Η Τέχνη της Δημοσίας Γραφικής Ομιλίας

«ΚΑΙ πάντες εμαρτύρουν εις αυτόν, και εθαύμαζον δια τους λόγους της χάριτος τους εξερχομένους εκ του στόματος αυτού.» «Εξεπλήττοντο οι όχλοι δια την διδαχήν αυτού. Διότι εδίδασκεν αυτούς ως έχων εξουσίαν, και ουχί ως οι γραμματείς.» Και, «ουδέποτε ελάλησεν άνθρωπος ούτω, καθώς ούτος ο άνθρωπος.» είπαν οι υπηρέται που είχαν στείλει ο Ιουδαϊκός κλήρος για να τον συλλάβουν. Έτσι ανέγραψαν για τον μεγαλύτερο δημόσιο Γραφικό ομιλητή, που είδε ποτέ και άκουσε αυτή η γη, τον Ιησούν τον από Ναζαρέτ, τον Υιόν του Θεού, τρεις Ευαγγελισταί, από τους οποίους οι δύο ήσαν αυτόπται.​—Λουκ. 4:22· Ματθ. 7:28, 29· Ιωάν. 7:46.

Ας μη φαίνεται παράδοξο ότι η εκστρατεία δημοσίων Γραφικών ομιλιών του Ιησού εδημιούργησε τόσο πολύ ενδιαφέρον! Εκτός από τα θαύματα του Ιησού, «πας ο λαός από του όρθρου συνήρχετο προς αυτόν εν τω ιερώ δια να ακούη αυτόν,» και «πας ο λαός ήτο προσηλωμένος εις το να ακούη αυτόν.»​—Λουκ. 21:37, 38· 19:48.

Χωρίς αμφιβολία ο λαός συνεκεντρώνετο για ν’ ακούση τον Ιησούν και για ό,τι έλεγε και για το πώς το έλεγε. Με σοφία εξήταζε τη ακροατήριό του, κανονίζοντας τις παρατηρήσεις του και τον τόνον της φωνής του σύμφωνα με το αν συνίστατο από τους πνευματικώς ασθενείς, τους θρησκευτικούς υποκριτάς ή τους ιδίους του αποστόλους. Οι πληροφορίες που έδινε ήσαν 100 τοις εκατό ακριβείς, όχι μόνο διότι ήταν τέλειος, αλλά και διότι ήταν τελείως προσεκτικός ώστε ό,τι κι αν έλεγε να είναι η αλήθεια. Παρουσιάζοντας το άγγελμά του κρατούσε κατάλληλη προοπτική και διατηρούσε καλή ισορροπία, παρουσιάζοντας τις Γραφές και τονίζοντας τα θετικά στοιχεία του λόγου του. Εδείχνετο ότι ήταν ένας τέλειος καλλιτέχνης με την ευφάνταστη και συμπαθητική χρήσι παραβολών. Τελικά δε, ενέδυε όλες τις σκέψεις του στην ωραία μουσική της εύγλωττης ειλικρινείας και του ζήλου, της θέρμης και του αισθήματος. Τι πρότυπον έθεσε για να το έχουν ως σκοπόν τους οι σύγχρονοι δημόσιοι Γραφικοί ομιληταί!

ΕΞΕΤΑΖΕΤΕ ΤΟ ΑΚΡΟΑΤΗΡΙΟ

Όπως ο Ιησούς πάντοτε εξήταζε το ακροατήριό του, έτσι πρέπει να κάνη κι ο σημερινός δημόσιος Γραφικός ομιλητής. Αυτό είναι ειδικά ουσιώδες διότι ένας δημόσιος Γραφικός ομιλητής έχει πάντοτε ένα μικτό ακροατήριο. Δηλαδή, το ακροατήριό του πιθανώτατα συνίσταται κι από συνδιακόνους του κι από ξένους· μπορεί μάλιστα να συνίσταται κατά 95 τοις εκατό από συνδιακόνους και 5 τοις εκατό ξένους. Τότε τι θα κάμη; Ν’ απευθύνη την ομιλία του στους 95 τοις εκατό και ν’ αγνοήση τους 5 τοις εκατό; ή ν’ αγνοήση τους 95 τοις εκατό και ν’ απευθύνη την ομιλία του στους 5 τοις εκατό;

