Ο Ιερεμίας Μεγαλύνει τη Δικαιοσύνη του Ιεχωβά
Ο ΝΕΑΡΟΣ Ιερεμίας κατήγετο από μια ιερατική οικογένεια και έζησε στην πόλι Αναθώθ, λίγα μίλια βορείως της Ιερουσαλήμ. Έλαβε τον προφητικό του διορισμό όταν, λόγω της μεγάλης πονηρίας των συμπατριωτών του, ήλθε ο καιρός του Θεού να ξερριζώση, να καταστρέψη και να κατεδαφίση, με αποτέλεσμα τον θρήνο.—Διάβασε Εκκλησιαστής 3:1-4.
Σαν συνέπεια το μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου που φέρει το όνομα του Ιερεμία έχει τη μορφή προειδοποιήσεων και επικρίσεων, μεγαλύνοντας έτσι τη δικαιοσύνη του Ιεχωβά. Γι’ αυτόν το λόγο έχει δημιουργηθή ο όρος, «ιερεμιάς» που θεωρείται ως «ένας θλιβερός και καταδικαστικός θρήνος.» Αλλ’ αυτός ο όρος δεν περιγράφει επακριβώς το βιβλίο του Ιερεμία, το οποίο ομιλεί επίσης και για τις άλλες ιδιότητες του Ιεχωβά, για τη σοφία του, τη δύναμι και την αγάπη του.
Το βιβλίο του Ιερεμία είναι το μεγαλύτερο βιβλίο της Αγίας Γραφής μετά το βιβλίο των Ψαλμών. Ασχολείται σχεδόν αποκλειστικά με γεγονότα που συνέβησαν και με προφητείες που είχαν λεχθή στη διάρκεια των τελευταίων σαράντα ετών του βασιλείου του Ιούδα. Σ’ αυτά τα σαράντα έτη περιελαμβάνοντο τα δεκαοκτώ έτη της βασιλείας του καλού βασιλέως Ιωσία και των πονηρών βασιλειών του Ιωάχαζ (τρεις μήνες)· του Ιωακείμ (ένδεκα έτη)· του Ιωαχείν (τρεις μήνες) και του Σεδεκία ο οποίος εβασίλευσε ένδεκα έτη.
Επειδή το βιβλίο του Ιερεμία περιλαμβάνει, εκτός από τις θεόπνευστες προφητικές δηλώσεις, πολλά ιστορικά γεγονότα, ιδιαίτερα εκείνα που περιελάμβαναν τον ίδιο τον Ιερεμία, γνωρίζομε περισσότερα για τον Ιερεμία από οποιονδήποτε άλλον Εβραίο προφήτη εκτός από τον Μωυσή. Ο Ιερεμίας αναφέρει τις προφητικές ενέργειες που είχε διαταχθή ν’ αναλάβη, τους διωγμούς που υπέμεινε και τα αισθήματα του για τον τρόπο με τον οποίο τον μετεχειρίζοντο.
Εν τούτοις το βιβλίο του δεν είναι γραμμένο μ’ ένα προοδευτικό, ιστορικό τρόπο. Αυτό συνέβη επειδή ο Ιερεμίας είχε ζητήσει από τον γραμματέα του να καταγράψη αυτή την αφήγησι στη διάρκεια του δευτέρου μέρους της προφητικής του σταδιοδρομίας. Όταν ο Βασιλεύς Ιωακείμ κατέστρεψε τον ρόλο, ο Ιερεμίας υπαγόρευσε έναν άλλο, ο οποίος προφανώς διασκευάσθηκε αργότερα, με την προσθήκη και άλλης ύλης εκείνον τον καιρό.—Ιερεμ. 36:32.
Ο ΙΕΡΕΜΙΑΣ ΑΠΟΣΤΕΛΛΕΤΑΙ
Φαίνεται ότι ο Ιερεμίας ήταν ένας ταπεινός νέος. Όταν ο Ιεχωβά του ανέθεσε την αποστολή του, απήντησε: «Ω, Υπέρτατε Κύριε, Ιεχωβά! Ιδού, δεν εξεύρω να λαλήσω, διότι είμαι παιδίον.» Ο Ιεχωβά δεν δέχθηκε την δικαιολογία του Ιερεμία, αλλά του είπε: «Μη λέγε, Είμαι παιδίον· διότι θέλεις υπάγει προς πάντας, προς τους οποίους θέλω σε εξαποστείλει· και πάντα όσα σε προστάξω, θέλεις ειπεί. Μη φοβηθής από προσώπου αυτών· διότι εγώ είμαι μετά σου δια να σε ελευθερώνω, λέγει ο Ιεχωβά.»—Ιερεμ. 1:4-8, ΜΝΚ
Λόγω του είδους των ανθρώπων προς τους οποίους απεστέλλετο και λόγω της φύσεως του αγγέλματός του, ο Ιερεμίας έπρεπε να έχη περισσότερη διαβεβαίωσι και ο Ιεχωβά του την έδωσε, λέγοντας: «Διότι, ιδού, εγώ σε έθεσα σήμερον ως πόλιν οχυράν και ως στήλην σιδηράν και ως τείχη χάλκινα . . . και θέλουσι σε πολεμήσει, αλλά δεν θέλουσιν υπερισχύσει εναντίον σου.»—Ιερεμ. 1:18, 19.
