‘Προσθέσατε εις την . . . Γνώσιν Σας την Εγκράτειαν’
«Δι’ αυτό δε τούτο, καταβαλόντες πάσαν σπουδήν, προσθέσατε εις την πίστιν σας την αρετήν, εις δε την αρετήν την γνώσιν, εις δε την γνώσιν την εγκράτειαν.»—2 Πέτρ. 1:5, 6.
1, 2. (α) Γιατί η νουθεσία του Πέτρου να προσθέσωμε στη γνώσι μας την εγκράτεια είναι τόσο κατάλληλη; (β) Γιατί η άσκησις εγκρατείας δεν γίνεται εύκολα;
Ο ΛΟΓΟΣ του Θεού θέτει μεγάλη έμφασι στο ν’ αποκτήσωμε την γνώσι που περιέχει. Αυτή η γνώσις είναι απαραίτητη για να κερδίσωμε αιώνια ζωή, όπως ακριβώς είπε ο Ιησούς: «Αύτη δε είναι η αιώνιος ζωή, το να γνωρίζωσι σε τον μόνον αληθινόν Θεόν, και τον οποίον απέστειλας Ιησούν Χριστόν.» (Ιωάν. 17:3) Αλλά όπως έχομε μόλις ιδεί, γνώσις χωρίς εγκράτεια δεν θα μας φέρη ζωή, κι επομένως πολύ κατάλληλα ο απόστολος Πέτρος μάς συμβουλεύει: «Δι’ αυτό δε τούτο, καταβαλόντες πάσαν σπουδήν, προσθέσατε εις την πίστιν σας την αρετήν, εις δε την αρετήν την γνώσιν, εις δε την γνώσιν την εγκράτειαν.»—2 Πέτρ. 1:5, 6.
2 Όσο μεγάλη είναι η αξία και η ανάγκη ασκήσεως εγκρατείας, τόσο μεγάλη μπορεί να λεχθή ότι είναι και η προσπάθεια που απαιτείται για ν’ ασκηθή. Γιατί; Γιατί ακόμη και ώριμοι Χριστιανοί πρέπει να είναι πάντοτε προσεκτικοί να ‘περιπατούν αξίως του Θεού,’ μολονότι είναι παραδεκτό ότι χρειάζεται μεγαλύτερη προσπάθεια από μερικούς παρά από άλλους; (1 Θεσ. 2:12) Διότι, κάτω από τις παρούσες συνθήκες, το να προσκολλάται ένας στην πορεία της ευθύτητος είναι ακριβώς το αντίθετο από το ν’ ακολουθή την οδό της ελαχίστης αντιστάσεως, η οποία με την σειρά της, οφείλεται στους τρεις εχθρούς τους οποίους εμείς οι Χριστιανοί έχομε ως αντιπάλους, την σάρκα, τον κόσμο και τον Διάβολο.
3. Ποιος εχθρός μέσα μας καθιστά δύσκολη την εγκράτεια, όπως φαίνεται από ποια Γραφική μαρτυρία;
3 Εν πρώτοις υπάρχουν οι κληρονομημένες τάσεις της εκπεσμένης σαρκός. Ναι, όπως ακριβώς έχομε κληρονομήσει διάφορες σωματικές αναπηρίες από τους προγόνους μας, έτσι έχομε κληρονομήσει, επίσης, ηθικές αδυναμίες ή ελαττώματα στην προσωπικότητα. Δεν μπορούμε να το αποφύγωμε. «Οι πατέρες έφαγον όμφακα, και οι οδόντες των τέκνων ημωδίασαν.» Όπως είπε ο ίδιος ο Ιεχωβά για το ανθρώπινο γένος αμέσως μετά τον Κατακλυσμό: «Ο λογισμός της καρδίας του ανθρώπου είναι κακός εκ νηπιότητος αυτού.» Και φαίνεται ότι όσο πιο προικισμένη ή ισχυρή είναι η προσωπικότης, τόσο περισσότερη δυσκολία έχει ο κάτοχός της στην άσκησι εγκρατείας· γεγονός που απεδείχθη αναρίθμητες φορές όχι μόνο από την κοσμική ιστορία, αλλά, επίσης, από Γραφικά παραδείγματα. Ιδιαιτέρως εκτίθεται καλά από τον απόστολο Παύλο το πρόβλημα που έχουν όλοι οι δούλοι του Ιεχωβά στην άσκησι εγκρατείας: «Διότι εξεύρω ότι δεν κατοικεί εν εμοί, (τουτέστιν εν τη σαρκί μου,) αγαθόν· επειδή το θέλειν πάρεστιν εις εμέ, το πράττειν όμως το καλόν δεν ευρίσκω· διότι δεν πράττω το αγαθόν, το οποίον θέλω· αλλά το κακόν το οποίον δεν θέλω, τούτο πράττω.» Δεν υπάρχει αμφιβολία γι’ αυτό, ο Παύλος ανεγνώριζε ότι ώφειλε να διεξάγη ένα αγώνα για να ασκή εγκράτεια. Αλλά είναι σαφές τόσο από τα ίδια τα λόγια του όσο και από το υπόμνημά του ότι ποτέ δεν παραιτήθηκε από τον πόλεμο εναντίον των αδυναμιών της σαρκός και ότι αυτές ποτέ δεν εκυριάρχησαν επάνω του, διότι διαφορετικά δεν θα μπορούσε ποτέ να είχε γράψει: «Μη δίδοντες μηδέν πρόσκομμα κατ’ ουδέν, δια να μη προσαφθή μώμος εις την διακονίαν.» Εδάμαζε το σώμα του, και το κρατούσε κάτω από έλεγχο. Θα μπορούσε να λεχθή ότι με το να εξακολουθούμε τον πόλεμο εναντίον της ιδιοτελείας, εναντίον της ελλείψεως εγκρατείας σε μικρά πράγματα, είναι πιθανόν ότι δεν θα δώσωμε αιτία για πρόσκομμα με το να υποκύψωμε σε χονδροειδή αμαρτήματα.—Ιερεμ. 31:29· Γεν. 8:21· Ρωμ. 7:18, 19· 2 Κορ. 6:3· 1 Κορ. 9:27· Ψαλμ. 51:5· Μάρκ. 14:72.