Ούτε το ένα ούτε το άλλο. Ο σημερινός δημόσιος Γραφικός ομιλητής πρέπει να τηρή στη διάνοιά του και τις δύο ομάδες. Αφ’ ενός, εφόσον δίνει μια δημόσια ομιλία, όλες οι παρατηρήσεις του θα είναι τέτοιες ώστε να μπορή να τις καταλαβαίνη ένας εντελώς ξένος. Θ’ αποφεύγη, λοιπόν, επιμελώς όσα θα εθεωρούντο ως απλοί ισχυρισμοί στον ξένον, καθώς και οποιεσδήποτε εκφράσεις, οι οποίες θα μπορούσαν να κάμουν τον ξένον να αισθάνεται σαν να είναι ένας εξωτερικός, καθώς επίσης και εκφράσεις που έχουν σημαντική σημασία ή έννοια για τους μάρτυρας του Ιεχωβά. Δηλαδή, θα δώση αποδείξεις για δηλώσεις, οι οποίες δεν είναι γενικά παραδεδεγμένες· δεν θα ομιλήση γενικά για «το υπηρεσιακόν έτος» ή «τις συναθροίσεις μας υπηρεσίας,» ούτε θ’ αναφέρη κανένα εδάφιο «το οποίον όλοι σας γνωρίζετε καλά, επειδή το έχετε χρησιμοποιήσει στις ομιλίες σας από σπίτι σε σπίτι» ούτε θα χρησιμοποιήση τέτοιες εκφράσεις όπως «πρόβατα και ερίφια,» «οργάνωσις του Θεού,» ή «θεοκρατικός,» χωρίς να προσθέση κάποια χαρακτηριστική ή επεξηγηματική φράσι για να καταλάβη ο ξένος. Αλλιώς θα χάση την προσοχή του ξένου, εφόσον ο ξένος θα διερωτάται: «Ποια είναι η έννοια του όρου αυτού; Τι μου διαφεύγει;» Με άλλα λόγια, ο ομιλητής πρέπει να δώση μια καλής πίστεως δημοσία ομιλία.

Εξ άλλου, όμως, δεν μπορεί ν’ αγνοήση το γεγονός ότι 95 τοις εκατό του ακροατηρίου του μπορεί να είναι συνδιάκονοι, αλλιώς αυτοί θα γίνουν ανησυχητικοί ή θ’ αποκοιμηθούν, διότι μπορεί να έχουν ακούσει αυτό το θέμα εξεταζόμενο κατ’ επανάληψιν. Πρέπει, λοιπόν, να εργασθή σκληρά για να δώση σ’ αυτή την ύλη του πρόσθετο ενδιαφέρον με την πρόδηλη νωπότητά της. Αυτό μπορεί να το κάμη, χρησιμοποιώντας άλλα εκτός από τα πολύ κοινά αποδεικτικά εδάφια, βρίσκοντας νέες περικοπές από τον δημόσιο τύπο κι από κοσμικές αυθεντίες, καθώς και ενισχύοντας τη λογική του, βελτιώνοντας τη συνοχή του και καθιστώντας τη σχέσι του πιο εξέχουσα. Μπορεί, επίσης, να μεταδώση νωπότητα κι ενδιαφέρον στις παρατηρήσεις του ομιλώντας με θέρμη, πεποίθησι κι ενθουσιασμό, θέτοντας πραγματικά την καρδιά του μέσα στην ομιλία του.

Όταν κάνη έτσι ισχυρή την παρουσίασί του από κάθε άποψι, οι συνδιάκονοί του στο ακροατήριο θα προσηλωθούν σε κάθε λέξι του, διότι αυτός θα τους κάμη να εκτιμήσουν, όσο ποτέ πριν, πόσο δυνατή είναι πραγματικά η περίπτωσις για τον Ιεχωβά, τον λόγον Του και τους μάρτυράς Του σχετικά με το ιδιαίτερο αυτό θέμα. Ως αποτέλεσμα τούτου θα ενισχυθή η πίστις των και θα τους παρασχεθούν αποτελεσματικά σημεία για να τα χρησιμοποιήσουν στη δική τους διακονία του αγρού.