Πόση ανάγκη είχε ο Ιερεμίας απ’ αυτή τη διαβεβαίωσι! Το βιβλίο του μας λέγει ότι σε μια περίπτωσι το άγγελμά του εξερέθισε τόσο πολύ τους ακροατάς του, ώστε τον χτύπησαν και τον βασάνισαν όλη τη νύχτα. Σε κάποια άλλη περίπτωσι, οι ιερείς και οι ψευδοπροφήται είχαν τόσο εξοργισθή με το περιεχόμενο της προφητείας του Ιερεμία, ώστε εκραύγαζαν ζητώντας τον θάνατό του. Θα τον είχαν φονεύσει αν οι άρχοντες και οι πρεσβύτεροι δεν μεσολαβούσαν για χάρι του. Και λίγο προτού πέση η Ιερουσαλήμ, το άγγελμά του δυσαρέστησε τόσο πολύ τους ακροατάς του ώστε τον έρριξαν μέσα σ’ ένα βορβορώδη λάκκο. Αν δεν μεσολαβούσε ένας ευνούχος των ανακτόρων προς τον Βασιλέα Σεδεκία χάριν του Ιερεμία, αυτός δεν θα απέφευγε ένα βέβαιο θάνατο.—Ιερεμ. 20:2, 3· 26:8-11, 16-24· 38:1-13.
Πώς αντέδρασε ο Ιερεμίας σε όλη αυτή τη μεταχείρισι; Είναι αλήθεια ότι μερικές φορές αισθανόταν τόσο αποθαρρυμένος ώστε κατηράτο την ημέρα που είχε γεννηθή. Προσπάθησε να σταματήση να μιλά, αλλά δεν μπορούσε. Ο Λόγος του Θεού μέσα του ήταν σαν μια φωτιά στα οστά του και δεν μπορούσε να μείνη σιωπηλός. Μολονότι το άγγελμά του δεν ήταν καθόλου δημοφιλές, εν τούτοις έπρεπε να το εξαγγείλη.—Ιερεμ. 20:1-9, 14-18.
Παρά την αποθάρρυνσι που αισθανόταν κατά καιρούς, ο Ιερεμίας επέτυχε να διακρατήση μια σταθερή πορεία και δεν επέτρεψε στον φόβο να τον κυριεύση. Ποτέ δεν συμβιβάσθηκε. Όταν οι εχθροί του απειλούσαν να τον σκοτώσουν, αυτός έμεινε ακλόνητος, λέγοντας: «Ο Ιεχωβά με απέστειλε δια να προφητεύσω . . . πάντας τους λόγους τους οποίους ηκούσατε. Εγώ δε, ιδού, είμαι εν ταις χερσίν υμών· κάμετε εις εμέ, όπως είναι καλόν και όπως αρεστόν εις τους οφθαλμούς υμών. Πλην εξεύρετε μετά βεβαιότητος, ότι εάν με θανατώσητε, αίμα αθώον θέλετε βεβαίως φέρει εφ’ υμάς και επί την πόλιν ταύτην και επί τους κατοίκους αυτής· διότι τη αληθεία ο Ιεχωβά με απέστειλε προς υμάς, δια να λαλήσω εις τα ώτα υμών πάντας τους λόγους τούτους.»—Ιερεμ. 26:12-15, ΜΝΚ.
ΕΠΙΚΡΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΕΙΣ
Ο Ιερεμίας ποτέ δεν άφησε τους ακροατάς του να λησμονήσουν ότι τους έλεγε όχι δικό του άγγελμα, αλλά το άγγελμα του Ιεχωβά. Το όνομα του Ιεχωβά εμφανίζεται στο βιβλίο του περισσότερο από 700 φορές. Περισσότερο από 150 φορές τους λέγει «ούτω λέγει ο Ιεχωβά.» Και περισσότερο από εβδομήντα φορές τους υπενθυμίζει ότι «ούτοι είναι οι λόγοι του Ιεχωβά.»