4, 5. (α) Ποιους ορατούς εχθρούς έχομε ν’ αντιμετωπίσωμε στις προσπάθειές μας για εγκράτεια; (β) Ποιους αοράτους εχθρούς;
4 Και δεύτερον, έχομε παρατεταγμένο εναντίον των προσπαθειών μας ν’ ασκούμε εγκράτεια αυτό το πονηρό σύστημα πραγμάτων που αποτελείται από αθέους, ιδιοτελείς ανθρώπους. Αυτοί προσπαθούν να μας εκμεταλλευθούν κάνοντας έκκλησι στις αδυναμίες μας για προσωπικό των κέρδος. (1 Ιωάν. 2:15, 16) Το ιδικό των συμφέρον εξυπηρετούμε όταν ενδίδωμε στα πάθη μας, εντρυφούμε υπερβολικά σε τροφή και ποτό, ενασχολούμεθα σε χαλαρή ακάθαρτη διαγωγή, διαβάζομε ασελγή δημοσιεύματα, παρακολουθούμε ανήθικες κινηματογραφικές ταινίες, γινώμεθα φανατικοί στα σπορ, ή παραφορτώνωμε άσκοπα τον εαυτό μας με χρέη επειδή αγοράσαμε πράγματα που ήσαν ανώτερα των δυνάμεών μας. Και κατόπιν υπάρχει το παράδειγμα εκείνων που μας περιβάλλουν και οι οποίοι έχουν υποκύψει σ’ αυτούς τους πειρασμούς.
5 Τρίτον, έχομε, επίσης, ν’ αγωνισθούμε εναντίον εκείνων που ασκούν αόρατο έλεγχο επάνω σ’ αυτό το παρόν πονηρό σύστημα πραγμάτων, του Σατανά του Θεού του, μαζί με τους δαίμονάς του. (2 Κορ. 4:4· Εφεσ. 6:12) Αυτός επέτυχε να κάμη την Εύα να ενεργήση χωρίς εγκράτεια και κατέβαλε τις χειρότερές του προσπάθειες για να κάμη τον Ιησού να ενεργήση μ’ ένα όμοιο τρόπο. (Ματθ. 4:1-10) Δεν πρέπει ποτέ να λησμονούμε ότι έχομε όχι μόνο ορατούς εχθρούς ν’ αντιμετωπίσωμε αλλά, ακόμη σπουδαιότερο απ’ όλα, έχομε αοράτους εχθρούς, ο κυριώτερος από τους οποίους «ως λέων ωρυόμενος, περιέρχεται, ζητών τίνα να καταπίη.»—1 Πέτρ. 5:8.
ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΚΑΙ Ο ΛΟΓΟΙ ΤΟΥ ΒΟΗΘΟΙ ΜΑΣ
6. (α) Ποια ισχυρή δύναμι επρομήθευσε ο Ιεχωβά για να μας βοηθή ν’ αποκτήσωμε εγκράτεια; (β) Με ποιο ιδιαίτερο τρόπο μπορεί ν’ αποκτηθή αυτή η δύναμις;
6 Αλλά όπως ακριβώς έχομε ισχυρές δυνάμεις οι οποίες εργάζονται εναντίον της ασκήσεως εκ μέρους μας εγκρατείας, έχομε ακόμη πιο ισχυρές ενισχυτικές δυνάμεις για να μας βοηθούν να την ασκούμε, η κυριώτερη από τις οποίες είναι το άγιο πνεύμα και ο Λόγος του Θεού. Καθώς διαβάζομε: «Ουχί δια δυνάμεως, ουδέ δια ισχύος, αλλά δια του πνεύματός μου,» λέγει ο Ιεχωβά. (Ζαχ. 4:6) Πόσο μεγάλη βοήθεια είναι το άγιο πνεύμα του Θεού στην άσκησι εγκρατείας το καθιστά σαφές ο Παύλος: «Περιπατείτε κατά το πνεύμα, και δεν θέλετε εκπληροί την επιθυμίαν της σαρκός.» Αυτό ΕΙΝΑΙ εγκράτεια! Περισσότερο από κάθε άλλο τρόπο, αυτό το άγιο πνεύμα μπορεί ν’ αποκτηθή με το να τρέφεται ένας τακτικά και με ειλικρίνεια από τον Λόγο του Θεού, ο οποίος είναι γεμάτος πνεύμα. Από τη Γένεσι ως την Αποκάλυψι είναι γεμάτος από άμεση και έμμεση νουθεσία να ασκούμε εγκράτεια. Όπως είδαμε, μας δίνει πολλά προειδοποιητικά παραδείγματα για τη βλάβη που προξενείται από την έλλειψι εγκρατείας καθώς και πολλά καλά παραδείγματα που δείχνουν τη σοφία της ασκήσεως εγκρατείας και τις αμοιβές που προκύπτουν.—Γαλ. 5:16.