ΝΑ ΕΙΣΘΕ 100 ΤΟΙΣ ΕΚΑΤΟ ΑΚΡΙΒΕΙΣ

Δεύτερον, ο Ιησούς ήταν 100 τοις εκατό ακριβής· έτσι πρέπει να προσπαθούν να είναι κι εκείνοι που τον μιμούνται σήμερα. Η ακρίβεια είναι ένας παράγων που είναι εύκολο να παραμεληθή. Αν οι δημόσιες Γραφικές ομιλίες σας ηχογραφούντο και αναμεταδίδοντο, ή εστενογραφούντο και κατόπιν εδημοσιεύοντο, δεν θα εκοκκίνιζε το πρόσωπό σας λόγω εσφαλμένων δηλώσεων; Αν δίδωνται χρονολογίες, Βιβλικές ή κοσμικές, πρέπει να είναι απολύτως ορθές· αν δίδωνται ονόματα, πρέπει να είναι τα ορθά. Και περισσότερο ακόμη, ένας δημόσιος ομιλητής πρέπει πάντοτε να μπορή να δίνη την αυθεντία της πηγής των δηλώσεών του αν προκληθή.

Ιδιαίτερα τα όσα προέρχονται από τις Γραφές πρέπει να παρατίθενται επακριβώς· πρέπει να ελέγχωνται προηγουμένως​—για πόσους ανθρώπους επρόκειτο, όταν ο Αβραάμ παρεκάλεσε τον Ιεχωβά για τις πόλεις των Σοδόμων και Γομόρρων;—​και λοιπά. Το ίδιο ισχύει και για τα Γραφικά εδάφια· προσέχετε να μη συγχέετε τους αριθμούς. Θέστε τον εαυτό σας στη θέσι ενός συνδιακόνου, ο οποίος έφερε έναν ξένο για ν’ ακούση την ομιλία σας. Φαντασθήτε τη στενοχωρία του που δεν μπορεί να βρή ένα ωρισμένο εδάφιο στην επιστολή 1 Πέτρου διότι έπρεπε να πήτε 2 Πέτρου! Προσέχετε λοιπόν να είσθε ακριβείς!

ΤΗΡΕΙΤΕ ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΜΦΑΣΙ

Ένας τρίτος παράγων, για τον οποίον ο Ιησούς μάς έδωσε το ορθό παράδειγμα, είναι η τήρησις καταλλήλου προοπτικής και εμφάσεως. Μολονότι ο Ιησούς κατά καιρούς κατήγγελλε την υποκρισία κι εξέθετε την ψευδή διδασκαλία, η έμφασις και το μεγαλύτερο μέρος της διακονίας του ήταν για εποικοδομητικά πράγματα. Όπως κι ο Ιερεμίας, έτσι κι ο σύγχρονος δημόσιος Γραφικός ομιλητής πρέπει και να κατεδαφίζη και να οικοδομή, αλλά το δεύτερο είναι κατά πολύ σπουδαιότερο.​—Ιερεμ. 1:10.

Έτσι, δεν μπορούμε να ομιλούμε τόσο πολύ για τις αρνητικές απόψεις της ομιλίας μας ώστε να παραμελούμε ή ν’ αγνοούμε τις θετικές της απόψεις. Γενικά το ένα τέταρτο ή ένα τρίτο της ομιλίας είναι αρκετό για να δείξη τι είναι εσφαλμένο και γιατί· κατόπιν εποικοδομήστε τονίζοντας τι είναι ορθόν και γιατί. Αλλιώς ο ξένος μπορεί ν’ αποκομίση μια εσφαλμένη εντύπωσι για τον σκοπό της Γραφικής μας ομιλίας, μπορεί δε μάλιστα και ν’ απομακρυνθή πτωχευμένος, αφού θα έχουν καταρρεύσει μεν οι ψευδείς πεποιθήσεις του αλλά δεν θα έχουν επαρκώς αντικατασταθή με αληθινή διδασκαλία.

