Ο Χριστιανικός Κόσμος και το Δουλεμπόριο

ΣΤΗ διάρκεια του 19ου αιώνα, Καθολικοί και Προτεστάντες ιεραπόστολοι εναντιώνονταν από κοινού στο δουλεμπόριο. Ωστόσο, δεν είχαν πάντοτε αυτή τη στάση. Σε περασμένους αιώνες, επιδοκίμαζαν και συμμετείχαν στο δουλεμπόριο παρ’ όλη την τρομερή δυστυχία που προξενούσε αυτό.

Οι ιεραπόστολοι άρχισαν να πηγαίνουν στην ανατολική ακτή καθώς και στη δυτική ακτή της Αφρικής όταν ανακαλύφτηκε η θαλάσσια εμπορική οδός γύρω από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας το 15ο αιώνα. Ύστερα από τρεις αιώνες, ωστόσο, το ιεραποστολικό έργο στην Αφρική είχε φτάσει σχεδόν στο τέλος του. Υπήρχαν λίγοι Αφρικανοί προσήλυτοι. Ένας λόγος για αυτή την αποτυχία ήταν η ανάμειξη του Χριστιανικού κόσμου στο δουλεμπόριο. Ο Κ. Π. Γκρόουβς εξηγεί στο έργο Η Εγκατάσταση της Χριστιανοσύνης στην Αφρική (The Planting of Christianity in Africa):

«Η δραστήρια ενασχόληση στο δουλεμπόριο που συνόδευε τη Χριστιανική ιεραποστολή δεν θεωρούνταν κάτι το κακό. Μάλιστα, η ίδια η ιεραποστολή είχε δικούς της δούλους· σε ένα μοναστήρι Ιησουιτών στη Λοάντα [σημερινή Λουάντα, πρωτεύουσα της Ανγκόλας] είχαν δωρίσει 12.000 δούλους. Όταν αναπτύχτηκε το δουλεμπόριο ανάμεσα στην Ανγκόλα και στη Βραζιλία, ο επίσκοπος της Λοάντα, καθισμένος σε μια πέτρινη καρέκλα κοντά στην προκυμαία, έδινε τις επισκοπικές του ευλογίες στα φορτία που αναχωρούσαν, υποσχόμενός τους μελλοντική ευτυχία όταν θα τελείωναν οι θυελλώδεις δοκιμασίες της ζωής».

Οι Ιησουίτες ιεραπόστολοι δεν πρόβαλλαν καμιά «αντίρρηση κατά της δουλείας των νέγρων», βεβαιώνει ο Κ. Ρ. Μπόξερ όπως αναφέρεται στο βιβλίο Η Αφρική από τα Αρχαία Χρόνια έως το 1800 (Africa From Early Times to 1800). Στη Λουάντα, προτού οι δούλοι επιβιβαστούν στα πλοία που κατευθύνονταν στις ισπανικές και στις πορτογαλικές αποικίες, προσθέτει ο Μπόξερ, «τους πήγαιναν σε μια κοντινή εκκλησία . . . και εκεί τους βάφτιζε ένας τοπικός ιερέας σε ομάδες των εκατό ατόμων τη φορά». Έπειτα, αφού ράντιζαν τους δούλους με «αγιασμό» τούς έλεγαν: «Κοιτάξτε, εσείς είστε ήδη παιδιά του Θεού· πάτε στη γη των Ισπανών όπου θα μάθετε πράγματα για την Πίστη. Μη σκέφτεστε πια από πού προέρχεστε . . . Να πάτε με καλή θέληση».

Φυσικά, οι ιεραπόστολοι του Χριστιανικού κόσμου δεν ήταν οι μόνοι που επιδοκίμαζαν το δουλεμπόριο. «Μέχρι το τελευταίο μισό του δέκατου όγδοου αιώνα», εξηγεί ο Τζέφρι Μούρχαουζ στο βιβλίο του Οι Ιεραπόστολοι (The Missionaries), «αυτή ήταν η στάση των περισσότερων ανθρώπων». Ο Μούρχαουζ αναφέρει το παράδειγμα ενός Προτεστάντη ιεραποστόλου του 18ου αιώνα, του Τόμας Τόμπσον, ο οποίος έγραψε ένα φυλλάδιο με τίτλο Το Αφρικανικό Δουλεμπόριο Νέγρων Αποδεικνύεται Σύμφωνο με τις Αρχές του Ανθρωπισμού και με τους Νόμους της Αποκαλυμμένης Θρησκείας (The African Trade for Negro Slaves Shown to Be Consistent With the Principles of Humanity and With the Laws of Revealed Religion).

Παρ’ όλα αυτά, ο Χριστιανικός κόσμος, εξαιτίας της συμμετοχής του, είναι συνυπεύθυνος για τη φοβερή δυστυχία που ήρθε σε εκατομμύρια Αφρικανούς δούλους. «Εκτός από τους δούλους οι οποίοι πέθαναν προτού αποπλεύσουν από την Αφρική», δηλώνει Η Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάνικα (The Encyclopædia Britannica), «12¹/₂% χάθηκαν στη διάρκεια του ταξιδιού προς τις Δυτικές Ινδίες· στην Τζαμάικα 4¹/₂% πέθαναν ενώ βρίσκονταν στα λιμάνια ή προτού πουληθούν και άλλο ένα τρίτο κατά τη διάρκεια της ‘σκληραγώγησης’».

Σύντομα ο Ιεχωβά Θεός θα καλέσει τόσο το Χριστιανικό κόσμο όσο και τις άλλες μορφές της ψεύτικης θρησκείας να αποδώσουν λογαριασμό για τις φοβερές πράξεις ενοχής αίματος που έχουν δικαιολογήσει ή ακόμα και ευλογήσει.—Αποκάλυψις 18:8, 24.

[Διάγραμμα στη σελίδα 8]

(Για το πλήρως μορφοποιημένο κείμενο, βλέπε έντυπο)

Διάγραμμα του τρόπου με τον οποίο οι δούλοι στοιβάζονταν σε πλοίο που μετέφερε δούλους

[Ευχαριστίες]

Schomburg Center for Research in Black Culture / The New York Public Library / Astor, Lenox and Tilden Foundations