Αντιμετώπισις της Δειλίας

Χρήσιμα πράγματα που τα νεαρά άτομα επιθυμούν να γνωρίζουν

ΤΟ βρίσκετε δύσκολο ν’ αρχίσετε μια συζήτησι με άλλους, ιδιαίτερα αν σας είναι άγνωστοι; Αργείτε να κάνετε νέες γνωριμίες; Διστάζετε όταν πρόκειται να συνεργασθήτε μαζί με άλλους για ωρισμένες ασχολίες; Τότε, χωρίς αμφιβολία, αντιμετωπίζετε το πρόβλημα της δειλίας.

Η δειλία ή συστολή μπορεί να είναι ελκυστική. Τουλάχιστον είναι ελκυστική στα μικρά παιδιά, στα παιδάκια της τρυφερής ηλικίας, που σας κυττάζουν με τα μάτια ορθάνοιχτα, ή κρύβουν το προσωπάκι τους χωρίς να σας δίνουν προσοχή. Αλλ’ ακόμη και μ’ αυτά, δεν χαιρόμεθα όταν τα βλέπωμε να υπερνικούν τη δειλία τους και ν’ αρχίζουν να μας εμπιστεύωνται, και μάλιστα να κάνουν μερικές διαχυτικές εκδηλώσεις, χαρακτηριστικές στα παιδάκια;

Εσείς δεν είσθε πια μικρό παιδί. Και καθώς μεγαλώνομε, οι άνθρωποι λογικά περιμένουν κάτι περισσότερο από μας, όπως το εξέθεσε ο απόστολος Παύλος: «Ότε ήμην νήπιος, ως νήπιος ελάλουν, ως νήπιος εφρόνουν, ως νήπιος εσυλλογιζόμην ότε όμως έγεινα ανήρ, κατήργησα τα του νηπίου.» (1 Κορ. 13:11) Είναι αλήθεια ότι η συστολή, μέχρις ενός βαθμού, μπορεί να είναι μερικές φορές ελκυστική και για τους μεγαλύτερους. Είναι συγγενής με την ταπεινοφροσύνη, την ταπεινή άποψι που έχει κάποιος για τον εαυτό του, και η ταπεινοφροσύνη είναι πάντοτε ελκυστική, άσχετα με την ηλικία.

Αλλ’ η περιοριστική επίδρασις της συστολής υπερβαίνει τα όρια της ταπεινοφροσύνης. Και αν υπάρχη σε μεγάλο βαθμό, τότε μπορεί να σας εμποδίση ν’ αποκτήσετε όλα όσα θα μπορούσατε ν’ αποκομίσετε από τη ζωή. Μπορεί να είναι σαν ένα σχοινί ή αλυσίδα που σας συγκρατεί και περιορίζει την ελευθερία των κινήσεών σας. Μπορεί να επιβραδύνη την ανάπτυξί σας σ’ έναν τέλειο άνδρα ή γυναίκα και στην πραγματικότητα θα σας κάμη να χάσετε πολύτιμο χρόνο στον καιρό της αναπτύξεώς σας. Μπορεί να κάμη ακόμη κι ένα απλό πράγμα, όπως επί παραδείγματι ένα γεύμα μπροστά σε άλλους, να γίνη ένα δυσάρεστο καθήκον.

Αλλά γιατί μερικά άτομα είναι δειλά ή ντροπαλά και άλλα όχι; Πώς μπορεί η δειλία να υπερνικηθή, ή τουλάχιστον να συγκρατηθή, ώστε να μη σας αφαιρή τη χαρά της ζωής;