Η κατάλληλη προοπτική και η έμφασις απαιτούν επίσης ν’ αποδίδωμε στον λόγον του Θεού το οφειλόμενον. Ο Ιησούς βέβαια το έπραττε αυτό. Συνεχώς επεκαλείτο το κύρος του λόγου του Πατρός του. Μολονότι ο συλλογισμός, η λογική, τα κοσμικά γεγονότα και τα παρόμοια έχουν τη θέσι των μέσα σε μια δημόσια Γραφική ομιλία, δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται για να βαστάζουν το μεγαλύτερο βάρος ή τη μερίδα του λέοντος από τον φόρτον των αποδείξεων ή το βάρος της επιχειρηματολογίας. Το πολύ αυτά είναι μόνο δευτερεύοντα. Κι’ αυτά ακόμη συντείνουν στην απόδειξι της αυθεντικότητος της Βίβλου· βέβαια, η εκπλήρωσις της Βιβλικής προφητείας αποτελεί μια πολύ πιο ισχυρή απόδειξι της θεοπνευστίας της παρά η πιστοποίησις της αρχαιολογίας, η οποία μπορεί να πιστοποιήση μόνο την ιστορική ακρίβεια της Βίβλου. Δώστε στη Γραφή την πρώτη θέσι και οι παρατηρήσεις σας θα είναι όχι μόνο πιο αποτελεσματικές και πειστικές, αλλά και πιο εποικοδομητικές, πιο επωφελείς.

Φυσικά, τα Γραφικά εδάφια μόνα των δεν σημαίνουν τίποτα ως προς την απόδειξι ενός σημείου. Τα περιεχόμενά των πρέπει τουλάχιστον ν’ αναφερθούν, επίσης δε, οι Γραφικές περικοπές χωρίς να δηλωθή σε ποιο μέρος της Γραφής βρίσκονται στερούνται βαρύτητος, ή έχουν λίγη. Αλλά για να έχη πραγματική δύναμι, το εδάφιο πρέπει ν’ αναγνωσθή από τη Γραφή—«Εκεί είναι!» Και ή προηγουμένως ή στη διάρκεια της αναγνώσεως ή μετά την ανάγνωσι του εδαφίου, ο ομιλητής πρέπει να εξηγήση τη σημασία του· τονίστε γιατί αναγινώσκεται το εδάφιον και τι αποδεικνύει. Αλλιώς το ακροατήριο μπορεί να πιστέψη κι ωστόσο να μην καταλάβη. Η ίδια αποτελεσματική μέθοδος διδασκαλίας που χρησιμοποιείται σε ομιλίες που γίνονται στα σπίτια πρέπει να χρησιμοποιήται και στο βήμα. Αν η απλή παράθεσις ενός εδαφίου ήταν αρκετή, τότε δεν θα υπήρχε ανάγκη να εξηγήσετε για τι προσεύχονται οι άνθρωποι όταν επαναλαμβάνουν: «Αγιασθήτω το όνομά σου· ελθέτω η βασιλεία σου· γενηθήτω το θέλημά σου, ως εν ουρανώ, και επί της γης.» Ναι, όπως ο εύγλωττος Απολλώς, πρέπει να μπορούμε ‘ν’ αποδεικνύωμε δημοσία δια των Γραφών’ την αληθινότητα εκείνων που λέμε.​—Ματθ. 6:9, 10· Πράξ. 18:28.

ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΕ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ​—ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΑ

Ερχόμεθα στο τέταρτο σημείο μας​—κανένας ποτέ δημόσιος ομιλητής δεν εχρησιμοποίησε παραδείγματα πιο αποτελεσματικά από τον Ιησού. Πόσο καλά ενθυμούμεθα τις διδασκαλίες του λόγω των ευστόχων, ευφαντάστων και δυνατών παραδειγμάτων! Τα πρόβατα και τα ερίφια, ο πλούσιος και ο Λάζαρος, η άμπελος και τα κλήματα, το ξυλάριον στο μάτι του πλησίον μας και η δοκός στο δικό μας μάτι, ο άσωτος υιός, τα απολωλότα πρόβατα, ο καλός Σαμαρείτης, ο Φαρισαίος και ο τελώνης, για να μνημονεύσωμε λίγα μόνο. Οι απόστολοι και οι πρώτοι μαθηταί του Ιησού τον εμιμήθησαν σ’αυτό, όπως δείχνουν τα συγγράμματά των.

