1 Σαμουήλ το Βιβλίο που Εξαίρει τη Σπουδαιότητα της Υπακοής

ΔΕΝ υπάρχουν λόγια κατάλληλα να τονίσουν με πολύ ισχυρό τρόπο τη σπουδαιότητα της υπακοής στους Χριστιανούς. Αυτό αληθεύει ιδιαίτερα για τις εντολές του Θεού προς αυτούς. Όλη η αναστάτωσις που υπάρχει σήμερα στον κόσμο δεν οφείλεται στο γεγονός ότι οι πρώτοι μας γονείς παρήκουσαν στην εντολή του Θεού που τους απηγόρευε να φάνε από το δένδρο της γνώσεως του καλού και του κακού; Πράγματι, εκείνοι που επιθυμούν την επιδοκιμασία του Θεού πρέπει να τον υπακούουν.—Γέν. 2:16, 17· 3:1-19.

Το βιβλίο 1 Σαμουήλ τονίζει πολύ καλά τη σπουδαιότητα της υπακοής. Δεν περιέχει μόνο εντολές που απαιτούν υπακοή, αλλά δείχνει παραστατικά τους καρπούς της υπακοής και τα αποτελέσματα της ανυπακοής.

Αρχικά αυτό το βιβλίο αποτελούσε με το βιβλίο 2 Σαμουήλ ένα τόμο (ρόλο). Καλύπτει πάνω από 100 χρόνια ιστορίας του Ισραήλ, αρχίζοντας λίγο πριν από τη γέννησι του Σαμουήλ, ο οποίος απεδείχθη ότι ήταν ο τελευταίος στη γραμμή των κριτών, μέχρι τον θάνατο του Σαούλ, του πρώτου βασιλέως του Ισραήλ. Το εξέχον ιστορικό γεγονός που καταγράφει είναι η αλλαγή διακυβερνήσεως του Ισραήλ από κριτάς σε μοναρχία. Τρία άτομα καταγράφονται με εξέχοντα τρόπο, ο προφήτης Σαμουήλ, ο Βασιλεύς Σαούλ και ο Δαβίδ. Το βιβλίο καλύπτει κατά σειράν: (1) Τον Σαμουήλ και τον καιρό που έκρινε τον Ισραήλ· (2) Τα πρώτα χρόνια της βασιλείας του Σαούλ· (3) Τα κατορθώματα του Δαβίδ, τον διωγμό που εξαπέλυσε ο Σαούλ εναντίον του Δαβίδ και την αυτοκτονία του Σαούλ στο πεδίον της μάχης.

Έχουν γίνει αρκετές συζητήσεις σχετικά με το ποιος έγραψε το βιβλίο 1 Σαμουήλ. Ωστόσο, σ’ εκείνους που πιστεύουν στην θεοπνευστία της Αγίας Γραφής, το εδάφιο 1 Χρονικών 29:29 είναι πολύ σαφές: «Αι δε πράξεις του βασιλέως Δαβίδ, αι πρώται και αι τελευταίαι, ιδού, είναι γεγραμμέναι εν τω βιβλίω Σαμουήλ του βλέποντος, και εν τω βιβλίω Νάθαν του προφήτου, και εν τω βιβλίω Γαδ του βλέποντος.» Δηλαδή, ο προφήτης Σαμουήλ έγραψε όλα τα σχετικά με τον Σαμουήλ μέχρι τον θάνατό του, όπως καταγράφεται στο 1 Σαμουήλ 25:1 και ο Νάθαν και ο Γαδ τα υπόλοιπα γεγονότα. Και αυτή ακριβώς την άποψι διακρατούσαν και οι αρχαίοι Ιουδαίοι λόγιοι καθώς επίσης και οι περισσότεροι από τους πρώτους Χριστιανούς λογίους.

Ως προς την αυθεντικότητα ή την γνησιότητα των γεγονότων που καταγράφονται στο βιβλίο: Πολλά από τα γεγονότα του αναφέρει το βιβλίο των Ψαλμών και οι Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές· υπάρχει μια ευθύτης και μια ειλικρίνεια που χαρακτηρίζει αληθινό το βιβλίο. Η αρχαιολογία επίσης έχει πιστοποιήσει την ακρίβεια μερικών πραγμάτων που καταγράφει το βιβλίο.