Κατ’ αρχήν, πρέπει ν’ αντιληφθήτε ότι το να είναι κανείς φυσιολογικός δεν σημαίνει ότι πρέπει να είναι ένα φλύαρο και υπερκοινωνικό άτομο. Πρέπει όλοι να είμεθα ευγνώμονες που μερικά άτομα είναι εκ φύσεως πιο ήσυχα από άλλα, και μερικά δεν φοβούνται να μένουν μόνα τους κατά καιρούς για να κάνουν σοβαρή μελέτη, σκέψεις ή απλώς να κάνουν σχέδια. Αυτά τα άτομα μπορεί να μη συμβάλλουν σε μια συζήτησι τόσο πολύ όσο άλλοι. Αλλ’ εκείνα που λέγουν μπορεί να είναι ορθά και να έχουν αξία. (Συγκρίνατε με το εδάφιο Παροιμίαι 17:27, 28) Εν τούτοις, διαφέρει το να είναι κανείς εκ φύσεως ήσυχος και ήρεμος από το να είναι υπερβολικά δειλός, ντροπαλός ή διστακτικός. Τι είναι εκείνο που προκαλεί αυτά τα τελευταία χαρακτηριστικά;

ΑΙΤΙΕΣ ΤΗΣ ΔΕΙΛΙΑΣ

Η δειλία ή συστολή οφείλεται σε μια διανοητική στάσι, η οποία μπορεί να προκαλήται από διάφορες αιτίες. Το περιβάλλον στο οποίο κάποιος μεγάλωσε μπορεί να συντελή σ’ αυτή τη στάσι. Ένα άτομο που μεγάλωσε σε μια πόλι μπορεί να αισθάνεται πιο άνετα όταν βρίσκεται ανάμεσα σε ανθρώπους, παρά ένας που μεγάλωσε σ’ ένα αγρόκτημα ή σε μια αραιοκατοικημένη περιοχή. Ίσως η σωματική εμφάνισις να είναι μια άλλη αιτία. Καθώς μεγαλώνομε, περνούμε συχνά από μερικά ενοχλητικά στάδια αναπτύξεως. Μπορεί να έχωμε προβλήματα με το δέρμα του προσώπου μας, ή μπορεί να μας φαίνεται ότι μερικά μέρη του σώματος μας είναι δυσανάλογα με το υπόλοιπο σώμα ή το πρόσωπό μας. Μπορεί να μας πειράζουν γι’ αυτό, ή επειδή είμεθα κοντοί ή ψηλοί, χονδροί ή αδύνατοι. Ή μπορεί να έχωμε κάποιο πρόβλημα στην ομιλία, δηλαδή να ψευδίζωμε ή να τραυλίζωμε.

Ακόμη κι οι γονείς μας μπορεί να συντελούν σ’ αυτό χωρίς να το θέλουν. Μολονότι μας αγαπούν, μπορεί να αναμένουν από μας περισσότερα απ’ όσα πραγματικά μπορούμε να επιτύχωμε σχετικά με τους βαθμούς του σχολείου, τις αθλητικές επιδόσεις μας και άλλα. Η αποτυχία μας ν’ ανταποκριθούμε στις μεγάλες τους προσδοκίες μπορεί να μας κάμη να ‘κλειστούμε στο καβούκι μας.’ Αν επικρίνουν συχνά ή με αυστηρότητα τα γραμματικά μας λάθη ή τους τρόπους μας μπροστά στους άλλους, αυτό μπορεί να μας επηρεάση περισσότερο απ’ όσο νομίζουν. Ή αν παραβλέπουν τις ερωτήσεις μας επειδή τις θεωρούν ‘ανόητες,’ μπορεί ν’ αποθαρρυνθούμε για την αξία της επικοινωνίας.—Κολ. 3:21.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΙΣ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ

Το να στενοχωρήσθε για τις περασμένες αιτίες δεν θ’ αλλάξη τίποτα, έτσι δεν είναι; Εκείνο που έχει σημασία είναι τι θα κάμετε τώρα για ν’ αντιμετωπίσετε αυτό το πρόβλημα. Στην πραγματικότητα, εκείνο που απαιτείται είναι να έχετε μια ισορροπημένη άποψι για τους ανθρώπους και να μην ενδιαφέρεσθε υπερβολικά για τη γνώμη που έχουν για σας. Είναι αλήθεια ότι μερικοί άνθρωποι είναι αγενείς, επικριτικοί και περιφρονούν τους άλλους. Αλλά δεν είναι όλοι οι άνθρωποι τέτοιοι. Γιατί ν’ αφήνετε τους αγενείς να σας στερούν τη χαρά που φέρνει η επικοινωνία με τους άλλους; Αν επιτρέψωμε να μας επηρεάσουν υπερβολικά μερικές κακές εμπειρίες που είχαμε, μπορεί να γίνωμε σαν εκείνους τους Ισραηλίτες που έχασαν το θάρρος τους μέχρι του σημείου που ακόμη και ‘ήχος φύλλου σειομένου εδίωκεν αυτούς.’ (Λευιτ. 26:36) Η ευτυχία δεν μπορεί να έλθη αν δεν υπερνικήσωμε μερικά προβλήματα.

Ίσως το πρόσωπό σας ή η εμφάνισίς σας γενικά να μη είναι όπως θα θέλατε να είναι. Αλλά πολλά άτομα με ελκυστικά πρόσωπα και σώματα απέτυχαν στη ζωή τους. (2 Σαμ. 14:25· 15:5, 6· 18:9, 14· Παροιμ. 31:30). Εκείνο που έχει σημασία είναι τι είδους άτομο είσθε, πώς είναι ο «κρυπτός άνθρωπος της καρδίας.» Αυτό είναι εκείνο για το οποίο ενδιαφέρεται ο Θεός και γι’ αυτό δεν βλέπει «το φαινόμενον,» αλλά «βλέπει την καρδίαν.» (1 Πέτρ. 3:4· 1 Σαμ. 16:7· Ψαλμ. 51:6) Οι άνθρωποι που αξίζουν να τους έχετε φίλους θα σας εκτιμήσουν μ’ έναν όμοιο τρόπο, σύμφωνα με τις αρχές που ζήτε, με το τι έχετε στην καρδιά σας και στο νου σας. Ο Ζακχαίος ήταν πολύ κοντός, ο Παύλος είχε προφανώς αδύνατη όρασι, ο Ελισσαιέ ήταν φαλακρός, αλλά όλοι αυτοί εκέρδισαν τον σεβασμό του Θεού και των δικαίων ανθρώπων με ό,τι έκαμαν και με ό,τι ήσαν εσωτερικά.—Λουκάς 19:1-10· Γαλ. 4:15· 6:11· 2 Βασ. 2:23, 24.

Ο Μωυσής είχε πρόβλημα στην ομιλία που τον έκανε να διστάζη να ομιλή δημοσίως. Εν τούτοις με τον καιρό ασφαλώς το υπερνίκησε. (Έξοδ. 4:10· συγκρίνατε με το Δευτερονόμιο 31:30· 32:1, 2) Το ψεύδισμα και το τραύλισμα μπορούν να υπερνικηθούν ή να βελτιωθούν σημαντικά αν καταβάλετε προσπάθεια. Το τραύλισμα δεν οφείλεται σε κάποια φυσική αιτία· είναι το αποτέλεσμα μιας διανοητικής εμπλοκής η οποία δημιουργεί έντασι ή σύγχυσι της σκέψεως. Μια θεραπεία που μπορεί να βοηθήση είναι να διαβάζετε δυνατά με αργό ρυθμό. Κατόπιν να μιλάτε με τον ίδιο τρόπο. Όπως είναι πιο πιθανόν να σκοντάψετε όταν τρέχετε, παρά όταν βαδίζετε, το ίδιο συμβαίνει και με την ομιλία. Προσπαθήστε να μιλάτε με αργό ρυθμό μέχρις ότου τελικά το τραύλισμα υποχωρήση. Κατόπιν μπορείτε βαθμιαίως ν’ αυξήσετε την ταχύτητα. Όταν ομιλήτε στο κοινό, μη ξεχνάτε ότι κανείς σχεδόν δεν ευχαριστείται όταν σας βλέπη να δυσκολεύεσθε στην ομιλία. Θέλουν να σας βλέπουν να εκφράζεσθε με ευχέρεια. Επί πλέον αυτό θα είναι όφελος και για κείνους. Έτσι αντί να σας περιφρονούν, οι περισσότεροι άνθρωποι θα επιδιώκουν τη συντροφιά σας.