Η επιστολή του Ιακώβου είναι ιδιαίτερα αξιοσημείωτη απ’ αυτή την άποψι. Όσο βραχεία κι αν είναι, περιέχει πολλά παραδείγματα: το κύμα της θαλάσσης, το άνθος της φυτείας, τον καθρέφτη, τον χαλινό ενός ίππου, το πηδάλιον ενός πλοίου, τη συκιά, τις εληές, τ’ αμπέλια, το αλμυρό και το γλυκό νερό, τον γεωργό​—παρμένα όλα απ’ τα κοινά πράγματα της ζωής. Έτσι, ο σημερινός δημόσιος Γραφικός ομιλητής πρέπει να φέρνη παραδείγματα που είναι γνωστά σε όλους, απλά κι εύστοχα, ενθυμούμενος ότι ένα παράδειγμα που μπορεί να εντυπώση ένα σημείο σε αγρότας μπορεί να πάη χαμένο σε κατοίκους πόλεων και αντιστρόφως.

Τα παραδείγματα βοηθούν στη συγκράτησι του ενδιαφέροντος, και στη διαφώτισι και απλοποίησι και κατανόησι σημείων. Βέβαια, η παραβολή του Ιησού για το σπίτι που εκτίσθη στην άμμο έδωσε κατανόησι του σημείου του ως προς την ανάγκη ενεργείας σύμφωνα με ό,τι είχε πει στους ακροατάς του. Ιδιαίτερα αποτελεσματική είναι η χρήσις ενός κτυπητού παραδείγματος στον πρόλογο, και κατόπιν συνέχισις αυτού, πράγμα που βοηθεί στο να γίνη η δημοσία Γραφική ομιλία όχι μόνο πιο ενδιαφέρουσα και πιο εύκολη στο να παρακολουθηθή, αλλά και βοηθεί στη συνοχή​—αρκεί να έχη καλά εκλεγή το παράδειγμα.

Μην παραβλέπετε το γεγονός ότι όταν πρόκειται για παραδείγματα, κανένα δεν είναι πιο εύστοχο και δυνατό απ’ εκείνα που βρίσκονται μέσα στη Γραφή. Ο Ιησούς έκανε συχνή χρήσι αυτών· το ίδιο πρέπει να κάνουν και οι σύγχρονοι μιμηταί του. Έτσι επίσης κι ο μαθητής Ιάκωβος στην επιστολή του επεξηγούσε τα σημεία που έθιγε αναφέροντας τον Αβραάμ, την Ραάβ, τον Ιώβ και τον Ηλία. Ναι, «ταύτα δε πάντα εγίνοντο εις εκείνους παραδείγματα, και εγράφησαν προς νουθεσίαν ημών, εις τους οποίους τα τέλη των αιώνων έφθασαν.»​—1 Κορ. 10:11.

ΟΜΙΛΕΙΤΕ Μ’ ΕΥΓΛΩΤΤΙΑ​—ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ!

Χωρίς αμφιβολία ο Ιησούς ήταν ο πιο εύγλωττος ομιλητής που άκουσαν ποτέ οι άνθρωποι πάνω στη γη. Ας μη φαίνεται παράδοξο ότι οι υπηρέται εκείνοι που εστάλησαν να συλλάβουν τον Ιησούν επέστρεψαν χωρίς αυτόν! Αυτή, η τελική μας άποψις περί δημοσίας Γραφικής ομιλίας που εξετάζεται ενταύθα, απαιτεί τη μεγαλύτερη θέρμη και ειλικρίνεια. Δεν επιτρέπει να λέγωνται αστειότητες ή ανόητες ιστορίες ή αλλιώς πως να παρεισάγωνται ευθυμολογίες απλώς για να προκαλήται γέλιο. Ο σκοπός της δημοσίας Γραφικής ομιλίας είναι η διδασκαλία κι η εποικοδόμησις. Όπως καλά ελέχθη, ο Παύλος ‘δεν προέβη να κατανοήση με ευτράπελα μέσα εκείνους που επολιορκούντο ματαίως από την αλήθεια και τη σοβαρότητα,’ ούτε και κανείς απ’ εκείνους που τον μιμούνται όπως αυτός εμιμείτο τον Χριστόν, δεν πρέπει να το πράττη αυτό.​—1 Κορ. 11:1.

