καυχιέται για τα στρατιωτικά του κατορθώματα ενάντια στον Ισραήλ, και μεταξύ άλλων, αναφέρει: «Ο Χεμώς μού είπε, ‘Πήγαινε και πάρε τη Νεβώ από τον Ισραήλ!’ Έτσι πήγα νύχτα και πολέμησα εναντίον τους από τα χαράματα μέχρι το μεσημέρι, παίρνοντάς την και σκοτώνοντας όλους . . . Και από κει πήρα τα [σκεύη] του Ιεχωβά, και τα έφερα μπροστά στον Χεμώς».

Σχετικά μ’ αυτές τις μη Βιβλικές χρήσεις του ονόματος του Θεού, το Θεολογικό Λεξικό της Παλαιάς Διαθήκης (Theologisches Wörterbuch zum Alten Testament), στον Τόμο 3, στήλη 538, λέει: «Έτσι κάπου 19 τεκμηριωμένες αποδείξεις του Τετραγράμματου με τη μορφή γχβχ βεβαιώνουν απ’ αυτή την άποψη την αξιοπιστία του Μ[ασοριτικού] Κ[ειμένου]· περιμένουμε περισσότερες αποδείξεις ακόμη, και κυρίως από τα Αρχεία της Αράδ».—Μεταφρασμένο από τα Γερμανικά.

Το Όνομα του Θεού Δεν Ξεχάστηκε

Αυτή η γνώση και η χρησιμοποίηση του ονόματος του Θεού εξακολούθησε μέχρι τις μέρες του Μαλαχία ο οποίος έζησε περίπου 400 χρόνια πριν από την εποχή του Ιησού. Στο βιβλίο της Γραφής που φέρνει το όνομά του, ο Μαλαχίας δίνει μεγάλη σπουδαιότητα στο θείο όνομα χρησιμοποιώντας το συνολικά 48 φορές.

Καθώς ο καιρός περνούσε, πολλοί Ιουδαίοι έφτασαν να ζουν μακριά από τη γη Ισραήλ, και μερικοί δεν μπορούσαν πια να διαβάζουν την Αγία Γραφή στην Εβραϊκή γλώσσα. Γι’ αυτό, τον τρίτο αιώνα Π.Κ.Χ., έγινε μια αρχή να μεταφραστεί το μέρος της Αγίας Γραφής που υπήρχε τότε (η «Παλαιά Διαθήκη») στα Ελληνικά, τη νέα διεθνή γλώσσα. Αλλά το όνομα του Θεού δεν παραμελήθηκε. Οι μεταφραστές το διατήρησαν γράφοντάς το στην Εβραϊκή του μορφή. Αρχαία αντίγραφα της Ελληνικής Μετάφρασης των Εβδομήκοντα που διαφυλάχτηκαν μέχρι τις μέρες μας το βεβαιώνουν αυτό.

Ποια, λοιπόν, ήταν η κατάσταση όταν περπάτησε ο Ιησούς στη γη; Πώς μπορούμε να ξέρουμε αν αυτός και οι απόστολοί του χρησιμοποίησαν το όνομα του Θεού;

[Εικόνα στη σελίδα 12]

Σ’ αυτή την επιστολή, που γράφτηκε πάνω σ’ ένα κομμάτι ενός πήλινου αγγείου στο δεύτερο μισό του έβδομου αιώνα Π.Κ.Χ., το όνομα του Θεού εμφανίζεται δύο φορές.

[Ευχαριστίες]

(Φωτογραφία με την ευγενή άδεια του Υπουργείου Αρχαιοτήτων και Μουσείων του Ισραήλ)

[Εικόνες στη σελίδα 13]

Το όνομα του Θεού βρίσκεται επίσης στις Επιστολές της Λαχείς και στη Μωαβιτική Λίθο