Επί πλέον, το λογοτεχνικό ύφος των βιβλίων του Σαμουήλ είναι τέτοιο ώστε, στην πραγματικότητα, μπορεί να λεχθή ότι προσθέτει βαρύτητα στην αυθεντικότητά των. Ένας φημισμένος Εβραίος ειδικός λέγει: «Το βιβλίο του Σαμουήλ περιέχει μερικά από τα πιο ωραία παραδείγματα Εβραϊκής πρόζας στην Αγία Γραφή. . . . Όπως όλα τα καλά Εβραϊκά έργα, επιτυγχάνει το καλύτερο αποτέλεσμα με τη μεγαλύτερη οικονομία λέξεων. Οι αφηγήσεις του είναι αριστουργήματα ιστορικής συγγραφής.» Αυτό είναι κάτι που θα μπορούσαμε ν’ αναμένωμε από τον Σαμουήλ, επειδή εκείνος άκουγε τις Γραφές ν’ αναγινώσκωνται στο αγιαστήριο από τον καιρό που απογαλακτίσθηκε. Οι προφήτες Νάθαν και Γαδ κατάλληλα προσπάθησαν να μιμηθούν τον τρόπο συγγραφής του.

Ο ΣΑΜΟΥΗΛ, ΚΡΙΤΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΦΗΤΗΣ

Το βιβλίο 1 Σαμουήλ αρχίζει ομιλώντας για μια Άννα, η οποία είναι θλιμμένη διότι δεν έχει παιδιά. Βλέπομε την Άννα, στη σκηνή, στη Σηλώ, να προσεύχεται στον Θεό και να υπόσχεται ότι αν Εκείνος της δώση ένα γιο, θα τον αφιερώση στην υπηρεσία του Ιεχωβά. Ο Θεός απαντά στην προσευχή της. Εκείνη ονομάζει το παιδί Σαμουήλ, που σημαίνει «όνομα του Θεού.» Μόλις το απογαλακτίζει, πιθανώς μεταξύ τριών και πέντε ετών, το φέρνει στη Σηλώ για να υπηρετήση εκεί. Η Άννα, επειδή υπήκουσε στην εντολή του Θεού, όπως αναφέρεται στο Δευτερονόμιον 23:23, και εξεπλήρωσε αυτό που υπεσχέθη, λαμβάνει θαυμάσια ανταμοιβή! Χωρίς αμφιβολία, είναι μεγάλη χαρά γι’ αυτήν να δη τον γιο της Σαμουήλ να γίνεται ένας ισχυρός δούλος του Ιεχωβά Θεού!—1 Σαμ. 1:1-2:11.

Οι δυο γιοι του Ηλεί, του αρχιερέως, σκέπτονται με τελείως αντίθετο τρόπο. Μολονότι υπηρετούν ως ιερείς στη σκηνή, κατάφωρα παραβαίνουν τους νόμους του Θεού και με τις ενέργειές τους ως ιερείς και με την ενασχόλησί τους σε χονδροειδή ανηθικότητα. Μολονότι ο Ηλεί τους επιπλήττει γι’ αυτά τα πράγματα, εκείνοι δεν δίνουν προσοχή. Ο Ιεχωβά δυσαρεστείται τόσο πολύ με την ανυπάκοη πορεία ενεργείας τους, ώστε τους προειδοποιεί ότι θα τιμωρήση τον οίκο του Ηλεί, χρησιμοποιώντας τον νεαρό Σαμουήλ να δώση αυτό το άγγελμα. Ο Ιεχωβά για να εκτελέση αυτή την κρίσι, χρησιμοποιεί τους Φιλισταίους, οι οποίοι νικούν τους Ισραηλίτας στη μάχη. Σ’ αυτή τη μάχη, όχι μόνο οι γιοι του Ηλεί πεθαίνουν, αλλά και οι Φιλισταίοι αιχμαλωτίζουν την ιερή κιβωτό της διαθήκης, την οποία οι Ισραηλίται είχαν φέρει στο πεδίον της μάχης ελπίζοντας ότι θα τους εξασφάλιζε νίκη. Ο αρχιερεύς Ηλεί, που ήταν ηλικιωμένος, πολύ και τυφλός, όταν μαθαίνη για την απώλεια της κιβωτού, πέφτει από το κάθισμά του και συντρίβει τον τράχηλό του.—1 Σαμ. 2:12-4:22.