7-9. (α) Ποια συμβουλή μας δίνει ο Λόγος του Θεού όσον αφορά τον έλεγχο των σκέψεών μας; (β) Του πνεύματος ή των συγκινήσεών μας; (γ) Των συμπαθειών, των πόθων ή επιθυμιών μας;
7 Ανάμεσα στα πράγματα που μας συμβουλεύει με άμεσο τρόπο ο Λόγος του Θεού είναι να κρατούμε κάτω από έλεγχο τις σκέψεις μας. Λόγω κληρονομημένων αδυναμιών και των ατελών και πονηρών συνθηκών που μας περιβάλλουν, είναι πολύ εύκολο να κάνωμε σκέψεις εσφαλμένες, υπερήφανες, πικρές, μνησίκακες, ακάθαρτες και αυτο-οικτιρμού. Εξαιτίας τούτου μας δίδεται η συμβουλή ‘ν’ ανακαινίζωμε τον νουν μας’ και να τον διαπαιδαγωγούμε για ‘να φρονή όσα είναι αληθή, δίκαια, καθαρά, προσφιλή, ενάρετα και επαινετά.’ Ο αντικειμενικός σκοπός για τον οποίον αγωνιζόμεθα μέσα στη σκέψι μας είναι να ‘αιχμαλωτίζωμεν παν νόημα εις την υπακοήν του Χριστού.’ Τι υψηλόν κανόνα θέτει αυτό για μας!—Ρωμ. 12:2· Φιλιππησ. 4:8· 2 Κορ. 10:5.
8 Με την τακτική ανάγνωσι του Λόγου του Θεού λαμβάνομε, επίσης, πολλή άμεση συμβουλή για τον έλεγχο του πνεύματός μας, των ψυχικών μας διαθέσεων, των συγκινήσεών μας. «Καλήτερος ο μακρόθυμος παρά τον δυνατόν,» ο οποίος δεν είναι μακρόθυμος, κι επομένως χωρίς εγκράτεια, «και ο εξουσιάζων το πνεύμα αυτού, παρά τον εκπορθούντα πόλιν,» ο οποίος όμως δεν μπόρεσε να αιχμαλωτίση το πνεύμα του. Ναι, «ως πόλις κατηδαφισμένη και ατείχιστος,» κι επομένως χωρίς καμμιά άμυνα είναι «όστις δεν κρατεί το πνεύμα αυτού.»—Παροιμ. 16:32· 25:28.
9 Κατόπιν πάλι, ο Λόγος του Θεού μάς συμβουλεύει με άμεσο τρόπο να χαλιναγωγούμε τις συμπάθειες, τους πόθους και τις επιθυμίες μας—τα πράγματα στα οποία θέτομε την καρδιά μας—που είναι πολύ σπουδαία διότι εκεί αρχίζουν όλες οι ταλαιπωρίες. Ποιος θα ήταν ποτέ ένοχος αμαρτήματος αξίου αποκοπής από την επικοινωνία με τη Χριστιανική εκκλησία, αν τα κρατούσε αυτά πάντοτε κάτω από έλεγχο; Όπως τόσο καλά προειδοποίησε ο Ιησούς: «Εκ της καρδίας εξέρχονται διαλογισμοί πονηροί, φόνοι, μοιχείαι, πορνείαι, κλοπαί, ψευδομαρτυρίαι, βλασφημίαι,» που όλα μολύνουν τον άνθρωπο και παράγουν κακούς καρπούς. (Ματθ. 15:19, 20) Γι’ αυτό μας δίδεται σοφά η συμβουλή: «Μετά πάσης φυλάξεως φύλαττε την καρδίαν σου· διότι εκ ταύτης προέρχονται αι εκβάσεις της ζωής.» Ναι, το πρώτο βήμα προς την εσφαλμένη κατεύθυνσι γίνεται όταν ένας αφήνη την καρδιά του να προσκολλάται σε πράγματα, τα οποία είναι ευχάριστα αλλά κακά στα όμματα του Θεού, όπως ακριβώς δείχνει ο μαθητής Ιάκωβος: «Πειράζεται . . . έκαστος, υπό της ιδίας αυτού επιθυμίας παρασυρόμενος και δελεαζόμενος,» η οποία επιθυμία είναι προσκολλημένη σε πράγματα που απαγορεύει ο Θεός. «Έπειτα η επιθυμία αφού συλλάβη, γεννά την αμαρτίαν· η δε αμαρτία εκτελεσθείσα γεννά τον θάνατον.» Πράγματι με το να διαβάζωμε προσεκτικά τον Λόγο του Θεού λαμβάνομε πολύ καλή συμβουλή σχετικά με τον έλεγχο των σκέψεών μας, του πνεύματός μας και των επιθυμιών μας!—Παροιμ. 4:23· Ιάκ. 1:14, 15.
