Επιστροφή στη Γη—Πώς;
«ΓΗ ΕΙΣΑΙ, και εις γην θέλεις επιστρέψει». Όταν ο πρώτος άνθρωπος, ο Αδάμ, άκουσε αυτά τα λόγια, ήξερε τι να περιμένει. Είχε πλαστεί από το χώμα της γης και απλώς θα επέστρεφε στη γη. Θα πέθαινε επειδή είχε παρακούσει τον Δημιουργό του, τον Ιεχωβά Θεό.—Γένεσις 2:7, 15-17· 3:17-19.
Η Αγία Γραφή δείχνει ότι οι άνθρωποι είναι πλασμένοι από χώμα. Επίσης λέει: «Η ψυχή η αμαρτήσασα, αυτή θέλει αποθάνει». (Ιεζεκιήλ 18:4· Ψαλμός 103:14) Ο θάνατος προξενεί θλίψη σε εκατομμύρια άτομα και κατ’ επανάληψη εγείρει ερωτήματα σχετικά με την εναπόθεση της σορού του νεκρού.
Συνήθειες στο Παρελθόν και στο Παρόν
Πώς γινόταν η εναπόθεση της σορού του νεκρού στο λαό του Θεού κατά τους αρχαίους χρόνους; Στις πρώτες σελίδες της, η Αγία Γραφή αναφέρει διάφορους τρόπους, περιλαμβανομένου και του ενταφιασμού στη γη. (Γένεσις 35:8) Ο πατριάρχης Αβραάμ και η σύζυγός του Σάρρα, καθώς και ο γιος τους Ισαάκ και ο εγγονός τους Ιακώβ, ενταφιάστηκαν στο σπήλαιο Μαχπελάχ. (Γένεσις 23:2, 19· 25:9· 49:30, 31· 50:13) Οι Ισραηλίτες κριτές Γεδεών και Σαμψών ενταφιάστηκαν ‘στον τάφο των πατέρων τους’. (Κριταί 8:32· 16:31) Αυτό δείχνει ότι τα μέλη του αρχαίου λαού του Θεού προτιμούσαν τους οικογενειακούς χώρους ταφής. Όταν ο Ιησούς Χριστός πέθανε τον πρώτο αιώνα Κ.Χ., το σώμα του τοποθετήθηκε σε ένα πέτρινο μνήμα που είχε λαξευτεί πρόσφατα. (Ματθαίος 27:57-60) Γενικά, λοιπόν, η σορός ενταφιαζόταν στη γη ή τοποθετούνταν σε μνήματα. Αυτή η συνήθεια εξακολουθεί να υπάρχει στα περισσότερα μέρη σε όλη τη γη.
Ωστόσο, σε ορισμένα μέρη του κόσμου σήμερα, η σοβαρή έλλειψη χώρου και το υψηλό κόστος της γης καθιστούν ολοένα και δυσκολότερη την απόκτηση τόπων ταφής. Γι’ αυτό, μερικοί άνθρωποι σκέφτονται άλλους τρόπους εναπόθεσης της σορού του νεκρού.
Συνηθίζεται ολοένα και περισσότερο το να σκορπίζεται η τέφρα μετά την αποτέφρωση της σορού. Στην Αγγλία, αυτό γίνεται τώρα με το 40 τοις εκατό περίπου των νεκρών. Στη Σουηδία, όπου αποτεφρώνεται το 80 τοις εκατό και πλέον όσων πεθαίνουν στις αστικές περιοχές, ορισμένοι δασότοποι προορίζονται για το σκόρπισμα της τέφρας. Στη Σαγκάη δε, καθώς και σε μερικές άλλες παραθαλάσσιες πόλεις της Κίνας, οι κυβερνήτες των πόλεων χρηματοδοτούν το σκόρπισμα της τέφρας πολλών νεκρών μαζί στη θάλασσα, πράγμα που συμβαίνει αρκετές φορές το χρόνο.
Πού μπορεί να σκορπιστεί η τέφρα; Όχι οπουδήποτε. Μερικοί ίσως φοβούνται ότι το σκόρπισμα της τέφρας είναι επιζήμιο για το περιβάλλον. Στην πραγματικότητα, όμως, οποιοσδήποτε πιθανός κίνδυνος επιδημιών εξουδετερώνεται με την αποτέφρωση. Ορισμένα νεκροταφεία στην Αγγλία και στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ξεχωρίσει κάποιες περιοχές με γρασίδι ή ανθόκηπους ως χώρους για το σκόρπισμα της τέφρας. Ασφαλώς, οι Χριστιανοί ενδιαφέρονται ιδιαίτερα για την άποψη της Αγίας Γραφής όσον αφορά την αποτέφρωση και το σκόρπισμα της τέφρας.
Ποια Είναι η Άποψη της Αγίας Γραφής;
Απαγγέλλοντας καταδίκη εναντίον ‘του βασιλιά της Βαβυλώνας’, ο προφήτης Ησαΐας είπε: ‘Σε πέταξαν χωρίς να σε βάλουν σε τόπο ταφής’. (Ησαΐας 14:4, 19, ΜΝΚ) Μήπως θα πρέπει να παραβάλουμε το σκόρπισμα της τέφρας με ένα τέτοιο ταπεινωτικό γεγονός; Όχι, διότι εδώ δεν γίνεται καμιά αναφορά στην αποτέφρωση και στη φύλαξη ή στο σκόρπισμα της τέφρας που προήλθε από αυτήν.
