Τα Όρια της Ελευθερίας
«Κανένας δεν είναι πιο απελπιστικά υποδουλωμένος από εκείνον που εσφαλμένα πιστεύει ότι είναι ελεύθερος».—Γκαίτε.
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ! Πώς αντηχεί η λέξη αυτή. Τι σημαίνει όμως για σας; Μήπως ελευθερία για σας σημαίνει ότι έχετε το αναφαίρετο δικαίωμα να κάνετε ό,τι θέλετε, όποτε και όπου θέλετε, χωρίς να λαβαίνετε υπόψη τους άλλους; Φυσικά όχι! Όρια θέτονται στις πράξεις σας από νομοθετικά σώματα για να προστατευθούν τα δικαιώματα και τα συμφέροντα των άλλων. Δεν είναι αυτό πολύ αναγκαίο όταν οι άνθρωποι ζουν μαζί σαν μια κοινωνία;
Για παράδειγμα, μπορεί να έχετε την ελευθερία να ταξιδέψετε, αλλά πρέπει να οδηγήσετε το όχημά σας μόνο μέσα στα νόμιμα όρια. Τα όρια αυτά, ή νόμοι, τέθηκαν όχι μόνο για την προστασία των άλλων αλλά και για τη δική σας επίσης. Γι’ αυτό, αληθινή ελευθερία δεν σημαίνει απαλλαγή από κάθε περιορισμό, πειθαρχία και θυσία· ούτε σημαίνει να μην υπάρχουν νόμοι που να είναι δίκαιοι και ωφέλιμοι. Αξίζει να σημειωθεί ότι το Λεξικό Νομοθεσίας του Μπλακ ορίζει την ελευθερία ως εξής:
«Η κατάσταση του να είναι κάποιος ελεύθερος . . . χωρίς άλλον έλεγχο, παρεμπόδιση ή απαγόρευση εκτός από όσα επιβάλλουν οι δίκαιοι και απαραίτητοι νόμοι και τα καθήκοντα της κοινωνικής ζωής».
Για να απολαμβάνουμε ελευθερία, πρέπει να ζούμε μέσα σε δυο σύνορα—τους φυσικούς και ηθικούς νόμους.
Οι Φυσικοί Νόμοι Περιορίζουν τον Άνθρωπο
Είναι αδύνατο για οποιονδήποτε άνθρωπο να έχει πλήρη ελευθερία ακόμη και αν απομονωθεί σε ένα μικρό νησάκι στο μέσο ενός απέραντου ωκεανού. Οι φυσικές απαιτήσεις του σώματός του και η εξάρτησή του από το περιβάλλον θα επέβαλαν περιορισμούς στην ελευθερία του. Ο Δημιουργός, ο Ιεχωβά Θεός, έχει θέσει αυτά τα φυσικά όρια και έχει θέσει και άλλα όρια μέσω των νόμων του και των αρχών του.—Πράξεις 17:26-28.
Ο Θεός έχει θέσει σε λειτουργία τους φυσικούς νόμους που διατηρούν το σύμπαν σε θαυμάσια αρμονία. Οι νόμοι αυτοί εργάζονται για το καλό μας. Για παράδειγμα, μήπως αισθάνεστε καταπιεσμένοι από το φυσικό νόμο της βαρύτητας που έχει θεσπίσει ο Θεός; Φυσικά όχι! Η δύναμη αυτή είναι απαραίτητη για να κρατάει το σύμπαν σε αρμονία και να εμποδίζει εσάς να πετάξετε έξω από τη γη.
Τι θα συνέβαινε, όμως, αν θεληματικά αγνοούσατε το νόμο της βαρύτητας και πηδούσατε από ένα βράχο σε βάθος τριάντα πέντε μέτρων (εκατό ποδιών); Θα σκοτωνόσαστε ή θα τραυματιζόσαστε σοβαρά. Το αποτέλεσμα: όχι ελευθερία αλλά αύξηση των περιορισμών. Δεν μπορούμε να αγνοήσουμε τους φυσικούς νόμους χωρίς να τιμωρηθούμε. Ωστόσο, όταν εργαζόμαστε μέσα στα όρια των φυσικών νόμων, θερίζουμε τα οφέλη.
Νόμοι που Περιορίζουν τη Συμπεριφορά
Πριν από 300 περίπου χρόνια, ο Άγγλος φιλόσοφος Τζων Λοκ συνόψισε αυτό που ίσως και σεις να έχετε ανακαλύψει για την ελευθερία και τον ανθρώπινο νόμο. Έγραψε: «Όπου δεν υπάρχει νόμος δεν υπάρχει ελευθερία. Γιατί ελευθερία είναι το να είσαι απαλλαγμένος από τους περιορισμούς και τις βιαιότητες των άλλων, πράγμα που δεν μπορεί να υπάρξει όταν δεν υπάρχει νόμος· και δεν είναι, όπως μας λέγεται, ‘ελευθερία το να κάνει καθένας ό,τι επιθυμεί’. Γιατί ποιος θα μπορούσε να είναι ελεύθερος, όταν οι άλλοι ανάλογα με τη διάθεσή τους τον καταδυνάστευαν;»
Πόσο κατάλληλα είναι τα λόγια αυτά σχετικά με τους ανθρώπινους νόμους οι οποίοι θέτουν περιορισμούς στη βλαβερή διαγωγή! Αν ο άνθρωπος διακρίνει την ανάγκη να υπάρχει νόμος για να διέπει την κοινωνική συμπεριφορά, ο Δημιουργός του δεν θα είχε διακρίνει αυτή την ανάγκη; Μήπως πρέπει να σκεφτούμε ότι ο Θεός θα έκανε να έρθουν σε ύπαρξη οι φυσικοί νόμοι αλλά θα εγκατέλειπε τον άνθρωπο χωρίς νόμους που να κατευθύνουν τη διαγωγή του; Όχι.—Ματθαίος 6:8.
Οι νόμοι του Δημιουργού για τον άνθρωπο έχουν καταγραφεί και έχουν διατηρηθεί ώστε εμείς να μπορούμε να γνωρίζουμε ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να χειριστούμε τις υποθέσεις μας. (2 Τιμόθεον 3:16, 17) Για την ποιότητά τους, Η Βίβλος στη Ζωντανή Αγγλική λέει: «Οι οδηγίες του Ιεχωβά είναι αλάνθαστες, αναζωογονητικές· τα μαθήματα του Ιεχωβά είναι αξιόπιστα, φωτίζουν τους απλούς· οι εντολές του Ιεχωβά είναι ευπρόσδεκτες, χαροποιούν καρδιές· το διάταγμα του Ιεχωβά είναι ειλικρινές, φωτίζει μάτια».—Ψαλμός 19:7, 8.
Το άτομο που προσπαθεί να ζήσει απαλλαγμένο από κάθε κατάλληλο ηθικό περιορισμό μοιάζει με το πλοίο που δεν έχει ούτε πυξίδα ούτε τιμόνι. Και οι δυο είναι ακυβέρνητοι και πρέπει να βρουν μια ασφαλή πορεία ή να αντιμετωπίσουν τις καταστρεπτικές συνέπειες. Αυτό, λοιπόν, εγείρει ένα σοβαρό ερώτημα. Μπορούμε να κατευθύνουμε ακίνδυνα τη ζωή μας ανεξάρτητα από τον Θεό;