Αλλά δεν είναι θέλημα του Θεού να κρατήσουν οι Φιλισταίοι την κιβωτό. Ο Θεός, μέσω μιας σειράς πληγών, διευθετεί έτσι ώστε να επιστραφή η κιβωτός στο Ισραήλ.

Ο Σαμουήλ, όταν φθάνη στην ανδρική ηλικία, υπηρετεί ως ιερεύς και κριτής στον Ισραήλ. Όταν τα επίλεκτα στρατεύματα των Φιλισταίων συγκεντρώνωνται και πάλι για να κάνουν μάχη, ο Σαμουήλ παρακαλεί τον Ιεχωβά και, ως αποτέλεσμα, οι Ισραηλίται κερδίζουν μια καταπληκτική νίκη επί των εχθρών τους. Καθώς περνούν τα χρόνια, ο Σαμουήλ κρίνει τον Ισραήλ, «περιερχόμενος εις Βαιθήλ και Γάλγαλα και Μισπά.»—1 Σαμ. 5:1-7:17.

Ο ΣΑΟΥΛ Ο ΠΡΩΤΟΣ ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΟΥ ΙΣΡΑΗΛ

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Σαμουήλ υπήκουε στις εντολές του Θεού και ευλογήθηκε γι’ αυτό· αλλά τα πράγματα διαφέρουν με τους γιους του. Εκείνοι ‘εκκλίνουν οπίσω του κέρδους και δωροδοκούνται και διαστρέφουν την κρίσιν.’ Ο λαός του Ισραήλ χρησιμοποιεί αυτήν την κατάστασι ως βάσι για να ζητήση ένα βασιλέα να τους κυβερνά. Υπάρχει επίσης ο φόβος επιθέσεως από τα γύρω έθνη. Το αίτημα του Ισραήλ για ένα βασιλέα είναι πραγματικό πλήγμα για τον Σαμουήλ. Αλλά ο Θεός τον διαβεβαιώνει ότι οι Ισραηλίται, με το να ζητούν ανθρώπινο βασιλέα δεν απορρίπτουν τον Σαμουήλ αλλά, στην πραγματικότητα, απορρίπτουν τον Θεό ως βασιλέα τους. Ο Σαμουήλ τους προειδοποιεί για το μεγάλο φορτίο που θα βάλουν επάνω τους αν έχουν βασιλιά να τους κυβερνά, αλλ’ εκείνοι επιμένουν. Επιθυμούν να μοιάζουν με τα γύρω έθνη. Ο Ιεχωβά δείχνει την αποδοκιμασία του για την απόφασί τους προκαλώντας μια άκαιρη καταιγίδα: Εν τούτοις, ο Ιεχωβά δεν στρέφει τα νώτα στον λαό του. Εκλέγει ένα βασιλέα, τον σεμνό Σαούλ, ο οποίος από τους ώμους και πάνω είναι υψηλότερος από οποιονδήποτε άνδρα μέσα στον λαό του και ο οποίος πραγματικά έχει την εμφάνισι βασιλέως. Ο Σαμουήλ πρώτα χρίει τον Σαούλ ιδιαιτέρως και κατόπιν δημοσίως, και ανακηρύσσει τον Σαούλ βασιλέα στο έθνος του Ισραήλ.—1 Σαμ. 8:1-10:27.

Ο Σαούλ στην αρχή αποδεικνύεται ικανός βασιλεύς. Ενώνει τις μάχιμες δυνάμεις του Ισραήλ και κατατροπώνει τους Αμμωνίτας, οι οποίοι απείλησαν να επιβάλουν μια σαδιστική κατάστασι στους άνδρες της Ιαβείς, των οποίων την πόλι είχαν πάρει. Στο σημείο αυτό ο Σαμουήλ δίνει μια ομιλία, που μπορεί να χαρακτηρισθή ως η αποχαιρετιστήριος ομιλία του. Υπενθυμίζει στον λαό του πόσο δίκαια και έντιμα έχει κρίνει τον Ισραήλ όλες τις ημέρες της ζωής του και επανειλημμένως τους παρακινεί να φοβούνται και να υπηρετούν τον Ιεχωβά με πιστότητα.—1 Σαμ. 11:1-12:25.

