Οι Θετές Οικογένειες Μπορούν να Είναι Επιτυχημένες
ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΕΠΙΤΥΧΗΜΕΝΕΣ ΟΙ ΘΕΤΕΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ; ΝΑΙ, ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΑΝ ΟΛΟΙ ΘΥΜΟΥΝΤΑΙ ότι «όλη η Γραφή είναι θεόπνευστη και ωφέλιμη για διδασκαλία, για έλεγχο, για τακτοποίηση ζητημάτων, για διαπαιδαγώγηση στη δικαιοσύνη». (2 Τιμόθεο 3:16) Όταν εφαρμόζουν όλοι τις Γραφικές αρχές, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα υπάρξει επιτυχία.
Η Βασική Ιδιότητα
Η Αγία Γραφή αναφέρει λίγους μόνο νόμους που ρυθμίζουν τις ανθρώπινες σχέσεις. Κυρίως ενθαρρύνει την καλλιέργεια καλών ιδιοτήτων και σωστής νοοτροπίας που μας κατευθύνουν να ενεργούμε σοφά. Τέτοια καλή νοοτροπία και καλές ιδιότητες αποτελούν τη βάση για ευτυχισμένη οικογενειακή ζωή.
Μολονότι μπορεί να φαίνεται αυτονόητο, αξίζει να λεχθεί ότι η βασική ιδιότητα που απαιτείται για να είναι οποιαδήποτε οικογένεια επιτυχημένη είναι η αγάπη. Ο απόστολος Παύλος είπε: «Η αγάπη σας ας είναι ανυπόκριτη. . . . Με αδελφική αγάπη, να νιώθετε τρυφερή στοργή ο ένας για τον άλλον». (Ρωμαίους 12:9, 10) Η λέξη «αγάπη» έχει δεχτεί πολλές παρερμηνείες, αλλά η ιδιότητα στην οποία αναφέρεται ο Παύλος σε αυτό το εδάφιο είναι μοναδική. Είναι η θεοειδής αγάπη, και αυτή «ποτέ δεν χάνεται». (1 Κορινθίους 13:8) Η Αγία Γραφή την περιγράφει ως ανιδιοτελή και πρόθυμη να υπηρετεί. Επιδιώκει ενεργά το καλό των άλλων. Είναι υπομονετική και δείχνει καλοσύνη· ποτέ δεν ζηλεύει, δεν καυχησιολογεί ούτε επαίρεται. Δεν επιζητεί το δικό της συμφέρον. Είναι πάντα πρόθυμη να βρίσκει ελαφρυντικά, να εμπιστεύεται, να ελπίζει, να υπομένει οτιδήποτε συμβεί.—1 Κορινθίους 13:4-7.
Η γνήσια αγάπη βοηθάει στην εξομάλυνση των διαφορών και ενώνει ανθρώπους με πολύ διαφορετική ανατροφή και προσωπικότητα. Επίσης, συμβάλλει στο να ξεπεραστούν οι συνέπειες της συντριβής που μπορεί να προκαλέσει ένα διαζύγιο ή ο θάνατος του βιολογικού γονέα. Κάποιος άντρας που έγινε θετός πατέρας περιγράφει τα πολύ πραγματικά προβλήματα τα οποία αντιμετώπισε ο ίδιος: «Πολλές φορές, με απασχολούσαν τόσο πολύ τα δικά μου αισθήματα ώστε δεν ανέλυα τα συναισθήματα των θετών μου παιδιών ή ακόμη και της συζύγου μου. Έπρεπε να μάθω να μην είμαι τόσο ευαίσθητος. Και ακόμη περισσότερο, έπρεπε να μάθω να είμαι ταπεινός». Η αγάπη τον βοήθησε να κάνει τις αναγκαίες αλλαγές.