Τα κεφάλαια δύο έως είκοσι αναφέρουν εννέα διακηρύξεις που έκαμε, τις περισσότερες στη διάρκεια του Βασιλέως Ιωσία. Ο λαός του είχε διαπράξει δύο αμαρτήματα: Είχαν εγκαταλείψει τον Ιεχωβά, «την πηγήν των ζώντων υδάτων,» και είχαν σκάψει μόνοι τους «λάκκους συντετριμμένους, οίτινες δεν δύνανται να κρατήσωσιν ύδωρ.» (Ιερεμ. 2:13) Ναι, «έκπληξις και φρίκη έγειναν εν τη γη. Οι προφήται προφητεύουσι ψευδώς και οι ιερείς δεσπόζουσι δια μέσου αυτών· και ο λαός μου αγαπά ούτω.» Απροκάλυπτα και εκούσια παρεβίαζαν τις εντολές του Θεού: «Κλέπτετε φονεύετε και μοιχεύετε, και ομνύετε ψευδώς . . . και περιπατείτε οπίσω άλλων θεών.»—Ιερεμ. 5:30, 31· 7:9.
Ανάμεσα σ’ αυτές τις δηλώσεις είναι μερικά από τα πιο γνωστά εδάφια του βιβλίου: «Οι σοφοί κατησχύνθησαν, επτοήθησαν και συνελήφθησαν, διότι απέρριψαν τον λόγον του Ιεχωβά· και ποία σοφία είναι εν αυτοίς;» Καμμία! (Ιερεμ. 8:9, ΜΝΚ) «Ας μη καυχάται ο σοφός εις την σοφίαν αυτού, και ας μη καυχάται ο δυνατός εις την δύναμιν αυτού, ας μη καυχάται ο πλούσιος εις τον πλούτον αυτού· αλλ’ ο καυχώμενος ας καυχάται εις τούτο, ότι εννοεί και γνωρίζει εμέ, ότι εγώ είμαι ο Ιεχωβά, ο ποιών έλεος, κρίσιν και δικαιοσύνην επί της γης.»—Ιερεμ. 9:23, 24, ΜΝΚ.
Τα επόμενα δώδεκα κεφάλαια ασχολούνται κυρίως με ειδικές προφητείες κρίσεως. Κατόπιν γίνεται ιδιαίτερη επίκρισις στους τελευταίους τέσσερις βασιλείς του Ιούδα, και εκφέρεται κρίσις για τους θρησκευτικούς ηγέτας, τους ιερείς, τους προφήτας και τους ποιμένας. Το 25ο κεφάλαιο ομιλεί για τη σύγκρουσι του Ιεχωβά με τα έθνη και ότι αυτά θα περιέλθουν κάτω από την δύναμι του βασιλέως της Βαβυλώνος και θα τον υπηρετήσουν εβδομήντα χρόνια.
Ο Ιερεμίας είπε όχι μόνο τις κρίσεις του Ιεχωβά, αλλ’ επίσης και το ότι ο Ιεχωβά θα αποκαθιστούσε το λαό του πάλι στη χώρα τους. (Κεφάλαια 30-33) Ο Ιεχωβά επρόκειτο να κάμη μια νέα διαθήκη με τον λαό του και η Ιερουσαλήμ θ’ αποκαθίστατο. Λίγο πριν από το τέλος, στον Ιερεμία ελέχθη ν’ αγοράση ένα μέρος γης σαν ένα σημείο ότι ο Ιούδας θα αποκαθίστατο και πάλι εκεί και η γη θα γέμιζε από ανθρώπους και κατοικίδια ζώα.
Τα υπόλοιπα κεφάλαια του Ιερεμία αναφέρουν διάφορες προφητείες και μιλούν για γεγονότα που συνέβησαν στη διάρκεια των εσχάτων ημερών της Ιερουσαλήμ. Μια Βαβυλωνιακή πολιορκία, που είχε λυθή προσωρινά, επαναλαμβάνεται, ο βασιλεύς του Ιούδα συλλαμβάνεται και η πόλις κατακαίεται. Ένας κυβερνήτης που διωρίσθηκε να κυβερνά εκείνους που απέμειναν δολοφονείται κι έτσι οι υπόλοιποι φεύγουν στην Αίγυπτο παίρνοντας μαζί τους τον Ιερεμία. Ενώ βρίσκεται εκεί ο Ιερεμίας, προφητεύει εναντίον των εθνών, δηλαδή του Αμμών, του Μωάβ, του Εδώμ και ιδιαίτερα της Βαβυλώνος. Η Βαβυλών και οι θεοί της θα καταστραφούν. Στο τελευταίο κεφάλαιο δίνει λεπτομέρειες της πτώσεως της Ιερουσαλήμ.