10. Τι έχει να πη ο Λόγος τον Θεού για τον έλεγχο της γλώσσης μας;
10 Στον Λόγο του Θεού βρίσκομε επίσης πολλή συμβουλή όσον αφορά την ανάγκη να κρατούμε κάτω από έλεγχο τη γλώσσα μας. Επανειλημμένως ο σοφός Βασιλεύς Σολομών μάς συμβουλεύει σχετικά μ’ αυτό στις Παροιμίες 10:19: «Εν τη πολυλογία δεν λείπει αμαρτία· αλλ’ όστις κρατεί τα χείλη αυτού, είναι συνετός.» Θεόπνευστοι Χριστιανοί συγγραφείς μάς συμβουλεύουν, επίσης: «Πορνεία δε και πάσα ακαθαρσία, η πλεονεξία, μηδέ ας ονομάζηται μεταξύ σας, καθώς πρέπει εις αγίους· μηδέ αισχρότης και μωρολογία ή βωμολοχία, τα οποία είναι απρεπή· αλλά μάλλον ευχαριστία.» (Εφεσ. 5:3, 4) Ιδιαιτέρως ο μαθητής Ιάκωβος έχει να πη πολλά για την ανάγκη του ν’ ασκήται έλεγχος στη γλώσσα και καθιστά ακόμη γνωστόν ότι αν δεν ελέγχωμε τη γλώσσα μας ο τρόπος της λατρείας μας είναι μάταιος. Τι δυνατή συμβουλή για να κρατούμε κάτω από έλεγχο τη γλώσσα μας!—Ιάκ. 1:26· 3:1-12.
11. Ποια συμβουλή δίνουν οι Γραφές σχετικά με το πώς να περιπατούμε;
11 Σκέψεις, λόγια—και πράξεις. Ναι, με το να τρεφώμεθα από τον Λόγο του Θεού θα βοηθηθούμε, επίσης, ν’ ασκούμε έλεγχο των πράξεών μας εξαιτίας της καλής συμβουλής που αυτός παρέχει. Μεταξύ των τρόπων που μας την παρέχει είναι το να μας συμβουλεύη πώς να περιπατούμε, πώς να συμπεριφερώμεθα. Ο απόστολος Παύλος το θεωρούσε αυτό τόσο σπουδαίο ώστε είχε κάτι να πη γι’ αυτό σε κάθε εκκλησία στην οποία έγραφε. Έτσι συνεβούλευσε τους Χριστιανούς στη Ρώμη: Ας περιπατήσωμεν ευσχημόνως ως εν ημέρα.» Στους Χριστιανούς στην Έφεσο νουθετούσε: «Προσέχετε λοιπόν πώς να περιπατήτε ακριβώς· μη ως άσοφοι, αλλ’ ως σοφοί, εξαγοραζόμενοι τον καιρόν, διότι αι ημέραι είναι πονηραί.» Για τους Κολοσσαείς προσηύχετο «να εμπλησθήτε από της επιγνώσεως του θελήματος αυτού μετά πάσης σοφίας και πνευματικής συνέσεως· δια να περιπατήσητε αξίως του Ιεχωβά ευαρεστούντες κατά πάντα, καρποφορούντες εις παν έργον αγαθόν.» Στη νεοϊδρυμένη εκκλησία στη Θεσσαλονίκη έγραψε: «Ένα έκαστον υμών . . . προτρέπομεν . . . δια να περιπατήσητε αξίως του Θεού»· «δια να περιπατήτε με ευσχημοσύνην.» Να περιπατούμε ευσχημόνως, να περιπατούμε αξίως του Θεού, να προσέχωμε πώς να περιπατούμε ακριβώς, όλ’ αυτά απαιτούν εγκράτεια!—Ρωμ. 13:13· Εφεσ. 5:15, 16· Κολ. 1:9, 10, ΜΝΚ· 1 Θεσ. 2:11, 12· 4:12· 1 Κορ. 3:3· Γαλ. 5:16, 25· Φιλιππησ. 3:16.
ΑΛΛΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΠΟΥ ΣΥΜΒΑΛΛΟΥΝ ΣΤΗΝ ΕΓΚΡΑΤΕΙΑ
12. Πώς το να είμεθα προσεκτικοί στις συναναστροφές μας μάς βοηθεί να διατηρούμε εγκράτεια;
12 Ανάμεσα στις άλλες δραστηριότητες, επιπρόσθετα στη μελέτη του Λόγου του Θεού, που συντελούν στην εγκράτεια είναι η συναναστροφή με ομοίους με μας Χριστιανούς, σε υπακοή προς τη συμβουλή που υπάρχει στα εδάφια Εβραίους 10:23-25. Με το να συναναστρεφώμεθα με τους Χριστιανούς αδελφούς μας, οι οποίοι εκτιμούν, επίσης, την ανάγκη της εγκρατείας, θα βοηθηθούμε στο να την ασκούμε εμείς οι ίδιοι. Δεν είναι πιθανόν ότι θα μας παρασύρουν να εντρυφήσουμε σε χαλαρή διαγωγή. Ειδικά αυτό αληθεύει όταν πρόκειται για την περίοδο των διακοπών. Οι διακοπές που δαπανούμε πηγαίνοντας στη Σχολή Θεοκρατικής Διακονίας, στις μικρές και μεγάλες συνελεύσεις ή σε υπηρεσία εκεί όπου η ανάγκη είναι μεγαλυτέρα, όπως σε απομονωμένες εδαφικές περιοχές, αποτελούν ασφάλεια για μας. Αλλά είτε σε διακοπές είτε σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωσι, αν εκλέγωμε να συναναστρεφώμεθα μ’ αυτούς οι οποίοι δεν ακολουθούν τον ίδιο υψηλό κανόνα που ακολουθούμε εμείς όσον αφορά την εγκράτεια, τότε είναι πιθανόν να διαπιστώσουμε ότι τους μιμούμεθα, φθείροντας έτσι τα καλά μας ήθη. Γι’ αυτό προειδοποιούμεθα σοφά: «Μη κάμνε φιλίαν μετά ανθρώπου θυμώδους· και μετά ανθρώπου οργίλου μη συμπεριπάτει· μήποτε μάθης τας οδούς αυτού, και λάβης παγίδα εις την ψυχήν σου.» Το να συναναστρεφώμεθα εκουσίως με τέτοιους ανθρώπους είναι σφάλμα!—Παροιμ. 22:24, 25· 1 Κορ. 15:33.
13. Πώς η πιστή υπηρεσία του αγρού μας βοηθεί να καλλιεργούμε εγκράτεια;
13 Κατόπιν, επίσης, η πιστή, συνεπής, επιμελής δραστηριότης στη Χριστιανική διακονία συμβάλλει στην εγκράτεια. Απαιτείται εγκράτεια για να πάγη ένας εγκαίρως το Σάββατο βράδυ να κοιμηθή για να έχη μια καλή νυκτερινή ανάπαυσι και να είναι σε καλή διάθεσι για τη θεοκρατική δράσι της Κυριακής. Απαιτείται εγκράτεια για να εγερθή ένας ενωρίς το πρωί της Κυριακής για να μπορέση να συναντηθή με άλλους Χριστιανούς για την υπηρεσία του αγρού. Απαιτείται εγκράτεια για να συνεχίση ένας τη διακονία όσο χρόνο νομίζει ότι πρέπει όταν ο καιρός είναι κακός και λίγο ενδιαφέρον συναντάται στις θύρες των ανθρώπων. Και καθώς ένας πηγαίνει από θύρα σε θύρα συναντά πολλές δύσκολες καταστάσεις, οι οποίες μπορούν ν’ αποτελούν πρόκλησι για την εγκράτειά του. Μπορεί να τον υβρίσουν, να τον ραπίσουν στο πρόσωπο έτσι να πούμε· αλλά χάριν του ευαγγελίου αυτός θα στρέψη την άλλη σιαγόνα—αυτό απαιτεί εγκράτεια! Και το ίδιο απαιτείται για ν’ απαντήση με πραότητα και βαθύ σεβασμό όταν κάποιος που έχει εξουσία ζητή λόγον της πίστεως που έχει ένας· όπως, επίσης, απαιτείται εγκράτεια για ν’ απαντήση ένας με πραότητα, όταν συναντά ένα ωργισμένον οικοδεσπότην.—Ματθ. 5:39· 1 Πέτρ. 3:15· Παροιμ. 15:1.
14. Ποια βοήθεια προσφέρει η προσευχή όσον αφορά την απόκτησι εγκρατείας;
14 Άλλη μια ενέργεια που συμβάλλει, στην καλλιέργεια της εγκρατείας είναι η προσευχή. Το να πλησιάζη ένας συχνά τον Θεό αποτελεί μια πραγματική βοήθεια. Αποβλέπετε σ’ αυτόν για βοήθεια σε καιρό ανάγκης ή όταν συναντάτε πίεσι ή πειρασμό. Μη παραμελείτε ποτέ την προσευχή, αλλά κάμετε την συνήθεια, όχι μηχανική συνήθεια, αλλά θερμή, ειλικρινή και εγκάρδια συνήθεια. Ζητείτε βοήθεια από τον Θεό, ζητείτε συνεχώς, ικετεύετε τη συγχώρησί του όταν έχετε αποτύχει ν’ ασκήσητε εγκράτεια. Με ειλικρίνεια κάθε φορά λέγετε σ’ αυτόν ότι θ’ αγωνισθήτε να ενεργήσετε καλύτερα την προσεχή φορά. Ναι, εξακολουθείτε να προσεύχεσθε, ‘μη φέρης εμέ εις πειρασμόν’· «αδιαλείπτως προσεύχεσθε,» ‘εις την προσευχήν προσκαρτερείτε,’ για ν’ αποκτήσετε εγκράτεια.—Ματθ. 6:13· 1 Θεσ. 5:17· Ρωμ. 12:12.
ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΠΟΥ ΒΟΗΘΟΥΝ ΣΤΗΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΕΓΚΡΑΤΕΙΑΣ
15. Τι μπορεί να λεχθή για τον φόβο του Ιεχωβά ως βοήθεια για την εγκράτεια;
15 Μεγάλη βοήθεια για την καλλιέργεια εγκρατείας προσφέρουν, επίσης, μερικές καλές Χριστιανικές διανοητικές στάσεις ή ιδιότητες όπως ο φόβος του Ιεχωβά, η ταπεινοφροσύνη, η πίστις και η αγάπη. Δεν υπάρχει καμμιά αμφιβολία ότι ο φόβος του Ιεχωβά μάς βοηθεί να καλλιεργήσωμε εγκράτεια. Είναι δίκαιο να φοβούμεθα τον Ιεχωβά λόγω της θέσεως του και των ιδιοτήτων του. Σ’ αυτόν ως τον παγκόσμιο Κυρίαρχο είμεθα υπόλογοι και «δεν είναι ουδέν κτίσμα αφανές ενώπιον αυτού, αλλά πάντα είναι γυμνά και τετραχηλισμένα εις τους οφθαλμούς αυτού, προς ον έχομεν να δώσωμεν λόγον.» Δικαίως φοβούμεθα μήπως τον δυσαρεστήσωμε, διότι αυτός είναι τέλειος σε δικαιοσύνη, ενώ εμείς είμεθα ατελείς, αμαρτωλοί, έχομε τάσι ν’ ακολουθούμε την εσφαλμένη οδό. Ορθώς τον φοβούμεθα, επίσης, λόγω της απεριορίστου δυνάμεώς του: «Φοβερόν είναι το να πέση τις εις χείρας Θεού ζώντος.» Ο φόβος του Θεού είναι «αρχή σοφίας,» διότι «είναι να μισή τις το κακόν.» Ναι, δεν είναι αρκετό ν’ αγαπούμε την αλήθεια και τη δικαιοσύνη, αλλά, όπως ο Ιησούς Χριστός, οφείλομε να μισούμε, ν’ απεχθανώμεθα, να αισθανώμεθα ισχυρή αποστροφή για κάθε ανομία, οσοδήποτε ευχάριστο, επιθυμητό ή ελκυστικό μπορεί να είναι αυτό στην εκπεσμένη σάρκα. Αυτό σημαίνει ν’ απεκδυθώμεν τον παλαιόν άνθρωπον μετά των πράξεων αυτού· και να ενδυθώμεν τον νέον.’—Εβρ. 4:13· 10:31· Ψαλμ. 111:10· Παροιμ. 9:10· 8:13· Κολ. 3:9, 10.
16. Με ποιους τρόπους η ταπεινοφροσύνη συμβάλλει στην εγκράτεια;
16 Μια άλλη ιδιότης που μας βοηθεί πολύ στο ν’ ασκήσωμε εγκράτεια είναι η ταπεινοφροσύνη, Και δεν είναι καθόλου περίεργο, εφόσον ένα από τα μέγιστα εμπόδια για την άσκησι εγκρατείας είναι η υπερηφάνεια. Ο ταπεινός άνθρωπος, εν πρώτοις, δεν προσβάλλεται εύκολα κι έτσι δεν θα υποκύψη πιθανώς στον πειρασμό να ενεργήση χωρίς εγκράτεια. Ο ταπεινός άνθρωπος είναι πολύ πιο πιθανόν ότι θα εκδηλώνη υπομονή όταν πολιτεύεται με άλλους κι επομένως θα είναι μακρόθυμος, πράγμα που βοηθεί την εγκράτεια. Καθώς ζητούμε να καλλιεργήσωμε εγκράτεια, έχομε ανάγκη της βοηθείας του Ιεχωβά, της χάριτός του, και αυτή διατίθεται όχι στους υπερηφάνους αλλά στους ταπεινούς: «Ο Θεός εις τους υπερηφάνους αντιτάσσεται, εις δε τους ταπεινούς δίδει χάριν.» Οι πονηροί που αναφέρει ο Ιούδας ότι μεταστρέφουν «την χάριν του Θεού ημών εις ασέλγειαν,» κι επομένως στερούνται εγκρατείας, είναι επίσης υπερήφανοι, διότι «την .. . εξουσίαν καταφρονούσι, και τα αξιώματα βλασφημούσιν.»—Ιάκ. 4:6· Ιούδ. 4, 8· 1 Πέτρ. 5:5.