Μετά απ’ αυτό, ο Βασιλεύς Σαούλ, παρακούοντας στις εντολές του Θεού, κάνει λάθη, το ένα κατόπιν του άλλου. Προκύπτει μια κρίσιμη κατάστασις· μια μεγάλη δύναμις Φιλισταίων απειλεί να επιτεθή. Στον Σαούλ λέγεται ν’ αναμένη τον Σαμουήλ, ο οποίος θα εκλιπαρήση τον Ιεχωβά για βοήθεια με το να προσφέρη θυσίες. Επειδή ο Σαμουήλ καθυστερεί και φαίνεται ότι η κατάστασις είναι κρίσιμη, ο Σαούλ αλαζονικά παραβλέπει την εντολή να περιμένη και προσφέρει τα ολοκαυτώματα και τις θυσίες κοινωνίας. Μόλις το κάνει αυτό, εμφανίζεται ο Σαμουήλ. Λόγω της αλαζονικής ελλείψεως υπομονής εκ μέρους του Σαούλ, ο Ιεχωβά τον απορρίπτει ως βασιλέα: «Επειδή δεν εφύλαξες εκείνο το οποίον προσέταξεν εις σε ο Κύριος.»—1 Σαμ. 13:1-23.

Ο Σαούλ και πάλι κάνει ένα σοβαρό λάθος, με το να μην υπακούση στην εντολή του Θεού να εξολοθρεύση πλήρως το έθνος του Αμαλήκ. Πριν από αιώνες, οι Αμαληκίτες είχαν επιτεθή με αποκρουστικό τρόπο εναντίον των τελευταίων της ισραηλιτικής στρατιάς, που ήσαν κουρασμένοι και εξησθενημένοι από την πορεία τους μέσω της ερήμου. (Δευτ. 25:17-19) Επειδή ο Σαούλ, μαζί με τον λαό, φυλάττει τα καλύτερα ποίμνια και τον Αμαληκίτη Βασιλέα Αγάγ, ο Σαμουήλ του λέγει: «Μήπως ο Κύριος αρέσκεται εις τα ολοκαυτώματα και εις τας θυσίας, καθώς εις το να υπακούωμεν της φωνής του Κυρίου; ιδού, η υποταγή είναι καλητέρα παρά την θυσίαν· . . . επειδή συ απέρριψας τον λόγον του Κυρίου, δια τούτο και αυτός απέρριψε σε από του να ήσαι βασιλεύς.» Κατόπιν, ο Σαμουήλ δεν βλέπει πια τον Σαούλ, μολονότι τον πενθεί πολύ.—1 Σαμ. 15:1-35.

Λίγο μετά απ’ αυτό, ο Ιεχωβά αποστέλλει τον Σαμουήλ στον οίκο του Ιεσσαί για να χρίση τον μικρότερο γιο, τον Δαβίδ, ως τον επόμενο βασιλέα του Ισραήλ. Τώρα το πνεύμα του Ιεχωβά αφήνει τον Σαούλ, ο οποίος αρχίζει να πάσχη από διανοητική κατάθλιψι. Επειδή ο Δαβίδ είναι εξαιρετικός αρπιστής, εκλέγεται να παίζη ενώπιον του βασιλέως για να τον ανακουφίζη. Κατόπιν, μαθαίνομε για το κατόρθωμα του Δαβίδ, να φονεύση τον καυχησιολόγο Φιλισταίο γίγαντα Γολιάθ με μια σφενδόνη μόνο και με μια πέτρα. Η μεγάλη πίστις του Δαβίδ και ο ζήλος του για το όνομα του Ιεχωβά εντυπώνεται τόσο πολύ στον γιο του Σαούλ, τον Ιωνάθαν, ώστε ‘ο Ιωνάθαν αγαπά τον Δαβίδ ως την ιδίαν αυτού ψυχήν.’ (1 Σαμ. 18:1) Μολονότι είναι σαφές ότι ο Δαβίδ και όχι ο Ιωνάθαν θα είναι ο επόμενος βασιλεύς του Ισραήλ, ο Ιωνάθαν εξακολουθεί να είναι πιστός φίλος του Δαβίδ, παίρνοντας το μέρος του Δαβίδ διακινδυνεύοντας ακόμη και την ίδια του τη ζωή.