ΑΛΗΘΙΝΟΣ ΠΡΟΦΗΤΗΣ
Ο Ιερεμίας ήταν πράγματι αληθινός προφήτης. Μίλησε εν τω ονόματι του Ιεχωβά. Έκαμε έκκλησι στον λαό να μετανοήση και να επιστρέψη στον Θεό. Και οι λόγοι του επαλήθευσαν. Στην πραγματικότητα, αυτός ο ίδιος είδε πολλές από τις προφητείες του να εκπληρώνωνται. Μεταξύ των πραγμάτων που είχαν προλεχθή ήταν ο θάνατος του ψευδοπροφήτου Ανανία μέσα σ’ ένα έτος, η σύλληψις του Σεδεκία και η καταστροφή της Ιερουσαλήμ.—Ιερεμ. 28:15-17· 21:3-10· 39:6-9.
Ο Ιερεμίας με ακρίβεια είχε προείπει την επιστροφή των Ιουδαίων μετά από εβδομήντα χρόνια. (Ιερεμ. 29:10· Δαν. 9:2) Προεφήτευσε επίσης ότι ο Θεός θα έκανε μια νέα διαθήκη. Αργότερα, ο Θεός έκαμε αυτή τη διαθήκη με τον πνευματικό Ισραήλ, στην οποία ο Ιησούς Χριστός ήταν Μεσίτης. (Ιερεμ. 31:31-34· Εβρ. 8:6-13) Ομοίως πολλές από τις προφητείες του Ιερεμία εναντίον των αρχαίων ειδωλολατρικών εθνών εξεπληρώθησαν, ιδιαίτερα εκείνες που απευθύνοντο εναντίον της Βαβυλώνος. Αυτές έχουν τα παράλληλά τους στο βιβλίο της Αποκαλύψεως, όπου απευθύνονται εναντίον της «Βαβυλώνος της Μεγάλης,» της παγκοσμίου αυτοκρατορίας της ψευδούς θρησκείας.—Ιερεμ. 51:6-8· Αποκάλ. 18:2-8.
ΕΞΥΜΝΕΙ ΤΟ ΜΕΓΑΛΕΙΟΝ ΤΟΥ ΙΕΧΩΒΑ
Το βιβλίο του Ιερεμία μεγαλύνει τον Ιεχωβά ως τον αληθινό Θεό τον αιώνιο Βασιλέα. (Ιερεμ. 10:10) Μας υπενθυμίζει ότι ο Ιεχωβά «εποίησε την γην δια της δυνάμεως αυτού, εστερέωσε την οικουμένην εν τη σοφία αυτού, και εξέτεινε τους ουρανούς εν τη συνέσει αυτού.» (Ιερεμ. 10:12· 51:15, 19) Ο Ιεχωβά, είναι «ο Θεός πάσης σαρκός·» και γι’ αυτό δικαιολογημένα μπορεί να ρωτήση «Είναι τι πράγμα δύσκολον εις εμέ;»—Ιερεμ. 32:27.
Καθώς κλείνομε το βιβλίο του Ιερεμία δεν πρέπει να παραβλέψωμε τις ιδιότητες του Ιεχωβά, δηλαδή την αγάπη, το έλεος, τη συμπάθεια και την υπομονή. Πόσον καιρό ανέχθηκε τον άπιστο λαό Του! Ο Ιεχωβά «παρήγγειλεν εις αυτούς . . . δια χειρός των απεσταλμένων αυτού, εγειρόμενος πρωί και εξαποστέλλων· διότι εφείδετο του λαού αυτού και του κατοικητηρίου αυτού. . . . αλλ’ αυτοί . . . κατεφρόνουν τους λόγους αυτού και έσκωπτον τους προφήτας αυτού, εωσού η οργή του Ιεχωβά ανέβη κατά του λαού αυτού, ώστε δεν ήτο θεραπεία.» (2 Χρον. 36:15, 16, ΜΝΚ) Παρ’ όλα αυτά ο Ιεχωβά μπορούσε να τους λέγη: «Σε ηγάπησα αγάπησιν αιώνιον· δια τούτο σε είλκυσα με έλεος. Πάλιν θέλω σε οικοδομήσει.»—Ιερεμ. 31:3, 4.
Αναγνωρίζοντας τις μεγαλειώδεις ιδιότητες του Ιεχωβά και τις δικές μας αμαρτωλές τάσεις, θα κάμωμε καλά να λάβωμε υπ’ όψιν τον λόγο που έκαμε τον Ιερεμία να καταγράψη: «Η καρδία είναι απατηλή υπέρ πάντα και σφόδρα διεφθαρμένη· τις δύναται να γνωρίση αυτήν; Εγώ ο Ιεχωβά εξετάζω την καρδίαν, δοκιμάζω τους νεφρούς [τα πιο βαθιά αισθήματα], δια να δώσω εις έκαστον κατά τας οδούς αυτού.» Είθε ‘οι οδοί μας’ να είναι τέτοιες ώστε ο Ιεχωβά να μας δώση ευλογίες!—Ιερεμ. 17:9, 10.