17, 18. (α) Πώς ο καρπός του πνεύματος, η πίστις, μπορεί να μας βοηθήση στην εγκράτεια; (β) Πώς μπορεί η αγάπη;
17 Επίσης ικανή να μας βοηθήση να καλλιεργήσωμε εγκράτεια είναι η πίστις στον Ιεχωβά Θεό και στις επαγγελίες του. Πόσες φορές δεν ενοχλούμεθα λόγω ελλείψεως πίστεως στον Θεό, πράγμα που μας δυσκολεύει ν’ ασκήσωμε εγκράτεια! Ο Ιώβ ήταν σε θέσι ν’ ανθέξη λόγω της πίστεώς του. Υπήρχε ανάγκη πραγματικής εγκρατείας για να μη ‘βλασφημήση τον Θεόν, και αποθάνη,’ και μπόρεσε να την ασκήση λόγω της πίστεώς του, πράγμα που τον κατέστησε ικανό να πη, «Και αν με θανατόνη, εγώ θέλω ελπίζει εις αυτόν.» Η πίστις θα μας καταστήση ικανούς να μη οργιζώμεθα με τους κακοποιούς, αλλά ν’ ασκώμεν εγκράτεια, και ν’ αναμένωμε τον Ιεχωβά, γνωρίζοντας ότι σ’ αυτόν ανήκει η εκδίκησις και ότι αυτός θα κάμη ανταπόδοσι. Η πίστις θα μας καταστήση ικανούς ν’ ασκήσωμε εγκράτεια και να μη υποκύψωμε στους πειρασμούς του υλισμού, γνωρίζοντας ότι αυτός ο κόσμος και οι επιθυμίες του θα παρέλθουν γρήγορα. Η πίστις θα μας κάμη ικανούς ν’ ασκούμε εγκράτεια, όταν διωκώμεθα, γνωρίζοντας ότι το χειρότερο που μπορεί να κάμη ο άνθρωπος είναι μόνο να θανατώση το σώμα.—Ιώβ 2:9· 13:15· Ψαλμ. 37:1· Ρωμ. 12:19· 1 Ιωάν. 2:15-17· Ματθ. 10:28.
18 Και, υπεράνω όλων, η αγάπη θα μας βοηθήση να καλλιεργήσωμε εγκράτεια. Αν αγαπούμε τον Ιεχωβά με όλη την καρδιά, την ψυχή, τη διάνοια και τη δύναμί μας, τότε ασφαλώς θα ζητούμε να τον ευαρεστούμε με το ν’ ασκούμε εγκράτεια. Αυτή θα μας κάμη προσεκτικούς μήπως προσάψωμε μομφή στο όνομά του με κακή διαγωγή. Και το ν’ αγαπούμε τον πλησίον μας όπως τον εαυτό μας απαιτεί, επίσης, άσκησι εγκρατείας, έτσι ώστε να μη προξενήσωμε σ’ αυτόν οποιονδήποτε πόνο ή βλάβη, και ειδικά για να μη τον κάνωμε να προσκόψη. Τα κατωτέρω λόγια του Παύλου δείχνουν τη σχέσι μεταξύ της αγάπης και της εγκρατείας: «Επειδή τούτο είναι το θέλημα του Θεού, ο αγιασμός σας, να απέχησθε από της πορνείας· να εξεύρη έκαστος υμών να κρατή το εαυτού σκεύος εν αγιασμώ και τιμή [που απαιτεί εγκράτεια]· ουχί εις πάθος επιθυμίας, καθώς και τα έθνη τα μη γνωρίζοντα τον Θεόν. Να μη υπερβαίνη τις και αδική τον αδελφόν αυτού εις το πράγμα τούτο· διότι ο Ιεχωβά είναι εκδικητής δια πάντα ταύτα.» Η αγάπη για τους αδελφούς μας θα μας συγκρατήση από το να παραπλανηθούμε σε τέτοια πράγματα από έλλειψι εγκρατείας, όπως, επίσης, θα μας καταστήση ικανούς να υπακούσωμε στη συμβουλή: «‘Κάμετε εις τους πόδας σας ευθείας οδούς·’ δια να μη εκτραπή το χωλόν, αλλά μάλλον να θεραπευθή.» Ο Παύλος μάς δίνει ένα καλό παράδειγμα σ’ αυτό το σημείο: «Εάν το φαγητόν σκανδαλίζη τον αδελφόν μου, δεν θέλω φάγει κρέας εις τον αιώνα, δια να μη σκανδαλίσω τον αδελφόν μου.»—1 Θεσ. 4:3-8, ΜΝΚ· Εβρ. 12:13· 1 Κορ. 8:13.
ΟΦΕΛΗ ΚΑΙ ΑΜΟΙΒΕΣ ΤΗΣ ΕΓΚΡΑΤΕΙΑΣ
19. Ποια οφέλη προκύπτουν στο σώμα και τη διάνοια από την εγκράτεια;
19 Τα οφέλη και οι αμοιβές που προέρχονται από την άσκησι εγκρατείας είναι πράγματι μεγάλα. Έτσι έπρεπε να συμβαίνη, εφόσον ο Ιεχωβά ο δίκαιος Θεός είναι ο παγκόσμιος Κυρίαρχος. Όπως ακριβώς η αποτυχία ν’ ασκήσωμε εγκράτεια καταλήγει σε βλάβη που υπερβαίνει τις διαστάσεις των αμέσων πλεονεκτημάτων ή απολαύσεων που εδοκιμάσαμε, έτσι θα μπορούσε να λεχθή και ότι η άσκησις εγκρατείας καταλήγει σε οφέλη που υπερβαίνουν τις διαστάσεις των προσπαθειών που κατεβλήθησαν. Εν πρώτοις, η εγκράτεια φέρνει υγεία στο σώμα και στη διάνοια. Έτσι ένας από τους εξέχοντας διαιτολόγους της Αμερικής είπε ότι «υγεία είναι η αμοιβή της λιτότητος» ή εγκρατείας, και ότι «το να είναι ένας ισχνός με ήρεμη διάθεσι σημαίνει μακροζωία,» και πρόσφατες έρευνες απέδειξαν ότι οι ασθενείς των ψυχιάτρων είναι πολύ περισσότεροι μεταξύ των κοριτσιών των κολλεγίων τα οποία διατηρούν σχέσεις με το αντίθετο φύλον παρά μεταξύ εκείνων τα οποία φυλάττουν την αρετή των.