Ο Ιησούς Χριστός μίλησε σχετικά με την επίγεια ανάσταση των νεκρών η οποία θα γίνει στη διάρκεια της Χιλιετούς Βασιλείας του όταν είπε: «Όλοι όσοι είναι στα μνημεία θα ακούσουν τη φωνή [μου] και θα βγουν». (Ιωάννης 5:28, 29) Ωστόσο, το ότι δεν απαιτείται η ύπαρξη κάποιου συγκεκριμένου τάφου για την ανάσταση ενός ατόμου καταδεικνύεται από μια άλλη προφητική περιγραφή της ανάστασης. Το εδάφιο Αποκάλυψη 20:13 αναφέρει: «Η θάλασσα έδωσε εκείνους που ήταν νεκροί σε αυτήν, και ο θάνατος και ο Άδης έδωσαν εκείνους που ήταν νεκροί σε αυτούς». Συνεπώς, αυτό που μετράει δεν είναι το πού ή το πώς ‘επιστρέφει στη γη’ κάποιο άτομο. Αντίθετα, είναι το αν ο Θεός το θυμάται και αν θα το αναστήσει. (Ιώβ 14:13-15· παράβαλε Λουκάς 23:42, 43.) Σίγουρα ο Ιεχωβά δεν χρειάζεται επιβλητικά μνήματα ως βοηθήματα για να θυμηθεί τους ανθρώπους. Η αποτέφρωση δεν εμποδίζει την ανάσταση κάποιου ατόμου. Αν δε το σκόρπισμα της τέφρας γίνεται με κατάλληλο κίνητρο και χωρίς να συνοδεύεται από τελετές της ψεύτικης θρησκείας, δεν θα ήταν ασυμβίβαστο με τις Γραφές.
Εκείνοι που επιλέγουν το σκόρπισμα της τέφρας χρειάζεται να δώσουν προσοχή στη νομοθεσία της χώρας τους. Θα ήταν επίσης κατάλληλο να λάβουν υπόψη τους τα αισθήματα των πενθούντων καθώς και άλλων. Οι υπηρέτες του Ιεχωβά θα πρέπει να είναι προσεκτικοί ώστε, καθώς ασκούν τη Γραφική ελευθερία που έχουν σε αυτόν τον τομέα, να μη φέρουν μομφή στο καλό όνομα των Χριστιανών. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό σε χώρες όπου η αποτέφρωση και το σκόρπισμα της τέφρας επιτρέπονται από το νόμο αλλά δεν είναι ακόμη πλήρως αποδεκτά στην κοινωνία. Φυσικά, ο Χριστιανός θα αποφύγει οποιεσδήποτε τελετές ή έθιμα βασίζονται στην πίστη περί αθανασίας της ανθρώπινης ψυχής.
Πλήρης Ελευθερία από τον Τάφο!
Μερικά άτομα που τάσσονται υπέρ του σκορπίσματος της τέφρας λένε ότι αυτό σημαίνει ελευθερία από τον περιορισμό στον τάφο. Ωστόσο, αυτό που θα φέρει τη μέγιστη ανακούφιση είναι η εκπλήρωση της Γραφικής προφητείας ότι, «ως τελευταίος εχθρός, θα εκμηδενιστεί ο θάνατος».—1 Κορινθίους 15:24-28.
Αυτό σημαίνει ότι οι τάφοι, τα μνήματα, ακόμη και η αποτέφρωση και το σκόρπισμα της τέφρας, θα αποτελούν παρελθόν. Ναι, ο θάνατος δεν θα υπάρχει πια. Ο απόστολος Ιωάννης έγραψε υπό θεϊκή έμπνευση: «Άκουσα μια δυνατή φωνή από το θρόνο να λέει: ‘Να! Η σκηνή του Θεού είναι με τους ανθρώπους, και αυτός θα κατοικεί μαζί τους, και αυτοί θα είναι λαοί του. Και ο ίδιος ο Θεός θα είναι μαζί τους. Και θα εξαλείψει κάθε δάκρυ από τα μάτια τους, και ο θάνατος δεν θα υπάρχει πια, ούτε πένθος ούτε κραυγή ούτε πόνος δεν θα υπάρχουν πια. Τα παλιά έχουν παρέλθει’».—Αποκάλυψη 21:3, 4.
Όλα αυτά θα πραγματοποιηθούν όταν, υπό τη Βασιλεία του Θεού, θα καταργηθεί εντελώς ο ανθρώπινος θάνατος που προήλθε από την αμαρτία του Αδάμ. Εκείνον τον καιρό, οι υπάκουοι άνθρωποι δεν θα αντιμετωπίζουν την προοπτική της επιστροφής στη γη.
[Εικόνες στη σελίδα 29]
Συνηθισμένες μέθοδοι εναπόθεσης της σορού του νεκρού
[Εικόνα στη σελίδα 31]
Σκόρπισμα τέφρας στον κόλπο Σαγκάμι της Ιαπωνίας
[Ευχαριστίες]
Courtesy of Koueisha, Tokyo