Το ψεύδισμα μπορεί να έχη ή να μην έχη μια φυσική αιτία. Αλλά μη ξεχνάτε ότι στην παιδική ηλικία, (ή όταν μαθαίνετε μια ξένη γλώσσα) τα όργανα της ομιλίας—η γλώσσα, τα χείλη, ο λαιμός—όλα πρέπει να μάθουν πώς να προφέρουν κάθε ήχο. Εκπαιδεύονται μέσω ασκήσεως να κάνουν τις ίδιες κινήσεις πολλές φορές. Για να διορθώσετε ή να μειώσετε το ψεύδισμα, κάνετε ασκήσεις προφοράς, προσαρμόζοντας σιγά-σιγά τα όργανα της ομιλίας (ιδιαίτερα τη γλώσσα) στις κινήσεις που απαιτούνται για την ορθή προφορά. Στις συζητήσεις, όταν συναντάτε λέξεις με δύσκολη προφορά, μειώστε την ταχύτητα της ομιλίας σας. Η αποφασιστική και υπομονετική προσπάθεια θα φέρη βελτίωσι.

Μάθετε να μη παίρνετε τον εαυτό σας πολύ στα σοβαρά, ακόμη προσπαθήστε και να γελάσετε με τον εαυτό σας αν το απαιτή η περίστασις. Ένας νεαρός που είχε αυτιά που προεξείχαν, μπορούσε να λέγη χαμογελώντας στους άλλους ότι όταν γεννήθηκε, οι γονείς του δεν ήσαν βέβαιοι αν θα περπατούσε ή θα πετούσε. Η δική σας ευθυμία θα σας κάνη να αισθάνεσθε άνετα. Μη ξεχνάτε επίσης ότι όλα τα πειράγματα δεν λέγονται κατ’ ανάγκην από κακία. Μπορεί να δείχνουν αγάπη. Γι’ αυτό και μια Γερμανική παροιμία λέγει, «Εκείνον που αγαπούν τον πειράζουν.»

ΚΑΜΕΤΕ ΤΗΝ ΑΡΧΗ

Το πιο σπουδαίο πράγμα είναι να κάμετε την αρχή. Δεν πρόκειται ποτέ να μάθετε κολύμπι αν δεν είσθε πρόθυμος να βραχήτε. Και δεν πρόκειται να υπερνικήσετε τη δειλία σας αν δεν είσθε πρόθυμος να κάμετε μια προσπάθεια να ελευθερωθήτε παίρνοντας πρωτοβουλία σε συζητήσεις, κάνοντας νέες γνωριμίες και συνεργαζόμενοι με άλλους. Πρέπει ν’ αντιληφθήτε ότι κατά καιρούς όλοι μας αισθανόμεθα κάποια αμηχανία ή δισταγμό με άτομα. Αλλά μή κάνετε το λόφο βουνό, δηλαδή, μή κάνετε τα μικρά πράγματα μεγάλα. Το ν’ αρχίσετε μια συνομιλία μπορεί να είναι απλό με το να πήτε επί παραδείγματι, «Νομίζω πως δεν γνωριζόμαστε. Πώς σας λένε;» Κατόπιν μπορείτε να ρωτήσετε αυτό το άτομο από που είναι, με τι ασχολείται, πώς τα πηγαίνει με την εργασία του ή το σχολείο, και ποια είναι τα μελλοντικά του σχέδια. Αν δείχνετε ενδιαφέρον για τους άλλους, θα δείχνουν κι αυτοί ενδιαφέρον για σας. Και ιδιαίτερα αν εκφράζετε την εκτίμησί σας για τα καλά σημεία που παρατηρείτε στους άλλους, θα βρήτε πολλούς φίλους.—Λουκ. 6:38.