Ο Βιολογικός Γονέας
Η αγάπη μπορεί να βοηθήσει στον κατάλληλο χειρισμό της σχέσης των παιδιών με το βιολογικό γονέα τους που είναι πλέον απών. Κάποιος θετός πατέρας εξομολογείται: «Ήθελα να έχω την πρώτη θέση στην καρδιά των θετών παιδιών μου. Όταν επισκέπτονταν το βιολογικό τους πατέρα, δυσκολευόμουν να αντισταθώ στον πειρασμό να μιλήσω επικριτικά για αυτόν. Όταν επέστρεφαν σπίτι έχοντας περάσει μια υπέροχη μέρα μαζί του, ένιωθα απαίσια. Όταν περνούσαν άσχημα, ήμουν όλο χαρά. Πραγματικά, φοβόμουν μήπως τα χάσω. Ένα από τα πιο δύσκολα πράγματα ήταν να αποδεχτώ τη σπουδαιότητα του ρόλου που έπαιζε ο βιολογικός πατέρας στη ζωή των θετών παιδιών μου».
Η γνήσια αγάπη βοήθησε αυτόν το θετό πατέρα να αποδεχτεί το γεγονός ότι δεν ήταν ρεαλιστικό να αναμένει μια «κεραυνοβόλα» αγάπη. Δεν θα έπρεπε να νιώθει απόρριψη επειδή τα παιδιά δεν τον δέχτηκαν αμέσως. Κατάλαβε ότι ίσως δεν θα μπορέσει ποτέ να πάρει εξ ολοκλήρου τη θέση του βιολογικού πατέρα στην καρδιά των παιδιών του. Τα παιδιά γνώριζαν εκείνον τον άντρα από τις πρώτες μέρες της ζωής τους, ενώ ο θετός πατέρας ήταν ένα καινούριο πρόσωπο που θα έπρεπε να καταβάλει προσπάθεια για να κερδίσει την αγάπη των παιδιών. Η ερευνήτρια Ελίζαμπεθ Αϊνστάιν εκφράζει την εμπειρία πολλών όταν λέει: «Ο βιολογικός γονέας δεν μπορεί ποτέ να αντικατασταθεί—ποτέ. Ακόμη και ο γονέας που έχει πεθάνει ή που έχει εγκαταλείψει τα παιδιά του κατέχει σημαντική θέση στη ζωή τους».
Διαπαιδαγώγηση—Ένα Λεπτό Ζήτημα
Η Αγία Γραφή δείχνει ότι η στοργική διαπαιδαγώγηση είναι ουσιώδης για τα νεαρά άτομα, και αυτό περιλαμβάνει και τα θετά παιδιά. (Παροιμίες 8:33) Αρκετοί ειδικοί συμφωνούν τώρα με την άποψη της Αγίας Γραφής στο θέμα αυτό. Η καθηγήτρια Σίρεζ Άλβις ντε Αραούζου δήλωσε: «Εκ φύσεως, τα όρια δεν αρέσουν σε κανέναν· είναι όμως απαραίτητα. Η λέξη “όχι” έχει προστατευτικό χαρακτήρα».
Εντούτοις, σε μια μεικτή οικογένεια, οι απόψεις στο θέμα της διαπαιδαγώγησης μπορούν να οδηγήσουν σε σοβαρές ρήξεις. Τα θετά παιδιά έχουν εν μέρει διαπλαστεί από έναν ενήλικο ο οποίος είναι τώρα απών. Πιθανώς να έχουν κάποιες συνήθειες που μπορεί να εκνευρίζουν το θετό γονέα. Και προφανώς δεν κατανοούν γιατί έχει ο θετός γονέας ισχυρές απόψεις γύρω από ορισμένα ζητήματα. Πώς μπορεί κάποιος να αντιμετωπίσει με επιτυχία αυτή την κατάσταση; Ο Παύλος προτρέπει τους Χριστιανούς: “Να επιδιώκετε . . . αγάπη, υπομονή, πραότητα”. (1 Τιμόθεο 6:11) Η Χριστιανική αγάπη βοηθάει τόσο το θετό γονέα όσο και τα παιδιά να δείχνουν πραότητα και υπομονή καθώς μαθαίνουν να καταλαβαίνουν ο ένας τον άλλον. Αν ο θετός γονέας είναι ανυπόμονος, “ο θυμός, η οργή και τα υβριστικά λόγια” μπορούν να καταστρέψουν γρήγορα οποιαδήποτε σχέση έχει οικοδομηθεί.—Εφεσίους 4:31.