20. Η άσκησις εγκρατείας ποια πνευματικά οφέλη προσφέρει;
20 Ακόμη σπουδαιότερο, είναι ότι η εγκράτεια μάς βοηθεί να έχωμε αυτοσεβασμό. Όλοι γνωρίζομε τι απαιτεί ο Θεός από μας ατομικώς και, κατά το μέτρον που προσπαθούμε με ειλικρίνεια και εντιμότητα ν’ ανταποκριθούμε σ’ αυτόν τον κανόνα, θ’ απολαμβάνωμε καθαρή συνείδησι και θα έχωμε αυτοσεβασμό. (1 Πέτρ. 3:16) Αυτό θα μας εμποδίση επίσης το ν’ ακολουθήσουμε «τους πολλούς επί κακώ.» (Έξοδ. 23:2) Επί πλέον, η άσκησις εγκρατείας θα μας βοηθήση πολύ στην καλλιέργεια άλλων καρπών του πνεύματος. Δεν μπορούμε ν’ απολαμβάνωμε χαρά, εκτός αν διαπαιδαγωγούμε τη διάνοια, την καρδιά και το σώμα μας, διότι η Χριστιανική χαρά δεν αποτελείται απλώς από αισθήματα αλλά βασίζεται σε αρχές. Το ίδιο αληθεύει και για την ειρήνη. Πώς μπορούμε να έχωμε ειρήνη αν εξακολουθούμε να έχωμε στενοχώριες λόγω αποτυχίας ν’ ασκήσωμε εγκράτεια; Και όπως ανεφέρθη ήδη η μακροθυμία συμβαδίζει με την εγκράτεια. Ομοίως, το να είναι ένας αγαθός και πράος όταν είναι πράγματι δύσκολο, όπως κάτω από καταστάσεις δοκιμασίας, απαιτεί πολλή εγκράτεια, όπως, επίσης, απαιτείται για να διατηρήση ένας αγαθωσύνη όταν αντιμετωπίζη πειρασμούς για να υποκύψη σε ιδιοτέλεια.—Γαλ. 5:22, 23.
21. Πώς η άσκησις εγκρατείας εκ μέρους μας ωφελεί άλλους;
21 Η εγκράτεια καταλήγει σ’ ευλογίες, όχι μόνο για μας τους ίδιους, αλλά και γι’ άλλους. Εν πρώτοις, μας συγκρατεί από το να κάνωμε άλλους να προσκόψουν. (Φιλιππησ. 1:9, 10) Θα μας βοηθήση να γίνωμε ένα καλό παράδειγμα στους άλλους. Βοηθεί στην ύπαρξι καλών σχέσεων μέσα στην ίδια την οικογένειά μας, όπου τόσο συχνά παραβλέπεται η ανάγκη ασκήσεως εγκρατείας, και βοηθεί στην ύπαρξι καλών σχέσεων μέσα στη Χριστιανική εκκλησία, στον τόπο της εργασίας ενός, και στο σχολείο. Κατά το μέτρον που έχομε υπεύθυνες θέσεις ή αποβλέπομε σ’ αυτές, κατά το ίδιο μέτρον οφείλομε ν’ αγωνισθούμε ακόμη σκληρότερα για ν’ ασκήσωμε εγκράτεια, διότι αυτές οι θέσεις έχουν ανάγκη από περισσότερη εγκράτεια. Έτσι μια ουσιώδης ερώτησις με την οποία οι μουσικοί μιας συμφωνικής ορχήστρας κρίνουν τους διευθυντάς ορχήστρας είναι: «Διατηρεί εγκράτεια κάτω από πίεσι;» Ναι, ο Χριστιανός επίσκοπος οφείλει να είναι «άγρυπνος [μετριοπαθής στις συνήθειες, ΜΝΚ], . . . κόσμιος, . . . επιεικής [λογικός, ΜΝΚ],» που όλ’ αυτά σημαίνουν ότι πρέπει να είναι «εγκρατής.»—1 Τιμ. 3:1-7· Τίτον 1:6-9.
22. Επάνω από κάθε άλλο, σε τι καταλήγει η από μέρους μας άσκησις εγκρατείας;
22 Αλλά υπεράνω όλων, η εγκράτεια βοηθεί στην ύπαρξι αγαθών σχέσεων με τον Ιεχωβά Θεό και συντελεί στη διεκδίκησι του ονόματός του. Μόνο με την άσκησι εγκρατείας μπορούμε ν’ αποδείξωμε ότι είμεθα φρόνιμοι και να ευφραίνωμε την καρδιά του, έτσι ώστε να μπορή ν’ αποκριθή σ’ αυτόν που τον ονειδίζει. Πράγματι η ανάγκη εγκρατείας δύσκολα θα μπορούσε να τονισθή υπερβολικά!—Παροιμ. 27:11.