ΑΝΤΙΓΡΑΦΕΑΣ
Στη Βιβλική γλώσσα ο όρος «αντιγραφέας» εφαρμόζεται σε κάποιον που έκανε αντίγραφα γραπτής ύλης, ειδικότερα των Γραφών. Η εβραϊκή λέξη που αποδίδεται «αντιγραφέας» είναι η λέξη σοφέρ, η οποία σχετίζεται με το μέτρημα και την καταγραφή. Έχει διάφορες έννοιες. Μπορεί να αναφέρεται σε κάποιον δημόσιο γραφέα (Κρ 5:14), ο οποίος συνέτασσε γραπτώς κείμενα καθ’ υπαγόρευση, ή σε κάποιον γραμματέα (Ιερ 36:32· Ιεζ 9:2, 3), όρος που χρησιμοποιούνταν τόσο για τους δημόσιους γραφείς όσο και για τους αντιγραφείς ή τους δασκάλους του Νόμου. Ωστόσο, η απόδοση «αντιγραφέας» είναι ιδιαίτερα κατάλληλη όταν εφαρμόζεται στα άτομα που εργάζονταν στην αντιγραφή του Νόμου και άλλων τμημάτων των Αγίων Γραφών. Ειδικότερα αναφέρονται ως αντιγραφείς ο Σαφάν, κάποιος Σαδώκ και ο ιερέας Έσδρας.—Ιερ 36:10· Νε 13:13· 12:26, 36.
Ο ιερέας Έσδρας, που πήγε από τη Βαβυλώνα στην Ιερουσαλήμ με το Ιουδαϊκό υπόλοιπο το έβδομο έτος του Πέρση Βασιλιά Αρταξέρξη (468 Π.Κ.Χ.), χαρακτηρίζεται «επιδέξιος αντιγραφέας όσον αφορά το νόμο του Μωυσή» και “αντιγραφέας των λόγων που αποτελούν τις εντολές του Ιεχωβά και τις διατάξεις του προς τον Ισραήλ”. (Εσδ 7:6, 7, 11) Στη δική του εποχή ήρθαν στο προσκήνιο οι Ιουδαίοι γραμματείς ως ομάδα αντιγραφέων των ιερών κειμένων. Χιλιάδες Ιουδαίοι είχαν παραμείνει στη Βαβυλώνα και άλλοι είχαν διασκορπιστεί είτε λόγω μετανάστευσης είτε για επιχειρηματικούς σκοπούς. Τοπικοί χώροι συνάξεων, οι γνωστές συναγωγές, ιδρύονταν με ταχύ ρυθμό σε διάφορα μέρη, και για τις ανάγκες αυτών των συναγωγών οι αντιγραφείς έπρεπε να αντιγράφουν με το χέρι τα Βιβλικά χειρόγραφα, πράγμα που έκαναν με μεγάλη επιμέλεια.—Βλέπε ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ.
Ο ιερέας Έσδρας, ο επιδέξιος αντιγραφέας, ήταν αυτός που διάβασε «το βιβλίο του νόμου του Μωυσή» σε μια σύναξη στην αποκαταστημένη Ιερουσαλήμ. Η επαρκής εξήγηση και διδασκαλία που παρείχαν ο Έσδρας και οι βοηθοί του σε εκείνη την περίσταση είχε ως αποτέλεσμα «μεγάλη χαρά» και πλούσιες ευλογίες για το λαό που είχε συναχθεί εκεί.—Νε 8.
Ο ψαλμωδός, του οποίου η καρδιά είχε «διεγερθεί από ένα καλό ζήτημα» σχετικά με τον Μεσσιανικό Βασιλιά του Θεού, είπε: «Η γλώσσα μου ας είναι γραφίδα επιδέξιου αντιγραφέα», ευχόμενος να είχε ευγλωττία αντάξια του εξυψωμένου θέματος της θεόπνευστης σύνθεσής του. (Ψλ 45:1-5) Αυτό, λοιπόν, που επιθυμούσε ο ψαλμωδός ήταν να λειτουργήσει αποτελεσματικά η γλώσσα του, σαν γραφίδα στο χέρι ενός εκπαιδευμένου, επιδέξιου και ικανού αντιγραφέα.