Ο προφήτης Μιχαίας μάς δίνει ενόραση σε σχέση με το τι μπορεί να βοηθήσει προς αυτή την κατεύθυνση. Είπε: «Τι σου ζητάει ο Ιεχωβά σε ανταπόδοση παρά να ασκείς δικαιοσύνη και να αγαπάς την καλοσύνη και να είσαι μετριόφρων καθώς περπατάς με τον Θεό σου;» (Μιχαίας 6:8) Η δικαιοσύνη είναι ουσιώδης όταν παρέχεται διαπαιδαγώγηση. Αλλά τι θα λεχθεί για την καλοσύνη; Ένας Χριστιανός πρεσβύτερος αναφέρει ότι πολλές φορές δυσκολευόταν να σηκώσει τα θετά παιδιά του από το κρεβάτι τα πρωινά της Κυριακής για να συμμετάσχουν στην απόδοση λατρείας μαζί με την εκκλησία. Αντί να τα επιπλήττει, προσπαθούσε να δείχνει καλοσύνη. Σηκωνόταν νωρίς, ετοίμαζε πρωινό και κατόπιν πήγαινε στο καθένα τους από ένα ζεστό ρόφημα. Ως αποτέλεσμα, ήταν πολύ πιο πρόθυμα να τον ακούσουν όταν τους έλεγε να σηκωθούν.
Η καθηγήτρια Άννα Λουίζα Βιέιρα ντε Μάτος έκανε το εξής ενδιαφέρον σχόλιο: «Το σπουδαίο δεν είναι το είδος της οικογένειας αλλά η ποιότητα της σχέσης. Στις μελέτες μου, έχω παρατηρήσει ότι οι νέοι που έχουν προβλήματα συμπεριφοράς προέρχονται σχεδόν πάντα από οικογένειες στις οποίες υπάρχει χαλαρή επίβλεψη από τους γονείς, καθώς και έλλειψη κανόνων και επικοινωνίας». Επίσης είπε: «Είναι εξαιρετικά σημαντικό να έχει κανείς υπόψη ότι η ανατροφή παιδιών συνεπάγεται την ανάγκη να λέει όχι». Επιπλέον, οι Δρ Έμιλι και Τζον Βίσερ δήλωσαν: «Βασικά, η διαπαιδαγώγηση φέρνει αποτελέσματα μόνο όταν το άτομο που τη λαβαίνει ενδιαφέρεται για τις αντιδράσεις του ατόμου που την παρέχει καθώς και για τη σχέση του μαζί του».
Αυτές οι παρατηρήσεις θίγουν το ερώτημα σχετικά με το ποιος, στις θετές οικογένειες, θα πρέπει να παρέχει διαπαιδαγώγηση. Ποιος πρέπει να είναι εκείνος που θα λέει το όχι; Αφού συζήτησαν αυτό το ζήτημα, μερικοί γονείς αποφάσισαν ότι, στην αρχή, ο βιολογικός γονέας θα πρέπει να είναι κυρίως εκείνος ο οποίος θα παρέχει τη διαπαιδαγώγηση έτσι ώστε να δοθεί στο θετό γονέα ο χρόνος που χρειάζεται για να οικοδομήσει μια στενότερη σχέση με τα παιδιά. Αφήστε τα παιδιά να μάθουν πρώτα να νιώθουν βέβαια για την αγάπη του θετού γονέα προς αυτά πριν λάβουν διαπαιδαγώγηση από εκείνον ή εκείνη.