Ο ζήλος, η πεποίθησις, η εμπιστοσύνη, η θέρμη, το αίσθημα κι ο ενθουσιασμός αποτελούν την καρδιά κάθε καλής Γραφικής ομιλίας. Ο Απολλώς ήταν «ζέων κατά το πνεύμα,» με ενθουσιασμό. Αυτός ομιλούσε «ακριβώς,» κι επομένως καλά περιεγράφη ως «ανήρ λόγιος.» Πραγματικά, όλοι οι Χριστιανοί πρέπει να είναι ‘ζέοντες κατά το πνεύμα,’ αλλ’ ειδικά ο δημόσιος Γραφικός ομιλητής.​—Πράξ. 18:24, 25, 28· Ρωμ. 12:11.

Επαναφέρατε στη μνήμη σας πώς συγκινηθήκατε σε μια πρόσφατη περιφερειακή συνέλευσι ή σε μια από τις μεγάλες διεθνείς συνελεύσεις. Γιατί επιθυμούμε να έχωμε ηχογραφήσεις των ομιλιών εκείνων και να τις ακούωμε κατ’ επανάληψι; Όχι μόνο ένεκα του ό,τι ελέχθη και ποιος το είπε, αλλ’ ένεκα της ζέσεως, του ενθουσιασμού, της ευγλωττίας που εξεδηλώθη. Ό,τι είχαν καθαρά εμφυτευμένο οι ομιληταί στη διάνοιά των το απέδωσαν με καρδιά γεμάτη αγάπη κι εκτίμησι. Ησθάνθησαν​—έτσι πρέπει κι εμείς—​όπως ο Ελιού: «Ας φανερώσω και εγώ την γνώμην μου. Διότι είμαι πλήρης λόγων . . . Θέλω λαλήσει δια να αναπνεύσω· θέλω ανοίξει τα χείλη μου, και αποκριθή.»​—Ιώβ 32:17-20.

Ασφαλώς, αν κάποιος έχη εύλογη αιτία να ομιλήση με όλη του την καρδιά, να ομιλήση με ζήλο, πεποίθησι, εμπιστοσύνη, θερμότητα, αίσθημα κι ενθουσιασμό, αυτός είναι ο Χριστιανός δημόσιος Γραφικός ομιλητής, ο οποίος ομιλεί από αγάπη για τον Θεό και τον πλησίον του κι ο οποίος έχει ένα τόσο σπουδαίο κι επείγον άγγελμα να δώση στην πονηρή αυτή εποχή. Αν αξίζη να γίνη κάποιο έργον με «απλότητα καρδίας,» και «εκ ψυχής . . . ως εις τον Ιεχωβά,» αυτό είναι το έργον της δημοσίας Γραφικής ομιλίας.​—Κολ. 3:22, 23, ΜΝΚ.

Δεν υπάρχει αμφισβήτησις ότι η δημοσία Γραφική ομιλία εμπερικλείει πολλά, και σε όλες τις πλευρές της ο Ιησούς Χριστός έδωσε το τέλειο παράδειγμα. Ο ομιλητής πρέπει να συγκρατή το ενδιαφέρον του ξένου καθώς και του συγ-Χριστιανού του· πρέπει να είναι ακριβής και να δίνη στην Αγ. Γραφή την πρώτη θέσι· πρέπει να τηρή τις αρνητικές απόψεις δευτερεύουσες ως προς τις θετικές, φροντίζοντας συγχρόνως να μην παραφορτώνη την ομιλία του με πάρα πολλή ύλη. Πρέπει να κάνη γενναιόδωρη αλλά και συνετή χρήσι παραδειγμάτων και, προ παντός, να ομιλή από μια καρδιά γεμάτη αγάπη, προς τον Ιεχωβά, προς το ακροατήριό του και προς το θέμα του. Κάνοντας τούτο, ασφαλώς θ’ αποδώση τιμή στο όνομα του Ιεχωβά και θα εποικοδομήση τους ακροατάς του καθώς και τον εαυτό του. Αναγνωρίζοντας δε τον υψηλόν κανόνα που έθεσε ο Ιησούς γι’ αυτόν, θα παραμένη μετριόφρων και ταπεινός.