Ο Δαβίδ τώρα επιτυγχάνει τόσο πολύ στη μάχη ώστε οι γυναίκες του Ισραήλ τραγουδούν: «Ο Σαούλ επάταξε τας χιλιάδας αυτού, και ο Δαβίδ τας μυριάδας αυτού.» Αυτό γεμίζει την ψυχή του Σαούλ ζηλοφθονία, η οποία γίνεται πάθος που τον κατατρώγει· γίνεται κύριος στόχος της ζωής του η προσπάθεια ν’ απαλλαγή από τον Δαβίδ. Στη διάρκεια του καιρού που ο Σαούλ κυνηγά τον Δαβίδ σαν άγριο θηρίο, ο ίδιος ο Δαβίδ έχει δύο ευκαιρίες να φονεύση τον Σαούλ, αλλ’ αρνείται να ‘αγγίξη τον κεχρισμένο του Κυρίου.’—1 Σαμ. 18:1-24:22· 26:1-25.

Με τον φυγάδα Δαβίδ ενώνονται και άλλοι Ισραηλίται οι οποίοι έχουν παράπονα και ανακηρύσσονται ομάδα εκτός νόμου. Αλλά προστατεύουν τους αγρότες και τα ποίμνιά τους από τους ληστές. Λόγω αυτού, ο Δαβίδ ζητά μια ανταμοιβή από ένα πλούσιο ιδιοκτήτη προβάτων, τον Νάβαλ. Αυτός όμως με αυθάδεια απορρίπτει το αίτημα του Δαβίδ, πράγμα για το οποίο ο Δαβίδ αναγγέλλει φοβερή τιμωρία. Αλλά η σύζυγος του Νάβαλ, παρατηρώντας αυτό που συνέβη και φοβούμενη το χειρότερο, αναλαμβάνει να ειρηνεύση τον Δαβίδ με μια γενναιόδωρη προσφορά. Ως αποτέλεσμα, όταν ο Νάβαλ ξαφνικά πεθαίνη, ο Δαβίδ της ζητά να γίνη σύζυγός του κι εκείνη με χαρά δέχεται.—1 Σαμ. 25:1-42.

Όταν οι Φιλισταίοι επιτίθενται και πάλι, ο Βασιλεύς Σαούλ ζητεί μάταια την καθοδηγία του Ιεχωβά. Αλλά το πνεύμα του Ιεχωβά έχει αποχωρήσει απ’ αυτόν. Οι προσευχές του Σαούλ δεν λαμβάνουν απάντησι και οι ιερείς δεν έχουν να του πουν κανένα λόγο από τον Ιεχωβά. Στην απόγνωσί του ο Σαούλ συμβουλεύεται ένα πνευματιστικό μέντιουμ. Εκείνη του δίνει άσχημες ειδήσεις. Στην τελευταία μάχη του Σαούλ ο Ισραήλ υφίσταται τρομερή ήττα, ο γιος του Ιωνάθαν φονεύεται και ο ίδιος ο Σαούλ, θανάσιμα πληγωμένος, αυτοκτονεί.—1 Σαμ. 28:1- 31:13.

Το βιβλίο του Σαμουήλ είναι πραγματικά μέρος των πραγμάτων που εγράφησαν παλαιότερον για δική μας «διδασκαλίαν.» Είναι ‘ωφέλιμο προς διδασκαλίαν, προς έλεγχον, προς επανόρθωσιν, προς εκπαίδευσιν την μετά της δικαιοσύνης, δια να είμεθα τέλειοι, ητοιμασμένοι εις παν έργον αγαθόν.’ Ιδιαιτέρως, το βιβλίο τονίζει τη σπουδαιότητα της υπακοής και τις τραγικές συνέπειες της ανυπακοής.—Ρωμ. 15:4· 2 Τιμ. 3:16, 17.