Τι πρέπει να γίνει αν ο θετός γονέας είναι ο πατέρας; Δεν λέει η Αγία Γραφή ότι ο πατέρας είναι η κεφαλή της οικογένειας; Ναι. (Εφεσίους 5:22, 23· 6:1, 2) Εντούτοις, κάποιος θετός πατέρας μπορεί να θέλει να αναθέσει το ζήτημα της διαπαιδαγώγησης στη σύζυγό του για ένα διάστημα, ιδιαίτερα αν περιλαμβάνεται και τιμωρία. Μπορεί να αφήσει τα παιδιά να υπακούν “στο νόμο της μητέρας τους” ενώ παράλληλα θέτει το θεμέλιο ώστε να “ακούν τη διαπαιδαγώγηση του [νέου] πατέρα τους”. (Παροιμίες 1:8· 6:20· 31:1) Τα στοιχεία καταδεικνύουν ότι, μακροπρόθεσμα, αυτό δεν αντιβαίνει στην αρχή της ηγεσίας. Επιπρόσθετα, ένας θετός πατέρας λέει: «Δεν ξεχνούσα ότι η διαπαιδαγώγηση περιλαμβάνει νουθεσία, διόρθωση και έλεγχο. Όταν αυτή παρέχεται με δίκαιο, στοργικό και συμπονετικό τρόπο και υποστηρίζεται από το παράδειγμα των γονέων, συνήθως φέρνει αποτελέσματα».
Οι Γονείς Χρειάζεται να Επικοινωνούν
Το εδάφιο Παροιμίες 15:22 λέει: «Τα σχέδια ανατρέπονται όπου δεν υπάρχει εμπιστευτική συζήτηση». Σε μια θετή οικογένεια, η ήρεμη και ειλικρινής εμπιστευτική συζήτηση μεταξύ των γονέων είναι ουσιώδης. Μια αρθρογράφος στην εφημερίδα Ο Εστάντο ντε Σ. Πάουλο (O Estado de S. Paulo) παρατήρησε: «Τα παιδιά έχουν πάντα την τάση να δοκιμάζουν τα όρια που θέτουν οι γονείς». Αυτό μπορεί να ισχύει ακόμη περισσότερο για τις θετές οικογένειες. Επομένως, οι γονείς χρειάζεται να συμφωνούν γύρω από τα διάφορα ζητήματα ώστε τα παιδιά να διακρίνουν ότι είναι ενωμένοι. Τι θα λεχθεί, ωστόσο, αν κάποιος θετός γονέας ενεργεί με τρόπο τον οποίο ο βιολογικός γονέας θεωρεί άδικο; Τότε θα πρέπει οι δύο να ξεκαθαρίσουν τα ζητήματα κατ’ ιδίαν, όχι μπροστά στα παιδιά.
Κάποια μητέρα που ξαναπαντρεύτηκε αναφέρει: «Το πιο δύσκολο πράγμα για μια μητέρα είναι να βλέπει το θετό πατέρα να διαπαιδαγωγεί τα παιδιά της, ιδιαίτερα αν αισθάνεται ότι αυτός ενεργεί βεβιασμένα ή ότι δεν είναι πραγματικά δίκαιος. Αυτό τη στενοχωρεί βαθιά, και θέλει να υπερασπίσει τα παιδιά της. Τέτοιες στιγμές, είναι δύσκολο να συνεχίσει να είναι υποτακτική στο σύζυγό της και να τον υποστηρίζει.
»Κάποια φορά, τα δυο μου αγόρια, ηλικίας 12 και 14 ετών, ζήτησαν από το θετό πατέρα τους την άδεια να κάνουν κάτι. Εκείνος αρνήθηκε αμέσως και κατόπιν έφυγε από το δωμάτιο χωρίς να δώσει στα αγόρια την ευκαιρία να εξηγήσουν γιατί εκείνο το αίτημα ήταν σπουδαίο για αυτά. Τα αγόρια ήταν έτοιμα να βάλουν τα κλάματα και εγώ είχα μείνει άφωνη. Το μεγαλύτερο αγόρι με κοίταξε και είπε: “Μαμά, είδες τι έκανε;” Εγώ απάντησα: “Ναι είδα. Αλλά εξακολουθεί να είναι η κεφαλή του σπιτιού, και η Αγία Γραφή μάς λέει να σεβόμαστε την ηγεσία”. Ήταν καλά παιδιά και συμφώνησαν με αυτή τη σκέψη, και έτσι ησύχασαν κάπως. Το ίδιο εκείνο απόγευμα εξήγησα το ζήτημα στο σύζυγό μου, και εκείνος κατάλαβε ότι είχε φερθεί πολύ αυταρχικά. Πήγε αμέσως στο δωμάτιο των αγοριών και ζήτησε συγνώμη.