Αυτό είναι το κλειδί της επιτυχίας για την υπερνίκησι του προβλήματος. Να σκέπτεσθε τους άλλους, πώς μπορείτε να τους ωφελήσετε, κι’ έτσι δεν θα αισθάνεσθε αμηχανία. Όπως συνεβούλευσε ο Παύλος τους Χριστιανούς της Κορίνθου, συχνά χρειάζεται να ‘πλατύνωμε’ τη στοργή μας και το ενδιαφέρον μας για τους άλλους. (2 Κορ. 6:11-13) Πρέπει να υποκινούμεθα από αγάπη για να το κάνωμε αυτό και να καταβάλωμε την προσπάθεια που χρειάζεται αντί ν’ αφήνωμε τον φόβο της αμηχανίας να μας κυριεύη. Σκεφθήτε τον τρόπο με τον οποίο γελοιοποιούσαν κι ενέπαιζαν τον Ιησού Χριστό χωρίς να υπάρχη αιτία. Εν τούτοις, εκείνος έδειχνε πραγματική αγάπη κι ενδιαφέρον για κάθε είδους άνθρωπο.—1 Πέτρ. 2:21-24.

Ο απόστολος Παύλος πήγε στην Κόρινθο «με ασθένειαν και φόβον και με τρόμον πολύν,» επειδή προφανώς ανησυχούσε αν θα ήταν ικανός να υπηρετήση τους Κορινθίους καλά και να υπερνικήση τις εσφαλμένες αντιλήψεις που υπήρχαν μεταξύ των. Μολονότι μερικοί εναντιούμενοι περιφρονούσαν την εμφάνισί του και την ομιλία του, αυτός δεν άφησε την διαστρεβλωμένη τους άποψι να τον εμποδίση από το να υπηρετήση τα συμφέροντα του Θεού και των συνανθρώπων του. (1 Κορ. 2:3· 2 Κορ. 10:10) Ο νεαρός συνεργάτης του Τιμόθεος μπορεί εκ φύσεως να είχε κάποια δειλία. (2 Τιμ. 1:6, 7) Αλλ’ αυτό δεν τον εμπόδισε ν’ αναλάβη δύσκολα καθήκοντα.—1 Τιμ. 1:3, 4· 4:12, 13.

Η έμφυτη δειλία μπορεί να μας κάμη ν’ απομονωθούμε σαν ερημίτες. Αλλ’ οι Παροιμίες 18:1, ΜΝΚ, προειδοποιούν: «Ο απομονώνων εαυτόν ζητεί κατά την επιθυμίαν αυτού και εναντιώνεται εις παν ό,τι είναι ορθόν.» Για να έχωμε στη ζωή καλή κρίσι απαιτείται να έχωμε επαφή με την πραγματικότητα και αυτό επιτυγχάνεται με την επικοινωνία και την συζήτησι. Οι διάνοιές μας και οι καρδιές μας χρειάζονται την τόνωσι και την αναζωογονητική επίδρασι που φέρνει μια τέτοια φιλική συντροφιά. (Ρωμ. 14:7) Διαφορετικά, οι διάνοιές μας κι οι καρδιές μας μπορεί να γίνουν σαν δωμάτια με κλειστά παράθυρα και τραβηγμένες κουρτίνες, δηλαδή θα γίνωμε στάσιμοι και καθυστερημένοι. Είναι αλήθεια ότι το διάβασμα μπορεί να μας μεταδώση μερικές σκέψεις από τους άλλους ανθρώπους, αλλά δεν μπορεί ν’ αντικαταστήση πλήρως τη συντροφιά των ζωντανών ανθρώπων.

Αφήστε την αγάπη να σας υποκινήση να κάμετε μια αρχή σήμερα ν’ απαλλαγήτε από τη δειλία. Και κατόπιν, μέρα με τη μέρα θα δήτε τη ζωή σας να γίνεται πλουσιώτερη, πιο ενδιαφέρουσα, πιο ικανοποιητική—τόσο για σας, όσο και για κείνους στους οποίους δείχνετε ενδιαφέρον.