»Μάθαμε πολλά από εκείνο το περιστατικό. Ο σύζυγός μου έμαθε να ακούει προτού πάρει αποφάσεις. Εγώ έμαθα να υποστηρίζω την αρχή της ηγεσίας, ακόμη και όταν αυτό είναι οδυνηρό. Τα αγόρια έμαθαν τη σπουδαιότητα του να υποτάσσονται. (Κολοσσαείς 3:18, 19) Και η ειλικρινής συγνώμη του συζύγου μου μας δίδαξε όλους ένα σπουδαίο μάθημα όσον αφορά την ταπεινοφροσύνη. (Παροιμίες 29:23) Σήμερα, και οι δύο γιοι μου είναι Χριστιανοί πρεσβύτεροι».
Λάθη θα γίνονται. Τα παιδιά θα λένε ή θα κάνουν πράγματα που προξενούν πόνο. Οι πιέσεις της στιγμής θα κάνουν τους θετούς γονείς να ενεργούν παράλογα. Εντούτοις, αυτές οι απλές λέξεις, «συγνώμη» και «συγχώρεσέ με σε παρακαλώ», μπορούν να συμβάλλουν πολύ στην επούλωση των πληγών.
Ενίσχυση της Οικογενειακής Ενότητας
Απαιτείται χρόνος για τη δημιουργία θερμής σχέσης μέσα σε μια θετή οικογένεια. Αν είστε θετός γονέας, χρειάζεται να δείχνετε ευαισθησία. Να έχετε κατανόηση, να είστε έτοιμος να δαπανάτε χρόνο με τα παιδιά. Να παίζετε με τα μικρότερα. Να είστε διατεθειμένος να μιλάτε με τα μεγαλύτερα. Να αναζητάτε ευκαιρίες για να δαπανάτε χρόνο μαζί—λόγου χάρη, προσκαλέστε τα παιδιά να σας βοηθήσουν σε διάφορες δουλειές του σπιτιού, όπως στο μαγείρεμα ή στο πλύσιμο του αυτοκινήτου. Προσκαλέστε τα να έρθουν μαζί σας και να σας βοηθήσουν όταν πηγαίνετε στο σούπερ μάρκετ. Επιπλέον, οι διακριτικές, στοργικές χειρονομίες μπορεί να δείξουν την αγάπη που νιώθετε. (Φυσικά, οι θετοί πατέρες θα πρέπει να είναι προσεκτικοί ώστε να σέβονται τα κατάλληλα όρια σε σχέση με τις θετές κόρες τους και να μην τις κάνουν να νιώθουν άβολα. Και οι θετές μητέρες θα πρέπει να θυμούνται ότι και τα αγόρια επίσης έχουν τα δικά τους όρια.)
Οι θετές οικογένειες μπορούν να είναι επιτυχημένες. Πολλές είναι. Οι πιο επιτυχημένες είναι εκείνες στις οποίες όλοι, και ιδιαίτερα οι γονείς, καλλιεργούν σωστή νοοτροπία και έχουν ρεαλιστικές προσδοκίες. Ο απόστολος Ιωάννης έγραψε: «Αγαπητοί, ας αγαπάμε ο ένας τον άλλον, επειδή η αγάπη είναι από τον Θεό». (1 Ιωάννη 4:7) Ναι, η εγκάρδια αγάπη είναι το αληθινό μυστικό της ευτυχίας σε μια θετή οικογένεια.
[Εικόνες στη σελίδα 7]
ΟΙ ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΕΣ ΘΕΤΕΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ
μελετούν το Λόγο του Θεού μαζί . . .
δαπανούν χρόνο μαζί . . .
μιλούν μαζί . . .
κάνουν δουλειές μαζί . . .